Presentatie Steenstra Boersma - Duurzaam Doen Lezing

1. STEENSTRA & BOERSMA
ELEKTROTECHNIEK
KNX woning- en gebouwautomatisering
Toekomst of Heden?
Fußzeileneintrag
1

2. - Piet Steenstra
- Guido Geux
Fußzeileneintrag
2

3. Onderwerpen
1. Conventioneel t.o.v. woning- en gebouwautomatisering
2. Voordelen van KNX woning- en gebouwautomatisering
3. Energie besparen met KNX
4. KNX programmeersystemen
- Quick Link
- Easy Mode
- System Mode ( ETS )
4. Topologie mogelijkheden
5. Voordelen voor de installateur
6. Waar toepasbaar
7. Service en ondersteuning
3

4. Conventioneel t.o.v.
woning- en
gebouwautomatisering
systemen
Fußzeileneintrag
4

5. Pas ik mij aan aan de mogelijkheden van mijn huis,
of het huis aan mijn woonwensen
5

6. Waarom meer ?, Nemen we met minder genoegen?
Volgens voorschrift
Domotica vs. conventioneel
6

7. Conventionele installatiestructuur
Veel bedrading, weinig flexibiliteit,
Lastig tot onmogelijk te combineren functies
Verlichting
Energie: verwarming,
airconditioning/ventilatie
Veiligheid: Alarm, AC
Comfort: zonwering/rolluiken
7

8. Nadeel van conventionele installatiestructuur
 Veel bedrading en leidingen bij grote installaties
 Kost veel tijd, veel voorbereidingswerk
 Installateur verdient aan uren, maar het is niet efficiënt voor de installateur
(kost capaciteit)
 Grote kans op fouten en lange hersteltijden
 Kostenverhogend voor de eindklant
(remmend op investeringsbeslissingen)
 Aanpassingen zijn arbeidsintensief of nagenoeg onmogelijk
8

9. Wat wensen de gebruikers in hun woning of pand?
1. Veiligheid
2. Energie besparing
3. Comfort
4. Toekomst gericht (aanpasbaar)
5. Multimedia
6. Design
Domotica vs. conventioneel
9

10. Een comfort woning
KNX Voor comfort en besturing
KNX Voor comfort en besturing
Actieve camera beveiliging ook
Actieve camera beveiliging ook
visualiseren op touchscreen,
visualiseren op touchscreen,
Smartphone, tablet.
Smartphone, tablet.
Jaloezieën, lamellen, rolluiken
Jaloezieën, lamellen, rolluiken
en gordijnen laten zich moeiteloos
en gordijnen laten zich moeiteloos
bedienen, ook volautomatisch
bedienen, ook volautomatisch
Een weerstation bestuurt
Een weerstation bestuurt
jaloezieën, terrasschermen en rolluiken
jaloezieën, terrasschermen en rolluiken
en regelt eventueel de verlichting,
en regelt eventueel de verlichting,
verwarming en koeling.
verwarming en koeling.
Draadloos of bedraad bedieningsgemak
Draadloos of bedraad bedieningsgemak
voor o.a.bediening verlichting, rolluiken,
voor o.a.bediening verlichting, rolluiken,
jaloezieën, ventilatie, audio, enz.
jaloezieën, ventilatie, audio, enz.
Plintcontactdozen voor 230v,
Plintcontactdozen voor 230v,
telefoon, data, en CAI te
telefoon, data, en CAI te
plaatsen waar u dat wenst
plaatsen waar u dat wenst
Vloeraansluitingen voor 230v, data,
Vloeraansluitingen voor 230v, data,
multimedia aansluitingen, enz.
multimedia aansluitingen, enz.
Verlichting schakelen en dimmen
Verlichting schakelen en dimmen
Via een flexibele aansluiting op de
Via een flexibele aansluiting op de
plint altijd de juiste lichtinstelling,
plint altijd de juiste lichtinstelling,
passend bij de sfeer in de ruimte
passend bij de sfeer in de ruimte
Kabelkanaal zorgt voor veilige aanvoer
Kabelkanaal zorgt voor veilige aanvoer
van alle bekabeling van en naar de
van alle bekabeling van en naar de
verdeler.
verdeler.
Zonwering gekoppeld aan domotica
Zonwering gekoppeld aan domotica
Wordt met de hand bediend of
Wordt met de hand bediend of
geheel automatisch met bijv. een
geheel automatisch met bijv. een
weerstation
weerstation
De Multimedia verdeler in de
De Multimedia verdeler in de
meterkast zorgt voor integratie van
meterkast zorgt voor integratie van
energieverdeling, bemetering, domotica,
energieverdeling, bemetering, domotica,
multimedia en beveiliging
multimedia en beveiliging
Buitenverlichting of tuinsproeiers
Buitenverlichting of tuinsproeiers
handmatig bedienen of automatisch
handmatig bedienen of automatisch
Verwarming en ventilatie stemmen
Verwarming en ventilatie stemmen
zich af op uw wensen. Moderne
zich af op uw wensen. Moderne
systemen kunnen door KNX
systemen kunnen door KNX
worden bediend.
worden bediend.
Domotica vs. conventioneel
Een Energybox om de installatie in
Een Energybox om de installatie in
de keuken te voeden.
de keuken te voeden.
De keukenapparatuur en aansluitpunten
De keukenapparatuur en aansluitpunten
kunnen centraal uitgeschakeldworden.
kunnen centraal uitgeschakeldworden.
Visualisatieserver, om waar dan ook
Visualisatieserver, om waar dan ook
ter wereld uw woning te kunnen
ter wereld uw woning te kunnen
bedienen en statussen te visualiseren.
bedienen en statussen te visualiseren.
Camera beelden op uw smartphone
Camera beelden op uw smartphone
of tablet is ook mogelijk
of tablet is ook mogelijk
10

11. Structuur
gebouwautomatisering-installatie
Actoren: commando-ontvangers
230V
Eenvoudige bedrading, veel flexibiliteit, gecombineerde
functies
BUS
Sensoren: commando-gevers



De componenten worden parallel met een KNX buskabel, met twee aderparen
( 2x2x0,8) verbonden
De datatransmissie loopt over slechts één ader paar ( rode en zwarte ader ).
Extra ader paar voor b.v. een hulpvoeding ( gele en witte ader ).
11

12. Verschil tussen traditioneel en doordacht
Zo kan het ook
en toch met meer flexibiliteit
12

13. Traditionele niet toekomstgerichte complexe methode
Toekomstgerichte flexibele methode
13

14. Voordelen van KNX
woning- en
gebouwautomatisering
Fußzeileneintrag
14

15. Voordelen KNX-systeem
 Fabrikantonafhankelijk open protocol voor woning- en gebouwautomatisering
- Kwaliteit geborgd door EN 50090
- de internationale standaard voor woning- en gebouwautomatisering
 Keuzevrijheid van fabrikanten voor de opdrachtgever
- Klant wordt niet gedwongen te kiezen uit productrange van één fabrikant
Voldoende partijen in de markt beheersen KNX:
- keuzevrijheid voor verschillende partijen in de bouwkolom
Topologie mogelijkheden:
- TP bedraad
- RF draadloos
- TP + RF, combinatie van bedraad en draadloos
Een bedraad KNX ETS System kan uit 58.399 deelnemers bestaan
- Maximale busleidinglengte in een KNX installatie tot 900 km.
KNX:
- Al sinds 1989 succesvol
- is voorbereid op de toekomst
- waarborgt de continuïteit
- één systeem om te bedienen en te onderhouden
15

16. Voordelen KNX systeem
 KNX is volgens de normen EN 50090 en EN 13321-1
een open Europese standaard
 Sinds 2006 is KNX een wereldwijde (open) standaard volgens de norm
ISO/IEC 14543
 Chinese standaard (GB/Z 20965) vanaf juli 2007
 ANSI/ASHRAE standard 135 - the ISO 16484-5
Standaardisatie koppeling KNX naar BACnet
 Marktaandeel in Europa > 74%
 Meer dan 40.000 installatiebedrijven bedrijven werken al met KNX
 Wereldwijd meer dan 320 fabrikanten met KNX producten.
16

17. Voordelen KNX-systeem

Met KNX de mogelijkheid voor besturing van:
- Verlichting, o.a.:
* Schakelen, dimmen, daglichtregeling.
* Tijdprogrammering, overwerktimer, koppeling aan alarm.
* Energiebesparing
- Rolluiken/zonwering/screens
- Klimaatregeling o.a.:
* verwarming, ventilatie, CO2, koeling
* storingsmeldingen
* na regelingen
- Beveiliging, toegangscontrole
- Visualisatie o.a.:
* centrale bediening , controle en bediening op afstand
* energiemanagement
* beheren installatie, rapportage.
- Multimedia (audio, video, multiroom)
- Witgoed (wassen, drogen, enz.)
- enz., enz.
17

18. KNX maakt uw installatie
eenvoudiger en aanpasbaar
Fußzeileneintrag
18

19. Gecombineerde functies
Later de bedienfunctie kunnen bepalen of eenvoudig kunnen aanpassen
Domotica vs. conventioneel
19

20. Gecombineerde functies
Op één inbouwdoos meerdere functies tegelijk mogelijk
Domotica vs. conventioneel
20

21. Een KNX installatie heeft minder draden nodig
Aantal benodigde draden
20
19
Conventionele installatie
Aantal draden
15 15
Bus installatie
13
Centrale bediening
11
10
9
7
5
3
5
4
3
5
5
5
5
5
5
0
0
5
10
15
20
Aantal bedieningspunten
Domotica vs. conventioneel
21

22. Energie besparen met KNX
Fußzeileneintrag
22

23. Energie management met KNX
Energie visualisatie:
Beïnvloeden van
gedrag
KNX Energie verbruiksmeter en/of kWh meter
KNX visualisatie server
Energie Schakelen:
Preventie +
comfort optimalisatie
KNX Actor
TE330 energiemeter / EvG
23

24. Energiebesparing met KNX woning- en gebouwautomatisering
Energie-efficiëntie Hager
pag. 24

25. Programmeer systemen
Fußzeileneintrag
25

26. Quick Link, EasyMode, SystemMode
Gevraagde functionaliteit
Koppeling met
andere producten
Energie
managment
System Mode
ETS 3/4 software + productendatabank
Uitgebreide functionaliteiten
Visualisatie
Tijdsfuncties
Scenario’s
Ventilatie
Easy Mode
TX100B
• Vrije systeem programmering
• Standaard ETS systeem
• Hoge functionaliteit
• Voor ervaren getrainde
professionals
EasyMode
Quick Link
• Eenvoudige configuratie
• Eenvoudige configuratie
• Eenvoudig programmeer• Programmeren zonder
apparaat TX100B vereist
programmeer tool
• Uitgebreider functionaliteiten
• Beperkte functionaliteiten
• Voor basis getrainde
• Geen opleiding nodig
professionals
Standaard functionaliteiten
Dimmen
Schakelingen:
licht, klimaat,
zonwering
SystemMode
Basis functionaliteiten
Woning
Kleine
utiliteit
Groot
kantoor
Zeer groot/
Luxe gebouw
Grootte van het gebouw
26

27. Oplossingen: Positionering
Complexiteit [ geadviseerd aantal componenten]
2 – 20
• KNX draadloos
• Basis
functionaliteit
• Schakelen
• Dimmen
• Jaloezie /
Rolluik
10 – 100 ( 250 )
+ KNX bedraad
+ Visualisatie
+ Klimaatregeling
50 – 58.000
+ Koppeling naar
overige installaties
* BACnet
* LON
* Priva
+ DALI gateway
+ Enz.
Functionaliteit
Quick Link en EasyMode programmeren voorlopig alleen voor Hager KNX componenten
27

28. Topologie + programmering
TP + KNX RF
Fußzeileneintrag
28

29. Een stukje (KNX basis) techniek:
Het systeem is opgedeeld in
sensoren, die door middel van
telegrammen opdrachten zenden
en actoren, die de opdrachten na
ontvangst in acties omzetten
Let op: zowel een sensor als actor
kan ook draadloos zijn!
Elke deelnemer kan elk telegram,
ontvangen, alleen gekoppelde
deelnemers reageren op het telegram
29

30. Volledige RF installatie
Volledig draadloos:
 Alle ( eenrichtings of tweerichtings ) producten van de installatie communiceren via radiogolven.
 Communicatie via 868Mhz band.
 Installatie kan maximaal 20 ( QL ) tot 250 ( EM ) RF componenten bevatten.
 Gemiddelde reikwijdte binnenshuis 30 mtr. en buitenshuis 100 mtr.
 Een RF actor kan als repeater worden ingesteld om de reikwijdte te vergroten.
 Programmeerbaar in Quick Link of met het handprogrammeer tool TX100B.
 Programmeerbaar met ETS4 in combinatie met mediakoppelaar TR131A
30

31. Een eenvoudige oplossing
31

32. Volledig bedraad
Volledig bedraad, Twisted Pair (TP):
 Alle producten van de installatie communiceren via de KNX buskabel.
 Mediakoppelaar TR131A fungeert voor programmering als interface tussen TP en TX100B.
 Programmeerbaar met TX100 EasyMode of ETS SystemMode.
 Na programmering met een TX100B kan de mediakoppelaar verwijderd worden.
32

33. Combinatie draadloos + bedraad
Gemengd RF + TP:
 Producten van de installatie kunnen zowel draadloos als via de KNX buskabel met elkaar communiceren.
 Mediakoppelaar TR131A fungeert als interface tussen TP en RF.
 63 van de 250 RF componenten kunnen met de TP componenten communiceren.
 Programmeerbaar met TX100 EasyMode of ETS SystemMode.
33

34. Voordelen voor de
installateur
Fußzeileneintrag
34

35. Voordelen voor de installateur
Flexibele planning en een eenvoudige installatie door:
 Modulaire DIN-rail systeemopbouw bij centrale plaatsing;
 Decentrale RF of bedraade actoren die in las- en centraaldozen gemonteerd
kunnen worden;
 Combinatie van centrale en decentrale componenten;
 Centrale bedieningsfuncties hoeven niet van te voren gedefinieerd te worden;
 Minder montagetijd doorof zonder PC; extra hak en breekwerk;
Programmeren kan met minder of geen
 Mogelijkheden van snellere totstandkoming uitbreiding na oplevering;
 Minder en/of eenvoudiger bekabeling van het pand;
 Eenvoudige uitvoer van centrale visualisatie;
 Minder inbouwdozen nodig voor meervoudige bedienpunten;
 Overzichtelijke intergratie met andere systemen en
 Complexe bedieningen uitwerken zonder veel denkwerk:
gecombineerde bediening:
- klimaatbesturing
kruisschakelingen, centrale bedieningen en functies;
- ventilatie
 Installatiegroepen-overschrijdende schakelingen;
- toegangscontrole
 Integratie met RF-afstandsbediening
- multiroom (o.a. audio en video)
- enz.
Domotica vs. conventioneel
35

36. Waar toepasbaar
Fußzeileneintrag
36

37. Waar toepasbaar
 Kantoor gebouwen
 Hotels / Horeca
 Winkels / detailhandel
 Ziekenhuizen / gezondheidscentra
 Woningen
 Zorgwoningen / complexen
- Assited Living
 Enz.
37

38. Service en
ondersteuning
Fußzeileneintrag
38

39. Traditionele markt bewerkingsstructuur
Fabrikant
Groothandel
Installateur
Eindgebruiker
39

40. Opkomende markt bewerkingsstructuur
Fabrikant
Push/pull
Groothandel
Systeem
Integrator
Installateur
Opdrachtgever / eindgebruiker
40

41. Service van een Hager Domoticapartner
STEENSTRA & BOERSMA
ELEKTROTECHNIEK
- DOKKUM
www.hager.nl/domoticapartners
41

42. Marktpositie Hager Domoticapartner
Opdrachtgever / Eindverbruiker / Voorschrijver
ET Groothandel
Installateur
42

43. Samenwerken met een Hager Domoticapartner
Als u als installateur geconfronteerd wordt met een project, waarin een
woning- of gebouwautomatiseringssysteem vereist of gewenst is om de
beste oplossing te bieden, kunt u de hulp inschakelen van Hager
Domoticapartner : Steenstra & Boersma Elektrotechniek - Dokkum
Wat kan hij u bieden?
•Hij heeft zeer goede kennis van KNX woning- en gebouwautomatisering
•Hij is minimaal KNX ETS gecertificeerd
•Het heeft zeer goede kennis van Hager, Berker en overige KNX-producten
•Hij kan samen met u het intake- en behoefteanalysegesprek met de klant voeren
•Hij kan zowel u als uw klant adviseren over de optimale oplossingen in het project
•Hij kan voor u het ontwerp van de domotica-installatie maken
•Hij zorgt voor de programmering van de domotica-installatie
•Hij vraagt een marktconforme prijs voor zijn advies, ontwerp en programmering
•Hij zorgt ervoor dat u een goede en deugdelijke domotica-installatie kunt opleveren
•Hij kan zorgen voor service en nazorg
43

44. DUS WAT GAAN WE DOEN ?
44

45. Vragen?
45

46. Dank
voor uw aandacht