http://www.somboun.com การบริหาน

1. ້ ້ ົ້ ່
ວິຊາ: ຄວາມຮູເບືອງຕນກຽວກ ັບການບໍລິຫານ
້
ເນືອໃນບ ົດສອນ:
ບ ົດທີ 1: ອ ົງການ ( Organization )
- ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສ ໍາຄ ັນ
- ອ ົງປະກອບຂອງອ ົງການ
- ປະເພດຂອງອ ົງການ
- ທິດສະດີການຈ ັດອ ົງການ
- ໂຄງສາງ ຂອງອ ົງການ
້
- ສະຫຼຸ ບທາຍບ ົດ
້
- ້ົ
ຄ ໍາຖາມຄນຄວາ
້
ບ ົດທີ 2: ການບໍລິຫານ ( Administration )
- ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສ ໍາຄ ັນ ຂອງການບໍລຫານ
ິ
- ຫຼ ັກການ ແລະ ຂະບວນການຂອງການບໍລິຫານ
- ການບໍລຫານຍຸດທະສາດ
ິ
- ສະຫຼຸ ບທາຍບ ົດ
້
- ົ້
ຄ ໍາຖາມຄນຄວາ
້
ບ ົດທີ 3: ຄຸນລ ັກຊະນະຂອງຜູນ ໍາ ( Leadership )
້
- ຜູນ ໍາ ແລະ ຄຸນລ ັກຊະນະຂອງຜູນ ໍາ
້ ້
- ທັກສະ ( Skill ) ຂອງຜູນ ໍາ
້
- ທິດສະດີກຽວກ ັບຄຸນລ ັກຊະນະຂອງຜູນນ ໍາ
່ ້
- ສະຫຼຸ ບທາຍບ ົດ
້
- ້ົ
ຄ ໍາຖາມຄນຄວາ
້
ບ ົດທີ 4: ່ ້ົ
ການຜະລິດ ແລະ ມູນຄາຕນທືນ
- ການຜະລິດ ແລະ ການຈ ັດການການຜະລິດ
- ການອອກແບບລະບ ົບການຜະລິດ
- ການວາງແຜນການຜະລິດ ແລະ ຄວບຄຸມຄຸນນະພາບ
- ັ້
ການຄິດໄລຈດເທົ່ າທືນດວຍການວິເຄາະຈຸດຂີດຂນ
່ ຸ ້
- ສະຫຼຸ ບທາຍບ ົດ
້
- ົ້
ຄ ໍາຖາມຄນຄວາ
້
ບ ົດທີ 5: ການບໍລິຫານສາງ

2. - ສາງ ແລະ ໜາທີ່ ຂອງສາງ
້
- ການຈ ັດສ ັນສາງ ແບບ ABC
- ່ັ
ສາງແບບປະລິມານສງເສດຖະກິດ
- ສະຫຼຸ ບທາຍບ ົດ
້
- ົ້
ຄ ໍາຖາມຄນຄວາ
້
ບ ົດທີ 6: ຕະລາດ ແລະ ການຕະລາດ
- ແນວຄິດກຽວກ ັບຕະລາດ
່
- ເສດຖະກິດຕະລາດ
- ການຕະລາດ ແລະ ຄວາມຄວາມສ ໍາຄ ັນ
- ຂະບວນການຈ ັດການຕະລາດ
- ກ ົນລະຍຸດຕະລາດປະສ ົມ
- ສະຫຼຸ ບທາຍບ ົດ
້
- ົ້
ຄํາຖາມຄນຄວາ
້
ບ ົດທີ 7: ການປະກອບທຶນ
- ແນວຄິດກຽວກ ັບການປະກອບທຶນ
່
- ທຶນຕ ົນເອງ ແລະ ໜີ້ສນຂອງວິສະຫະກິດ
ີ
- ການວິໃຈການປະກອບທຶນ
- ສະຫຼຸ ບທາຍບ ົດ
້
- ົ້
ຄ ໍາຖາມຄນຄວາ
້
2

3. ບ ົດທີ 1
ອ ົງການ (Organization)
ເກດສະໜາ ພັນທະເດດ
ແຜນການສອນປະຈາບ ົດ
ໍ
3

4. ລະຫ ັດວິຊາ: 820 IM
້ ້ ົ້ ່
ວິຊາ: ຄວາມຮູເບືອງຕນກຽວກ ັບການບໍລຫານ
ິ 2 ( 2 - 0 -
0 )
( Introduction to Management )
ບ ົດທີ 1 ອ ົງການ ( Organization )
1.1 ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສ ໍາຄ ັນ
1.2 ອ ົງປະກອບຂອງອ ົງການ
1.3 ປະເພດຂອງອ ົງການ
1.4 ທິດສະດີການຈ ັດອ ົງການ
1.5 ໂຄງສາງ ຂອງອ ົງການ
້
ວ ັດຖຸປະສ ົງ:
ເມື່ ອຮຽນຈ ົບ ບ ົດທີ ່ັ ້
1 ແລວ ນ ັກສຶກສາ ມີຄວາມສາມາດດງນີ:
້
1. ອະທິບາຍ ຄວາມໝາຍ ຄວາມສ ໍາຄ ັນ ຂອງອ ົງການໄດ ້
2. ອະທິບາຍ ແລະ ເຂົ້າໃຈ ອ ົງປະກອບຂອງອ ົງການ
3. ໄຈແຍກ ແລະ ອະທິບາຍ ວິທີການຈ ັດອ ົງການ
້
4. ຮູແລະ ອະທິບາຍທິດສະດີຂອງການຈ ັດອ ົງການ
້
້ ້ ັ້
5. ໄຈແຍກໂຄງສາງ ແລະ ສາງແຜນວາດການຈ ັດຕງຂອງອ ົງການ ພອມທັງ ລະບຸ
້ ້
ັ້ ່
ໜາທີ່ ຄວາມຮ ັບຜິດຊອບຕາມຂນຕາງໆ .
້
ວິທີ ແລະ ກິດຈະກ ໍາໃນການສອນ
ໍ ້ ່
ວິທີການ ແລະ ກິດຈະກາໃນການສອນ ບ ົດນີແມນ ການສອນໂດຍການໃຊວທີອະທິ
້ ິ
ບາຍ ແລະ ສ ົນທະນາຮວມກ ັນລະຫວາງຄູ ແລະ ນ ັກຮຽນ.
່ ່
້
ຄູຈ ົດຫ ົວຂໍເລື່ ອງທີ່ ສອນ(ສອນໂດຍການໃຊ ້ Power point ຖາມີເງື່ ອນໄຂ)
້ ແລະ
້ ່ ້ ັ້
ຄວາມສ ໍາຄ ັນຂອງເນືອໃນໃສກະດານ ແລະ ໃຊການຕງຄ ໍາຖາມ ສ ົມທຽບກ ັບ ຕ ົວຈິງເພື່ ອ
ໃຫ້ ນ ັກຮຽນ ສ ັງເກດເຫັ ນພາບຂອງອ ົງການ, ສາງແຜນວາດຂອງອ ົງການໃນຮູບແບບຕາງໆ
້ ່
່ ້
ໃສເຈັຍ ຂາວ ແຜນໃຫຍ ່
່ ເພື່ ອໃຫນ ັກຮຽນສ ັງເກດ
້ ແລວສະຫຼຸ ບ
້
້ ັ້
ພອມນນກໍ່ ມອບໝາຍໃຫນ ັກສຶກສາ
້ (ອາດຈະແບງກຸມນ ັກສຶກສາ)
່ ່ ລ ົງສ ັງເກດ ແລະ
ສາງແຜນວາດຂອງອ ົງການໃດໜຶ່ງ ເປັນການ ປະເມີນຜົນຫຼ ັງຈ ົບບ ົດຮຽນ.
້
ອຸປະກອນທີ່ ໃຊໃນການຮຽນການສອນ:
້
4

5. ອຸປະກອນທີ່ ໃຊໃນການຮຽນການສອນ
້ ປະກອບດວຍ:
້
1. ເອກະສານການສອນ
2. ກະດານດ ໍາ ຫຼ ື ກະດານຂາວ
3. ແຜນໃສ
່
4. ເຄື່ ອງສາຍແຜນໃສ ຫຼ ື LCD Projector
່
້ ້
5. ອຸປະກອນລາຄາຖືກ ຊຶ່ ງປະກອບດວຍ ເຈັຍຂາວ ເພື່ ອສາງຮູບແຕມປະກອບ.
້ ້
ການວ ັດຜົນ ແລະ ປະເມີນຜົນ:
1. ປະເມີນຈາກການປະກອບສວນຕອບຄ ໍາຖາມ
່
2. ປະເມີນຈາກຈາກກິດຈະກ ໍາທີ່ໄດມອບໝາຍໃຫນ ັກສຶກສາ
້ ້
3. ໃຫວຽກບານໂດຍໃຫນ ັກສຶກສາແຕມໂຄງສາງຂອງອ ົງການ
້ ້ ້ ້ ້
ບ ົດທີ 1
5

6. ອ ົງການ
(Organization )
ມະນຸດເປັນສ ັດສ ັງຄ ົມທີ່ຢູຮວມກ ັນເປັນໝູຄະນະ ໃນການຢູຮວມກ ັນຈາເປັນຕອງໄດມ ີ
່ ່ ່ ່ ່ ໍ ້ ້
ຫ ົວໜາຊວຍປົກຄອງເບິ່ ງແຍງ
້ ່ ແລະ ຊວຍເຫຼ ືອຊຶ່ ງກ ັນແລະກ ັນ
່ ເພື່ ອປະໂຫຍດ ແລະ
ັ້
ຄວາມສຸກ ຂອງສ ັງຄ ົມນນ ໆ. ສ ັງຄ ົມ ແລະ ອ ົງການໃນສ ັງຄ ົມ ຈະຢູໄດຢາງປົກກະຕິ
່ ້ ່
ແລະ ມຄວາມສຸກ
ີ ັ້
ສ ັງຄ ົມ ຫຼ ືອ ົງການໃນສ ັງຄ ົມນນໆ ຈະຕອງມີຂະນ ົບທານຽມ ປະເພນີ,
້ ໍ
ວ ັດທະນະທາ ແລະ ລະບຽບແບບແຜນ ເປັນສິ່ ງການ ົດ ແລະ ຄວບຄຸມການປະພຶດຂອງ
ໍ ໍ
ັ້
ສະມາຊີກ ຂອງສ ັງຄ ົມ ຫຼ ືອ ົງການນນໆ.
1. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສ ໍາຄ ັນຂອງອ ົງການ:
1.1 ຄວາມໝາຍຂອງອ ົງການ:
What is Organization ?
່ ັ້
ຄ ໍາວາ ອ ົງການ ນນມາຈາກຄ ໍາສ ັບໃນພາສາອ ັງກິດທີ່ ວາ Organization
່
ແຕໃນ
່
ບາງກໍລະນີກໃຊ ້ Organizing
ໍ ຊຶ່ ງໝາຍເຖິງ “ ການຈ ັດອ ົງການ ” ່ັ
ດງທີ່ ມຜໃຫ້
ີ ູ້
ຄວາມໝາຍໄວວາ: “ ອ ົງການ(Organization) ໝາຍເຖິງການຈ ັດອ ົງການ (Organizing)
້ ່
ແລະ ການຈ ັດລະບຽບງານ ”
້
ນອກຈາກນີຍ ັງມ ີຜູໃຫຄວາມໝາຍແຕກຕາງກ ັນໄປຕາມແນວຄິດຂອງແຕລະບຸກຄ ົນ
້ ້ ່ ່
ເຊັ່ ນ:
- ສ ົມພ ົງ ກະເສມສີນ (2513 : 264) ກາວໄວວາ : ອ ົງການຄືກມຄ ົນໜຶ່ງຊຶ່ ງ
່ ້ ່ ຸ່
ຮວມກ ັນເພື່ອດ ໍາເນີນງານໃຫບ ັນລຸວ ັດຖຸປະສ ົງທີ່ການ ົດຂືນ.
່ ້ ໍ ້
- John M. Priffner and Frank P. Sherwood “ ອ ົງການຄື ສະຖາບ ັນ
ຊຶ່ ງບຸກ ຄ ົນກຸມໜຶ່ ງເຂົ້າມາເຮັດວຽກຮວມກ ັນ, ມຄວາມກຽວຂອງຊຶ່ ງກ ັນ ແລະ ກ ັນຢູສະເໝີ
່ ່ ີ ່ ້ ່
ັ້
ໂດຍມ ີຄວາມຕງໃຈທີ່ ຈະຮວມມກ ັນຈ ັດວາງລະບ ົບຕາງໆ
່ ື ່ ໂດຍມ ີວ ັດຖຸປະສ ົງ ເພື່ ອຄວາມສ ໍາ
ເລັ ດຂອງສວນລວມ ”
່
- Leonard D. White “ ອ ົງການຄື ການຈ ັດລະບຽບການເຮ ັດວຽກ ຂອງຄ ົນ
ພາຍໃນອ ົງການຕາມສາຍງານ ແລະ ຕາມຄວາມຮ ັບຜິດຊອບເພື່ ອໃຫການປະຕິບ ັດງານໄດຮ ັບ
້ ້
ຜົນສ ໍາເລັ ດຕາມຈຸດມຸງໝາຍດຽວກ ັນ ”
່
- ັ້
ບຸນໝນ ທະນາສຸກພະວ ັດ (2537 : 59) ໄດສະຫຼຸ ບຄວາມໝາຍຂອງອ ົງການວາ
້ ່
ອ ົງການເປັນຮູບແບບຂອງການລວມບຸກຄ ົນເປັນກຸມ
່ ໂດຍມ ີຄວາມສ ໍາພ ັນໃນການປະຕິບ ັດ
ກິດຈະກາຢາງໃດຢາງໜຶ່ ງຮວມກ ັນ
ໍ ່ ່ ່ ມການແບງວຽກງານ
ີ ່ ແລະ ໜາທີ່ ໃຫສະມາຊີກໃນອ ົງ
້ ້
6

7. ການ, ມີໂຄງສາງຂອງອ ົງການໃນລ ັກຊະນະຂອງການບ ັງຄ ັບບ ັນຊາ ເພື່ ອໃຫບ ັນລຸເປົ້າໝາຍທີ່
້ ້
ອ ົງການໄດການ ົດໄວ.
້ ໍ ້
- ຄ ໍາລືຊາ ນວນສະຫວ ັນ ແລະ ຄ ໍາເຜີຍ ພ ົມມະຈ ັນ (2000 : 1) ໄດກາວໄວວາ
້ ່ ້ ່
ອ ົງການຫຼ ືການຈ ັດຕງ (Organization) ແມນລະບ ົບໜຶ່ງຊຶ່ ງເປີ ດສູພາຍນອກ ແລະ ໃນນນມີ
ັ້ ່ ່ ັ້
ຫຼ າຍຄ ົນເຂົ້າຮວມດ ໍາເນີນກິດຈະການນ ໍາກ ັນ ເພື່ ອແນໃສໃຫບ ັນລຸຈດມຸງໝາຍລວມຂອງກຸມຄ ົນ
່ ່ ້ ຸ ້ ່
ຫຼ ື ຂອງບຸກຄ ົນໃດໜຶ່ງ.
- Edward Wight Bakke “ ອ ົງການຄື ລະບ ົບການເຮັດວຽກທີ່ ຕໍ່ ເນື່ ອງກ ັນຂ
ອງກິດຈະກາຕາງໆ ຂອງມະນຸດ ຊຶ່ ງປະສານເຂົ້າດວຍກ ັນ ເພື່ ອນ ໍາເອົ າຊ ັບພະຍາກອນຕາງໆ
ໍ ່ ້ ່
ເຊັ່ ນ: ຄ ົນ, ວ ັດສະດຸ, ທືນ, ຄວາມຄິດ ແລະ ຊ ັບພະຍາກອນທ ໍາມະຊາດລວມເຂົ້າ
ເປັນອ ັນໜຶ່ງອ ັນດຽວກ ັນເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕອງການຂອງບຸກຄ ົນຕາງໆ ໂດຍຄ ໍານຶງເຖິງ
້ ່
ສະພາບແວດລອມດວຍ ”
້ ້
- Robert Presthus “ ອ ົງການຄືລະບ ົບສ ັງຄ ົມຊຶ່ງກວາງໃຫຍ ່ ແນນອນມີການ
້ ່
ການ ົດຫຼ ືວາງວິທີການດ ໍາເນີນງານໄວເພື່ ອໃຫງານສ ໍາເລັ ດລຸລວງຕາມວ ັດຖຸປະສ ົງທີ່ຕງໄວ ້
ໍ ້ ້ ່ ັ້
້ ໍ ່ ັ້
ໂດຍໃຫມ ີການປະສານກິດຈະກາຕາງໆ ຂອງສະມາຊີກຂອງອ ົງການນນໆ ”
- Harol Koontz and Cyrill O ‘ Donnell “ ອ ົງການຄື ຂະບວນ
ການແບງແຍກແຮງ
່ ງານ ແລະ ການລວມກຸມວຽກງານເຂົ້າດວຍກ ັນ ເພື່ ອການປະຕິບ ັດ
່ ້
ວຽກງານໃນສິ່ ງທີ່ ຈະການ ົດ ແລະ ມອບໝາຍຄວາມຮ ັບຜິດຊອບ, ອ ໍານາດໜາທີ່ ຕະລອດເຖິງ
ໍ ້
ການຈ ັດວາງສາຍສ ໍາພັນ ໂດຍມີ ວ ັດຖຸປະສ ົງໃຫບກຄ ົນໃນອ ົງການ ສາມາດປະຕິບ ັດວຽກງານ
້ ຸ
ໄດຢາງມີປະສິດທິພາບ ຕາມວ ັດຖຸປະສ ົງຂອງອ ົງການທີ່ຕງໄວ ້ “
້ ່ ັ້
- William J. Mclarney “ ອ ົງການຄື ການວາງລະບຽບ ແບບແຜນ
ໃນການດ ໍາເນີນງານດານຕາງໆ
້ ່ ຂອງອ ົງການໃຫເໝາະສ ົມກ ັນ
້ ໂດຍລະບຸວາ
່ ໃຜມີໜາທີ່
້
ຕອງເຮັດສິ່ ງໃດ ມ ີອ ໍານາດ ແລະ ຄວາມຮ ັບຜິດຊອບຫຍ ັງແດ ່ ເພື່ ອເຮັດໃຫ ້ ການດ ໍາເນີນ
້
ງານ ຂອງອ ົງການສ ໍາເລັດຜນຕາມແຜນການທີ່ ວາງໄວ ້ “
ົ
- Mooney and Riley ກາວວາ “ອ ົງການເປັນຮູບ ແບບຂອງການ
່ ່ ຮວມມືກ ັນ
່
ເຮັດວຽກ ຂອງມະນຸດ ເພື່ ອບ ັນລຸຈດປະສ ົງດຽວກ ັນ “
ຸ
່ັ ່ ້ ້ົ ັ ້ ່ ້ ້
ຈາກຄ ໍານິຍາມດງກາວຂາງຕນນນ ນ ັກວິຊາການທຸກທານໄດເນັນໃຫເຫັ ນວາ ໃນການ
້ ່
ຈ ັດອ ົງການ ັ້
ນນຈະຕອງນ ໍາເອົ າຄ ົນຫຼ າຍຄ ົນມາລວມກ ັນ
້ ແລະ ມ ີການແບງວຽກ
່ ກ ັນເຮັດ
ຕາມ ລະບຽບວິທີ ແລະ ໜາທີ່
້ ຊິ່ ງການ ົດໄວເປັນກິດຈະລ ັກຊະນະ
ໍ ້ ຕະລອດເຖິງຈ ັດ
ໃຫມຄວາມ
້ ີ ສ ໍາພ ັນຕໍ່ກ ັນ, ມການປະສານ
ີ ງານ ແລະ ເພິ່ ງພາອາໃສຊຶ່ ງກ ັນ ແລະ
ກ ັນຊວຍກ ັນເຮັດວຽກຈ ົນ ເກີດຜົນສ ໍາເລັ ດຕາມເປົ້າໝາຍ.
່
ັ້
ສະນນ, ຈຶ່ ງອາດຈະໃຫຄ ໍາຈາກ ັດຄວາມຂອງອ ົງກອນວາ: ອ ົງການໝາຍເຖິງ ການທີ່
້ ໍ ່
ັ້ ້ ັ້ ້
ບຸກຄ ົນຕງແຕ ່ 2 ຄ ົນຂືນໄປ ຮວມກ ັນຈ ັດຕງກິດຈະກາຕາງ ໆ ຂືນ ແລະ ຊວຍກ ັນ ເຮັດວຽກ
່ ໍ ່ ່
ຢາງມີລະບຽບ ເພື່ ອໃຫສ ໍາເລັ ດ
່ ້
7

8. ຕາມວ ັດຖຸ ປະສ ົງທີ່ການ ົດໄວກອນໜານນ, ຫຼ ື ອ ົງການຄື
ໍ ້ ່ ້ ັ້ ຂະບວນການ ທີ່ ຈະເຮັດໃຫ ້
ວຽກງານຕາງໆ
່ ພາຍໃນອ ົງການເປັນໄປຢາງມີລະບຽບຮຽບຮອຍ
່ ້ ້
ປັດສະຈາກຂໍຂ ັດ ແຍງ
່
ທາງ ວຽກງານລະຫວາງບຸກຄ ົນ
່ ມຄວາມຮ ັບຜິດຊອບ
ີ ຕະລອດຮອດການ ເສີມສາງ
້
ບ ັນຍາກາດ ທີ່ ດີແກການເຮັດວຽກເປັນກຸມ
່ ່ ແລະ ການຈ ັດອ ົງການຍ ັງໄດນ ໍາ
້
ເອົ າປັດໃຈໃນເລື້ອງ ຂອງ ຄ ົນເຂົ້າໄປກຽວຂອງດວຍ.
່ ້ ້
້
ນອກຈາກນີ, ັ້
ອ ົງການຄືການຈ ັດໂຄງຮາງການຈ ັດຕງ
່
ຊຶ່ ງປະກອບດວຍໜວຍງານຕາງໆ
້ ່ ່ ໂດຍມີຄ ົນ, ວ ັດຖຸສ່ ງຂອງ,
ິ
ເຄື່ ອງມືເຄື່ ອງໃຊມາລວມກ ັນປະຕິບ ັດງານ
້ ໃຫສ ໍາເລັ ດລຸລວງຕາມວ ັດ
້ ່ ຖຸປະສ ົງທີ່ວາງໄວ ້
ແຕຕອງອາໃສເຕັ ກນິກຕາງໆ ໃນການບໍລິຫານ ເປັນເຄື່ ອງ ມ ືໃນການ ດ ໍາເນີນ ງານດວຍ.
່ ້ ່ ້
່ ັ ັ້
ດງນນ, ຈຶ່ ງສະຫຼຸ ບໄດວາ “
້ ່ ອ ົງການຄື ຂະບວນການໃນການລວບລວມ ແລະ
ແບງວຽກ
່ ງານທີ່ ຈະຕອງເຮັດ
້ ອອກເປັນໝວດໝູ່ ໂດຍຈາກ ັດຂອບເຂດຂອງ
ໍ
ການທາງານການ
ໍ ມອບໝາຍ ອ ໍານາດໜາທີ່
້
ໍ ້
ຄວາມຮ ັບຜິດຊອບຕະລອດເຖິງການການ ົດຂໍບ ັງຄ ັບວິທີປະຕິບ ັດ ໃນການ ເຮັດວຽກ ຮວມກ ັນ
່
ເພື່ ອໃຫບ ັນລຸວ ັດຖຸປະສ ົງຂອງອ ົງການຢາງດີທ່ ີສຸດ ແລະ ມ ີປະສິດ ທິພາບທີ່ ສຸດ
້ ່ “
1.2 ຄວາມສ ໍາຄ ັນຂອງການຈ ັດອ ົງການ:
ການສຶກສາກຽວກ ັບການຈ ັດອ ົງການຈະເຮັດໃຫເຂົ້າໃຈ
່ ້
ຄວາມສ ໍາຄ ັນຂອງອ ົງການໄດດ ີ
້
້
ຍິ່ ງຂືນ ແນວຄວາມຄິດຂອງການສຶກສາທາງສ ັງຄ ົມວິທະຍາໄດກາວວາ:
້ ່ ່ ອ ົງການກໍ່
ັ້
ຄືສະຖາບ ັນ ທາງສ ັງຄ ົມ ( Social institution ) ນນເອງ.
ສາດສະດາຈານ Bronislaw Malinowski ໄດໃຫຄວາມໝາຍຂອງ ສະຖາບ ັນທາງ
້ ້
ສ ັງຄ ົມ ໄວໂດຍຫຍໍວາ “ ສະຖາບ ັນທາງສ ັງຄ ົມໝາຍເຖິງ ກຸມຄ ົນທີ່ຮວມກ ັນ ເພື່ ອປະກອບ
້ ້ ່ ່ ່
ກິດຈະການໂດຍ ມ ີຄວາມ ຮ ັບຜິດຊອບຮວມກ ັນ ແລະ ປະຕິບ ັດຕາມລະບຽບ ແບບແຜນ
່
ທີ່ ການ ົດ ຂືນ “ໃນການດາເນີນງານຂອງ ສະຖາບ ັນສ ັງຄ ົມກໍ່ຄອ ົງການຈະຕອງມີຈດໝາຍ
ໍ ້ ໍ ື ້ ຸ
( Objective ) ແລະ ມ ີວິທີການບໍລິຫານວຽກງານເພື່ ອໃຫບ ັນລຸຈດມຸງໝາຍຂອງອ ົງການທີ່
້ ຸ ່
ການ ົດໄວ.
ໍ ້
ສາດສະດາຈານ Edwin B. Flippo ໃຫຄວາມໝາຍຂອງການບໍລຫານວາ
້ ິ ່ “
ການບໍລຫານໝາຍເຖິງການວາງແຜນວຽກງານ, ການຈ ັດອ ົງການ, ການອ ໍານວຍການ ແລະ
ິ
ການຄວບຄຸມກິດຈະການ ທີ່ ກຽວກ ັບການເຮັດວຽກງານໃຫບ ັນລຸວ ັດຖຸປະສ ົງທີ່ວາງໄວ ້ ຢາງປະ
່ ້ ່
ຫຍ ັດ ແລະ ມປະສິດທິພາບ “
ີ
່ັ ່
ຈາກຄວາມໝາຍຂອງການບໍລິຫານດງກາວຈະເຫັ ນໄດວາ
້ ່ ການຈ ັດອ ົງການເປັນ
ັ້
ຂນຕອນທີ່ ສ ໍາຄ ັນໃນການບໍລຫານ.
ິ
8

9. - ເປັນຫຍ ັງຈຶ່ງຕອງມການຈ ັດອ ົງການ ( Why is Organizing
້ ີ ?) ການຈ ັດອ ົງ
ການມ ີຄວາມສ ໍາຄ ັນຕໍ່ການບໍລິຫານຢາງຫຼ ວງຫຼ າຍ
່ ້ ້
ຖາຫາກບໍ່ ມີການຈ ັດອ ົງການຂືນແລວ
້ ຜູ້
ບໍລິຫານກໍ່ ຈະບໍ່ ສາມາດປະຕິບ ັດໜາທີ່ ຂອງຕ ົນໄດເລີຍ,
້ ້ ເພາະການຈ ັດອ ົງການເປັນແນວທາງ
ໃຫການບໍລິຫານວຽກງານໂດຍກຸມຄ ົນໃຫເປັນໄປຢາງມ ີປະສິດທິພາບ,
້ ່ ້ ່ ທີ່ ເປັນເຊັ່ ນນີ້ ເນື່ ອງ
ຈາກວາກິດຈະການບາງຢາງຕອງການຄວາມສາມາດຂອງບຸກຄ ົນຫຼ າຍກວາ
່ ່ ້ ່ ້
ໜຶ່ ງຄ ົນຂືນໄປ
ເພື່ ອຮວມມ ືຮວມໃຈກ ັນປະຕິບ ັດວຽກງານ ແລະ ໃນການບໍລິຫານວຽກງານຢາງມປະສິດທິພາບ
່ ່ ່ ີ
ນນນອກຈາກຈະໄດລວບລວມກາລ ັງຄ ົນເພື່ອປະຕິບ ັດວຽກງານແລວຍ ັງຕອງມີການຈ ັດແບງ
ັ້ ້ ໍ ້ ້ ່
ວຽກໃຫແຕລະບຸກຄ ົນໄດເຮັດຕາມຄວາມຮູ້ ຄວາມ ສາມາດ ແລະ ຄວາມຊ ໍານານຂອງເຂົາ
້ ່ ້
ດວຍ,
້ ຊຶ່ ງຈະເຮັດໃຫບກຄ ົນເຮັດວຽກ
້ ຸ ຢາງເຕັ ມຄວາມສາມາດ
່ ອ ັນເປັນສິ່ ງທີ່ ເຮັດ
້ ົ ່ ້
ໃຫຜນງານຂອງ ສວນລວມດີ ຍິ່ ງຂືນ.
ອີກດານໜຶ່ ງ, ການຈ ັດອ ົງການມີຈຸດປະສ ົງເພື່ອຕອງການ ໃຫສະມາຊີກແຕລະຄ ົນ ໄດ ້
້ ້ ້ ່
ຮູວາ ໃຜເຮັດ ອ ັນໃດ ກຽວຂອງກ ັບບຸກຄ ົນໃດແດ ່ ເຊັ່ ນ: ໃຜເປັນຜູບ ັງຄ ັບບ ັນຊາ ແລະ
້ ່ ່ ້ ້
ໃຜເປັນ ລູກນອງຂອງເຂົາແດ ່
້ ? ່ ັ ັ້
ດງນນ, ການຈ ັດອ ົງການຈຶ່ງມີຜ ົນຢາງຫຼ ວງຫຼ າຍ
່
ຕໍ່ ການອ ໍານວຍການ ບໍລິຫານ ແລະ ການຄວບຄຸມ.
ການຈ ັດອ ົງການທີ່ດີນນ ( Sound Organization )
ັ້ ນ ັບວາເປັນສວນ ສ ໍາຄ ັນ
່ ່
ຢາງຍິ່ ງ
່ ໃນການ ນ ໍາຜົນ ສ ໍາເລັ ດມາສູກດຈະການ
່ ິ
່ ູ້ ່ ັ ້ ້
ແຕຜບໍລິຫານງານສວນຫຼ າຍມກມອງຂາມສິ່ ງນີໄປ ແລະ ມກຈະຄິດ
ັ ເອົ າເອງວາ
່
ການຈ ັດອ ົງການ ບໍ່ ມີຫຍ ັງຫຍຸງຍາກ ໄປກວາການຂຽນ ຮູບສີ່ ລຽມ ໃສຝາຫອງຂອງອ ົງການ
້ ່ ່ ່ ້
ໃຫເປັນຮູບເປັນຮາງຂືນມາ ແລະມອບໝາຍວຽກນນໆ ໃຫແກຜ້ ູ ປະຕິບ ັດເທົ່ ານນ.
້ ່ ້ ັ້ ້ ່ ັ້
ການຈ ັດອ ົງການທີ່ດີ ນອກຈາກຈະເຮັດໃຫການບໍລິຫານງານ
້ ໃນອ ົງການເປັນໄປ
ຢາງ ສະດວກ, ວອງໄວໄດຮ ັບຜ ົນສ ໍາເລັ ດຕາມຄວາມມຸງໝາຍ ແລະ ຍ ັງເປັນການສ່ງ ເສີມ
່ ່ ້ ່ ົ
ກິດຈະການ ້
ໃຫຈະເລີນເຕີບໂຕຍິ່ ງຂືນ
້ ຕະລອດເຖິງມີຜ ົນດີໃນການປັບປຸງການດ ໍາເນີນງານ
້ ີ ື້
ໂດຍທົ່ ວໆ ໄປໃຫດຂນ.
- ັ້ ້ ່ັ ້
ຄວາມສ ໍາຄ ັນຂອງການຈ ັດອ ົງການນນພໍ ສະຫຼຸບໄດດງນີ:
1. ຊວຍໃຫການບໍລິຫານງານສະດວກ
່ ້ ່ ້
ວອງໄວຂືນ ( Facilitation
Administration ) ັ້
ການອອກແບບໂຄງສາງຂອງອ ົງການໃຫເໝາະສ ົມນນ
້ ້
ຈະຊວຍໃຫເກີດຄວາມສ ົມ ດູນກ ັນລະ
່ ້
ຫວາງການບໍລຫານ
່ ິ ແລະ ການດ ໍາເນີນງານ, ຫາກຈ ັດໂຄງສາງຂອງອ ົງການບໍ່ດີ
້
ຈະເປັນເຫດ ໃຫການບໍລິຫານງານ ຂາດປະສິດທິພາບ.
້
ນອກຈາກນີ,ການຈ ັດວາງໂຄງສາງຂອງອ ົງການທີ່ຖືກຕອງເໝາະສ ົມຍ ັງມີປະໂຍດດງນີ:
້ ້ ້ ່ັ ້
- ຊວຍໃຫເຫັ ນຄວາມສ ໍາຄ ັນຂອງວຽກງານທີ່ສ ໍາຄ ັນ ໆ ໃນການຈ ັດແບງງານ
່ ້ ່
ຂອງອ ົງ ການອອກ ເປັນສວນໆ
່ ແລວກໍ່ ລວບລວມເຂົ້າເປັນໜວຍງານສວນຍອຍໆ,
້ ່ ່ ່
9

10. ພາຍໃນອ ົງການ ຫາກ ບໍ່ ມີການບໍລິຫານງານ ທີ່ ດີແລວອາດເປັນເຫດໃຫ້
້
ເບິ່ ງຂາມຄວາມສ ໍາຄ ັນ ຂອງ ວຽກງານສ ໍາຄ ັນໆ ໄປ.
້
- ຊວຍຂະຈ ັດບ ັນຫາໃນເລື່ອງການເຮັດວຽກຊາຊອນກ ັນ.
່ ໍ້ ້
- ຊວຍໃຫມ ີການມອບໝາຍງານໃຫຜອ່ ນເຮັດແທນໄດ.
່ ້ ້ ູ້ ື ້
2. ຊວຍໃຫອ ົງການຂະຫຍາຍໂຕ
່ ້ ແລະ ້ ້ ້
ກາວໜາຂືນດວຍດີ (
້ Facilitates
Growth and Diversification ) ໂຄງສາງຂອງອ ົງການ
້ ັ້
ນນເປັນຂອບຂາຍ
່
ຂອງການຈະເລີນເຕີບໂຕ ຂອງ ອ ົງການ, ການຂະຫຍາຍຕ ົວ ຫຼ ືການການກະຈາຍຂອບ
ເຂດຂອງທຸລະກິດຈະຕອງ ຢູພາຍໃນກອບ ຂອງໂຄງສາງ ຂອງອ ົງການ.
້ ່ ້
ໂຄງສາງຂອງອ ົງການບາງປະເພດກໍ່ເໝາະສ ົມກ ັບອ ົງການຂະໜາດນອຍ
້ ້ ຊຶ່ ງຍ ັງຢູ່ໃນ
ໄລຍະ ເລີ້ມຕນຂອງການເຕີບ
້ົ ໃຫຍຂະຫຍາຍຕ ົວ
່ ແຕເຖິງຢາງໃດກໍ່ ຕາມ
່ ່ ໂຄງສາງຂອງ
້
ອ ົງການ
ຂະໜາດນີ້ ອາດຈະບໍ່ ພຽງພໍ ເມື່ ອທຸລະກິດໄດຈະເລີນເຕີບໂຕ ແລະ ກະຈາຍຂອບເຂດ
້
ອອກໄປ ຈຶ່ ງຈາເປັນຕອງມີການປ່ຽນ
ໍ ້ ແປງໂຄງສາງ ຂອງອ ົງການໃໝ່ ເພື່ ອໃຫເໝາະ
້ ້
ສ ົມກ ັບ ສະພາບ ການປະຈຸບ ັນ ແລະ ສະພາບ ແວດລອມ ອື່ ນໆ.
້
້ ້ ່ ້
4. ເຮັດໃຫມ ີການໃຊເຕັ ກນິກຕາງໆ ໃນການປັບປຸງວຽກງານຫຼ າຍຂືນ ( Provides
for
Optimum Use Technological Improvements )
ຄວາມຈະເລີນກາວໜາທາງດານເຕັ ກ
້ ້ ້ ນິກຕາງໆ
່
ຢາງວອງໄວນນເປັນເຫດໃຫຕອງມີການປັບປຸງ ໂຄງສາງຂອງອ ົງການ ໃຫເໝາະ ສ ົມຍິ່ງຂືນ.
່ ່ ັ້ ້ ້ ້ ້ ້
5. ເປັນການສ່ງເສີມບຸກຄ ົນໃນການເຮັດວຽກ ( Encourages Human Use of
ົ
HumanBeings ) ໂຄງສາງຂອງອ ົງການຍອມມຜນກະທ ົບຕໍ່ບຸກຄ ົນທີ່ເຮັດວຽກ
້ ່ ີ ົ
ໃນ
ັ້
ອ ົງການນນໆ, ັ້
ສະນນ ຫລ ັກການ ໃນການເຮັດວຽກແບບວິທະຍາສາດຈຶ່ ງໄດການ ົດໃຫມ ີ
້ ໍ ້
ຄວາມຊຽວຊານສະເພາະດານໃນການເຮັດວຽກ,
່ ້ ແຕຖາການຈ ັດແບງງານຫາກບໍ່ ເໝາະສ ົມ
່ ້ ່
້ ຸ ່ ີ ້ ່ ່ ັ້
ອາດຈະເຮັດໃຫບກຄ ົນເກີດຄວາມເບື່ ອໜາຍ ແລະ ມຄວາມຮູຄ ັບແຄບ ຢູສະເພາະແຕງານນນ
ໆ.
5. ຊວຍກະຕຸນໃຫເກີດຄວາມຄິດສາງສ ັນ ( Stimulate Creativity )
່ ້ ້ ້ ໂຄງສາງ
້
ຮູບແບບຂອງອ ົງການທີ່ດີຈະຊວຍກະຕຸນໃຫຄ ົນງານແຕລະຄ ົນ
່ ້ ້ ່ ມຄວາມເປັນອິດສະຫຼ ະໃນໂຕ
ິ
ເອງ, ມຄວາມຄິດສາງສ ັນແລະ ມການເລີ້ມ ໂດຍການຈ ັດໃຫມ ີການແບງແຍກໜາທີ່ ການງານ
ີ ້ ີ ້ ່ ້
ໃຫເໝາະສ ົມ ແລະ ນ ໍາວິທີການເຮັດວຽກທີ່ ດີມາໃຊ.
້ ້
2. ອ ົງປະກອບຂອງອ ົງການ:
ອ ົງການທຸກອ ົງການມ ີອ ົງປະກອບຢູ່ 4 ຢາງ ທີ່ ເປັນພື້ນຖານຄື:
່
2.1 ຄວາມມຸງໝາຍ ( Purpose )
່
10

11. 2.2 ຄ ົນ ( People )
2.3 ຂະບວນການປະຕິບ ັດງານ ( Process )
2.4 ສະຖານທີ່ ( Place ) ຫຼ ື ຊ ັບພະຍາກອນ ( Other Sources ) ທີ່ ຈາ
ໍ
ເປັນຕໍ່
ການເຮັດວຽກ ເຊນ: ເຄື່ ອງໃຊໃນສ ໍານ ັກງານ, ເຄື່ ອງຂຽນ, Computer ........ຕະລອດເຖິງ
່ ້
ຕ ົວອາຄານທີ່ຕງຂອງອ ົງການນນໆ.
ັ້ ັ້
2.1 ຄວາມມຸງໝາຍ ຫຼ ື ວ ັດຖຸປະສ ົງ ( Purpose ):
່
ັ້ ັ້
ການຈ ັດຕງອ ົງການນນ ຈະຈ ັດໃນຮູບແບບໃດກໍ່ ຕາມ ຕອງແລວແຕຄວາມ
້ ້ ່
ມຸງໝາຍ
່
ັ້
ຂອງອ ົງການນນໆ. ສະນນ, ຈຶ່ ງສາມາດເວົ້າໄດວາຄວາມມຸງໝາຍຂອງອ ົງການນີເອງທີ່ ພາ
ັ້ ້ ່ ່ ້
້ ້
ໃຫເກີດອ ົງການຂືນມາໄດ ້ ແລະ ເປັນບໍ່ ກາເນີດຂອງເລື່ ອງລາວຕາງໆ
ໍ ່ ກິດຈະກາຕາງໆ
ໍ ່
ຫຼ າຍໆ ຢາງ... ..
່
ອ ົງການໜຶ່ງໆ ຕອງມ ີຄວາມມຸງໝາຍຍອຍໆ ຢູຫຼາຍຢາງ ຊຶ່ ງລວມກ ັນເປັນວ ັດຖຸປະສ ົງ
້ ່ ່ ່ ່
ລວມຂອງອ ົງການ. ເພື່ ອເຮັດໃຫການດ ໍາເນີນງານໃນອ ົງການບ ັນລຸຜ ົນສ ໍາເລັ ດ ຄວນຈະໃຫ້
້
ບຸກຄ ົນທີ່ເຮັດວຽກໃນອ ົງການນນຮູວາ ອ ົງການນນມີຄວາມມຸງໝາຍແນວໃດ ?
ັ້ ້ ່ ັ້ ່ ອີກຢາງອ ົງ
່
້ ີ ່ ່ ້ ່
ການ ຈະປະຕິບ ັດວຽກງານໄດດພຽງໃດ ແມນຍອມຂືນຢູກ ັບວາ ອ ົງການຈະສາມາດສະໜອງ
່
ຄວາມມຸງໝາຍຂອງຜູປະຕິບ ັດງານໄດພຽງໃດ.
່ ້ ້
ັ້
ສະນນ, ອ ົງການຄວນຄ ໍານຶງເຖິງ ຄວາມມຸງໝາຍ ຫຼ ືວ ັດຖຸປະສ ົງຂອງບຸກຄ ົນດວຍ
່ ້
ແລະ ສິ່ ງສ ໍາຄ ັນຄື ຄວາມມຸງໝາຍນີ້ ສາມາດປ່ຽນແປງໄປຕາມສະຖານະການ ແລະ ສິ່ ງແວດ
່
ລອມ,
້ ັ້
ສະນນ ເພື່ ອຄວາມຈະເລີນເຕີບໂຕຂອງອ ົງການຈາເປັນຕອງມ ີການແກໄຂປ່ຽນແປງ
ໍ ້ ້
ຄວາມມຸ◌ງ ໝາຍ ຢູສະເໝີ
່ ່ ັ້
ນນກໍ່ ຄື ອ ົງການ ຕອງຄ ໍານຶງເຖິງວ ັດຖຸປະສ ົງທາງສ ັງຄ ົມດວຍ.
້ ້
2.2 ຄ ົນ ( People ):
ຄ ົນເປັນອ ົງປະກອບທີ່ສ ໍາຄ ັນຢາງຍິ່ ງຂອງອ ົງການທຸກປະເພດ, ຄ ົນແຕລະຄ ົນ
່ ່
ຍອມມີຈຸດ
່ ປະສ ົງຂອງຕ ົນເອງ. ຄວາມຕອງການຂອງຄ ົນກໍ່ໃຫເກີດອ ົງການຂືນ
້ ້ ້ ແລະ
ໃນເວລາ ດຽວກ ັນອ ົງການ ກໍ່ ຈະເປັນເຄື່ ອງມືທ່ ີຊວຍໃຫບກຄ ົນຕາງໆ ເຫຼ່ ົ ານນ ສ ໍາເລັ ດຕາມ
່ ້ ຸ ່ ັ້
ຈຸດມຸງໝາຍ
່ ຂອງຕ ົນໄດ,
້ ແຕເນື່ ອງຈາກວາຄ ົນມີນດໃສໃຈຄໍ,
່ ່ ິ ອາລ ົມ, ແຫຼ ງກ ໍາເນີດ,
່
ການສຶກສາ, ທີ່ ມາ, ຂະນ ົບທານຽມປະເພນີ,
ໍ ຖານະຄວາມເປັນຢູ,
່ ຄວາມສ ົນໃຈ
ຕະລອດເຖິງຄວາມເຊື່ ອຖືຕາງໆ ຊຶ່ ງເປັນການຍາກທີ່ ຈະທາການປ່ຽນແປງໄດ.
່ ໍ ້
່ ັ ັ້
ດງນນ, ການທີ່ ຈະສຶກສາໃຫເຂົ້າໃຈເລື່ ອງຂອງອ ົງການ ຈຶ່ ງຄວນສຶກສາພື້ນຖານ ຂອງ
້
ຈິດໃຈ ແລະ ທີ່ ມາຂອງຄ ົນທີ່ເປັນສວນໜຶ່ ງຂອງອ ົງການ.
່ ນອກຈາກນີ້ ການທີ່ ຄ ົນມ ີ
ຄວາມຕອງ
້ ການແຕກຕາງ
່ ກ ັນອອກ ໄປ, ການຊ ັກຊວນຈູງໃຈບຸກຄ ົນ
ໃຫເຮັດວຽກຈຶ່ ງສາມາດ ກະທາໄດ ້ ຫຼ າຍຮູບແບບ.
້ ໍ
11

12. ນອກຈາກນີ້ ຍ ັງຕອງໄດພິຈາລະນາເລື່ ອງ ອິດທິພ ົນຂອງກຸມຄ ົນ ໃນອ ົງການ ເພາະ
້ ້ ່
ການລວມຕ ົວ ຂອງກຸມຄ ົນຍອຍໆ
່ ່ ັ້
ໃນອ ົງການນນແມນເກີດຈາກການມີຄວາມມກ,
່ ັ ຄວາມ
ສ ົນໃຈແບບດຽວກ ັນ. ັ້
ສະນນ, ສະແດງໃຫເຫັນວາຄ ົນເປັນສວນປະກອບສ ໍາຄ ັນໃນອ ົງການ,
້ ່ ່
ການປະຕິບ ັດ ງານຈະສ ໍາເລັ ດຫຼືບ່ ໍນນຈາເປັນ ຕອງ ມີບກຄ ົນທີ່ມີຄວາມຮູຄວາມສາມາດ ແລະ
ັ້ ໍ ້ ຸ ້
ມີຄວາມ ຊ ໍານານ ໃນການເຮັດວຽກ ອ ົງການຈຶ່ງຈະ ເລີນກາວໜາ.
້ ້
້ ່ ັ້ ່ ່ ້
ອີກດານໜຶ່ ງ, ໃນເລື່ ອງກຽວກ ັບຄ ົນນນເຮົາຄວນຄ ໍານຶງເຖິງບ ັນຫາຕາງໆ ລຸມນີ:
1) ພຶດຕິກາຂອງຄ ົນ ( Human Behavior ):
ໍ
ບຸກຄ ົນແຕລະຄ ົນມພຶດຕິກ ໍາແຕກຕາງກ ັນອອກໄປເນື່ອງຈາກຄ ົນບໍ່ແມນເຄື່ ອງຈ ັກ,ຍອມມ ີ
່ ີ ່ ່ ່
ຄວາມຮູສກນຶກຄິດເປັນຂອງຕ ົນເອງ
້ ຶ ມນໃສໃຈຄໍ
ີ ິ ສະຕິປນຍາ
ັ ຄວາມສະຫລາດ
ແຕກຕາງກ ັນ,
່ ມ ີຖານະ ແລະ ສິ່ ງແວດລອມຕາງກ ັນ ຈຶ່ ງມີຄ ໍາກາວທີ່ ວາ “ Man are
້ ່ ່ ່
alike & Difference “ ຄື ຄ ົນມີທງຄວາມເໝືອນ ແລະ ຄວາມແຕກຕາງກ ັນ.
ັ ່
ັ້
ສະນນ, ຈຶ່ ງຄວນສຶກສາເລື່ ອງພຶດຕິກາຂອງຄ ົນ
ໍ ເພື່ ອຈະຊອກຫາວິທີຈງໃຈ
ູ
້ ັ້
ໃຫເຂົາເລົ່ າ ນນ ປະຕິບ ັດ ງານໃຫແກອ ົງການຢາງເຕັ ມຄວາມສາມາດ.
້ ່ ່
2) ຄຸນຄາທາງສ ັງຄ ົມ ( Social Value ):
່ ່
ຄຸນຄາທາງສ ັງຄ ົມຂອງຄ ົນບໍ່ຄືກ ັນການທີ່ບຸກຄ ົນເຮັດວຽກຮວມກ ັນໃນອ ົງການດຽວ
່ ່
ກ ັນເຂົາຍອມມີ ຄວາມຮູສກວາ ເຂົາມີສວນຮວມ ແລະ ມີຄວາມສ ໍາຄ ັນຕໍ່ອ ົງການ, ບໍ່ ວາຈະ
່ ້ ຶ ່ ່ ່ ່
ຢູໃນ
່ ຕ ໍາແໜງໃດໆ
່ ກໍ່ ຕາມ
ຖາຂາດບຸກຄ ົນໃດໜຶ່ງກໍ່ ຈະມີຜນກະທ ົບເຖິງວຽກງານຂອງອ ົງການ.
້ ົ ັ້
ສະນນ
້ ້ ່ ັ້
ອ ົງການຕອງໃຫຄວາມສ ໍາຄ ັນແກບກຄ ົນຕາງໆ ເລົ່ ານນເທົ່ າກ ັນທຸກໆ ຄ ົນ ແລະ ເຮັດໃຫເຂົາ
່ ຸ ້
ມີຄວາມຮູສກຜູກພ ັນຕໍ່ໜວຍງານ ຈະເປັນການ ສະແດງໃຫເຫັ ນເຖິງຄຸນຄາ ຫຼືຄວາມ ສ ໍາຄ ັນ
້ ຶ ່ ້ ່
ທີ່ ເຂົາເຈົ້າມີຕ່ ໍງານ ຫຼືອ ົງການ ຊຶ່ ງຈະທາໄດຫຼາຍວິທີ ໂດຍໃຫ້ ເຂົາເຈົ້າ ມ ີສວນຮ ັບຮູຜ ົນ
ໍ ້ ່ ້
ຂອງການກະທາຕາງໆຂອງອ ົງການທີ່ເຂົາມ ີສວນຮວມນ ໍາ.
ໍ ່ ່ ່
3) ຄວາມມຸງໝາຍ ຫຼ ື ຜົນປະໂຍດ:
່
ຄວາມມຸງໝາຍຫຼ ື ຜົນປະໂຍດຂອງແຕລະບຸກຄ ົນ ຕອງສອດຄອງກ ັບຜ ົນປະໂຍດຂອງ
່ ່ ້ ່
ອ ົງການເພາະວາຖາມີການຂ ັດແຍງກ ັນໃນເລື້ອງຕາງໆ
່ ້ ້ ່ ເຊັ່ ນ: ທຸລະກິດ, ສາດສະນາ,
ຄອບຄ ົວ .. ກໍ່ ຈະເຮັດໃຫການທ ໍາງານຮວມກ ັນ ມີອປະສ ັກບໍ່ສະດວກສະບາຍ.
້ ່ ຸ
4) ກຸມຄ ົນ:
່
ກຸມຄ ົນ ເປັນບ ັນຫາສ ໍາຄ ັນຂອງອ ົງການຂະນາດໃຫຍ ່ ເພາະວາຄ ົນທີ່ທາງານມ ັກມການ
່ ່ ໍ ີ
ແບງພັກ ແບງພວກ ຊຶ່ ງຈະເຮັດໃຫການປະຕິບ ັດງານບໍ່ໄດຜ ົນເທົ່ າທີ່ ຄວນ. ຖາຈຸດມຸງໝາຍ
່ ່ ້ ້ ້ ່
ຂອງກຸມຄ ົນທີ່ແບງອອກເປັນກຸມຍອຍໆ
່ ່ ່ ່ ບໍ່ ສອດຄອງກ ັບຈຸດມຸງໝາຍລວມຂອງອ ົງການ
່ ່
12

13. ຈະເຮັດ ໃຫເກີດການແຕກແຍກ ບໍ່ ມ ີ ຄວາມສາມກຄີ ແລະ ອາດມີຜນຮາຍແຮງ ເຖິງກ ັບ
້ ັ ົ ້
ັ້ ື ົ້
ເຮັດໃຫ້ ອ ົງການນນໆ ສະຫລາຍຕ ົວ ຫຼລມເຫຼວໄດ.
້
2.3 ຂະບວນການປະຕິບ ັດງານ (Process ):
ຂະບວນການປະຕິບ ັດງານ ໝາຍເຖິງການຈ ັດລະບຽບ ຂອງການເຮັດວຽກ
ເພື່ ອໃຫ ້ ສ ໍາເລັ ດຜ ົນ ຊຶ່ ງເປັນລະບ ົບຂອງການເຮັດວຽກ ທີ່ ຈະຊວຍໃຫຜທ່ ີເຂົ້າ ມາກຽວຂອງ
່ ້ ູ້ ່ ້
ີ ້
ທຸກຄ ົນມການ ປະສານກ ັນ ແລະ ອາດຈະເກີດຂືນຕາມຄວາມເຄີຍຊີນ ຫຼ ືຕາມທີ່ ໄດການ ົດ
້ ໍ
ໄວລວງໜາ.
້ ່ ້
ັ້ ້
ເມື່ ອມີການຈ ັດຕງອ ົງການຂືນ ຕອງມີການຈ ັດແບງງານກ ັນທ ໍາ
້ ່ ັ້
ໃນຂນທ ໍາອິດຕອງ
້
້ ໍ ້ ່ ັ້ ັ້
ໄດການ ົດ ໂຄງສາງ ຂອງງານກອນ.ຈາກນນ, ຈຶ່ ງມອບໝາຍງານເລົ່ ານນໃຫແກບກຄ ົນຕາງໆ
້ ່ ຸ ່
ພາຍໃນອ ົງການ.
່ັ ້
ລ ັກຊະນະສ ໍາຄ ັນຂອງຂະບວນການປະຕິບ ັດງານອາດສະຫຼຸ ບໄດ ້ 3 ປະການດງນີ:
1) ການຈາແນກປະເພດ
ໍ ແລະ ການຈ ັດໝວດງານ( Identification and
Grouping of Works )
2) ການລະບຸຂອບເຂດຂອງວຽກງານ ແລະ ມອບໝາຍງານ ພອມທັງອ ໍານາດໜາທີ່
້ ້
ແລະ ຄວາມຮ ັບ ຜິດຊອບ ( Definition & Delegation of Responsibility
&
Authority )
3) ການສາງຄວາມສ ໍາພ ັນ ( Establishment of Relationship )
້
້ ່
ໃນການທາງານຄວນມ ີລະບຽບ ໃນການເຮັດວຽກ ຊຶ່ ງອາດຈະຈ ັດຂືນຢາງປັນທາງການ
ໍ
( Formal ) ຫຼ ືບ່ ໍເປັນທາງການ ( Informal ) ກໍ່ ໄດ, ເພື່ ອໃຫງານດ ໍາເນີນໄປໂດຍດີ
້ ້
ແລະ ປັດສະຈາກ ຄວາມຂ ັດແຍງໃດ ໆ.
້
2.4 ສະຖານທີ່ ຫຼ ື ຊ ັບພະຍາກອນອື່ນໆ ( Place or Other Sources ):
ສະຖານທີ່ ແລະ ຊ ັບພະຍາກອນອື່ນໆ ໝາຍເຖິງ ຊ ັບພະຍາກອນຕາງໆ
່
ທີ່ ມຄວາມ
ີ
ສ ໍາຄ ັນສ ໍາລ ັບການດ ໍາເນີນງານໃນທຸກອ ົງການ ຊຶ່ ງໄດແກ:
້ ່ ເງີນ, ສິ່ ງຂອງ, ອຸປະກອນ,
ສິ່ ງແວດລອມ
້ ອາຄານສະຖານ ທີ່ ທາງານ ແລະ ສະພາບແວດລອມພາຍນອກ. ແຕສ່ ງ
ໍ ້ ່ ິ
້
ເລົ່ ານີໃນອ ົງການໜຶ່ງໆ ແຕກຕາງກ ັນອອກ ໄປຕາມສາລະສ ໍາຄ ັນຄື:
່
1) ລ ັກຊະນະພື້ນຖານຂອງສ ັງຄ ົມເຊັ່ນ: ການຄ ົມມະນາຄ ົມ, ຕາງແຂວງ ແລະ
່
ເຂດຫາງໄກສອກຫລີກໃຊ ້ ລົດ, ຍາງ, ມາ.. .. .. ຕາງກ ັນ ຫຼ ືຢໃນຕ ົວເມືອງ.
່ ່ ້ ່ ູ່
່ ັ້
2) ຄວາມມຸງໝາຍຂອງອ ົງການນນ ໆ ເຊັ່ ນ:
ອ ົງການຜະລິດສີນຄາກໍ່ ຕອງມີເຄື່ ອງຈ ັກ,
້ ້
ແຕອ ົງການ ທີ່ ມຸງຫາກ ໍາໄລກໍ່ຕອງມີຊ ັບສີນໝູນວຽນ ແລະ ຊ ັບສີນຄ ົງທີ່.
່ ່ ້
13

14. 3) ສະຖານະພາບທາງການເງີນ ແລະ ຖານະຂອງອ ົງການນນໆ, ອ ົງການທີ່ມ ີຖານະ
ັ້
ທາງການເງີນດີຍອມມ ີອຸປະກອນຊວຍວຽກຫຼ າຍກວາອ ົງການທີ່ມີສະຖານະພາບທາງການເງີນບໍ່
່ ່ ່
ດີ.
ັ້
ສະນນ, ສາມາດສະຫຼຸບໄດວາ ອ ົງການຈະຕອງປະກອບດວຍ ຄ ົນ, ວ ັດຖຸປະສ ົງ,
້ ່ ້ ້
ຂະບວນການປະຕິບ ັດງານ ແລະ ສະຖານທີ່ ຫຼືຊ ັບພະຍາກອນຕາງໆ
່ ແຕລະອ ົງການ
່
ກໍ່ ແຕກຕາງ
່ ກ ັນໄປຕາມສະພາບ ແວດລອມ,
້ ຄວາມແຕກຕາງ,
່ ຕະລອດເຖິງທີ່ ມາຂອງ
ຄ ົນພາຍ ໃນອ ົງການເລົ່ ານນເປັນເຫດໃຫ້
ັ້ ຂະບວນການບໍລິຫານມີຄວາມຫຍຸງຍາກ
້
ບ ັນດາຜູນ ໍາ
້ ຫຼ ືຫ ົວໜາ
້ ງານ ຕອງໃຊຄວາມພະຍາຍາມຕະລອດ
້ ້ ເວລາທີ່ ຈະກະຕຸນ
້
ໃຫຄ ົນໃນອ ົງການ
້ ເຮັດວຽກໃຫສ ໍາເລັ ດ
້ ແລະ ຊວຍກ ັນກ ໍານ ົດວ ັດຖຸປະສ ົງໃນເລື່ອງອື່ ນໆ
່
ຕໍ່ ໄປ.
3. ປະເພດຂອງອ ົງການ:
ອ ົງການທີ່ມີຢໂດຍທົ່ ວໄປນນອາດຈະຈํາແນກອອກໄດຫຼາຍປະເພດແຕກຕາງກ ັນໄປ
ູ່ ັ້ ້ ່
ຕາມແຕລະລ ັກ ຊະນະ, ຕາມຄວາມມຸງໝາຍ ແລະ ວິທີການໃຊ. ອີກຢາງໃນອ ົງການ ແຕລະ
່ ່ ້ ່ ່
ປະເພດ ຍ ັງມີຂະໜາດ ແຕກຕາງກ ັນ
່ ແລະ ໃນອ ົງການໜຶ່ງໆ ອາດຈະປະກອບດວຍ
້
ອ ົງການຍອຍ ໆ ອີກຫຼ າຍອ ົງການ,
່ ການແບງ ປະເພດຂອງອ ົງການອາດ ຈະແຍກໄດ ້
່
່ັ ້
ຕາມເກນດງນີ:
ກ. ຈາແນກຕາມລ ັກຊະນະພື້ນຖານຂອງສ ັງຄ ົມ.
ໍ
ຂ. ຈາແນກຕາມຄວາມມຸງໝາຍຫຼ ື ເປົ້າໝາຍຫລ ັກຂອງອ ົງການ.
ໍ ່
ຄ. ຈາແນກຕາມລ ັກຊະນະໜາທີ່ ຂອງໜວຍງານທີ່ ປະຕິບ ັດ.
ໍ ້ ່
ງ. ຈາແນກຕາມການຈ ັດລະບຽບພາຍໃນອ ົງການ
ໍ ຫຼືຈາແນກຕາມ
ໍ ລ ັກຊະນະ
ໂຄງສາງ ຂອງ ອ ົງການ.
້
3.1 ຈາແນກຕາມລັກຊະນະພື້ນຖານຂອງສ ັງຄ ົມ:
ໍ
ສາມາດແບງອອກເປັນປະເພດຍອຍໄດອກ 2 ປະເພດຄື:
່ ່ ້ ີ
3.1.1 ັ້ ັ ້ ້ົ
ອ ົງການຂນປະຖ ົມ(ຂນຕນ) ( Primary Organization )
້ ້ົ
ເປັນອງການເບືອງຕນ
ົ ້
ທີ່ ເກີດຂືນເອງໂດຍທາມະຊາດ
ໍ ້
ຫຼ ືເກີດຂືນໂດຍອ ັດຕະ
ໂນມດຊຶ່ ງມະນຸດ
ັ ບໍ່ ໄດຈ ົງໃຈທີ່ຈະຕງຂືນ,
້ ັ້ ້ ຈຶ່ ງອາດ ້ ້ ່
ຈະເອີນອ ົງການນີວາ “
ອ ົງການທີ່ເກີດຂືນໂດບບໍ່ ໄດຈ ົງໃຈ
້ ້
“ ( Unconscious Organization ) ລ ັກຊະນະທີ່ສ ໍາຄ ັນຂອງອ ົງການແບບນີຄ:
້ ື
- ສະມາຊີກພາຍໃນອ ົງການຈະມີ
ການຕິດຕໍ່ ສ ໍາພັນຕໍ່ກ ັນແລະກ ັນເປັນການສວນຕ ົວ
່ ແລະ ຕໍ່ ເນື່ ອງ
ກ ັນໄປໃນລະຫວາງສະມາຊີກດວຍກ ັນ.
່ ້
14

15. - ເປົ້າໝາຍ ຫຼ ືຄວາມມຸງໝາຍຂອງອ ົງການຈະສອດຄອງກ ັບຈຸດມຸງໝາຍ
່ ່ ່
ຫຼ ືຜນປະໂຍດ ຂອງສະ ມາຊີກແຕລະຄ ົນ.
ົ ່
3.1.2 ັ້ ັ
ອ ົງການຂນມດທະຍ ົມ ( Secondary Organization )
ອ ົງການ ້ ້
ນີເກີດຂືນ
ັ້
ໂດຍຄວາມຕງໃຈຂອງມະນຸດທີ່ ຈະຮວມກ ັນເພື່ອຜ ົນປະໂຍດຢ່າງໃດຢາງໜຶ່ ງ,
່ ່ ຈຶ່ ງມີ
ການລວບລວມທຸນ ຮວມແຮງກ ັນວາງແຜນ ອອກຄວາມຄິດເຫັນ ມການສ ໍາມະນາ ວິທີການ
່ ີ
ຕາງໆ
່ ັ້
ທີ່ ຈະບ ັນລຸວ ັດຖຸປະສ ົງນນໆ ໂດຍໃຫບກຄ ົນຮູແນວທາງປະຕິບ ັດ
້ ຸ ້ ້
ຊຶ່ ງອາດຈະເອີນ
ອ ົງການນີວາ “ ອ ົງການທີ່ຈ ົງໃຈຕງຂືນ “( Conscious
້ ່ ັ້ ້ Organization ) ແຕວ ັດຖຸປະສ ົງ
່
ັ້
ຂອງອ ົງການນນບໍ່ ແມນເພື່ ອສະມາຊີກ
່ ຫຼ ືບກຄ ົນທີ່ປະຕິບ ັດງານຢູພາຍໃຍອ ົງການເທົ່ານນແຕ ່
ຸ ່ ັ້
ຈະລວມເຖິງບຸກຄ ົນພາຍນອກທີ່ຈະເຂົ້າມາມສວນກຽວຂອງກ ັບອ ົງການນນໆ
ີ ່ ່ ້ ັ້ ດວຍ
້ ເຊັ່ ນ:
ໂຮງຮຽນ, ໂຮງງານອຸດສະຫະກາ, ອ ົງການຂອງລ ັດ ຊຶ່ ງຈະຕອງໃຫບໍລການແກສ ັງຄ ົມ ແລະ
ໍ ້ ້ ິ ່
ສະແດງຄວາມຕອງການຂອງປະຊາຊ ົນເປັນສິ່ ງສ ໍາຄ ັນ.
້
ໃນອ ົງການທຸລະກິດ ເຖິງແມນວາທຸລະກິດຈະມຸງຫາກາໄລ ແຕກ່ ຕອງທ ໍາການຜະລິດ
່ ່ ່ ໍ ່ ໍ ້
ແລະຈາໜາຍສີນຄາ
ໍ ່ ້ ຕະລອດເຖິງການໃຫບໍລການຕາມຄວາມຕອງການຂອງຜູບໍລໂພກເປັນ
້ ິ ້ ້ ິ
ສງສ ໍາຄ ັນອີກດວຍ.
່ ້
3.2 ຈາແນກຕາມຄວາມມຸງໝາຍ ຫຼເປົ້າໝາຍຫລ ັກ ( Principal of Objective )
ໍ ່ ື
ຂອງອ ົງການ: ່ ້ ້ ່ ່ ັ້ ້ ່
ຖາພິຈາລະນາຢາງກວາງໆ ຈະເຫັ ນໄດວາອ ົງການຕາງໆ ທີ່ ຕງຂືນຕາງກໍ່ ມ ີ
້
ວ ັດຖຸປະສ ົງທີ່ຕອບສະໜອງ ຄວາມຕອງການຂອງສະມາຊີກ ຊຶ່ ງອາດແບງອອກໄດດງນີ:
້ ່ ້ ່ັ ້
3.2.1 ອ ົງການທຸລະກິດ ( Business Organization ) ຫຼ ືອ ົງການທາງ
ັ້ ້
ເສດ ຖະກິດ( Economic Organization ) ຊຶ່ ງຕງຂືນເພື່ ອຜະລິດ ແລະ ຂາຍສີນຄາ
້
ລວມທັງ ໃຫບໍລິການຕາງໆ
້ ່ ເພື່ ອສະແຫວງຫາກ ໍາໄລ ຊຶ່ ງໄດແກ:່
້ ຮານຄາ,
້ ້ ບໍລສ ັດ,
ິ
້ ້ ່ ້ົ
ຫາງຮຸນສວນ ຫຼ ື ທຸລະກິດເອກະຊ ົນ ບຸກຄ ົນຄ ົນດຽວ ເປັນຕນ.
3.2.2 ອ ົງການທີ່ໃຫບໍລິການທາງສາທາລະນະກຸສ ົນ
້ ( Service
Organization )
ຊຶ່ ງເປັນອ ົງການທີ່ໃຫບໍລການໂດຍບໍ່ ຮ ັບຄາຕອບແທນໃດໆ ທ ັງໝ ົດ ຫຼ ື ອາດຈະຮ ັບ ແຕກ່ ເປັນ
້ ິ ່ ່ ໍ
ພຽງສວນ
່ ້ ັ້
ນອຍເທົ່ ານນ, ຊຶ່ ງໄດແກ ່ ສວນສ ັດ,
້ ສວນສາທາລະນະ, ໜວຍງານບ ັນເທົາ
່
້ົ
ສາທາລະນະໄພເປັນຕນ.
3.2.3 ອ ົງການທາງສາສະໜາ ( Religious Organization )
ເປັນອງການ
ົ ັ້
ທີ່ ຈ ັດຕງ ້
ຂືນໂດຍມ ີວ ັດຖຸປະສ ົງກຽວກ ັບການໃຫບໍລການດານກິດຈະກ ໍາຕາງໆ
່ ້ ິ ້ ່
ທາງສາດສະໜາ ເຊັ່ ນ: ໂບດ, ວ ັດ, ວິຫານ, .. .. ..
15

16. 3.2.4 ອ ົງການລັດຖະກິດ ( Governmental Organization )
ຄືອ ົງການ ຂອງລ ັດ ັ້
ຊຶ່ ງມີວ ັດຖຸປະສ ົງໃນການຈ ັດຕງເພື່ ອໃຫບໍລິການຄບຄຸມ
້ ສ່ງເສີມ
ົ
ຮ ັກສາຄວາມ ສະຫງ ົບ ຮຽບຮອຍ ຂອງບານເມືອງເຊັ່ ນ: ກະຊວງ, ກ ົມ ຕາງໆ.
້ ້ ່
3.2.5 ອ ົງການເພື່ອຜົນປະໂຍດທາງສັງຄ ົມ ( Social Organization )
ົ ັ້ ້
ເປັນອງການທີ່ ຕງຂືນ ເພື່ ອສະໜອງຄວາມຕອງການຂອງສ ັງຄ ົມ,ອ ໍານວຍຄວາມ
້
ສະດວກໃຫໄດ ້
້ ມ ີໂອກາດ ພ ົບປະສ ັງສ ັນ ຊວຍເຫຼ ືອຊຶ່ ງກ ັນແລະ
່ ກ ັນ ຊຶ່ ງມີ ວ ັດຖຸ
ປະສ ົງແຕກຕາງກ ັນ, ອ ົງການທຸລະກິດ ແລະ ອ ົງການຂອງລັດໄດ ້ ແກສະມາຄ ົມສະໂມສອນ,
່ ່
ອ ົງການທາງ ສາດສະໜາ, ອ ົງການສ ົງເຄາະ ຫຼ ື ສະມາຄ ົມສ່ງເສີມວ ັດທະນະທາ ອ ົງການ
ົ ໍ
ສິດເກົ່ າຂອງ ສະຖາບ ັນ ການສຶກສາຕາງໆ ,ສະມາຄ ົມຊ ົນເຜົ່ າຕາງໆ.
່ ່
3.2.6 ອ ົງການວິຊາຊີບ ( Professional Organization )
ເປັນອງການ
ົ ັ້ ້
ທີ່ ຕງຂືນ ເພື່ ອຮ ັກສາຫຼ ື ດ ໍາລ ົງໄວ ້
ຫຼ ືເພື່ ອຄວາມຈະເລີນກາວໜາໃນກຸມບຸກຄ ົນອາຊີບໃດໜຶ່ ງ
້ ້ ່ ໂດຍສະເພາະ ຈ ັດວາ
່
ເປັນອງການທາງສ ັງຄ ົມຊະນິດໜຶ່ ງໄດແກສະມາຄ ົມນ ັກບ ັນຊີ, ທະນາຍ ຄວາມ , ແພດ, ຄູ
ົ ້ ່
ົ້
ເປັນຕນ.
3.3 ຈາແນກຕາມລັກຊະນະໜາທີ່ ຂອງໜວຍງານປະຕິບ ັດ:
ໍ ້ ່
3.3.1 ອ ົງການນິຕບ ັນຍ ັດ
ິ ( Legislative Organization Or Policy
Making Body )
3.3.2 ອ ົງການທາງຕຸລາການ ( Adjudicatory Or Judicial Body )
3.3.3 ອ ົງການທາງບໍລິຫານ ( Administrative Organization )
ັ້ ່ ້ ໍ້
ບາງຄງອ ົງການແຕລະອ ົງການເຮັດໜາທີ່ ຊາກ ັນ ໍ້
ຫຼ ືເລື່ ອມລາກ ັນ ເຊັ່ ນ:
ໃນອ ົງການ
ທີ່ ເຮັດໜາທີ່ ການ ົດນະໂຍບາຍ ອາດຈະເຮັດໜາທີ່ ຕຸລາການ ຫຼ ືເຮັດໜາທີ່ ບໍລິຫານ ໄປໃນຕ ົວ
້ ໍ ້ ້
ຫຼ ືໃນ ອ ົງການບໍລິຫານກໍ່ ອາດຈະເຮັດໜາທີ່ ການ ົດນະໂຍບາຍພອມກ ັນກໍ່ໄດ ້ .
້ ໍ ້
3.4 ຈາແນກຕາມລັກຊະນະການຈ ັດລະບຽບພາຍໃນອ ົງການເປັນຫລ ັກ:
ໍ
ຫຼ ືເອົ າລ ັກຊະນະໂຄງສາງ ແລະ ພຶດຕິກາຂອງອ ົງການເປັນເກນໃນການ ແບງ
້ ໍ ່
ປະເພດຂອງອ ົງການ, ເປັນ ທີ່ ນິຍ ົມໃຊກ ັນຫຼ າຍໃນການບໍລິຫານ
້ ກິດຈະການທຸກປະເພດ
້ ່ັ ້
ໂດຍຈາແນກອອກເປັນປະເພດໄດດງນີ:
ໍ
3.4.1 ອ ົງການແບບເປັນທາງການ ( Formal Organization )
3.4.2 ອ ົງການແບບບໍ່ເປັນທາງການ ( Informal Organization )
ໃນທາງປະຕິບ ັດແລວ ອ ົງການແຕລະອ ົງການບໍ່ໄດເປັນແບບທາງການ ຫຼ ືແບບ
້ ່ ້
ບໍ່ ເປັນ ທາງການແບບ ໃດແບບໜຶ່ ງຢາງຊ ັດເຈນ
່ ຫຼ ືສ ົມບູນແຕພຽງແບບດຽວ ແຕມ ີລກຊະນະ
່ ່ ັ
ປະສ ົມປະສານກ ັນໄປພາຍໃນອ ົງການດຽວ.
ຄຸນລກຊະນະອ ັນເດັ່ນໆ ຂອງແຕລະແບບໄດແກ:່
ັ ່ ້
16

17. ອ ົງການແບບເປັນທາງການ ອ ົງການແບບບໍ່ເປັນທາງການ
( Formal) ( Informal)
- ກํານ ົດໂຄງສາງໄວຢາງແນນອນ
້ ້ ່ ່ - ກํານ ົດໂຄງສາງໄວຢາງງາຍໆ
້ ້ ່ ່
(Structured) (Loose)
້
- ເຂັມງວດ (Rigid) ້ ັ້ ່
- ບໍ່ ເຂັມງວດ(ຜອນສນຜອນຍາວ)
່
- ກํານ ົດອํານາດໜາທີ່ (Defined)
້ (Flexible)
- ຄ ົງທົນ (Durable) - ບໍ່ ກํານ ົດອํານາດໜາທີ່
້
(Undefined)
- ປ່ຽນແປງໄດ ້ (Spontanerous)
4. ທິດສະດີການຈ ັດອ ົງການ: (Theory of Organizing)
ນ ັກວິຊາການທາງການບໍລິຫານໄດຈ ັດໃຫມ ີການປະຊຸມເພື່ ອສະແດງຄວາມຄິດເຫັ ນ
້ ້
ໃນເລື່ ອງ ຄວາມສ ໍາຄ ັນຂອງທິດສະດີການຈ ັດອ ົງການ ແລະ ສະຫຼຸ ບໄດວາ,
້ ່ ທິດສະດີ
່ ັ້
ການຈ ັດອ ົງການແບງອອກເປັນ ທິດສະດີແບບດງເດີມ ແລະ ທິດສະດີແບບໃໝ.
່
ັ້
ທິດສະດີແບບດງເດີມ: (The classical Theory)
ັ້
ການຈ ັດອ ົງການຕາມທິດສະດີແບບດງເດີມນີ້ ໝາຍເຖິງ
ການຈ ັດອ ົງການທີ່ຢຶດຫລ ັກ
້ ົ້
ການບໍລິ ຫານ, ຊຶ່ ງນ ັກບໍລຫານໄດສກສາ ແລະ ວິເຄາະຂືນໃນຍຸກສະໄໝຕນໆ ເຊັ່ ນ: ຫລ ັກ
ິ ້ ຶ
ບໍລິຫານຂອງ Henri Fayol ຊຶ່ ງໜາທີ່ ຂອງການຈ ັດອ ົງການ
້ ້
ນີເປັນໜາທີ່ ຫລ ັກ
້
ອ ັນໜຶ່ງຂອງ ການບໍລິຫານ.
້ ້ ່ັ ້
ຫລ ັກການສ ໍາຄ ັນຂອງການຈ ັດອ ົງການແບບນີໄດແກ ່ ຫລ ັກ OSCAR ດງນີ:
O : Objective (ວ ັດຖຸປະສ ົງ)
ັ້
ໃນການຈ ັດອ ົງການນນຈະຕອງການ ົດວ ັດຖຸປະສ ົງຂອງ
້ ໍ ອ ົງການ ໄວຢາງຊ ັດເຈນ
້ ່ ແລະ
ໃນເວລາຜູບໍລຫານງານ
້ ິ ຜູບໍລິຫານແຕລະຄ ົນ
້ ່ ກໍ່ ຄວນ ການ ົດວ ັດຖຸປະສ ົງໃນການ
ໍ
ທ ໍາງານໃນແຕລະຕ ໍາແໜງງານ,
່ ່ ງານແຕລະຄ ົນກໍ່ຄວນການ ົດ
່ ໍ ວ ັດ ຖຸປະສ ົງ ໄວ,
້
ຜູກ່ ຕງອ ົງການ ແຕລະອ ົງ ການຕອງຢຶດຫລັກການນີໄວ.
້ ໍ ັ້ ່ ້ ້ ້
S : Specialization ຄວາມຊຽວຊານໃນງານສະເພາະຢາງ,
່ ່ ຖາເປັນໄປໄດ ້
້
້ ່ ່ ັ້
ຄວນກ ໍານ ົດໃຫບກຄ ົນ ໜຶ່ ງ ເຮັດວຽກໃນໜາທີ່ ວຽກດຽວພຽງຢາງໃດຢາງໜຶ່ ງເທົ່ ານນ ເພື່ ອໃຫ້
້ ຸ
ເກີດ ຄວາມ ຊ ໍານານໃນການເຮັດວຽກ.
C : Co - Ordination ການປະສານງານ ໝາຍເຖິງ ການຈ ັດໃຫມການ ປະສານ
້ ີ
ສາຍສ ໍາພ ັນ ລະຫວາງປັດໃຈຕາງໆ ເພື່ ອດ ໍາເນີນງານໃຫບ ັນລຸເປົ້າໝາຍລວມກ ັນ.
່ ່ ້
A : Authority ອํານາດໜາທີ່ ໃນການຈ ັດອ ົງການ ຈະຕອງມີຜທ່ ີ ມີອํານາດ
້ ້ ູ້
ສູງສຸດໜຶ່ ງຕ ໍາແໜງ ແລະ ສາຍການບ ັງຄ ັບບ ັນຊາຄວນຈະເລີ້ມຈາກບຸກຄ ົນໜຶ່ງ ຫຼ ືຄະນະໜຶ່ ງ
່
17