2. Definicja prawa
Jest to uporządkowany zbiór norm
postępowania powszechnie
obowiązujących na
terytorium danego państwa i
ustanowionych
przez jego odpowiednie organy .Jego
przestrzeganie wspierają środki przymusu i
kary .
3. Podmiotami prawa są ludzie znajdujący się w
różnych stosunkach społecznych regulowanych
przepisami prawa, czyli osoby fizyczne i osoby
prawne
Osobą fizyczną jest każdy człowiek od poczęcia
do śmierci.
Osoba prawna jest to trwałe zespolenie pewnej
grupy osób i środków majątkowych dla osiągnięcia
określonych celów społecznych (np. fundacja) lub
ekonomicznych (np. przedsiębiorstwa państwowe,
spółki akcyjne, spółdzielnie).
4. Normy i ich charakter :
Indywidualne
Grupowe
Społeczne :
Powszechne
Ogólne
Abstrakcyjne
5. Rodzaje norm
Prawne
Zawarte w przepisach i
narzucające określone
zachowanie.
Obyczajowe
Ukształtowane w danej grupie
społecznej . Określają
zachowania jako właściwe i
niewłaściwe.
Moralne
Mają formę opisową i leżą u
podstaw norm prawnych.
Religijne
Regulują zasady
funkcjonowania danej
społeczności wyznaniowej.
Nadano im formę pisemną.
6. Norma prawna a przepis prawny
Przepis prawny to
najmniejsza redakcyjna
cząstka tekstu
prawnego.
Norma prawna to
zawarta w przepisie
reguła postępowania.
Składa się z:
o Hipotezy - Sprzedawca, który otrzymał
cenę wyższą od ceny sztywnej (...)
o Dyspozycji - (...) obowiązany jest zwrócić
kupującemu pobraną różnicę (...)
o Sankcji - (...) podlega karze pozbawienia
wolności do lat trzech.
8. Prawa naturalne i
pozytywne
Prawo naturalne -
zbiór norm, który
obowiązuje niezależnie od
tego, czy zostały uznane
przez władzę państwową,
ich źródłem jest wyznawany
system wartości.
Prawo pozytywne -
to zbiór norm, które zostały
ustanowione przez organy
państwowe, ustawodawcze.
9. PRAWO NATURALNE PRAWO POZYTYWNE
Prawo jest ściśle określona
wartością.
Prawo jest ściśle określone
leksykalnie.
Prawo wyraża dążenie do idei
dobra, piękna, sprawiedliwości.
Większość nie widzi potrzeby oceny
prawa z punktu moralnego.
Normy moralne są dane człowiekowi
od Boga, wynikają z natury ludzkiej
i zasad współżycia
zbiorowości. Posiadają moc wiążącą.
Norma moralna nie traci na
ważności nawet gdy jest uznana za
niesprawiedliwą i niemoralną.
Norma traci swoją wagę i znaczenie
dopiero gdy uchyli ją organ
legislacyjny zgodnie z procedurami.
Zasady moralne powinny być
podstawa przepisów prawnych.
W państwie istnieją zasady spisane
w przepisach prawnych.
10. Praworządność
Jest to przestrzeganie prawa
przez organy władzy, urzędy i
instytucje. Naruszenie ich
wywołuje negatywne skutki
dla społeczeństwa.
11. Śmieszne i absurdalne prawa
1. Zakaz umierania w brytyjskim
parlamencie.
2. W niektórych częściach Rosji
obowiązuje nakaz nadawania
dziecku drugiego imienia Stalin.
3. Na Filipinach obowiązuje
zakaz poruszania się po
drogach samochodów z
danymi numerami w
określone dni.(np. 1 i 2 w
poniedziałki)
4. W Suazi – zakaz noszenia
spodni przez kobiety.
5. W Izraelu Żydzi w
czasie Szabasu nie
mogą dłubać w nosie.
6. We francji żadna
świnia nie może nosić
imienia Napoleon.
7. W Michigan w USA
kobiecie nie wolno
obciąć włosów bez
pisemnej zgody
małżonka.
12. Rodziny prawa:
Prawo stanowione
Prawo zwyczajowe
Prawo powszechne
zwyczajowe
Jego cechą jest dominujące
znaczenie ustaw tworzonych
przez organ
przedstawicielski.
Przyjęty i stosowany przez
organy państwowe zwyczaj
staje się prawem, choć
często nie jest przepisem.
Obowiązuje prawo
stanowe, ale także
sędziowskie,
zwyczajowe i zasada
słuszności.
13. Cechy systemu prawnego
Hierarchiczny
Każdy akt prawny
ma określoną
rangę , a
najważniejsza jest
konstytucja.
Niektóre kwestie
określane są tylko
przez konkretne
przepisy.
Spójny
Gdy istnieją dwie
sprzeczne ze sobą
normy stosuje się tzw.
reguły kolizyjne.
Zupełny
System prawny
powinien być
wolny od luk , czyli
winien opisywać
wszystkie aspekty
regulowanej
kwestii .
14. Zasady prawa
Są to nadrzędne reguły wyznaczające
obszar stosowania nowych reguł .
Zakaz działania prawa wstecz
Domniemanie niewinności
Nie ma przestępstwa
bez ustawy
Nieznajomość prawa szkodzi
15. Kultura prawna
Oznacza ona wiedzę
ludzi na temat
przepisów, ich ocenę i
postulaty dotyczące
zmian .
Kultura prawna
wywołuje respektowanie
prawa dzięki : obawie
przed karą, znajomości
jego przepisów i
uznawaniu ich za
sprawiedliwe.
16. Postawy obywateli wobec
prawa
Nazwa postawy Charakterystyka
Oportunizm Oportunista wybiera
zachowanie korzystne dla
niego.
Konformizm Dostosowywanie się do
innych , którzy przyjęli
określone reguły.
Legalizm Stosowanie się do
przepisów wynika z
przeświadczenia wymogu
podporządkowania się
Legalizm
krytyczny
Podobnie jak w legalizmie,
ale gotowy jest sprzeciwić
się niemoralnym przepisom.