The book is about the concept of GOD by whatever name called.

1. मीमी आ णआ ण माझामाझा देवदेव
लेखकलेखक
पंदनेपंदने

2.
ॐ गं गणपतये नमः

3. 1
मी आ ण माझा देव
ई वर भ ती - देव हा सवा या िज हा याचा वषय आहे . पण देवाचा -ई वर भ तीचा जे हडा वचार दयापासून -
अंध ेने सं काराने के ला जातो ( अ या लोकांना ाळू भा वक असे संबोधले जाते ), ते हडा या भ तीचा
वैचा रक उहापोह के ला जात नाह . असा वैचा रक उहापोह करणा या सव लोकांना नाि तक धम न पाळणारे असे
संबोधले जाते.
ह सृ ट ई वराने देवाने नमाण के ल , याब ल दुमत नाह . अशी न मती मनु य क शकत नाह हेह स य आहे.
देव चराचरात भरला आहे. नसगातील येक गो ट त ाणीमा ात याचा वास आहे असे ह मानले जाते. देवाचा
अंश माणसातह आहे, याचे यंतरसु ा अनुभवास येते.
आपण इंि लश भाषेत देवाला GOD हणतो.
आता GOD या श दाचे रह य जाणून घेऊ या.
G : Generates कवा नमाण. हे काय हदेव करतात.
O : Operates कवा पालन पोषण करणे.हे काय व णू देव करतात.
D : Destroy कवा नाश करणे. हे काय शंकर - महेश करतात.
GOD means any Almighty Super Power by whatever name called, who Gives On Demand
provided your Demand is genuine and you have given your inputs.
पण म ानो, खरे सांगू. देव मा गतलेले सव देत नाह आ ण न मागतानाह द या शवाय राहत नाह . आपण जे हा
देवाकडे काह मागतो, ते हा याचा अथ आप याकडे ते नाह असा होतो. काह वेळा जे मळाले आहे ते टकावे
हणून ाथना करतो. आपल गरज आ ण लायक हे आप यापे ा देवाला जा त मा हत असते. अथात हे माझे
वैयि तक मत आहे.
येक माणूस आयु या या एका वळणावर देवापुढे कं वा असे हणूया कोण यातर अ य श ती पुढे झुकतो.
मी ह याला अपवाद नाह . परंतु माणूस जस जसा मोठा होतो, शकतो, बु ीने ग भ होतो, ते हा देव या या या
मनातील संक पनेत थोडा फार तर बदल होतो. माणूस अ धक डोळस बनतो. कं बहुना याने तसे बनायला पा हजे.
आयु या या या वळणावर मला देव या संक पनेचा मागोवा यावा असे वाटले. म ानो, थंड डो याने, कोणताह
पूव ह मनात न ठेवता हे पु तक माझे वचार वाचा आ ण मनापासून वचार करा.
मा या या वचारांनी कोणा याह भावना दुखवायचा माझा हेतू नाह . येक माणूस हा या यासाठ बरोबरच
असतो. येक माणसाला वत:चे असे मत असते आ ण या यासाठ ते बरोबरह असते. यामुळे कोणा या
भावना हे पु तक वाचून दुखाव या गे या असतील तर मी आधीच दल गर य त करतो.
सुधीर वै य

4. 1
पंदने आ ण कवडसे - ई वर भ ती - देव:
पंदने हणजे vibrations, मनातील कं पने. आप या मनात अनेक वचार येत असतात. काह वचार मनात घर
करतात. वाचताना - दुस याशी बोलताना ह वचार धारा सु होते आ ण काह काळ मनात ह वचारांची कं पने
जाणवत राहतात. काह वेळा ह मनातील वचारांची कं पने उ हा या कवड यासारखी श द प धारण करतात.
अशीच ई वर भ ती - देव या वषयावर ल मनातील वचारांची कं पने आ ण कवडसे आप या समोर सादर करत
आहे.
गु वार हणजे द ताचा वार. भा वक गु वार द ताची भ ती करतात. दशन घेतात. उपवास करतात. द त हणजे
हा, व णू आ ण महेश हणजेच GOD. आपण इंि लश भाषेत देवाला GOD हणतो.
आता GOD या श दाचे रह य जाणून घेऊ या.
G : Generates कवा नमाण. हे काय हदेव करतात.
O : Operates कवा पालन पोषण करणे.हे काय व णू देव करतात.
D : Destroy कवा नाश करणे. हे काय शंकर - महेश करतात.
GOD means any Almighty Super Power by whatever name called, who Gives On Demand
provided your Demand is genuine and you have given your inputs.
पण म ानो, खरे सांगू. देव मा गतलेले सव देत नाह आ ण न मागतानाह द या शवाय राहत नाह . आपण जे हा
देवाकडे काह मागतो, ते हा याचा अथ ते आप याकडे नाह असा होतो. काह वेळा जे मळाले आहे ते टकावे
हणून ाथना करतो. आपल गरज आ ण लायक हे आप यापे ा देवाला जा त मा हत असते. अथात हे माझे
वैयि तक मत आहे.
आप याला आयु यात जे हवे आहे ते मळेल याची खा ी नसते. यामुळे जे मळाले आहे यावर ेम करा.
You may not get what you LOVE -WANT in Life & hence you should LOVE what you get
in LIFE .
ई वर भ ती - देव हा सवा या िज हा याचा वषय आहे. पण देवाचा -ई वर भ तीचा जे हडा वचार दयापासून -
अंध ेने - सं काराने के ला जातो ( अ या लोकांना ाळू - भा वक असे संबोधले जाते), ते हडा या भ तीचा
वैचा रक उहापोह के ला जात नाह . असा वैचा रक उहापोह करणा या सव लोकांना नाि तक - धम न पाळणारे असे
संबोधले जाते.

5. 2
ह सृ ट ई वराने - देवाने नमाण के ल , याब ल दुमत नाह . अशी न मती मनु य क शकत नाह हेह स य
आहे. देव चराचरात भरला आहे. नसगातील येक गो ट त - ाणीमा ात याचा वास आहे असे ह मानले जाते.
देवाचा अंश माणसातह आहे याचे यंतरसु ा अनुभवास येते.
१९९१ सालानंतर खा-उ-जा (खाजगीकरण - उदार करण - जाग तक करण) चे वारे भारतात वाहू लागले. उ योग -
यवसाय - नोकर या अनेक संधी उपल ध झा या. लोकां या हातात पैसा खेळू लागला. म यम वगाची (नव ीमंत
) आ थक ताकद वाढल . जीवनमान सुधारले, पण मान सक अि थरता, पधा , ताण -तणाव यात कमाल ची वाढ
झाल . का या पैशातह वाढ झाल . टाचारचा रा स वाढू लागला. याच सुमारास धमाव न समाजात क करण
होऊ लागले. म डयाची श ती उदयास आल . देवा या मा लका, सनेमे, गाणी याचे market तयार झाले.
भ तीया ा हा यवसाय उदयास आला. पाप ालनासाठ दानपेट चा पयाय देव थानांनी उपल ध क न दला.
मन:शांतीसाठ कमकांडात खूप माणात वाढ झाल . देव थान या कारभारात राजकारणी रस घेऊ लागले. या
सग याचा प रणाम हणजे देव नाह देवळात अशी अव था नमाण झाल .
आज या काळात येकाचे आय य खूप तणावाचे झाले आहे. या ताणतणावाने कोणताह भेद भाव न करता
सवाना ासले आहे. यामुळे भ तांची वगवार खाल ल माणे करता येईल. …….
१) माणसाचा कमावर अजून थोडाफार व वास आहे, पण दवस दवस कम क नह यश मळेल याची खा ी
नाह . यामुळे एका वेग याच भयाने (काह वेळा याला नशीब असे हटले जाते. य न आ ण यश यांची
या यामुळे भेट होते कवा होत नाह , ते नशीब) माणूस ई वर भ ती या - कम कांडा या जा यात ओढला जात
आहे.
२) जे सुखात आहेत तेह ई वर भ ती या मागे अ त माणात लागले आहेत. याचे कारण हणजे यां या
मनातील भय. जे भरपूर मळाले आहे ते असेच राहूदे - टकु दे. श य अस यास यात वाढ होऊ दे. मला मळूदे पण
दुस याला नको, अशीह काह वेळा देवाकडे अ त र त मागणी असते .
३) खरा भा वक: या कारचे भ त जे मळाले आहे यात आनंद असतात. यांची कोणतीच मागणी नसते.
नमळ मनाने भ ती भावाने ते ई वर भ तीत ल न होतात .
भ तांनी णभर डोळे मटून मना या डोहात आप या आयु याचे त बंब बघायचा य न के ला पा हजे. देवाचे
मरण के ले पा हजे. आयु यात जे मळाले आहे याब ल देवाचे आभार मानले पा हजेत. जे मळाले आहे यावर
ेम के ले पा हजे. कोणतीह इ छा मनात न ठेवता देवाचे मरण के ले पा हजे कारण मा गतलेल येक गो ट देव
देत नाह . तसेच न मागताह द या शवाय राहत नाह . वया या आधी आ ण लायक पे ा जा त काह मळत नाह
याची खुणगाठ मनाशी बांधल , तर हेच आयु य भ तांना वेगळे भासेल याची मला खा ी आहे. जो वेळ देवा या
दशनासाठ दला जातो, या वेळेचा अ धक चांगला सदुपयोग होऊ शकतो यावर सु ा कधीतर वचार करणे
गरजेचे आहे .

6. 3
अनेक वेळा देव दशन घेऊन परत येताना अपघातात भा वक दगावतात. देव दशनाचा पु यसंचय के यानंतर असे
का हावे ? नुकतीच उ तराखंड येथे मोठ दुघटना घडल आ ण लाखभर भा वकांना ास सोसावा लागला. क येक
भा वक मरण पावले. गावे वाहून गेल . हे सव देव भूमीत झाले. असे का? देव दे हा यात नसतो तो माणसांम ये,
नसगात भेटतो. भ ती भावाने दशनासाठ गेले या भा वकांवर अपघाताची वेळ येत असेल, तर मला वाटते क
देवाला यातून काह सुचवायचे आहे. देव बहुतेक सांगतोय क मा या दशनासाठ येथे ये याची गरज नाह . मी
तुम यातच आहे. नसगा यात - माणसां यात मला शोधा. कमकांडा या आहार जाऊ नका. तु हाला काय वाटते?
याचाह एकदा शांत डो याने वचार झाला पा हजे.
मुख देव थानांचा अ यास के यास काह न कष आप या समोर येतात .
१) येक देव थानाकडे चंड पैसा जमा होत आहे . ते देव थानच या गावाचे क थान बनत आहे . या
नधीपैक गावा या वकासासाठ (र ते , व छता, पाणी , कचरा, वाहतूक वगैरे) फारसा पैसा उपल ध के ला जात
नाह .
२) भ तांची सं या कशी वाढेल यासाठ य न के ले जातात. (गा याचा CD , मा लका, नाटके , सनेमा, भ ती
पयटन )
३) देव थानांशी गावातील मंडळींचे मतभेद आहेत.
४) देव थान या या काह ा , अंध ा, अप ा आहेत या वषयी कोणी काढत नाह . पटो न पटो ा
जप याकडे गावक यांचा कौल असतो.
५) दान पे यातून मळणा या रोख देण या आ ण सोने- हयाचे दा गने हा एक नाजूक वषय आहे.
६) एकू णच ' देवा या नावाने ' जे जे होईल ते ते पाहत राहावे असा सवाचा ट कोन आहे.
देवाचे अि त व येक माणसात आहे. या अि त वाला येक माणसाने शोधणे आव यक आहे. पण माणसातला
देव नघून गे यापासून, माणसातला माणूस शोधणे कठ ण झाले आहे.
देवा या मनात आले क आप या आयु यात अ भुत घडते. आपण फळाची आशा न धरता फ त कम करायचे.
चोरांना आता देवाची सु ा भीती वाटेनाशी झाल आहे.
आप या चंता कमी हो यासाठ माणूस देवळात जातो, पण देवावर पूण व वास नस यामुळे चपला बुटांची चंता
मनात बाळगत राहतो.
देव हा माणसातच लपलेला असतो. याची भ ती के ल तर पुरते. आज धमातील यम त व मागे पडले आहे आ ण

7. 4
नयम हणजेच धम अशी समजूत झाल आहे. नयमामागील त व आ ण खरा अथ समजून घे याचा कोणी
फारसा य न करत नाह त हे वा तव आहे.
देवाला पैसा देणे हणजे यवहार झाला. Deal झाले. येक माणसात देव लपला आहे याला वंदन के ले तर पुरे.
तारणारा आ ण मारणारा देवच असतो.
म ानो, थंड डो याने, कोणताह पूव ह मनात न ठेवता हा लेख - माझे वचार वाचा आ ण मनापासून वचार
करा. मा या या वचारांनी कोणालाह दुखवायचा माझा हेतू नाह . येक माणूस हा या यासाठ बरोबरच
असतो. येक माणसाला वत:चे असे मत असते आ ण या यासाठ ते बरोबरह असते. यामुळे कोणा या
भावना हा लेख वाचून दुखाव या गे या असतील तर मी आधीच दल गर य त करतो.
लेखाचा शेवट मा या क वतेने करतो.
गणपती बा पाकडे मागणे - साकडे
गणेश चतुथ ला गणपती बा पा मखरात वराजले, पण आरती झा यानंतर जरा कं टाळले.
हळूच हणाले उंद र मामाला .....
भ तांचे मागणे - साकडे ऐकू न कटले कान,
याचसाठ हे करतात का माझा मान?
मी नवसाला पावतो असे यांना वाटते,
पण यां याच य नाने यश यांना मळते.
े डीट मा मला देतात,
आप याच य नांना मा कमी लेखतात.
सगळेच मा गतलेले मी देत नाह ,
तर मळाले याची कमत यांना नाह .
आपल येक इ छा पूण होत नाह पण
मळाले या गो ट वर ेम करावे हे मा यांना कळत नाह .
माग या एकू ण बा पा लागले सांगू ....
क भ तानो ामा णक य न करत राहा.
मळेल ते फळ वीकारत राहा.
वया या आधी आ ण लायक पे ा जा त काह मळत नसत.....

8. 5
पण आरती या आवाजात बा पाचे श द जात होते व न,
भ त आप या गायक त गेले होते रमून.
बा पा दर वष येत राहतील,
भ त मागणे - साकडे घालत राहतील,
आरती या आवाजात बा पाचे बोलणे व न जाईल,
नवस मा बोलले जातील,
दशना या रांगा वाढत जातील,
कमकांडात भ त अडकत जातील,
पण बा पा येक माणसात लपला आहे हे मा वस न जातील.
म ानो , तुम या मनातील देवाची संक पना मला कळवाल?
सुधीर वै य
११-०९-२०१३

9. maI AaiNa maaJaa dova
hllaIca *yaa SaaYa-kacao ek pustk vaacanaat Aalao. ba¹yaaca naamavaMtaMcaI dovaaba_lacaI mato saMklaIt kolaI haotI.
manaat sahja ivacaar Aalaa kI AapNahI *yaa ivaYayaavar ka ilahU nayao Æ
maI kahI poSaanao laoKk navho. %yaamauLo *yaa ivaYayaavar iktI mau_osaud ilahta yao[-la ASaI SaMka manaat ]pisqat JaalaI.
PaNa maga ivacaar kolaa kI maaJyaa AayauYyaacaa p`vaasa va %yaavaoLaovaoLI Aazvalaolaa dova Asao Ëmaanao ilaht jaavao.
kdaicat %yaatUnaca ivaYaya ]lagaDlaa jaa[-la.
p`qama *yaa SaaYa-kacaa pramaSa- Gaotao . dova ha Sabd jarI sagaLyaaMcyaa pircayaacaa Asalaa trI maaJaa dova ha Sabd p`%yaokacyaa
manaatIla dovaacyaa klpnaolaa Aavaahna krtao.
maaJaa janma eka Ka}na ip}na sauKI ASaa maaozyaa kuTUMbaat Jaalaa. malaa janmavaoLIca saaDosaatI haotI. %yaacavaoLI maaJao
vaiDla AajaarI pDlao haoto. %yaaMcyaa m,auLavar Aalaolaa ASaI maaJaI AaoLK haotI. Kro tr maaJyaa janmaalaa maaJao Aa[-
vaiDla jabaabadar haoto. janma kQaI Gyaayacaa ho hI maaJyaa hatat navhto. maaJaa janma va %yaaMcao AajaarpNa *yaaMcaa saMbaMQa
ksaa Æ Asao baroca p`Ena naacaivat maI lahanaacaa maaoza Jaalaao.
maaJao vaiDla dovaBa@t navhto. dovaalaa namaskar krIt pNa kma-kaMD farSaI naahIt. naahI mhNaayaalaa dr vaYaI- EaavaNa
maihnyaat sa%yanaarayaNaacaI pUjaa Asao. tsaoca vaiDla Sainavaarcaa ]pasa krIt. vaiDlaaMcaI rasa makr. raSaIsvaamaI Saina.
vaiDlaaMcao AayauYya KUpca kYTmaya gaolao. %yaavar kdicat ]tara mhNaUna to Sainavaarcaa ]pasa krIt Asaavaot.
maa$tIlaa sauwa jaat Asaavaot. karNa kpaLalaa kQaItrI SaoMdUr idsao. vaiDlaaMcaa kmaa-var ivaEvaasa far.
maaNasaaMSaI saMvaad saaQaNyaavar %yaaMcaa far Bar.
%yaamaanaanao Aa[- ba¹yaapOkI dovaBa@t haotI. pujaaAcaa- mana laavaUna krt Asao. ksalaItrI s~ao~ ¸ gaIta vagaOro vaacaIt Asao.
japjaaPya krI. caarcaaOGaaMsaarKo jaata yaota ]pasatapasa krI. prMtU eovaZo sagaLo k$nahI maI tIlaa kQaI inaBa-ya baiGatlaI
naahI. karNa *yaa dovaBa@tIcaa p`%yaxa saMbaMQa maaJyaa vaiDlaaMcyaa ZasaL%yaa tbbaotISaI haota.
maaJaI AajaI dovaBa@t haotI. AajaaoLI maI ramarxaa iSaklaao. far inayamaItpNao mhTlyaacao maa~ Aazvat naahI. lahanapNaI
EaavaNa maihnyaat Aa[-nao kolaolaI ijavatIcaI pUjaa¸ paTavar gaMQaanao kaZlaolyaa naagaacaI pUjaa vagaOro Aazvato. saMQyaakaLI 7
vaajata Aa[- inaraMjana laavaayacaI. AamhI sava- BaavaMDo ramarxaa ¸ SauMBakraotI vagaOro mhNat AsaU. prMtu Aa[- p`maaNaoca *yaa
savaa-Mcaa saMbaMQa Aaplyaa vaiDlaaMcao AayauYya vaaZavao va %yaaMcaa sahvaasa jaast vaYao- imaLavaa *yaa gaaoYTISaIca haota.

10. 2
Aa[-cyaa baaolaNyaat *yaacaa vaarMvaar ]llaoK Asao. malaa vaaTto ik dovaavarcyaa p`omaapoxaa dadaMvarIla p`omaapaoTI maI dovaalaa hat
jaaoDt Asao. Aqaa-t dr SauËvaarI Aa[-nao kolaolyaa purNaacaahI qaaoDafar saMbaMQa haota Asao mhTlao tr caUk haoNaar naahI.
lahanapNaI AamhI sava- Baa} idvaaLI¸ dsa¹yaalaa dovaLat jaat AsaU.
*yaa sava- AazvaNaI 10 vaYaa-Mpya-Mtcyaa Aahot. puZo qaaoDa maaoza JaalyaanaMtr eka vaogaLyaaca vaLNaavar maaJao AayauYya
qaDklao va p`qama dovaabaraobar JagaDa sau$ Jaalaa. ASaIca kahI vaYao- gaolaI. ekda tr mana KUpca ]iWgna Jaalao.
malaa dovaacaa KUp raga Aalaa haota. maI va Aa[- AamhI daoGaoca GarI haotao. Aa[-caa iBa~opNaa AaNaiKna vaaZlaa haota.
maI p`caMD saMtaplaao haotao. %yaacavaoLI Aa[-nao SaaMtpNao ek p`Ena ivacaarlaa kI jar tuJaa dovaavar evaZa raga Aaho tr
dovha¹yaatIla dova svat:cyaa hatanao TakUna do. Aqaa-tca maI ho k$ Saklaao naahI. maaJaa raga SaaMt Jaalaa va maI eka
vaogaLyaaca sa%yaalaa saamaaora gaolaao. dovaacyaa badlaI maI maaJyaa naiSabaalaa daoYa do} laagalaao. %yaacavaoLI baalavayaat ek
isawaMt samaaor Aalaa. AayauYyaatIla ADcaNaI ¸ du:Ko AapNa TaLU Sakt naahI. tao Aaplyaa pUva-saukRtacaa Baaga Asatao.
Aaplyaasamaaor ekca maaga- iSallak Asatao va tao mhNajao ADcaNaIcaa manaapasaUna svaIkar va AaplaI ADcaNa kSaI nagaNya
Aaho ho baahorIla jagaacao inarIxaNa k$na manaalaa pTvaayacao. Asaao.
kahI vaYao- gaolaI. manaanao ]ccaiSaxaNaacaI kasa QarlaI. ekca Qyaasa kI maI Asao ]cca iSaxaNa Gao[-na kI laaokaMnaa maaJaa hovaa
vaaTlaa paihjao. Aqaa-t *yaa QyaoyaasaazI malaa maaJyaa caulatbaihNaIcao va maaozyaa Baavaacao AaBaarca maanaavao laagatIla.
ba¹yaapOkI huSaar Asalaolaa maI %yaaMcyaamato ‘Z’ haotao. ha ‘Z’ pNaaca malaa naaihsaa krayacaa haota. malaa ASaa izkaNaI
paocaayacao haoto kI maI ‘Z’ Aaho ho mhNatanaa laaokanaa 10 vaoLa ivacaar kravaa laagaola.
*yaa QyaoyapUtI-mauLoca maI maaJyaa vya@tIgat jaIvanaatIla ADcaNaIMcaa saamanaa k$ Saklaao. *yaa QyaoyaPaUtI-cyaa maaga-ËmaNaot maI
prt dovaBa@tIkDo AaoZlaa gaolaao. maI saMkYTIcatuqaI-caa ]pvaasa k$ laagalaao. Aqaa-t saabaudaNyaacyaa iKcaDIcao AakYa-Na
haotoca. gaNapitAqa-vaSaIYa- vaacaU laagalaao. iSaxaNaacaa ek TPpa par kolyaanaMtr AKMDpNao 121 vaoLa Aqa-vaSaIYa-
gaNaptIvar AiBaYaok krtanaa mhNaU laagalaao. 4 tasaaMcaa AvaQaI laagao. naarLacao taorNa gaNaptIlaa Ap-Na k$ laagalaao.
gaNaptIlaa fulaaMcaI vaaDI Ba$ laagalaao. pNa frk f@t p`aqa-naot haota. iSaxaNaat yaSa idlyaaba_la dovaacao AaBaar ha
pihlaa AMk Asaayacaa. tr dusara AMk dbaavatM~acaa Asaayacaa. malaa AayauYyaat iktI Baaogaayalaa laagalao va %yaamauLoca
maaJyaa QyaoyapUtI-saazI tuJao AaSaIvaa-d imaLNao ksao garjaocaoca Aaho vagaOro. maaJaa kaoNa%yaahI pirisqat iSaxaNaat praBava haota
kamaa nayao.
malaa klpnaa naahI ik *yaa dovaabaraobarcyaa BaaMDNaamauLo ik maI kolaolyaa p`ya%naaMmauLo¸ maI ]cca iSaxaNaa¹yaa paya¹yaa sahjaga%yaa
par kolyaa. manaat zrivalao haoto %yaap`maaNaoca ]cca iSaxaNa pUNa- kolao. laaokaMcyaa kutUhlaaca maI ivaYaya Jaalaao. maaJyaa
manaalaa qaaoDIfar SaaMtta imaLalaI.

11. 3
ho ]ccaiSaxaNa Gaotanaa naaokrIt ]cca pdavar kamahI krt haotao. naaokrIthI ADcaNaI¸ kTkTI hao%yaaca.
prMtu ho dovaBa@tIcao BaUt prt ekda maanaova$na ]trlao. puZo saMsaarat gaMutlaao. P`aitvaYaI- iDsaoMbar maihnyaat sa%yanaarayaNa
krNyaacaa baot 7 vaYao- paDlaa. maga %yaat kahI karNaaMnaI KMD pDlaa. %yaanaMtr 1996 saalaI ApGaatatUna vaacalyaanaMtr
ekda sa%yanaarayaNa kolaa. pNa ]<arpujaa krtanaa maIca sa%yanaarayaNaalaa saaMigatlao kI maI kolaolaa ha SaovaTcaa
sa%yanaarayaNa. maI prt kQaIca sa%yanaarayaNa krNaar naahI. caUkUna kQaI ADcaNaIMcyaa p`saMgaI sa%yanaarayaNa krIna Asaa
navasa kolaa trI maI tao krNaar naahI. Krotr tUca malaa samajaUna Gao va malaa saaMBaaLUna Gao. Aaja *yaa gaaoYTIlaa 11 vaYao-
JaalaI.
vayaanao va AnauBavaanao mana jaast saMvaodnaaxama haot gaolao. puZo svatM~ vyavasaayaamauLo puYkL laaokaMSaI saMbaMQa Aalaa.
%yaaMcaI sauK:duKo javaLUna baGata AalaI. AaPaNa va [tr laaok *yaaMcyaat naomaka kaya frk Aaho ho nakao [tko spYT haot
gaolao. jaIvana isawaMt baLkT haot gaolao va AayauYyaalaa %yaacaaca maaoza AaQaar vaaTt gaolaa. Aaplao ivacaar ho ksao
Alpmatat Aahot yaacaI jaaNaIva haot gaolaI. hyaa jaIvana isawaMtcao palanaca kdaicat maaJaI kma-kaMD AsatIla.
maI maaNasaaMSaI saMvaad saaQaU laagalaao. %yaaMnaa QaIr do} laagalaao. P`aao%saahna do} laagalaao. malaa iSaxaNaacaa¸ pdacaa pOSaacaa
kQaIca gava- Jaalaa naahI. [traMpoxaa jaast SahaNaa Asao vat-na maI hao} idlao naahI. tsaoca maI kmaIpNaacaa inferiority
Complex caa spSa- hao} idlaa naahI. kamaavar inataMt Eawa zovalaI. kamaalaaca dova maanalao. Aajacao kama Aajaca
saMplao paihjao Asaa p`ya%na kolaa. tna va mana AaotUna kama kolao.
maaJyaa ivamaa savao- cyaa vyavasaayaanao Krotr malaa iktIhI Sa~u hao} Saklao Asato pNa maI p`%yaok vaoLI maaNasao jaaoDt gaolaao.
nauksaana Barpa[- ka dota yaoNaar naahI ho samajaavaIt gaolaao. JaalaolaI caUk prt hao} nayao mhNaUna kaya KbardarI GaotlaI
paihjao ho hI saaMgat gaolaao.
taoca p`kar Audit krtanaa. kma-caa¹yaaMcyaa ADIADcaNaI¸ %yaaMcao iSaxaNa ¸ AnauBava laxaat Gao}na %yaaMcyaa patLIvar
yao}na %yaaMcyaaSaI saMvaad saaQalaa. P`a%yaokakDUna iSakt gaolaao. saMvaad saaQatanaa maI SahaNaa va tU mauK- ASaI vaga-vaarI kQaIca
kolaI naahI.
puZo jyaaoitYaSaas~ iSaklaao va maaJyaa kuvatInausaar laaokaMnaa maaga-dSa-na krayacaa p`amaaiNak p`ya%na kolaa. puZo ha ]pËma baMd
kolaa.
%yaanaMtr vaO_kSaas~acaa qaaoDa far AByaasa kolaa. %yaacaa ]pyaaoga kuTUMbaacao va [tr laaokaMcao Aaraogya caaMgalao rahIla
*yaasaazI krt Aaho.

12. 4
laaokaMcao p`Ena samajaUna Gao}na Aaplyaa AnauBavaava$na vyaavaharIk sallaa do} laagalaao .
samaajaatIla dula-ixat GaTkaMsaazI Alpp`maaNaat doNagyaa dot gaolaao. garjau laaokaMnaa pOSaacaI madt kolaI.
kma-kaMDavar ivaEvaasa kQaIca navhta. ikMbahUnaa evaZo sava- kma-kaMD k$na laaokaMnaa kaya imaLto *yaacaa ]lagaDa haot
naahI. kma-kaMDapayaI vyaqa- Gaalavalaolaa vaoL va Eama manaat saMtapacaI Baavanaa inamaa-Na krtao.
Aaplyaa AayauYyaacao AapNaca iSalpkar Asatao. Aaplyaa hatat f@t p`ya%na krNao evaZoca Aaho. ho p`ya%na manaapasaUnacao
paihjaot. p`ya-%na evaZo paihjaot kI naSaIbaalaa hovaa vaaTola va to naSaIbaca yaSa doNyaasaazI puZo sarsaavaola.
AajahI saaO. gaavaalaa gaolaI Asaola tr maI yaaMi~kpNao pUjaa krtao. caUkUna ivasarlaao trI manaalaa baOcaOnaI yaot naahI. pNa
manaat f@t ekca ivacaar Asatao kI jar AapNa idvasaatIla p`%yaok gaaoYTIMsaazI vaoL kaZNaar ³ jaovaNa ¸Jaaop ¸GaracaI
safa[- ¸Aa^fIsacao kama vagaOro ´ tr maga pujaosaazI 5 imanaITo ka kaZayacaI naahIt Æ
Aamacyaa [maartIsamaaorca gaNaptIcao do}L Aaho. sakaLI baahor pDtanaa p`qama gaNaptIlaa namaskar k$naca puZo jaatao.
pNa dovaLat jaayacaa kaoNatahI naoma naahI. kdaicat ha namaskar Aata maaJyaa SarIracyaa [tr p`itixaPt iËyaotca maaoDtao.
ihMdUQamaa-tIla 33 kaoTI dovaaMcaI saMklpnaa malaa baucakLyaat paDto. malaa maa~ dova mhNajao naohmaI gaNaptIca Aazvatao.
P`a%yaok Qamaa-p`maaNao dovaacao sva$p ¸ kma-kaMD ¸ naava vagaOro badlato. p`%yaok Qamaa-laa Aaplaaca dova EaoYz vaaTtao.
malaatr dovaLatIla gaDbaD¸ gaaoMQaL¸ pujaa¹yaaMcaI manamaanaI¸ p`caMD raMgaa yaaMcaa itTkara Aaho. lahanapNaI maI pad`aMcyaa SaaLot
haotao. caca-cao SaaMt vaatavarNa malaa BaurL GaalaI. maaozopNaI maI Aqaa-t Qama- badlalaa naahI. pNa AajahI p`vaasa sau$
krtanaa Christian laaokaMp`maaNao namaskar krtao.kdaicat eka hatanao namaskar ikMvaa yaoSaUlaa AiBavaadna krta yaot
Asaola.
maaJyaasaazI maaJao kama ¸ maaNasaaMSaI saMvaad hIca dovapUjaa Aaho. malaa 1996 saalaI ApGaat Jaalaa. basa caoMDUsaarKI pDlaI.
maI baoSauw Jaalaao. SauwIt yao}na maI caalatanaa paihlaa ivacaar Aalaa kI maaJaI sava- kamao ¸ Survey ¸ Audit puNa- kolaolaI
Aahot. malaa baro haoNyaasa ek maihnaa laagalaa trI maaJao kama va pyaa-yaanao maaJyaa Client cao nauksaana haoNaar naahI.
AajahI JaaopotUna ra~I kQaI jaaga AalaI tr p`qama vaar Aazvatao va Aaja maI kaya kama karayacao yaaojalao Aaho ho
Aazvato. malaa klpnaa Aaho ik ho vaacatanaa tumhalaa ivaica~ vaaTola pNa maaJyaa manaatIla hI Baavanaa maI maaokLopNaI saaMgat
Aaho.

13. 5
evaZyaa vaYaa-MtIla vaaTcaalaIt maI pUNa- Aaistk ikMvaa pUNa- naaistkhI Jaalaao naahI. prMtu t$NapNaI kaoNa%yaahI karNaaMnaI
kolaolaI kma-kaMDo ¸ ]pasa baMd Jaalao Aahot.
Aaja inavaR<aIcyaa ]Mbarzyaavar ]Baa Asatanaa maaJao AayauYya mhNajao kamaavarIla Eawa ¸ iSaxaNaacaa Qyaasa ¸ navanavaIna CMd ¸
inavaR<aInaMtr vaoL ksaa saaqa-kI laavata yao[-la yaacaa ivacaar ¸ t$NapIZIba_la kaLjaI Asao kahIsao Jaalao Aaho.
kaya ima~aMnaao ¸ tumacaI dovaaba_lacaI mato malaa kLvaala Æ vaaT baGataoya.

14. 1
देवा या नावानं / यु नक फ चस / समकाल न काशन / पये १८०/- पृ ठे १८८ /
प हल आवृ ती ०१-०९-२०१२
म ानो, आज मी तु हाला एका वेग याच पु तकाचा प रचय देणार आहे. ई वर भ ती - देव हा सवा या
िज हा याचा वषय आहे . पण देवाचा -ई वर भ तीचा जे हडा वचार दयापासून - अंध ेने - सं काराने के ला
जातो ( अ या लोकांना ाळू - भा वक असे संबोधले जाते ), ते हडा या भ तीचा वैचा रक उहापोह के ला जात
नाह . असा वैचा रक उहापोह करणा या सव लोकांना नाि तक - धम न पाळणारे असे संबोधले जाते.
ह सृ ट ई वराने - देवाने नमाण के ल , याब ल दुमत नाह . अशी न मती मनु य क शकत नाह हेह स य
आहे. देव चराचरात भरला आहे. नसगातील येक गो ट त - ाणीमा ात याचा वास आहे असे ह मानले जाते.
देवाचा अंश माणसातह आहे याचे यंतरसु ा अनुभवास येते.
१९९१ सालानंतर खा उ जा (खाजगीकरण - उदार करण - जाग तक करण) चे वारे भारतात वाहू लागले. उ योग -
यवसाय - नोकर या अनेक संधी उपल ध झा या. लोकां या हातात पैसा खेळू लागला. म यम वगाची (नव ीमंत
) आ थक ताकद वाढल . जीवनमान सुधारले, पण मान सक अि थरता, पधा , ताण -तणाव यात कमाल ची वाढ
झाल . का या पैशातह वाढ झाल . टाचारचा रा स वाढू लागला. याच सुमारास धमाव न समाजात क करण
होऊ लागले. म डयाची श ती उदयास आल . देवा या मा लका, सनेमे, गाणी याचे market तयार झाले.
भ तीया ा हा यवसाय उदयास आला. पाप ालनासाठ दानपेट चा पयाय देव थानांनी उपल ध क न दला. मन
:शांतीसाठ कमकांडात खूप माणात वाढ झाल . देव थान या कारभारात राजकारणी रस घेऊ लागले. या
सग याचा प रणाम हणजे देव नाह देवळात अशी अव था नमाण झाल .
यु नक फ चसने महारा ातील १० देव थानांचा सांगोपांग अ यास क न हे पु तक ल हले आहे. यां या
प कारांनी या देव थानांची मा हती वेगवेग या लोकांकडून चचा क न मळ वल आहे, आव यक कागदप े ह
गोळा के ल आहेत. यानंतर संबं धत य तींबरोबर चचा के यानंतर - यांची बाजू ऐकू न घेत यानंतर हे पु तक
स के ले आहे. यातील काह लेख या आधी स झाले आहेत. एका कारे ह शोध प का रता होती, पण
मळाले या मा हती या आधारे यांना आरोप कर यात रस न हता. सनसनाट पणा यांनी टाळला. यांचा उ ेश
ामा णकपणे ह मा हती भा वकांबरोबर - लोकांबरोबर share क न यांना वचार करायला वृत करणे हा आहे.
यांना कोणा याह भावना दुखवाय या नाह येत. कोणा या भावना दुखाव या गे या असतील तर यांनी पु तकात
आधीच मनापासून माफ मा गतल आहे.
या पु तकात खाल ल देव थानांचा अ यास का शत के ला आहे.
१) शड २) अ कलकोट ३) शेगाव ४) पंढरपूर ५) तुळजापूर ६) यंबके वर ७) श न शंगणापूर ८) स वनायक
९) दोन तदेव थानं.

15. 2
खूप काळजी पूवक वचार क न खाल ल नकष लावून ह नवड के ल आहे .
गट-१ / या देव थानांना शेकडो वषाची परंपरा आहे. पंढरपूर, तुळजापूर आ ण यंबके वर
गट -२ / गे या शंभर वषात या चम कार स पु षां या वा त यामुळे जी ठकाणे भ त य झाल . शड ,
अ कलकोट आ ण शेगाव
गट -३ / गे या तीस - चाळीस वषातच यांचा पसारा वाढलेला आहे, अशी देव थाने. श न शंगणापूर आ ण
स वनायक
गट -४ / अल कड या काळातील स देव थानांची त पे. बालाजी मं दर(के तकावळे) , शड मं दर ( शरगाव )
आज या काळात येकाचे आय य खूप तणावाचे झाले आहे. या ताणतणावाने सवाना कोणताह भेद भाव न
करता ासले आहे. यामुळे भ तांची वगवार खाल ल माणे करता येईल.
१) माणसाचा कमावर अजून थोडाफार व वास आहे पण दवस दवस कम क नह यश मळेल याची खा ी नाह .
यामुळे एका वेग याच भयाने (काह वेळा याला नशीब असे हटले जाते. य न आ ण यश यांची या यामुळे भेट
होते कवा होत नाह , ते नशीब. ) माणूस ई वर भ ती या - कम कांडा या जा यात ओढला जात आहे.
२) जे सुखात आहेत तेह ई वर भ ती या मागे अ त माणात लागले आहेत. याचे कारण हणजे यां या
मनातील भय. जे भरपूर मळाले आहे ते असेच राहूदे - टकु दे. श य अस यास यात वाढ होऊ दे. मला मळूदे पण
दुस याला नको, अशीह काह वेळा देवाकडे अ त र त मागणी असते .
३) खरा भा वक: या कारचे भ त जे मळाले आहे यात आनंद असतात. यांची कोणतीच मागणी नसते.
नमळ मनाने भ ती भावाने ते ई वर भ तीत ल न होतात .
भ तांनी णभर डोळे मटून मना या डोहात आप या आयु याचे त बंब बघायचा य न के ला पा हजे. देवाचे
मरण के ले पा हजे. आयु यात जे मळाले आहे याब ल देवाचे आभार मानले पा हजेत. जे मळाले आहे यावर
ेम के ले पा हजे. कोणतीह इ छा मनात न ठेवता देवाचे मरण के ले पा हजे कारण मा गतलेल येक गो ट देव
देत नाह . तसेच न मागताह द या शवाय राहत नाह . वया या आधी आ ण लायक पे ा जा त काह मळत नाह
याची खुणगाठ मनाशी बांधल , तर हेच आयु य भ तांना वेगळे भासेल याची मला खा ी आहे. जो वेळ देवा या
दशनासाठ दला जातो, या वेळेचा अ धक चांगला सदुपयोग होऊ शकतो यावर सु ा कधीतर वचार करणे
गरजेचे आहे .
अनेक वेळा देव दशन घेऊन परत येताना अपघातात भा वक दगावतात. देव दशनाचा पु यसंचय के यानंतर असे
का हावे ? नुकतीच उ तराखंड येथे मोठ दुघटना घडल आ ण लाखभर भा वकांना ास सोसावा लागला. क येक

16. 3
भा वक मरण पावले. गावे वाहून गेल . हे सव देव भूमीत झाले. असे का? देव दे हा यात नसतो तो माणसांम ये,
नसगात भेटतो. भ ती भावाने दशनासाठ गेले या भा वकांवर अपघाताची वेळ येत असेल, तर मला वाटते क
देवाला यातून काह सुचवायचे आहे. देव बहुतेक सांगतोय क मा या दशनासाठ येथे ये याची गरज नाह . मी
तुम यातच आहे. नसगा या - माणसां यात मला शोधा. कमकांडा या आहार जाऊ नका. तु हाला काय वाटते?
याचाह एकदा शांत डो याने वचार झाला पा हजे .
हे पु तक वाच यावर काह न कष आप या समोर येतात .
१) येक देव थानाकडे चंड पैसा जमा होत आहे . ते देव थानच या गावाचे क थान बनत आहे . या
नधीपैक गावा या वकासासाठ (र ते , व छता, पाणी , कचरा, वाहतूक वगैरे) फारसा पैसा उपल ध के ला जात
नाह .
२) भ तांची सं या कशी वाढेल यासाठ य न के ले जातात. (गा याचा CD , मा लका , नाटके , सनेमा, भ ती
पयटन )
३) देव थानांशी गावातील मंडळींचे मतभेद आहेत.
४) देव थान या या काह ा , अंध ा, अप ा आहेत या वषयी कोणी काढत नाह . पटो न पटो ा
जप याकडे गावक यांचा कौल असतो.
५) दान पे यातून मळणा या रोख देण या आ ण सोने- हयाचे दा गने हा एक नाजूक वषय आहे.
६) एकू णच ' देवा या नावाने ' जे जे होईल ते ते पाहत राहावे असा सवाचा ट कोन आहे.
देवाचे अि त व येक माणसात आहे. याला येक माणसाने शोधणे आव यक आहे. पण माणसातला देव नघून
गे यापासून, माणसातला माणूस शोधणे कठ ण झाले आहे.
देवा या मनात आले क आप या आयु यात अ भुत घडते . आपण फळाची आशा न धरता फ त कम करायचे.
चोरांना आता देवाची सु ा भीती वाटेनाशी झाल आहे .
आप या चंता कमी हो यासाठ माणूस देवळात जातो पण देवावर पूण व वास नस यामुळे चपला बुटांची चंता
मनात बाळगत राहतो.
देव हा माणसातच लपलेला असतो. याची भ ती के ल तर पुरते. आज धमातील यम त व मागे पडले आहे आ ण
नयम हणजेच धम अशी समजूत झाल आहे. नयमा मागील त व आ ण खरा अथ समजून घे याचा
कोणी य न करत नाह .

17. 4
देवाला पैसा देणे हणजे यवहार झाला. deal झाले. येक माणसात देव लपला आहे याला वंदन के ले तर पुरे.
तारणारा आ ण मारणारा देवच असतो.
म ानो, थंड डो याने, कोणताह पूव ह मनात न ठेवता हे पु तक वाचा आ ण मनापासून वचार
करा. मा या या पु तक पर णाने कोणालाह दुखवायचा माझा हेतू नाह . येक माणूस हा या यासाठ
बरोबरच असतो. येक माणसाला स्वत:चे असे मत असते आ ण या यासाठ ते बरोबरह असते. यामुळे
कोणा या भावना या पु तक पर णामुळे दुखाव या गे या असतील तर मी आधीच दल गर य त करतो.
सुधीर वै य
२७-०७-२०१३