2. İÇERİK
o Yönetim kavramının gelişmesi
o Klasik yönetim yaklaşımlarının kökenleri
o Klasik yönetim yaklaşımları
a- Bilimsel Yönetim Yaklaşımı(Frederic Taylor)
b- Yönetim Süreci Yaklaşımı(Henri Fayol)
c- Bürokrasi Yaklaşımı(Max Weber)
o Kaynakça
5. Bir araya gelen girişimciler sermayelerini birleştirerek
fabrikalar kurup örgütleşmişlerdir.
GİRİŞİMCİ
6. Girişimcilerin dikey ve yatay olarak birleşerek
kurdukları örgütler içerisinde zamanla ‘’yönetim’’
sorunu ortaya çıkmıştır. Bu durumun üstesinden
gelebilmek için profesyonel yöneticiler
organizasyonların başına getirilmiş ve neticede bir
‘’yönetici sınıfı’’ doğmuştur.
8. Klasik yönetim yaklaşımlarının kökenleri
I.
İdari köken: Temelde örgütlerin rasyonel
yönetilebileceğini savunur.(Taylor, Fayol, Girberth,
Gantt…)
II. Sosyolojik köken: Örgütler nasıl daha iyi bir hale
getirilebilir? Sorusundan yola çıkar. (Weber,
Parsons, Merton…)
III. Psikolojik köken: Örgüt verimliliğini insan davranışa
endeksler. (Simon, Mayo, Bernard…)
10. a- Bilimsel Yönetim Yaklaşımı(Frederic Taylor)
Taylor, işletmelerde gözlemlediği düzensizlik,
israf, kayıplar ve kötü yönetim uygulamalarına
çözüm olarak kendi ürettiği ‘’bilimsel yönetimin
ilkeleri’’ ile yönetime bilimsel bir boyut
kazandırmıştır.
11. Bilimsel yönetimin ilkeleri
1. Her iş için bilimsel yönteme dayalı yöntem ve ilkeler
belirlenmelidir.
2. Çalışanların bilimsel yöntemlerle seçilmesi, eğitilmesi,
geliştirilmesi ve performanslarının takip edilmesi
gereklidir.
3. Bilimsel yöntemler ile iş yapabilmek için çalışanların
bu yöntemleri benimsemesi sağlanmalıdır.
4. Yönetim ile ilgili sorumluluklar çalışanlar üzerinden
alınarak yönetim sorumluluğu haline getirilmeli,
çalışan ve yönetim arasında iş ve sorumluluk bölümü
yapılmalı.
12. b- Yönetim Süreci Yaklaşımı(Henri Fayol)
Fayol bilimsel yönetim yaklaşımından farklı olarak,
örgüt içerisindeki bütün kademelere bilimsel
yaklaşılması gerektiğini öne sürer. yönetimi bir süreç
olarak görür ve yönetim faaliyetlerini tanımlar.
1. Tahmin yapma ve planlama
2. Örgütleme veya örgütlenme
3. Kumanda veya yönlendirme
4. Koordinasyon
5. Denetim
13. Fayol’a göre yönetimin 14 temel ilkesi vardır. Bu
ilkeleri 3 grupta toplayabiliriz.
1. Örgüt yapısı
2. Yönetim süreci
3. Yönetsel sonuçlar
14. 8
1. Örgüt yapısı
I. Yönetim birliği
II. Merkeziyetçilik
III. Hiyerarşik düzen
IV. Yetki ve sorumluluk
V. İş bölümü ve uzmanlaşma
15. 8
2. Yönetim süreci
I. Eşitlik
II. Disiplin
III. Yönlendirme(kumanda) birliği
IV. Genel çıkarların bireysel çıkarlardan
üstünlüğü
16. 8
3. Yönetsel sonuçlar
I. Düzen
II. İnisiyatif
III. Personel devamlılığı
IV. Birlik ve beraberlik ruhu
Soru: Fayol’un ‘’ücret ödeme’’ ilkesini hangi
grupta konumlandırabiliriz?
17. c- Bürokrasi Yaklaşımı(Max Weber)
• Weber bürokrasiyi belli bir örgütlenme ve
yönetim biçimi olarak ele almıştır.
• Weber öncelikle toplumdaki otorite(güç,
egemenlik, yetki) ilişkilerini incelemiş ve bir
otorite tipolojisi yapmıştır. Bunlar;
1. Geleneksel otorite
2. Karizmatik otorite
3. Bürokratik(yasal-ussal) otorite
18. Weber’e göre bürokratik otorite kendisinden
önce var olan otoriteler içerisinde daha rasyonel
ve daha verimli çalışan bir yönetim aygıtıdır.
Sebepler:
• Yönetimde devamlılığın sağlanması
• Yönetsel konumlarda bulunanların belli ilke ve
normlara göre seçilmesi
• Yetki kullanımının yasal araçlarla
gerçekleşmesi
• Yetkinin sınırının ve içeriğinin açık olması
19. Weber’in ortaya koymuş olduğu bürokrasi
sistemi
o Fonksiyonel uzmanlaşmayı yaratması,
o Örgüt yapısında yarattığı devamlılık ve
sağlamlık,
o Belirsizliği azaltması,
o Amaçların hiyerarşik bir düzene yerleştirilmesi,
gibi özellikleri ile dönem dinamikleri açısından
olumlu olarak değerlendirilmiştir.
20. KAYNAKÇA
• Kalemci Tüzün, İpek, ’’Yönetimde erken dönem klasik ve
neoklasik yaklaşımlar’’, Örgüt Kuramları, Der. H. Cenk
Sözen ve H. Nejat Basim,Beta Basım, İstanbul, 2012, 1135
• W. Taylor, Frederick, Bilimsel Yönetimin İlkeleri, Çev. H.
Bahadır Akın, Çizgi Kitabevi Yayınları, 2003
• Weber, Max, Sosyoloji Yazıları, Çev. Taha Paria, İletişim
Yayınları, 2006
• LEBLEBİCİ, Doğan Nadi , ‘’Yönetim Bilimi Açısından Klasik
Dönemi Hatırlamaya İlişkin Bir Çalışma’’, Dumlupınar
Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 21, Ağustos 2008,
99-119
