ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

1. Contoso
S u i t e s
1.5β Η ΣΧΕΣΗ ΖΩΗΣ ΜΕ ΤΟΝ
ΘΕΟ
Σελ, 27-28
Ζάχου Ελένη

2. Contoso
S u i t e s
Ζάχου Ελένη
Ο όρος εὐθανασία αναφέρεται για πρώτη φορά σε απόσπασμα έργου
του κωμικού ποιητή Ποσείδιππου από την Κασσάνδρεια της Χαλκιδικής:
«ὧν τοῖς θεοῖς ἄνθρωπος εὔχεται τυχεῖν τῆς εὐθανασίας κρεῖττον οὐδὲν
εὔχεται. οὕτω τι πολύπουν ἐστὶν ἡ λύπη κακόν»

3. Contoso
S u i t e s
Ζάχου Ελένη
«Το έργο της ιατρικής είναι η
αποκατάσταση της υγείας και η
καταπράυνση των πόνων, όχι μόνο
όταν η καταπράυνση αυτή μπορεί να
οδηγήσει στη θεραπεία, αλλά και όταν
μπορεί να εξασφαλίσει έναν εύκολο
και γαλήνιο θάνατο» Φράνσις Μπέικον

4. Contoso
S u i t e s
4
Φάκελος έρευνας έχει ανοίξει για έμπειρο Γερμανό γιατρό, στην πόλη Έσσεν, που κατηγορείται για τον θάνατο δύο
ασθενών με σοβαρά συμπτώματα κορωνοϊού, στους οποίους χορηγήθηκαν ενέσεις που απέβησαν μοιραίες για εκείνους.
Ομολόγησε τη μία δολοφονία, λέγοντας ότι ήθελε να γλιτώσει τον ασθενή και τους συγγενείς του από τη δοκιμασία τους.
O 44χρονος γιατρός, που εργαζόταν στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Έσσεν από τον Φεβρουάριο, κατηγορείται για τον
θάνατο δύο αντρών, ηλικίας 47 και 50 ετών, οι οποίοι λάμβαναν αυξημένη φροντίδα ως βαριά πάσχοντες.
Ο γιατρός, ο οποίος έχει συλληφθεί, ομολόγησε έναν από τους φόνους, λέγοντας ότι ήθελε να σώσει τον ασθενή και τους
συγγενείς του από την περαιτέρω ταλαιπωρία. Η εφημερίδα Bild ανέφερε ότι ο γιατρός ενημέρωσε τις οικογένειες των
ασθενών πριν από τη χορήγηση των ενέσεων.
Οι βαριά άρρωστοι ασθενείς μπορούν να ζητήσουν βοήθεια για τον τερματισμό της ζωής τους, στη Γερμανία, σύμφωνα με
δικαστική απόφαση που εκδόθηκε πέρυσι. Δεν είναι, ωστόσο, σαφές εάν αυτό συνέβη στις περιπτώσεις των δύο αντρών
που έπασχαν από κορωνοϊό.
Η ευθανασία αποτελεί, πάντως, ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα στη Γερμανία εξαιτίας της ιστορίας του Ολοκαυτώματος, όταν
το ναζιστικό καθεστώς σκότωσε 6 εκατομμύρια Εβραίους και πραγματοποίησε απάνθρωπα πειράματα σε πολλούς από
αυτούς.
Σε αναστολή, σύμφωνα με το νοσοκομείο του Έσσεν, τέθηκε ο γιατρός, ενώ στις έρευνές της αστυνομίας συμβάλλει με
στοιχεία και το νοσοκομείο για τη διαλεύκανση της υπόθεσης.

5. Contoso
S u i t e s
5
 Έχει ένα άτομο το δικαίωμα να επιλέξει ένα πρόωρο θάνατο;
 Ποιος είναι ηθικά υπεύθυνος για την πράξη αυτή; Το ίδιο το άτομο
που επιθυμεί την ευθανασία; Ο ιατρός ή ο νοσηλευτής που θα
βοηθήσουν το άτομο να θέσει τέρμα στη ζωή του;
 Θα πρέπει η ποιότητα ζωής να αποτελεί κριτήριο για την διακοπή
φαρμακευτικής αγωγής;
 Έχουν δικαίωμα οι ασθενείς να αρνηθούν την θεραπευτική τους
αγωγή με στόχο τον τερματισμό της ζωής τους;
https://www.bestrong.org.gr/el/living_with_cancer/practical/euthanasia/
Εκούσια Ευθανασία - Voluntary Euthanasia: Το άτομο στην εκούσια
ευθανασία διατυπώνει ρητά την θέληση του για τερματισμό της ζωής του.
Μη εκούσια Ευθανασία - Non Voluntary Euthanasia: Το άτομο δεν είναι σε
θέση να υποστηρίξει την απόφαση για ευθανασία και για τον λόγο αυτό
είναι αμφίβολη η γνώμη του.
Ακούσια Ευθανασία - Involuntary Euthanasia: Ο ασθενής εκφράζει κάποια
στιγμή στο παρελθόν την επιθυμία να διατηρηθεί στη ζωή με όλα τα μέσα
ανεξάρτητα με την κατάσταση της υγείας του.

6. Contoso
S u i t e s
6
Ως προς την απαίτηση/συναίνεση του θύματος:
α. εκούσια (υπάρχει εκπεφρασμένο και
λελογισμένο ρητό αίτημα)
β. ευθανασία με εικαζόμενη συναίνεση (proxy
consent – δεν υπάρχει εκπεφρασμένο αίτημα,
αλλά εικάζεται η συναίνεση του πάσχοντος)
γ. φόνος από οίκτο (mercy killing – δεν υπάρχει
αίτημα, ούτε εικάζεται η συναίνεση του
πάσχοντος)
Ως προς τον τρόπο διενέργειας:
α. Ενεργητική (active euthanasia – συνήθως ο
γιατρός χρησιμοποιεί θανάσιμη ένεση)
β. Παθητική (passive euthanasia – συνήθως
δια της απόσυρσης της μηχανικής
υποστήριξης της ζωής)
https://opencourses.uoa.gr/modules/document/file..pdf

7. Contoso
S u i t e s
Ζάχου Ελένη
Ευθανασία;

8. Contoso
S u i t e sΖάχου Ελένη
Βασικές θέσεις επί της ηθικής της ευθανασίας (6.11.2002), Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της
Ελλάδος/Επιτροπή Βιοηθικής
Β. ῾Η ζωὴ καὶ ὁ θάνατος στὴν ᾿Ορθόδοξη θεολογία καὶ παράδοση
4) ῾Η ζωή μας ἀποτελεῖ
ὑπέρτατο δῶρο τοῦ
Θεοῦ, ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ
τέλος τοῦ ὁποίου
βρίσκονται στὰ
χέρια Του καὶ μόνον∙
«ἐν χειρὶ Θεοῦ πνεῦμα
παντὸς ἀνθρώπου» (᾿Ιὼβ
ιβ´ 10). […]
9) ῾Ο θάνατος εἶναι ἕνα
γεγονὸς ποὺ συνδέεται ὄχι
μόνον μὲ τὸ τέλος τῆς
βιολογικῆς ζωῆς ἀλλὰ
καὶ μὲ ὁλόκληρη τὴν ὕπαρξη
τοῦ ἀνθρώπου. ᾿Επειδὴ δὲ ἡ
ζωὴ ἐπεκτείνεται καὶ μετὰ τὸν
βιολογικὸ θάνατο, ὁ τρόπος
μὲ τὸν ὁποῖο κανεὶς ζεῖ καὶ
πεθαίνει ἔχει συνέπεια στὴν
αἰώνια κατάστασή του.
10) ῾Η σύγχρονη κοσμικὴ ἀντίληψη
προσεγγίζει τὸν θάνατο σὲ σχέση μὲ
τὴν εὐθανασία ὡς δικαίωμα καὶ ὄχι
ὡς γεγονὸς ποὺ ὑπερβαίνει τὸν
ἄνθρωπο∙ ὡς κάτι ποὺ ὁ χρόνος του
μπορεῖ νὰ ἐπιλέγεται καὶ ἀπὸ τὸν
ἄνθρωπο καὶ ὄχι ὡς κάτι ποὺ
ἀποκλειστικὰ προσδιορίζεται ἀπὸ τὸν
Θεό. ῾Ο σεβασμὸς στὸ θεόσδοτο
δῶρο τῆς ζωῆς ἀπαιτεῖ καὶ τὴν μὲ
κάθε τρόπο προστασία της

9. Contoso
S u i t e sΖάχου Ελένη
Γ. ῾Η σημασία τοῦ πόνου
11) ῾Η ᾿Εκκλησία ἀναγνωρίζει μὲ συμπάθεια
τὴν ἀσθένεια τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως. Γι᾿
αὐτὸ καὶ πάντοτε ἀγκαλιάζει τοὺς ἀσθενεῖς,
πάσχοντες καὶ πονεμένους, φιλάνθρωπα
ζητεῖ τὴν ἀπαλλαγὴ «ἀπὸ πάσης θλίψεως,
ὀργῆς, κινδύνου καὶ ἀνάγκης», εὔχεται τὰ
τέλη τοῦ ἀνθρώπου νὰ εἶναι «ἀνώδυνα,
ἀνεπαίσχυντα, εἰρηνικά», ἐνίοτε δὲ
προσεύχεται καὶ γιὰ τὴν ἀνάπαυση τῶν
ὀδυνωμένων (εὐχὴ εἰς ψυχορραγοῦντα). […]
13) Τὸν πόνο δὲν τὸν ἐπιδιώκουμε
καί, ὅταν μᾶς συμβαίνει,
προσπαθοῦμε μὲ κάθε τρόπο νὰ
τὸν ἀντιμετωπίσουμε. Στὴν
περίπτωση ὅμως ποὺ ἐπιμένει ἢ
εἶναι ἀθεράπευτος, ἡ μετὰ πίστεως
ὑπομονὴ καὶ ἐγκαρτέρηση
ἀποβαίνει ἰδιαίτερα ἐνισχυτικὴ καὶ
ὠφέλιμη. […]

10. Contoso
S u i t e sΖάχου Ελένη
ΣΤ. ῾Η ἰατρικὴ ἀποστολὴ
19) ᾿Απὸ τὰ χρόνια του ῾Ιπποκράτη, ἡ ἰατρικὴ ἀποστολὴ ἦταν
ταυτόσημη μὲ τὴ θεραπεία καὶ τὴν προσφορὰ ζωῆς καὶ
ἀσύμβατη μὲ τὴ συνδρομὴ στὸν θάνατο. Κατὰ τὸν περίφημο
ὅρκο του, ὁ ἰατρὸς ὑπόσχεται ὅτι «δὲν θὰ χορηγήσει ποτὲ σὲ
κανέναν θανάσιμο φάρμακο, ἀκόμη κι ἂν αὐτός τὸ ζητήσει,
οὔτε ποτὲ θὰ τὸν συμβουλεύσει νὰ τὸ πάρει». […]

11. Contoso
S u i t e s
Ζάχου Ελένη
Η. Κοινωνικὲς συνέπειες τῆς εὐθανασίας
26) ῾Η ἐφαρμογὴ τῆς εὐθανασίας παρέχει
ἐξουσίες στοὺς ἰατροὺς καὶ τοὺς συγγενεῖς
πέραν αὐτῶν ποὺ τοὺς ἀνήκουν, μὲ
ἀνεξέλεγκτες συνέπειες. ᾿Απὸ τὸν ἰατρὸ
ἐξαρτᾶται ἡ περιγραφή τῆς καταστάσεως τοῦ
ἀσθενοῦς. ᾿Απὸ τοὺς συγγενεῖς, τῶν ὁποίων τὰ
κίνητρα θὰ μποροῦσε ἐνίοτε νὰ εἶναι
ἀμφιβόλου ποιότητος, ἐξαρτᾶται ἡ ἀπόφαση.
῾Ο χαρακτήρας τους, ἡ νοοτροπία, ἡ διάθεση
τῆς στιγμῆς, ἡ φιλοσοφικὴ καὶ θρησκευτικὴ
τοποθέτησή τους, ἢ ἀκόμη καὶ προσωπικὰ
συμφέροντα, θὰ μποροῦσε νὰ παίξουν
καθοριστικὸ ρόλο στὴν ἀπόφαση κάποιου νὰ
ζητήσει τὴν συντόμευση τῆς ζωῆς του.
27) ῾Ο ρόλος τοῦ ἰατροῦ, ὅπως ὣς τώρα τὸν
γνωρίζουν οἱ κοινωνίες μας, εἶναι αὐτὸς τοῦ ἀνε
κτίμητου συμπαραστάτη στὸν ἀγῶνα γιὰ ὑγεία
καὶ ἐπιβίωση. ῾Η ἐνεργὸς ἀνάμειξή του στὴ
διαδικασία ἐπισπεύσεως τοῦ θανάτου, ἀκόμη
καὶ ἀπὸ συμπόνια, καίρια τραυματίζει τὶς
σχέσεις ἰατροῦ ἀσθενοῦς καὶ ἀλλοιώνει τὴν ἀξία
τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς ὡς ὕψιστου ἀγαθοῦ
28) Τὸ λεγόμενο «δικαίωμα στὸν θάνατο», ποὺ
ἀποτελεῖ τὴ νομικὴ κατοχύρωση τῆς
εὐθανασίας,θὰ μποροῦσε νὰ μετεξελιχθεῖ σὲ
ἀπειλή τῆς ζωῆς τῶν ἀσθενῶν ἐκείνων ποὺ
ἀδυνατοῦν νὰ ἀνταποκριθοῦν οἰκονομικὰ στὶς
ἀπαιτήσεις τῆς θεραπείας καὶ νοσηλείας τους.
[…]

12. Contoso
S u i t e s
Ζάχου Ελένη
Ι. ῾Η πρόταση τῆς ᾿Εκκλησίας
α) διακηρύσσει ὅτι ἡ ζωή μας βρίσκεται στὰ χέρια καὶ μόνον τοῦ Θεοῦ, ὅτι τὸ κάθε τὶ ποὺ
μᾶς συμβαίνει εἶναι πρὸς τὸ συμφέρον μας, ὅτι δὲν ἔχουμε τὸ δικαίωμα νὰ διορθώσουμε τὸ
σχέδιο τοῦ Θεοῦ καὶ
β) κάθε θάνατο ποὺ ἀποτελεῖ ἀποτέλεσμα ἀνθρώπινων ἐπιλογῶν –ὅσο «καλός» κι ἂν
ὀνομάζεται– τὸν ἀπορρίπτει ὡς «ὕβριν» κατὰ τοῦ Θεοῦ. Κάθε δὲ ἰατρικὴ πράξη ποὺ
συνειδητὰ ἐπισπεύδει τὴ στιγμὴ τοῦ θανάτου τὴν καταδικάζει ὡς ἀντιδεοντολογικὴ καὶ
προσβλητική τοῦ ἰατρικοῦ λειτουργήματος. Οἱ ἄνθρωποι προσευχόμαστε, δὲν
ἀποφασίζουμε γιὰ τὴ ζωὴ καὶ τὸν θάνατο

13. Contoso
S u i t e s
13
Υπέρβαση του πόνου
Ο πόνος έχει καθαρκτική αξία: μετάνοια
Ζωή = σχέση = διαμοίραση του πόνου
διασκευή από την παρουσίαση http://thrim.schools.ac.cy/index.php/el/yliko/ypost-c-lyk

14. Contoso
S u i t e s
ΥΠΕΡ ΚΑΤΑ
 Είναι όντως ελεύθερη απόφαση;
 Είναι σε θέση, ψυχολογικά και
διανοητικά, το άτομο να πάρει μια
τέτοια απόφαση;
 Εκμετάλλευση για κληρονομικούς
κυρίως λόγους
 Εκμετάλλευση από εταιρείες (π.χ.
ασφαλιστικές)
 Ευμετάβλητη απόφαση ;
 Δημιουργία σύγχρονου «καιάδα»
Δικαίωμα του ανθρώπου να
διαχειρίζεται τη ζωή του
Η παράταση μιας άθλιας και
επώδυνης ζωής είναι ανώφελη
Λύτρωση από τους πόνους , τη
ψυχική και σωματική ταλαιπωρία
Ζωή= έχει τυπικό χαρακτήρα
Οικονομικοί λόγοι (ασύμφορη η
διατήρηση στη ζωή)
ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ
http://thrim.schools.ac.cy/index.php/el/yliko/ypost-c-lyk

15. Contoso
S u i t e s
Ζάχου Ελένη
1. Να αναφέρεις τα επιχειρήματα
των υποστηριχτών της ευθανασίας
2. Να αναφέρεις τους λόγους που
η εκκλησία δεν υποστηρίζει την
ευθανασία