1. Ο ρόλος της ΕΕΑΕ περιλαμβάνει: Ιοντίζουσες και μη ιοντίζουσες ακτινοβολίες
• υθμιστικό – νομοθετικό έργο
ρ Οι ιοντίζουσες ακτινοβολίες χρησιμοποιούνται στον μπορούν να προκαλέσουν βιολογικές επιδράσεις λόγω
• λέγχους ακτινοπροστασίας και ασφαλούς λει-
ε τομέα της ιατρικής, στη βιομηχανία και σε διάφορα ιοντισμού, μπορούν όμως να προκαλέσουν άλλοτε επι-
τουργίας σε όλα τα εργαστήρια ιοντιζουσών ακτι-
νοβολιών ή/και αδειοδότησή τους
ερευνητικά και εκπαιδευτικά κέντρα. Στον ιατρικό το-
μέα, χρησιμοποιούνται σε πρακτικές διάγνωσης και
βλαβείς και άλλοτε ευεργετικές ηλεκτρικές, χημικές και
θερμικές επιδράσεις στα κύτταρα. Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας
1. Ραδιενέργεια Περιβάλλοντος θεραπείας. Στη βιομηχανία, ραδιενεργές πηγές και συ- Στις μη ιοντίζουσες ακτινοβολίες εντάσσονται τα στατι-
• τομική δοσιμέτρηση όλων των επαγγελματικά
α στήματα παραγωγής ακτινοβολιών αξιοποιούνται στην κά ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία, όπως είναι αυτά που
εκτιθέμενων σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες στη αποστείρωση προϊόντων, σε γεωλογικές μελέτες, σε δημιουργούνται στο φυσικό περιβάλλον, τα χαμηλόσυ-
χώρα και τήρηση του Εθνικού Αρχείου Δόσεων αναλύσεις δομής και σύστασης υλικών, κ.α. χνα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία που δημιουργούνται
2. Δοσιμετρία
• ειτουργία εργαστηρίου μετρολογίας ιοντιζου-
λ Σε ερευνητικό επίπεδο, διάφορα ερευνητικά κέντρα και στο περιβάλλον διατάξεων ηλεκτρικής ενέργειας, τα
σών ακτινοβολιών εργαστήρια κάνουν χρήση ραδιοϊσοτόπων και επιτα- ραδιοκύματα και τα μικροκύματα που εκπέμπονται από
χυντών παραγωγής ισοτόπων, υποκρίσιμων διατάξεων κεραίες επικοινωνιών (π.χ. κεραίες ραδιοφωνίας και
• υντονισμό του προγράμματος ελέγχου ραδιε-
σ 3. Μεταφορές ραδιενεργών υλικών τηλεόρασης, σταθμοί βάσης κινητής τηλεφωνίας, συ-
και γεννητριών νετρονίων. Αρκετά εργαστήρια κάνουν
νέργειας περιβάλλοντος στη χώρα, λειτουργία χρήση των ακτινοβολιών και για εκπαιδευτικούς σκο- στήματα ραντάρ), καθώς και η υπέρυθρη, η ορατή και
του τηλεμετρικού συστήματος για μετρήσεις επι- πούς, όπως σε πειράματα φυσικής ή για την εκπαίδευ- η υπεριώδης ακτινοβολία. Τα χαμηλόσυχνα ηλεκτρικά
πέδων ραδιενέργειας και διενέργεια εργαστηρια- και μαγνητικά πεδία επιδρούν στο ανθρώπινο σώμα,
4. Ιατρικές εφαρμογές ση διαφόρων ειδικοτήτων.
κών μετρήσεων επάγοντας πεδία και ρεύματα στο εσωτερικό του, ενώ
Μη ιοντίζουσες είναι οι ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβο- τα ραδιοκύματα και τα μικροκύματα θερμαίνοντας τα
• ροετοιμασία και απόκριση σε καταστάσεις έκτα-
π λίες που μεταφέρουν σχετικά μικρή ενέργεια και δεν κύτταρα και τους ιστούς.
κτης ανάγκης με εμπλοκή ραδιενεργού/πυρηνι-
5. Έλεγχοι ακτινοπροστασίας
κού παράγοντα
• υμβολή στον έλεγχο της παράνομης διακίνη-
σ
σης ραδιενεργών υλικών, πυρηνική/ραδιολογική 6. Βιομηχανικές εφαρμογές
ΜΗ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ
ασφάλεια
ΡΑ∆ΙΟΣΥΧΝΟΤΗΤΕΣ
ΤΕΣ
• πί τόπου μετρήσεις των επιπέδων των εκπεμπό-
ε
Ορατό
μενων ηλεκτρομαγνητικών πεδίων στο περιβάλ- 7. Μη-Ιοντίζουσες ακτινοβολίες φως
λον διατάξεων ηλεκτρικής ενέργειας και κάθε εί-
δους σταθμού κεραιών και έλεγχος των τεχνικών
Γραμμές μεταφοράς Ραδιοφωνικοί τηλεοπτικοί Υπέρυθρη Υπεριώδης Ακτίνες Χ Ακτίνες Γ
μελετών για κάθε εγκατάσταση κεραιών υψηλής τάσης σταθμοί - Κινητή τηλεφωνία -
8. Καταστάσεις έκτακτης ανάγκης Επίγειοι δορυφορικοί σταθμοί -
∆ιατάξεις ραντάρ Συχνότητα (Hz)
• κπαίδευση στο αντικείμενο της ακτινοπροστασί-
ε
ας και πυρηνικής προστασίας σε εθνικό και διε- 10 102 103 104 105 106 107 108 109 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026
θνές επίπεδο. Η ΕΕΑΕ είναι Ευρωπαϊκό Περιφε- 9. Εκπαίδευση Ενέργεια (eV)
ρειακό Κέντρο Εκπαίδευσης στην αγγλική γλώσ-
σα για θέματα ακτινοπροστασίας και πυρηνικής 10-13 10-12 10-11 10-10 10-9 10-8 10-7 10-6 10-5 10-4 10-3 10-2 0.1 1 10 102 103 104 105 106 107 108 109 1010 1011
/ ραδιολογικής ασφάλειας του Διεθνούς Οργανι- 10. Ευρωπαϊκοί διεθνείς
σμού Ατομικής Ενέργειας οργανισμοί
• κπροσωπήσεις – συμμετοχή σε επιτροπές εθνι-
ε
Στοιχεία επικοινωνίας
κών, Ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών
11. Κανονισμοί ακτινοπροστασίας Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας
• υμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα
σ Τ.Θ. 60092, 15310, Αθήνα, Τηλ.: 210 6506700, Fax.: 210 6506748
• νημέρωση της κοινής γνώμης.
ε Email: info@eeae.gr, www.eeae.gr

2. Οργανωτική δομή της ΕΕΑΕ Πυρηνική ασφάλεια και ανταπόκριση σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες (ηλεκτρομαγνητικά πεδία) και φρο-
ντίζει για την παροχή σχετικής πληροφόρησης σε κάθε ενδια-
έκτακτα περιστατικά φερόμενο. Ο ρόλος της αφορά αφενός τις διατάξεις εκπομπής
Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) είναι η αρμόδια αρχή για θέματα ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ηλεκτρομαγνητικών πεδίων υψηλών συχνοτήτων και αφετέρου
Η ΕΕΑΕ, ως αρμόδιος φορέας για την αντιμετώπιση καταστά-
τα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία χαμηλών συχνοτήτων.
ακτινοπροστασίας και πυρηνικής ασφάλειας, καθώς και για θέματα πυρηνικής ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
σεων έκτακτης ανάγκης με εμπλοκή ραδιενεργού παράγοντα,
συμμετέχει στο Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «Ξενοκρά-
τεχνολογίας και πυρηνικής ενέργειας. Αποστολή της είναι η προστασία του της» και στο Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης για Χημικές, Βιολογι- Εθνική Βάση Δεδομένων Ακτινοπροστασίας
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΚΑΙ κές, Ραδιολογικές και Πυρηνικές απειλές (ΧΒΡΠ) της Γενικής
πληθυσμού, των εργαζομένων και του περιβάλλοντος από τις ιοντίζουσες και τις ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΝΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΔΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. Επιπλέον, συμμετέχει στα Η ΕΕΑΕ τηρεί την Εθνική Βάση Δεδομένων Ακτινοπροστασίας,
συστήματα έγκαιρης ειδοποίησης ECURIE και ENATOM της Ευ- στην οποία περιλαμβάνονται:
τεχνητά παραγόμενες μη ιοντίζουσες ακτινοβολίες. Τμήμα Οδηγιών και Κανονισμών Τμήμα Αδειών και Ελέγχων Τμήμα Επιστημονικών
Προγραμμάτων και Ανάπτυξης
Τμήμα Προσωπικού και
Γραμματείας ρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής • τοιχεία για τα ιδρύματα που χρησιμοποιούν ή παράγουν ακτι-
σ
Ενέργειας (ΔΟΑΕ) αντίστοιχα.
νοβολίες. Τα στοιχεία αυτά αφορούν πληροφορίες σχετικά με
Τμήμα Ρυθμιστικής Πολιτικής Τμήμα Δοσιμετρίας Τμήμα Εκπαίδευσης Τμήμα Οικονομικών και
Προμηθειών Για την αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης από ραδιολογικά ατυχή- τα εργαστήρια των ιδρυμάτων, τον εξοπλισμό τους, τις θωρα-
Η ΕΕΑΕ ιδρύθηκε το 1954 και από το 1987 λειτουργεί ως αποκεντρωμένη δημόσια ματα ή ΧΒΡΠ απειλές η ΕΕΑΕ έχει καταρτίσει Εσωτερικό Σχέδιο, κίσεις τους, τα αποτελέσματα των ελέγχων ακτινοπροστασί-
Τμήμα Ελέγχου Ραδιενέργειας Τμήμα Τεκμηρίωσης και
υπηρεσία. Περιβάλλοντος Τεχνικής Υποστήριξης το οποίο προβλέπει ομάδες επέμβασης και υποστήριξης στις ας, καθώς και διοικητικές πληροφορίες, όπως άδειες λειτουρ-
οποίες συμμετέχει όλο το προσωπικό της ΕΕΑΕ. γίας, υπεύθυνοι εργαστηρίου, στοιχεία του προσωπικού
ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΗ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ • ο αρχείο όλων των ραδιενεργών πηγών στη χώρα
τ
ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Για την αποτροπή περιστατικών με ραδιολογικές συνέπειες:
• ο Εθνικό Αρχείο Δόσεων, όπου φυλάσσονται πληροφορί-
τ
• χουν ενισχυθεί τα φυσικά συστήματα προστασίας σημαντι-
έ ες σχετικά με την ατομική δοσιμέτρηση των επαγγελματικά
ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΕΕΑΕ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΑΘΜΟΝΟΜΗΣΗΣ
ΟΡΓΑΝΩΝ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΩΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ κών ραδιολογικών εγκαταστάσεων της χώρας εκτιθέμενων σε ακτινοβολίες, καθώς και στοιχεία για τους
• χουν εγκατασταθεί ή διανεμηθεί στα σημεία εισόδου στη
έ τίτλους σπουδών και την επάρκεια γνώσεων στην ακτινοπρο-
1954: ε ειδικό νόμο ιδρύεται η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Σκοπός της η προώθηση των ειρηνικών
Μ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ χώρα (αεροδρόμια, λιμάνια, σύνορα) ανιχνευτές ραδιενέρ- στασία των εργαζομένων που χειρίζονται ιατρικές συσκευές
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ
εφαρμογών της πυρηνικής ενέργειας στη χώρα. ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΑ γειας ιοντιζουσών ακτινοβολιών
• χουν διανεμηθεί σε ομάδες απόκρισης ανιχνευτές ραδιενέρ-
έ • α αποτελέσματα των μετρήσεων ραδιενέργειας περιβάλλο-
τ
1987: ΕΕΑΕ λειτουργεί πλέον ως ανεξάρτητη αποκεντρωμένη δημόσια υπηρεσία με αρμοδιότητες σε θέματα
Η
γειας και φορητοί φασματογράφοι. ντος
προστασίας του πληθυσμού και των εργαζομένων από τις ιοντίζουσες ακτινοβολίες, σε θέματα πυρηνικής
• α αποτελέσματα επιτόπιων ελέγχων και μετρήσεων ηλε-
τ
ενέργειας, πυρηνικής τεχνολογίας και αντιμετώπισης πυρηνικών ατυχημάτων. κτρομαγνητικής ακτινοβολίας.
Άδειες και έλεγχοι Ατομική δοσιμέτρηση Βαθμονόμηση οργάνων ιοντιζουσών
1996: νατίθεται στην ΕΕΑΕ και η αρμοδιότητα της προστασίας του πληθυσμού από τις τεχνητά παραγόμενες μη
Α
ιοντίζουσες ακτινοβολίες. Η ΕΕΑΕ διενεργεί ελέγχους ακτινοπροστασίας και ασφαλούς Η ΕΕΑΕ παρέχει υπηρεσίες ατομικής δοσιμέτρησης σε εργα- ακτινοβολιών Εκπαίδευση
λειτουργίας στους χώρους και στα συστήματα παραγωγής και ζόμενους με ιοντίζουσες ακτινοβολίες σε όλη τη χώρα, εξα-
Το Εργαστήριο Βαθμονόμησης Οργάνων Ιοντιζουσών Ακτινο-
χρήσης ιοντιζουσών ακτινοβολιών. Οι έλεγχοι και οι μετρή- σφαλίζοντας τον έλεγχο των ατομικών δόσεων ακτινοβολίας Η ΕΕΑΕ παρέχει εκπαίδευση, μετεκπαίδευση και συνεχή επι-
βολιών (ΕΒΟΙΑ) είναι ένα εργαστήριο που έχει αναπτύξει και
σεις που πραγματοποιεί έχουν ως στόχο να διασφαλίσουν την που λαμβάνουν κατά την εργασία τους. Η πολυετής εμπειρία μόρφωση των εργαζομένων με ιοντίζουσες ακτινοβολίες στο
διατηρεί πρότυπα (υποπρότυπα) μεγέθη (Gy, Sv, Cb/kg) ιοντι-
ακτινοπροστασία του πληθυσμού, των εργαζομένων και των της ΕΕΑΕ στο χώρο της ακτινοπροστασίας και ατομικής δοσι- αντικείμενο της ακτινοπροστασίας. Στην εκπαιδευτική διαδι-
ζουσών ακτινοβολιών (γ, Χ και β) και διενεργεί βαθμονομήσεις
ασθενών – εξεταζομένων από τις ιοντίζουσες ακτινοβολίες. μέτρησης, η αναβάθμιση των υπηρεσιών μέσω ενσωμάτωσης κασία συμμετέχει το επιστημονικό προσωπικό της ΕΕΑΕ, ενώ
οργάνων μέτρησης ακτινοβολιών σε Air Kerma, Απορροφούμε-
Επίσης, έχουν ως στόχο την εξακρίβωση της συμμόρφωσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων στην καθημερινή πρακτική, ο για τις εργαστηριακές ασκήσεις τίθεται στη διάθεση των εκ-
νη Δόση, Ατομικό Ισοδύναμο Δόσης Hp(10) και Hp(0.07), Περι-
της κατασκευής, λειτουργίας και ποιότητας των διαφόρων σύγχρονος μετρητικός εξοπλισμός, η τήρηση του συστήματος παιδευομένων η εργαστηριακή της υποδομή και ο ελεγκτικός
βαλλοντικό Ισοδύναμο Δόσης H*(10) και Έκθεση στα πεδία της
εγκαταστάσεων, συστημάτων, μηχανημάτων και συσκευών διασφάλισης ποιότητας (ISO 17025), καθώς και το κατάλληλα της εξοπλισμός.
ακτινοθεραπείας, διαγνωστικής ακτινολογίας, μαστογραφίας,
με τις προδιαγραφές και όρους που καθορίζονται στους κα- εκπαιδευμένο προσωπικό εξασφαλίζουν την αξιοπιστία των με-
ακτινοπροστασίας και ατομικής δοσιμέτρησης εργαζομένων.
νονισμούς ακτινοπροστασίας. Η ΕΕΑΕ εκδίδει πιστοποιητικά τρήσεων. Επιπλέον, η ΕΕΑΕ τηρεί το Εθνικό Αρχείο Δόσεων και
καταλληλότητας ή/ και άδειες λειτουργίας των εγκαταστάσε- ενημερώνει σχετικά τους δοσιμετρούμενους.
Το ΕΒΟΙΑ συνεργάζεται επίσημα με το Εθνικό Ινστιτούτο Με- Ερευνητικές δραστηριότητες
τρολογίας (ΕΙΜ) και αποτελεί το Εθνικό Εργαστήριο Μετρολο-
ων, όπου γίνεται χρήση ιοντιζουσών ακτινοβολιών, ελέγχει και Η ΕΕΑΕ συμμετέχει σε ερευνητικά προγράμματα, αξιοποιώ-
γίας Ιοντιζουσών Ακτινοβολιών.
εγκρίνει μελέτες διαρρύθμισης χώρων και υπολογισμού των Έλεγχος ραδιενέργειας περιβάλλοντος ντας ευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης (π.χ. 7ο Πρόγραμμα
θωρακίσεων των εργαστηρίων ακτινοβολιών, ελέγχει, εγκρίνει Πλαίσιο) και ευκαιρίες συνεργασίας εντός Ευρωπαϊκών και δι-
και αδειοδοτεί την εισαγωγή, εξαγωγή και τη μεταφορά των H ΕΕΑΕ ελέγχει τα επίπεδα ραδιενέργειας στον ελλαδικό χώρο, Μετρήσεις ηλεκτρομαγνητικών πεδίων εθνών επιστημονικών δικτύων. Επιπλέον, η ΕΕΑΕ παρουσιάζει
ραδιενεργών πηγών και ραδιοφαρμάκων στη χώρα, διερευνά προειδοποιεί έγκαιρα την Πολιτεία για αύξηση των επιπέδων
Η ΕΕΑΕ είναι υπεύθυνη για την προστασία του πληθυσμού ένα σημαντικό αριθμό δημοσιεύσεων και ανακοινώσεων σε επι-
περιπτώσεις ακτινοβόλησης εγκύων, οι οποίες εκτέθηκαν σε αυτών σε περίπτωση πυρηνικού ή ραδιολογικού ατυχήματος
και του περιβάλλοντος από τις τεχνητά παραγόμενες μη- στημονικά συνέδρια.
ακτινοβολία από διαγνωστικές εξετάσεις ή θεραπείες και τη- και τηρεί σχετικό εθνικό αρχείο. Ο έλεγχος της ραδιενέργει-
ρεί την επίσημη βάση δεδομένων των εργαστηρίων ιοντιζου- ας στον ελλαδικό χώρο επιτυγχάνεται μέσω λειτουργίας τη-
λεμετρικού δικτύου μέτρησης ραδιενέργειας περιβάλλοντος
σών ακτινοβολιών και των συστημάτων ακτινοβολιών και ραδι-
ενεργών πηγών στην Ελλάδα. και μέσω εργαστηριακών μετρήσεων σε δείγματα χώματος,
Διαπίστευση υπηρεσιών
νερού, τροφίμων, φίλτρων αέρα κ.ά. Τα εργαστήρια της ΕΕΑΕ είναι διαπιστευμένα από το Εθνικό Συμβούλιο Διαπίστευσης σύμφωνα με τις απαιτήσεις του προτύπου ELOT/ΕΝ/IEC 17025.