Prezentacja przedstawiona w ramach Polconu 1.IX.2013. Ostrożnie, same obrazki.

1. DNA czyli 4 litery

2. Do DNA!
• Po co nam DNA?
• Budowa DNA
• Budowa białek
• Kod(eks) genetyczny
• Informacja genetyczna
• Interakcje
• Mutanty
• GMO
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

3. Co to?
Kwas deoksyrybonukleinowy
Cząsteczka chemiczna
Funkcje DNA:
1. Plan konstrukcyjny i strategiczny
2. Dziedziczenie
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

4. Budowa DNA
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery
Adenina – A
Tymina – T
Cytozyna – C
Guanina – G

5. Budowa DNA
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

7. Sekwencjonowanie DNA
Metoda Sangera
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

8. Sekwencjonowanie DNA
Single molecule real time (SMRT) sequencing
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

9. Sekwencjonowanie DNA
Nanopore
sequencing
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

10. Генoв нет!
Gen zawiera informacje o białku lub RNA:
• jak je zbudowad,
• kiedy wytworzyd
• ile wyprodukowad,
• gdzie przesład.
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

11. Białka? A po co?
• Budulec
• Enzymy
• Transport
• Ruch
• Komunikacja
• Regulacja
• Immunologia
• Toksyny
• …
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

12. Budowa białek
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

13. Badanie białek - sekwencja
Spektometria mas
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

14. Badanie białek - struktura
X-RAY
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

15. Badanie białek - struktura
NMR
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

16. Badanie białek - struktura
AFM
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

17. Badanie białek - struktura
Modelowanie
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

18. Kod(eks) genetyczny
USTAWA
z dnia 29 sierpnia 1997 r.
o ochronie danych osobowych
(tekst pierwotny: Dz. U. 1997 r. Nr 133 poz. 883)
(tekst jednolity: Dz. U. 2002 r. Nr 101 poz. 926)
Art. 27. 1. Zabrania się przetwarzania danych ujawniających pochodzenie
rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub
filozoficzne, przynależnośd wyznaniową, partyjną lub związkową, jak również
danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym
oraz danych dotyczących skazao, orzeczeo o ukaraniu i mandatów karnych, a także
innych orzeczeo wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym.
Art. 49.2 Jeżeli czyn określony w ust. 1 dotyczy danych ujawniających pochodzenie
rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub
filozoficzne, przynależnośd wyznaniową, partyjną lub związkową, danych o stanie
zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym, sprawca podlega
grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności
do lat 3.
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

19. Kod genetyczny
Kod genetyczny:
Reguła, według której informacja genetyczna
(sekwencja nukleotydów) ulega tłumaczeniu
na sekwencję aminokwasów w białkach.
Ta reguła jest wspólna dla całego* świata
żywego
* z dokładnością do tego, że w biologii wszystko jest możliwe (zapraszamy na nasz kolejny wykład)
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

20. Cechy kodu genetycznego
• TRÓJKOWY
• NIEZACHODZĄCY*
• BEZPRZECINKOWY
• ZDEGENEROWANY
• JEDNOZNACZNY*
• KOLINEARNY*
• UNIWERSALNY*
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

21. Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery
Ekspresja genów
DNA
mRNA
Rybosomy
Białko

23. Co było pierwsze?
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

24. Interakcje
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

25. Znajdź mutanta
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

26. GMO
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

27. Nauka a GMO
Stanowisko Komitetu Biotechnologii przy Prezydium PAN w sprawie GMO:
[…] Jednocześnie nie zostały przedstawione żadne weryfikowalne dane
naukowe wykazujące szkodliwośd dla ludzi lub dla środowiska
realizowanych programów gospodarczych związanych ze stosowaniem
inżynierii genetycznej.
Oświadczenie Wydziału Nauk Biologicznych PAN w sprawie organizmów
genetycznie zmodyfikowanych (GMO):
Obiektywny przegląd wykorzystania organizmów zmodyfikowanych
genetycznie w medycynie [ …] i w rolnictwie wskazuje na wynikające z tej
technologii ogromne korzyści gospodarcze, zdrowotne i społeczne. Postęp
w naukach medycznych bez GMO byłby niemożliwy […]. Racjonalne
stosowanie nowych technologii z udziałem GMO prowadzi, zdaniem
większości ekspertów, do znaczącego zmniejszenia energochłonności
rolnictwa oraz do ograniczenia skutków stosowania szkodliwych - dla
człowieka i środowiska – środków chemicznych.
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery

28. Dziękujemy za uwagę
Marlena i Marian Siwiak, DNA czyli 4 litery