1.
Projekty OPEN SOURCE
przegląd sposobów organizacji oraz źródeł finansowania
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

2.
Adam Walczak - www.adamwalczak.info

3.
O społeczności Open Source krąży wiele mitów
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

4.
O społeczności Open Source krąży wiele mitów
że pracują tam głównie wolontariusze ...
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

5.
O społeczności Open Source krąży wiele mitów
że kieruje nimi utopija ideologia ...
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

6.
O społeczności Open Source krąży wiele mitów
że utrzymują się z dotacji ...
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

7.
O społeczności Open Source krąży wiele mitów
?!
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

8.
Skala otwartego oprogramowania
według badań wykonanych dla Komisji Europejskiej
Economic impact of FLOSS on innovation and competitiveness of the EU ICT sector
●
szacuje się że ogół usług i produktów związanych z otwartym
oprogramowaniem sięgną 32% rynku usług IT w roku 2010, co
stanowiłoby do 4% ogólnej gospodarki europejskiej,
●
otwarte oprogramowanie wspiera w dużej skali bezpośrednio 29%
wewnętrznych projektów Unii Europejskiej oraz 49% w USA,
●
open source pozwala oszczędzić światowej gospodarce szacunkowo
36% kosztów związanych z badaniem i rozwojem oprogramowania,
●
wartość środków, zainwestowanych w rozwój open source w Europie
szacuje się na 22 miliardy euro co reprezentuje 20.5 % inwestycji
ulokowanych w oprogramowanie na kontynencie; w USA jest to 36
miliardów euro i 20 % wartości inwestycji w oprogramowanie.
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

9.
Nieco historii ...
według raportu organizacji badawczej NBER
The economics of sharing: Open source and Beyond
historia idei Open Source dzieli się na 3 epoki:
●
lata 60' i 70' – Pierwsza era współtworzenia oprogramowania
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

10.
Nieco historii ...
według raportu organizacji badawczej NBER
The economics of sharing: Open source and Beyond
historia idei Open Source dzieli się na 3 epoki:
●
lata 60' i 70' – Pierwsza era współtworzenia oprogramowania
●
lata 80' – Eskalacja zamkniętego oprogramowania
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

11.
Nieco historii ...
według raportu organizacji badawczej NBER
The economics of sharing: Open source and Beyond
historia idei Open Source dzieli się na 3 epoki:
●
lata 60' i 70' – Pierwsza era współtworzenia oprogramowania
●
lata 80' – Eskalacja zamkniętego oprogramowania
●
od lat 90' – Rozwój internetu, masowej współpracy oraz Open Source
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

12.
Nieoczywisty podział
free software
≈
open source
Richard Stallman
Eric S. Raymond
wybór moralny
wybór strategiczny
licencje restrykcyjne
licencje nierestrykcyjne
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

13.
Nieoczywisty podział
Richard Stallman podsumowuje wręczenie mu przez Linusa Torvaldsa
nagrody za wkład w Open Source podczas konferencji Linux World 1999:
Przekazanie nagrody Linus Torvalds Community Award
dla fundacji Free Software Foundation
to trochę jak by przekazać nagrodę Han Solo
dla Floty Rebeliantów.
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

14.
Motywacje uczestników projektów
Duże
Istotne
Małe
Żadne
Stała praca lub kontrakt
Wiedza i doświadczenie
Ideologia
Dla zabawy
Przyszłe okazje zarobkowe
Otrzymane dotacje
0%
www.projektyopensource.pl/ksiazka
20%
40%
60%
80%
100%
Adam Walczak

15.
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
●
traktowanie użytkowników jak współpracowników
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

16.
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
●
traktowanie użytkowników jak współpracowników
●
krótkie cykle produkcyjne
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

17.
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
●
traktowanie użytkowników jak współpracowników
●
krótkie cykle produkcyjne
●
otwarty sposób komunikacji w projekcie
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

18.
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
●
traktowanie użytkowników jak współpracowników
●
krótkie cykle produkcyjne
●
otwarty sposób komunikacji w projekcie
●
wyższa motywacja uczestników projektu
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

19.
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
●
traktowanie użytkowników jak współpracowników
●
krótkie cykle produkcyjne
●
otwarty sposób komunikacji w projekcie
●
wyższa motywacja uczestników projektu
●
egoless programming
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

20.
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
●
traktowanie użytkowników jak współpracowników
●
krótkie cykle produkcyjne
●
otwarty sposób komunikacji w projekcie
●
wyższa motywacja uczestników projektu
●
egoless programming
●
brak ścisłych terminów
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

21.
Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
●
traktowanie użytkowników jak współpracowników
●
krótkie cykle produkcyjne
●
otwarty sposób komunikacji w projekcie
●
wyższa motywacja uczestników projektu
●
egoless programming
●
brak ścisłych terminów
●
prosta forma współpracy
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

22.
Najwieksze zagrożenie w projektach Open Source
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

23.
Najwieksze zagrożenia w projektach Open Source
FORK
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

24.
Najwieksze zagrożenia w projektach Open Source
FORK
propozycja spolszczenia:
FOCH
:)
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

25.
Najwieksze zagrożenia w projektach Open Source
zamarcie projektu
120000
Liczba projektów
100000
80000
60000
Aktywne
Nieaktywne
40000
20000
0
Powstające
Używalne
Stopień zaawansowania oprogramowania
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

26.
Struktury organizacyjne
●
społeczności z życzliwymi dyktatorami
●
społeczności merytokratyczne
●
proces wytwórczy wewnętrzny, sprzężenie zwrotne w
społeczności
●
proces społecznościowy oparty na specyfikacjach
●
fork
●
projekt parasolowy
●
dystrybucja
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

27.
Społeczności z życzliwymi dyktatorami
(ang. benevolent dictator)
●
prosta forma organizacji koncentrująca władzę w jednej
osobie lub małej grupie
●
życzliwi dyktatorzy są zazwyczaj autorami projektu lub
osobami, których wkład jest najbardziej istotny
●
mimo że są określani dyktatorami powinni podejmować
decyzje na drodze konsensusu z społecznością projektu
●
powinni natomiast sięgać po swój autorytet wyłącznie gdy
konsensus wydaje się niemożliwy
●
duże zamieszanie w przypadku odejścia lub utraty
autorytetu przez życzliwego dyktatora
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

28.
Społeczności z życzliwymi dyktatorami
Przykładowe projekty:
●
Python – wysokopoziomowy język programowania
ogólnego przeznaczenia, którego rozwój przewodzi
Guido van Rossum.
●
Blender – aplikacja do modelowania 3D oraz
reytraceing'u rozwijana pod przywództwem Ton
Roosendaala.
●
Slackware – jedna z najstarszych dystrybucji Linux
utrzymywana przez Patrick Volkerdinga.
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

29.
Społeczności merytokratyczne
●
zdecentralizowana struktura
●
na co dzień decyzję podejmowane są poprzez dążenie do
konsensusu
●
w kwestiach spornych uruchamiana jest procedura
głosowania
●
wagi głosów nie są jednakowe jak w demokracji, wagi
powinny teoretycznie odzwierciedlać potencjalną wartość
merytoryczną danej osoby w danej dziedzinie
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

30.
Społeczności merytokratyczne
●
zdecentralizowana struktura
●
na co dzień decyzję podejmowane są poprzez dążenie do
konsensusu
●
w kwestiach spornych uruchamiana jest procedura
głosowania
●
wagi głosów nie są jednakowe jak w demokracji, wagi
powinny teoretycznie odzwierciedlać potencjalną wartość
merytoryczną danej osoby w danej dziedzinie
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

31.
Społeczności merytokratyczne
●
zazwyczaj wyższe wagi mają osoby, które włożyły więcej
pracy w projekt
●
wszystkie decyzje w tym także odnośnie:
przyjęcia nowych członków do projektu
● ustalanie wagi głosów poszczególnych osób
● zmiana sposobu organizacji
●
są podejmowane według tych samych reguł, czyli
konsensus albo głosowanie
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

32.
Społeczności merytokratyczne
Apache Software Foundation
fundacja zrzeszająca projekty zarządzane merytokratycznie
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

33.
Proces wytwórczy wewnętrzny, sprzężenie zwrotne w społeczności
(ang. in-house development, community feedback)
●
hybryda metodyk stosowanych w zamkniętych projektach
z metodykami z środowiska open source
●
współpraca z społecznością koncentruje się głównie w
obszarach testów oraz wspólnego podejmowania decyzji
odnośnie rozwoju oprogramowania
●
łatwiejsza kontrola nad kierunkiem rozwoju oraz prawami
autorskimi
●
przykładowe projekty: MySQL, Qt
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

34.
Proces społecznościowy oparty na specyfikacjach
●
sformalizowana struktura organizacyjna
●
sam projekt de facto wytwarza specyfikacje
oprogramowania
●
zazwyczaj występuje podział na:
organizację pełniącą rolę życzliwego dyktatora i
koordynującą prace nad specyfikacjami
● grupy roboczy pracujące nad konkretnymi
specyfikacjami oraz komunikujące się bezpośrednio z
społecznością
●
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

35.
Proces społecznościowy oparty na specyfikacjach
podział ról w kontekście specyfikacji
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

36.
Proces społecznościowy oparty na specyfikacjach
proces tworzenia specyfikacji
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

37.
Proces społecznościowy oparty na specyfikacjach
Przykładowe projekty
Java Community Process
Internet Standards Process
●
rozwój platformy Java
●
standaryzacja protokołów
internetowych
●
praca wokół dokumentów
Java Specification Request
●
praca wokół dokumentów
Request For Comment
●
życzliwy dyktator:
korporacja Oracle
(poprzednio Sun)
●
życzliwy dyktator: Internet
Engineering Steering Group
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

38.
Fork
Relacje z projektem macierzystym
Całkowite zerwanie
●
pobrane kody źródłowe są
rozwijane bez uwzględniania
kompatybilności z proj.
macierzystym
www.projektyopensource.pl/ksiazka
●
fork jest jedynie specjalizacją
macierzystego projektu
●
●
fork jest realizacją
diametralnie innej wizji
projektu
Symbioza
obydwa projekty w miarę
możliwości wymieniają się
kodami źródłowymi
●
obydwa projekty dzielą w pewnej
części wspólną pulę bug'ów
Adam Walczak

39.
Fork
Przykładowe projekty
●
GNOME - GoneME
●
GCC – EGCS
●
Xfree86 - X.Org
●
Debian – Ubuntu
●
OpenOffice – LibreOffice
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

40.
Projekt parasolowy
Przykładowe projekty:
●
GNU
●
GNOME
●
...
●
NUI Group
●
fundacja Apache
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

41.
Dystrybucja
Przykładowe projekty
●
sys. z rodziny GNU/Linux: Debian, Ubuntu, Red Hat, SUSE
●
sys. z rodziny *BSD: NetBSD, FreeBSD, OpenBSD
●
serwery aplikacji Java:
●
●
●
Oracle Glassfish
Apache Gieronimo
Portable Apps
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

42.
Dystrybucja - Przykładowy projekt Debian
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

43.
Modele biznesowe
X: Jak czerpać zyski gdy rozdajemy za darmo ?
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

44.
Modele biznesowe
X: Jak czerpać zyski gdy rozdajemy za darmo ?
Y: Co tak naprawdę rozdaliśmy za darmo?
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

45.
Modele biznesowe
X: Jak czerpać zyski gdy rozdajemy za darmo ?
Y: Co tak naprawdę rozdaliśmy za darmo?
X: Nasze prawa intelektualne ...
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

46.
Modele biznesowe
X: Jak czerpać zyski gdy rozdajemy za darmo ?
Y: Co tak naprawdę rozdaliśmy za darmo?
X: Nasze prawa intelektualne ...
Y: Czy IT zarabia tylko na sprzedarzy licencji ?
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

47.
Modele biznesowe
według artykułu Bruce Perensa z George Washington University pt.
The Emerging Economic Paradigm of Open Source
zyski z sprzedarzy licencji na użytkowanie oprogramowania
w USA stanowią jedynie:
25%
rynku
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

48.
Modele biznesowe
●
podwójne licencjonowanie
●
up-selling i cross-selling
●
zapewnianie powiązanych usług
●
dotacje
●
inne cele biznesowe nie przynoszące bezpośredniego zysku
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

49.
Schemat pozyskania klienta
zasada: 2% twoich użytkowników generuje 95% zysków
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

50.
Open Source jako sposób dystrybucji
Mimo że Open Source niesie ze sobą spore ryzyko w sferze
biznesowej może być postrzegany jako lekka metodyka
wprowadzania oprogramowania na rynek
●
wcześniejsze rozpoczęcie dystrybucji oprogramowania, jako że
wymagania klientów tego typu projektów są z reguły mniej
wygórowane,
●
dystrybucja kosztów oraz ryzyka niepowodzenia projektu na
wczesnym etapie,
●
ograniczenie kosztów marketingu
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

51.
Podwójne licencjonowanie
(ang. dual-licensing)
●
model oparty na segmentacji użytkowników
●
licencja open source dla użytkowników z świata open source
●
licencja komercyjna dla użytkowników, którzy nie mogą spełnić
warunków licencji dla otwartego oprogramowania
●
wymagana ścisła kontrola praw autorskich w projekcie
według The FLOSS Metrics Consorcium
ten model wykorzystuje 5% firm czerpiących zyski z open source
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

52.
Podwójne licencjonowanie
Przykładowe firmy:
Qt
MySQL
obydwie firmy rozpoczęły działalność
pod koniec lat 90'
obydwie firmy w ostatnich latach zostały zakupione
przez większych graczy z branży IT
przez Nokię za 100 mln $
przez Sun za 1 mld
$
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

53.
Up-selling
●
de facto technika sprzedaży polegająca na oferowaniu
użytkownikowi wersji darmowej (lub tańszej) wersję rozszerzoną
●
większość kosztów produkcji pochłania wersja podstawowa
produktu
●
większość zysków generuje wersja rozszerzona
●
w świecie open source jest to często nazywane modelem ang.
freemium
●
łączenie up-sellingu z podwójnym licencjonowaniem nazywane jest
podejściem fazowym
według The FLOSS Metrics Consorcium
ten model wykorzystuje 12% firm czerpiących zyski z open source
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

54.
Up-selling
Przykładowe firmy:
●
SugerCRM – wersje Open Source, Professional oraz Enterprise
●
Eclipse – komercyjne dystrybucje:
●
JBuilder
●
IBM Websphere Studio Workbench
●
JBoss Developer Studio
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

55.
Cross-selling
●
de facto również technika sprzedaży polegająca na oferowaniu
produktów luźno powiązanych, z tymi które już trafiły do klienta
●
subtelność w działaniu
●
oprogramowanie open source argumentuje sprzedaż zamkniętych
produktów
IBM zapewnia swoim partnerom obszerny instruktarz o nazwie
IBM Software Cross Sell Reference Guide
a w nim opis 871 produktów oraz ponad 3400 relacji występujących między nimi
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

56.
Zapewnianie powiązanych usług
●
najpopularniejszy model biznesowy, według The FLOSS Metrics
Consorcium 29%
●
zazwyczaj świadczona przez firmy najbardziej zaangażowane w rozwój projekt,
firmy niezaangażowane stanowią jedynie 2% tego rynku
●
typy usług:
●
subskrypcja certyfikowanej wersji produktu wraz z zapewnianiem łat
krytycznych luk w przyszłości,
●
konsulting oparty na produkcie,
●
wsparcie lub całościowa realizacja wdrożeń,
●
integracja z innymi systemami,
●
tworzenie nowych elementów produktu na zlecenie,
●
szkolenia i wsparcie techniczne,
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

57.
Zapewnianie powiązanych usług
Przykładowe firmy:
●
IBM, Oracle
●
Red Hat, SUSE, …
●
MySQL
●
....
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

58.
Dotacje i inne formy uznaniowe
Free
Software
Foundation
Mozilla
Foundation
Apache
Software
Foundation
WikiMedia
Foundation
Cele statutowe
promocja i
ochrona
wolnego
oprogramo-wan
ia
wsparcie
organizacyjne,
prawne i
finansowe dla
projektów
Mozilla
wspieranie
projektów
open source
zarządzanych
merytokra-tyc
znie
opieka nad
otwartymi
projektami
opartych na
idei Wiki
Roczny przychód
1 mln $
86,5 mln $
200 000 $
8,6 mln $
Dotacje firm i
instytucji
>20%
96,60 %
>80 %
BD
Dotacje
indywidualne
BD
0,05 %
BD
>53 %
Najwięksi
darczyńcy
Sun, IBM, HP,
Google
Google (ok.
80%), Yahoo,
Amazon
Google,
Yahoo,
Microsoft
BD
Koszt administracji
9 %
19 %
5 %
26 %
Koszt promocji
10 %
12 %
<0,01 %
7 %
Koszt
infrastruktury
BD
4 %
49 %
>60 %
62 %
0 %
0 %
Koszt
BD
wynagrodzeń
www.projektyopensource.pl/ksiazka
programistów
Adam Walczak

59.
Cele biznesowe nie generujące bezpośrednich zysków
Przykłady:
●
Tokeneer System – system bezpieczeństwa oparty na biometryce.
Amerykańska Agencja Bezpieczeństwa
●
Maemo – przedsięwzięcie sponsorowane przez Nokię stanowiące projekt
dystrybucji (patrz rozdział ) stosu technologicznego zasilającego Nokia
N810 Internet Tablet. Suma oprogramowania zawartego w tym stosie
wynosi około 10 milionów linii kodu, z czego 85 % pochodzi z
oprogramowania open source, natomiast pozostałe 15 % zostało
napisane przez pracowników Nokii
●
Google dotuje niemal 70% budżetu fundacji Mozilla
●
strategi loss leader
www.projektyopensource.pl/ksiazka
Adam Walczak

60.
Adam Walczak - www.adamwalczak.info