1. ICT en didactiek
Over de bomen en het bos
of
Een kaleidoscoop aan kansen
http://www.flickr.com/photos/clairity/199505029/
Presentatie voor Kennisnet ambassadeurs
Utrecht, 18 november 2008
Wytze Koopal
1

2. Wie ben ik?
 Wytze Koopal
 Toegepaste Onderwijskunde (UT), 1993
 Praktisch ingestelde onderwijskundige met ICT ervaring
 Veelzijdig inzetbaar, creatief, analytisch, betrouwbaar,
integer, nuchter, niet bang voor techniek
 E-learning enthousiasteling (soms te enthousiast)
 Projectleider
 Veelgebruiker van web 2.0
 www.koopaladvies.nl [Koopal Advies & Projecten]
http://www.flickr.com/photos/marfis75/2459533929/ 2

3. Wie zijn jullie eigenlijk?
 Gebruik je een ELO? ja / nee
 Gebruik je wel eens mobiel internet? ja / nee
 Weet je wat een wiki is? ja / nee
 Gebruik je delicious (of Furl) ? ja / nee
 Heb je een eigen weblog/site? ja / nee
 Heb je een profiel op LinkedIn / Hyves etc? ja / nee
http://www.flickr.com/photos/carbonnyc/888823443/ 3

4. http://www.twitter.com/wytze
Zo gebruikte ik Twitter voor de
voorbereiding van dit verhaal....
http://www.flickr.com/photos/luc/1824234195 4

5. Agenda
 Wat is digitale didactiek (ook wel webdidactiek
genoemd bij Kennisnet)
 Wat is web 2.0 en wat is de link met onderwijs
 Voorbeelden om jullie te inspireren
http://www.flickr.com/photos/puntodevista/639615047/ 5

6. Even gas terug:
Wat stel jij je voor bij Digitale Didactiek?
http://www.flickr.com/photos/wumai/2235507421/
6

7. http://www.flickr.com/photos/olpc/3010117757/
Oratie prof. dr. Robert-Jan Simons (2002)
Digitale didactiek: hoe (kunnen) academici leren ICT te
gebruiken in hun onderwijs
“Digitale didactiek betreft kennis en
kunde met betrekking tot gebruik van
ICT bij het faciliteren van leren.”
Bron: http://www.uu.nl/uupublish/content/INAUGURATIEROBERTJANDEF.pdf
7

8. Wat is digitale didactiek
 Zinvolle inzet van ICT in onderwijsproces van docent
 Vooral: inzet van ICT ten behoeve van het leerproces
 En: taak van docent wordt breder (instructeur, coach,
beoordelaar, tutor etc)
 En dus niet: hebben we de juiste computers?
http://www.flickr.com/photos/dcjohn/74907741/ 8

9. Vraagstukken – digitale didactiek
 Wanneer is inzet van ICT wel en niet geïndiceerd: voor welke
doeleinden, welke methoden?
 Hoe kan ICT bijdragen tot onderwijsverbetering en -vernieuwing?
 Hoe kunnen opdrachtformuleringen zodanig uitdagend worden
gemaakt dat zij aanzetten tot samenwerking en diepgaande
verwerking?
 Hoe kan het discussiëren en samenwerken in een elektronische
omgeving worden begeleid (feedback; al of niet ingrijpen;
informeren; sturen)?
 Hoe kunnen studenten begeleid worden in het elkaar ondersteunen
bij het leren (elkaars tutor worden; elkaar feedback geven)?
 Hoe kunnen digitale portfolio’s en vormen van zelftoetsing worden
ingezet?
9
http://www.flickr.com/photos/racka/330343546/

10. Wat is Web 2.0 (social software)
 Read / write web (tweerichtingsverkeer)
 Participatie & Personalisatie
 Transparant & Toegankelijk
 Trefwoorden (tagging) & folksonomy
 Openheid (open source, open standaarden, open
content, 'gratis')
 Toegankelijkheid
 Gemakkelijk & gebruikersvriendelijk
Mogelijk gemaakt door: overal en altijd online, goedkope opslag,
software uit de kraan, multifunctionele apparatuur, RSS, Ajax
Zie ook Stephen Downes (2008). The future of online learning: ten years on
http://www.downes.ca/files/future2008.doc
10

11. De link tussen onderwijs en web 2.0
 Web 2.0 wordt al volop gebruikt door onze jeugd!!!
 Web 2.0 brengt zinvolle kennis, ervaring, en mensen van 'buiten'
binnen de muren van de school
 Web 2.0 maakt wereldwijd online samenwerking mogelijk (met
video, audio etc)
 Web 2.0 maakt het mogelijk een eigen Personal Learning
Environment te creëren, in aansluiting op persoonlijke
eigenschappen en voorkeuren
 Web 2.0 maakt informeel leren mogelijk (leren gaat over de muren
van de school, in een eigen gecreërd wereldwijd netwerk)
 Het gaat in de eerste plaats om het netwerk (de connecties), niet
om de content
 Web 2.0 biedt nu reeds vele instrumenten voor docenten, die een
lage instapdrempel hebben
Zie ook Stephen Downes (2008). The future of online learning: ten years on
http://www.downes.ca/files/future2008.doc
11
http://www.flickr.com/photos/lrargerich/2806517014/

12. Wat is RSS
 Really Simple Syndication
 http://nl.wikipedia.org/wiki/Really_Simple_Syndication
 “RSS wordt vooral gebruikt bij weblogs, forums of nieuwssites
om telkens op de hoogte te kunnen zijn van het laatste
artikel/nieuws.”
 RSS-bestanden zijn te lezen via een speciale RSS-lezer, maar
kunnen ook via speciale websites worden gelezen (Netvibes,
iGoogle, Netvibes, Google Reader). RSS-lezers zijn er in vele
soorten en smaken.
 De huidige generatie browsers ondersteunt RSS. Mozilla
Firefox heeft een ingebouwde RSS-lezer met de naam 'Live
Bookmarks' . Opera ondersteunt RSS ook. De (met Mac OS X
meegeleverde) Safari-browser van Apple bevat een
ingebouwde RSS-lezer, net als Internet Explorer 7.
12

13. Wat zijn dus de uitdagingen?
 Los laten en vertrouwen geven
 Zelf zoeken, vinden, experimenteren
 Verspreiden
 Inspireren
 Weg vinden in doolhof ('bomen en het bos')
 Kansen benutten en succesvol laten worden
 Zowel collega's als directie 'enthousiasmeren'
 Er volgen .... enkele voorbeelden
13
http://www.flickr.com/photos/nesster/3038059576/

14. Mashup
 http://www.timerime.com
 toepassen bij Geschiedenis, Economie, Geografie (?)
 ook vele mashup-mogelijkheden met Google Maps
14

15. Personal portal (PLE), webtop
 Iedereen kan zijn eigen portal maken met:
 Netvibes
 iGoogle
 Pageflakes
 www.netvibes.com/gadgetsenonderwijs [Annet
Smith]
 www.netvibes.com/wytze
15

16. Kennis delen: MBO Marktplaats 2010
 samen weten we meer dan onze eigen instelling
 is wel sterk document-georiënteerd
 vooral onderwijs-organisatorisch
 www.marktplaatsmbo.nl
16

17. Zelf content maken
 Zelf SCORM content maken is mogelijk met eXe,
http://www.exelearning.org
 Nederlandstalige community op www.exeleren.net
 Open Source
17

18. Weblogs
 Voorbeeld: http://taalprof.web-log.nl
 Voorbeeld: http://computersindeklas.web-log.nl
 Zoeken en vinden via http://davindiplus.kennisnet.nl/
 Begin zelf via blogger.com, wordpress.com of web-
log.nl
 “(..) is een online dagboek in de vorm van een website. Bezoekers hebben
de mogelijkheid te reageren op de berichten. Ook is het makkelijk
berichten van een weblog binnen te halen in een ander weblog
(syndicatie). Een weblog wordt bijgehouden door één of meerdere
auteurs. Een weblog nodigt uit tot reacties, discussie en peerreview.
Hierdoor is het een community vormend instrument.”
(bron: http://www.digitaledidactiek.nl/dd/themas/1172)
18

19. Wiki's
 Voorbeeld: http://www.fi.uu.nl/wiki/index.php/Betacanon
 Zoeken en vinden via http://davindiplus.kennisnet.nl/
 Wiki is kort voor WikiWiki wat snel betekent in het Hawaiiaans.
Een Wiki is een verzameling gekoppelde webpagina's die door
de bezoeker eenvoudig zijn te wijzigen. Pagina's vormen een
netwerk. Een Wiki kan door iedereen aangepast worden. Je kan
precies zien wie wat heeft aangepast in de geschiedenis van de
pagina en heel eenvoudig een oudere versie herstellen. Omdat
er in een wiki een democratie heerst is ook een wiki uitermate
geschikt voor het vormen van een community.
19

20. 'Gratis' content - video
 voorbeeld voor Duits
http://www.youtube.com/user/meesterpieterson
20

21. 'Gratis' content - interactief
 www.natuurkunde.nl
 www.anno.nl (geschiedenis)
 www.math4all.nl (wiskunde)
 www.10voorbiologie.nl
 http://www.fi.uu.nl/wisweb/ (wiskunde)
 www.digilessenvo.nl (divers,
OnderwijsVernieuwingsCoöperatie)
en nog veel meer... (goed zoeken)
Zoeken en vinden via
http://davindiplus.kennisnet.nl/
21

22. Twitter (micro-blogging)
 www.twitter.com
 je hoeft niet 'lid' te worden om het te gebruiken;
bijvoorbeeld zoeken naar “Kennisnet”
22

23. Meer? Zie delicious/wytze/amb18nov
voorbeeld van social bookmarking
23

24. Meer web 2.0
 http://www.emilychang.com/go/ehub/category
 http://www.go2web20.net/
24
http://www.flickr.com/photos/olpc/2606362543

25. Even gas erbij:
Heb je een idee wat je nader wilt gaan
bekijken en uitproberen?
http://www.flickr.com/photos/wumai/2235507421/
25

26. Dank voor jullie aandacht!
 http://www.delicious.com/wytze
 http://www.twitter.com/wytze
 http://www.linkedin.com/in/wytze
 http://www.bloglines.com/public/wytze
Voorbeelden en leesvoer voor later:
http://www.delicious.com/wytze/amb18nov
telefoon ::: +31 6 20464517
email ::: info@koopaladvies.nl
web ::: www.koopaladvies.nl
gebruikslicentie: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/nl/
http://www.flickr.com/photos/laurenmanning/2940084348/ 26