Κοινωνιολογία
Κοινωνικοποιήση
3ο Κεφάλαιο
Μάθημα 1ο
Δρόσου Χριστίνα
Οικονομολόγος

Κοινωνικοποίηση
Διαδικασία που αφορά όλους.
Ξεκινά από τα πρώτα χρόνια της ζωής του
ανθρώπου και διαρκεί μέχρι το τέλος της.
 Περιεχόμενό:
κοινωνικές αξίες
κοινωνικούς κανόνες
λειτουργία του κοινωνικού ελέγχου

Οι ιστορίες δείχνουν:
• τη διαφορετική εξέλιξη που είχαν τα παιδιά από τη στιγμή που
εντάχθηκαν μέσα στο κοινωνικό περιβάλλον
• μόνο όταν ο άνθρωπος μεγαλώνει στο κοινωνικό περιβάλλον,
μπορεί να ολοκληρώσει την προσωπικότητά του
• οι άνθρωποι θα ήμασταν διαφορετικοί , αν από τη γέννησή μας
και μετά δεν είχαμε ζήσει μαζί με άλλους ανθρώπους
• αν δεν είχαμε γνωρίσει τη γλώσσα, τις αξίες, τους
συμβολισμούς, τις χειρονομίες, τα έθιμα και τις συνήθειες της
κοινωνίας στην οποία συμμετέχουμε
«Το “αγριόπαιδο του Αβερόν”

Η συναναστροφή:
• με μικρότερες κοινωνικές ομάδες
π.χ. την οικογένεια ή
• μεγαλύτερες κοινωνικές ομάδες
π.χ. το σχολείο
Μας Μαθαίνει:
 τα πρότυπα
συμπεριφοράς
 τις αντιλήψεις της
ομάδας & της
κοινωνίας
 μας εντάσσει μέσα
στην κοινωνία
 μας Κοινωνικοποιεί!

Τι είναι Κοινωνικοποίηση;
Διαδικασία μέσω της οποίας:
το άτομο μαθαίνει και εσωτερικεύει τα διάφορα στοιχεία
του πολιτισμού της κοινωνίας μέσα στην οποία ζει
διαμορφώσει τη δική του προσωπικότητα και
να ενταχθεί στις διάφορες ομάδες

Κοινωνικοποίηση
Φορείς
Κοινωνικοποίησης:
Οικογένεια,
Σχολείο
Συνομήλικοι
Μ.Μ.Ε.
Ψυχο-Κοινωνικοί
Μηχανισμοί:
Μάθηση
Ταύτιση
Εσωτερίκευση

Μάθηση
Απόκτηση Συνηθειών | Τρόποι Συμπεριφοράς
• Άτομο προσλαμβάνει από το κοινωνικό του περιβάλλον Παραστάσεις και
εναρμονίζει τη Συμπεριφορά του ανάλογα με αυτές
• Μαθαίνει τι είναι καλό ή κακό
• Σημασία συμβολισμών & μηνυμάτων που εκπέμπονται από τους άλλους,
• Ενδεδειγμένη Συμπεριφορά για συγκεκριμένη περίσταση
Ρόλο στη μάθηση:
ικανότητες
κλίσεις,
ροπές του ατόμου
τρόπος αντίδρασης του κοινωνικού περιβάλλοντος

Ταύτιση
Υιοθέτηση Συμπεριφορών & Ρόλων
Παιδί: αναγνωρίζει τον εαυτό του σε ένα Δάσκαλο, Αθλητή ή σε έναν από
τους δύο Γονείς
 Άτομο: απόκτηση αίσθησης ότι αποτελεί μέρος ενός κοινωνικού συνόλου
Ταύτιση με πρόσωπα του Περιβάλλοντός του
Ταύτιση δεν είναι απόλυτη => διατήρηση σχετικής αυτονομίας ως προς τα
πρόσωπα με τα οποία ταυτίζεται
Παράδειγμα: => Τήρηση πιστά κάποιων κανόνων
=> Συμμόρφωση ως προς ένα μέρος αυτών των κανόνων & διαφοροποίηση
της συμπεριφοράς του
οδηγούν

Εσωτερίκευση
Ενσωμάτωση Πολιτισμικών Στοιχείων
στην προσωπικότητα του ατόμου
Σταδιακή Πραγματοποίηση
Σημασία:
Υιοθέτηση Αξιών & Κανόνων Κοινωνίας
Ανάλογα με κοινωνικές συνθήκες & περιστάσεις
κοινωνικοποίησής
=> Άτομα: λειτουργούν Αυτόβουλα και δεν χρειάζονται
Εξωτερικό έλεγχο

Μηχανισμοί Κοινωνικοποίησης
Εμφανίζουν το ‘Ατομο => Παθητικό Δέκτη
που αποδέχεται Άκριτα
τα προβαλλόμενα Πρότυπα & Συμπεριφορές
που πρέπει να υιοθετήσει.

Συμβαίνει όμως πραγματικά αυτό;
ΌΧΙ
Καθένας ανάλογα με:
 τις διαθέσεις του,
τα βιώματά του και
τα κοινωνικά του
ερεθίσματα
επιλέγει από τα
προβαλλόμενα
Πρότυπα αυτό που
του ταιριάζει
Καλύτερα.
Άτομα από το Ίδιο οικογενειακό περιβάλλον
να έχουν Διαφορετικές πορείες στη ζωή

Η επιλογή ή η απόρριψη Μηνυμάτων γίνεται πολλές φορές
ασυνείδητα
Άτομο => εναρμονίζει τη Συμπεριφορά του με όσα ορίζονται
από τους Νόμους ή την καθιερωμένη Ηθική της κοινωνίας
Υιοθετεί τα Πολιτισμικά στοιχεία τα οποία έχουν ενταχθεί στην
παιδεία που έχει λάβει
Κοινωνικοποίηση δεν είναι αποτέλεσμα τυποποιημένης μάθησης
αλλά εκμάθηση που διαφοροποιείται συνεχώς από:
τις επιρροές που δέχεται το άτομο
από τον τρόπο που κατανοεί τον εκάστοτε ρόλο του

Υιοθέτηση Προτύπων Συμπεριφοράς δεν είναι παθητική λειτουργία
Άτομο: Δέκτης => υιοθετεί στοιχεία από περιβάλλον
Πομπός=> επηρεάζει διαδικασία κοινωνικοποίησης περιβάλλοντός
Π.χ: Παιδί: αυταρχική διαπαιδαγώγηση => στάση ή αντίδρασή =>
αλλάξει τη συμπεριφορά του περιβάλλοντός του προς αυτό
Π.χ: Ενήλικος: συμμετοχή σε συλλόγους, σωματεία ή ενώσεις καταναλωτών
=> αντιδράσει στις επικρατούσες απόψεις για την κοινωνική ζωή
Κοινωνικοποίηση: => αμφίδρομη διαδικασία ανάμεσα σε Πομπό & Δέκτη
.
Δέκτης Πομπός

Κοινωνικοποίηση
Εξελικτική και Δυναμική διαδικασία
Διαφοροποιείται σε σχέση με:
Χρόνο
Χώρο
επιτρέπει στο άτομο να κατανοεί τον Κόσμο που το περιβάλλει
Άτομο συνθέτει => Εικόνες για τον κόσμο.
Τις επεξεργάζεται & τις μετατρέψει με το δικό του τρόπο =>
σε μια καινούρια, πρωτότυπη και προσωπική Εικόνα
Συνεχή αλληλεπίδραση κοινωνίας και ατόμου

Ευχαριστώ για την Προσοχή σας!!!