1. Q&A www.cos-online.nl
‘Bibliotheek 2.0 luistert naar de klant’
‘De bibliotheek is van huis uit een bewaker van informatie’, zegt Edwin
Mijnsbergen. ‘Maar tijden veranderen. Steeds meer informatie is vrij
beschikbaar en gebruikers worden zelf producenten van content. Als
bibliotheken daar niet op reageren, zal het er snel akelig stil worden.’
Erno Mijland
Internetwerkplekken, een expositie- klant überhaupt nog kunnen bereiken. over wat de bibliotheek nog meer aan
ruimte en een levendig leescafé... de De klant heeft tegenwoordig andere vra- mogelijkheden heeft. Ik probeer ook aan
Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg biedt gen: hoe werkt mijn mobieltje, hoe kan die band met de jonge klant te werken
meer dan de traditionele vierkante ik het best mijn digitale foto’s archive- door events te organiseren, zoals een
meters vol boekenkasten. Het gebouw is ren? Ik vind het geen goed idee dat LAN-party. We hebben jongeren nog
sinds 2000 de werkplek van informatie- soort vragen af te doen met een ‘daar steeds wat te bieden. Zo moeten ze nog
specialist Edwin zijn wij niet voor’. leren om de informatie die ze tegenko-
Mijnsbergen. Zijn ‘Ik vind dat de bibliotheek op zoek De ontwikkelingen men kritisch te benaderen. Media-
portefeuille is gevuld moet naar nieuwe, eigentijdse op internet roepen educatie is erg belangrijk, daar kan de
met een scala aan manieren van werken.’ nieuwe vragen op, bibliotheek een goede rol in spelen. We
activiteiten, zoals: ook voor de biblio- hebben momenteel in Zeeland plannen
het beheren van de digitale collecties en theek. Wat kan participatie van gebrui- voor het ontwikkelen van een onderwijs-
abonnementen op online databanken en kers betekenen? Hoe kunnen we als bus: een bibliobus voorzien van alle
het leveren van bijdragen aan verschil- bibliotheek deelnemen aan sociale net- nieuwe technologieën voor media-
lende websites, de digitale vraagbaak werken, moeten we niet iets onderne- instructie. De bus zal gaan rijden naar
Aladin en projecten van de bibliotheek men op een populair medium als Hyves? scholen in met name de kleine kernen,
waarbij ict een rol speelt. Een belangrijk Op welke nieuwe vragen die opgeroepen plaatsen waar geen bibliotheek is.’
deel van zijn werkzaamheden speelt zich worden door internet moeten we een
online af. Mijnsbergen blogt op ZB antwoord geven?’ Zie je jezelf in de bibliotheekwereld als
Digitaal en is beheerder van de online een voorloper, een 2.0-bibliothecaris
community ‘Bibliotheek 2.0’.’ jongeren lijken me een lastige doel- avant la lettre?
groep om te bereiken. ‘Ach, ik sta open voor nieuwe mogelijk-
Bibliotheek 2.0, dat klinkt heel hip. ‘Jongeren weten steeds beter de weg op heden, ik experimenteer en leer. Neem
maar wat houdt het in? internet en er is steeds meer te vinden, nu het webloggen. Ik ben ooit begonnen
‘Internet heeft de manier waarop wij met ook educatief materiaal. De noodzaak met het versturen van vrij veel e-mailbe-
informatie omgaan drastisch veranderd. om naar een bibliotheek te gaan om richten om collega’s te wijzen op nieuwe
Ik vind dat de bibliotheek daarvan kan informatie te verza- interessante web-
en moet leren en op zoek moet naar melen voor je werk- ‘We hebben jongeren nog steeds wat sites. Al snel zagen
nieuwe, eigentijdse manieren van wer- stuk of spreekbeurt te bieden. media-educatie is erg ze me als een soort
ken. Als we de mogelijkheden van inter- wordt daardoor belangrijk, daar kan de bibliotheek spammer. Mijn tips
net en nieuwe technologieën niet steeds kleiner. Je een goede rol in spelen.’ kon ik vervolgens
gebruiken, missen we de aansluiting, moet het dus aan- ook al niet kwijt op
vooral met het jongere publiek. Een hou- trekkelijk voor ze maken toch af en toe het intranet. Via Frank Janssen van het
ding van ‘wij zijn de bibliotheek: als je eens binnen te lopen. In onze biblio- populaire weblog Frankwatching ont-
informatie nodig hebt, kom je maar naar theek is een aantal internetwerkplekken. dekte ik het webloggen. Dat was ideaal:
ons toe’ werkt niet meer. We zullen meer Jongeren komen daar graag een paar ik kon mijn boodschap kwijt, werkte aan
aan marketing moeten doen, meer moe- uurtjes surfen en gamen. Dat is het een persoonlijke databank van mijn
ten luisteren naar de klant, beter moe- moment dat je ze aan kunt spreken, dan kennis en ideeën, kreeg feedback op
ten nadenken over de vraag hoe we die heb je een ingang om wat te vertellen mijn berichten en breidde mijn sociale
10 COS jaargang 20 nummer 6 – 2008

2. www.cos-online.nl
edwin mijnsbergen: ‘De nieuwe bibliotheek is een netwerkorganisatie.’
contacten uit, wat leidde tot nieuwe vor- eigen boekenverzameling, doordat het CV
men van samenwerken. En... ik had er systeem kan matchen met collecties van Edwin Mijnsbergen studeerde enkele
vooral lol in. Wat later ontdekte ik Ning, andere gebruikers. LibraryThing leeft. De jaren Frans en Sociaal Werk en
een website waarop je je eigen sociale bibliotheek van Amsterdam doet momen- belandde na een kleurrijke loopbaan
netwerk kunt bouwen. Dit soort toepas- teel een project waarbij leden informatie (het leger, een camping, een energie-
singen zijn meestal gratis, gebruiksvrien- kunnen toevoegen aan de eigen data- bedrijf en een ict-bedrijf) in 2000 bij
delijk en te gebruiken zonder kennis van bank. Een leuke ontwikkeling vind ik dat. de Zeeuwse Bibliotheek, de biblio-
programmeren. Binnen een uurtje had ik De Zeeuwse Bibliotheek is momenteel theek voor de provincie Zeeland en
Bibliotheek 2.0 aangemaakt. Daar moet bezig met plannen voor een wiki over de de gemeente Middelburg. Tijdens zijn
je eens om komen Zeeuwse geschie- eerste jaren bij de bibliotheek volgde
als je iets vergelijk- ‘Het gebouw wordt minder belang- denis. Daarin willen Mijnsbergen de opleiding tot informa-
baars wilt bouwen rijk, maar heeft nog wel degelijk we kennis gaan ver- tiespecialist aan de Haagse
binnen de strakke een functie: als ontmoetingsplaats, zamelen en beel- Hogeschool. Sinds enkele jaren
kaders en complexe expositieruimte, om je vraag te den die deels door onderhoudt Mijnsbergen de weblog
ict-systemen van een kunnen stellen aan een specialist.’ gebruikers worden ZB Digitaal (http://zbdigitaal.blogs-
grote organisatie. aangeleverd. Ik pot.com). De website van de
Ondertussen zijn ruim achthonderd weet zeker dat er zeer waardevolle infor- Zeeuwse Bibliotheek: www.zebi.nl.
bibliotheekmedewerkers uit heel matie naar boven gaat komen die je in
Nederland lid. Een deel van hen is echt geen enkel boek hier in de kast zult
actief met het delen van kennis en het tegenkomen.’ degelijk een functie: als ontmoetings-
online debatteren, bijvoorbeeld over plaats, expositieruimte, om je vraag te
actuele thema’s als de vrijheid van als alle informatie via het web beschik- kunnen stellen aan een specialist. Als
meningsuiting en hoe je daar als biblio- baar komt, hebben we dan op termijn organisatie moeten we goed in beeld
theek mee omgaat.’ nog wel een bibliotheekgebouw nodig? gaan brengen wat onze eigen specialis-
‘Bibliotheken zullen in elk geval meer en ten, maar ook wat specialisten van bui-
Web 2.0 betekent ook gebruikmaken meer digitale informatie naar de klant ten, te bieden hebben. Alleen dan
van user generated content. Hoe kan moeten brengen. Op dit moment moet je kunnen we gebruikers goed doorverwij-
een bibliotheek gebruikmaken van ge- voor het inzien van digitale krantenar- zen. We moeten specialisten welkom
bruikers? chieven nog naar het bibliotheekgebouw heten en afstappen van het eenrichtings-
‘Een duidelijk voorbeeld is het invoeren komen. Dat heeft te maken met licen- verkeer dat zo kenmerkend is voor de
van data over boeken. Ik ben een groot ties. Het zou natuurlijk mooi zijn als je er oude bibliotheek. De nieuwe bibliotheek
liefhebber van LibraryThing: gegevens gewoon van thuis uit in kunt. Ik vind dat is een netwerkorganisatie waarbij je
over boeken worden door gebruikers informatie zoveel mogelijk vrij toeganke- terechtkunt met al je vragen, waarna
ingevoerd, titels worden voorzien van lijk moet zijn. Open access, daar geloof deze snel worden gekoppeld aan
trefwoorden en beoordelingen. Je kunt ik in. Het gebouw wordt dan inderdaad specialisten, ook op het gebied van
een leesadvies krijgen op basis van je minder belangrijk, maar heeft nog wel wetenschap.’ <<
COS jaargang 20 nummer 6 – 2008
11