1. BAB 6
PEMBENTUKAN KERAJAAN ISLAM
DAN PERKEMBANGANNYA

2. Apakah maksud khalifah?
 Bermaksud pengganti Nabi Muhammad bagi melaksanakan
pemerintahan dan pentadbiran kerajaan Islam
 Dalam konteks agama Khalifah bermaksud tanggungjawab
memelihara kemurnian agama Islam dan mengekalkan
keharmonian umat Islam

3. Senaraikan syarat-syarat yang memebolehkan
seseorang itu dicalonkan sebagai khalifah
 Lelaki yang merdeka
 Beragama Islam
 Memiliki pengetahuan tentang Islam
 Sanggup melaksanakan hukum Allah
 Bersifat adil
 Mempunyai akhlak yang baik
 Tubuh yang sihat dan sempurna
 Berfikiran cerdas
 Warak

4. Apakah kepentingan syura dan baiah dalam
perlantikan seseorang khalifah?
 Menjamin perlantikan pentadbir yang tepat dan
berkelayakan
 Menjamin pentadbiran lebih lancar
 Menggalakkan pemerintah yang terpilih berusaha menjadi
pemimpin cemerlang
 Melantik pemerintah yang mampu membawa kebahagiaan
umat Islam di dunia dan akhirat

5. Nyatakan tugas-tugas khalifah.
 Memelihara kedudukan agama Islam
 Mentadbir negara mengikut Al-Quran dan Sunnah
 Menitikberatkan keseimbangan antara keperluan rohaniah dan
jasmaniah
 Mempertahankan negara Islam daripada ancaman musuh
 Melantik / melucutkan jawatan pegawai pentadbir negara
 Menjaga kebajikan rakyat
 Menjaga dan meneruskan ajaran Allah
 Mengekalkan perpaduan ummah
 Memantapkan sistem perundangan Islam
 Menguruskan kewangan negara
 Mengatur pungutan kharaj, jizyah dan zakat

6. Mengapakah khalifah Abu Bakar As- Siddiq
layak digelar sebagai ‘ Penyelamat Umat
Islam’ ?
Satu menyatukan semula umat Islam yang berpecah
selepas kewafatan Nabi
Murtad bertindak tegas terhadap golongan murtad
Ar-Riddah memerangi golongan Ar-Riddah
Ancaman mempertahankan Madinah daripada ancaman
Parsi dan Rom
Pentadbiran melicinkan pentadbiran kerajaan
Mawali menjaga hak rakyat golongan mawali
Al-Quran mengumpulkan dan menyalin semula tulisan Al-
Quran

7. Apakah pembaharuan dan perubahan yang dilaksanakan
oleh khalifah Umar al-Khattab sehingga zaman
pemerintahannya dikenali sebagai ‘ zaman keemasan
kerajaan Islam ‘ di Madinah?
Dasar memperkenalkan dasar pentadbiran dan perlantikan pegawai / Memecat
Khalid al-Walid dan melantik Abu Ubaidah al-Jarrah
Syura Menubuhkan Majlis Syura
Bahagi Membahagikan jajahan takluk Islam kepada beberapa wilayah
Wali Melantik Wali / Gabenor sebagai ketua pentadbir awam
Panglima Melantik panglima tentera
Jabatan Menubuhkan beberapa jabatan seperti Jabatan Tentera, Polis, Percukaian
dan Perbendeharaan Negara
Setiausaha Jawatan Setiausaha diwujudkan untuk mengetuai jabatan
Hakim Jabatan Kehakiman dipisahkan daripada jabatan-jabatan lain dan dibayar
gaji lumayan
Belajar Menyediakan tempat pembelajaran al-Quran

8. Guru Menghantar guru agama ke pelbagai wilayah untuk
mengembangkan pendidikan
Kalendar memeperkenalkan kalendar Hijrah
Tentera Menyusun sistem ketenteraan dengan membentuk tentera
tetap dan tentera sukarela
Markas Membina markas tentera di bandar utama
Kubu Membina kubu pertahanan di sempadan yang menghadap
negara musuh
Seragam Tentera dibayar gaji dan diberi pakaian seragam
Terusan Membina terusan untuk tujuan pertanian
Teroka Menggalakkan penerokaan tanah baru dan tanah terbiar
Cukai memperkenalkan pelbagai jenis cukai-jizyah dan kharaj
Baitulmal Mendirikan Baitulmal
Tanah Mewujudkan sistem pentadbiran tanah di wilayah yang
ditakluki (tanah bertuan dan tanah tidak bertuan)

9. Mengapakah pusat pemerintahan kerajaan Bani
Umaiyyah terpaksa berpindah dari Damsyik ke
Cordova?
 Keruntuhan kerajaan Bani Umaiyyah di Damsyik
 Serangan daripada gerakan Abbasiyah
 Hampir semua kerabat Bani Umaiyyah dibunuh
 Abdul Rahman lari ke Sepanyol / mengasaskan kerajaan di
Cordova

10. Sebutkan dua aspek pentadbiran yang
diperkenalkan oleh pemerintah kerajaan Bani
Umaiyyah
 Sistem Khalifah
 Sisten wazarah
 Sistem urus setia
 Sisten Hijabah

11. Apakah kemajuan yang dicapai oleh kerajaan
Bani Umaiyyah di Damsyik dalam bidang ilmu
pengetahuan?
 Kota Basrah dikenali sebagai pusat penyebaran ilmu
 Lahir tokoh ilmuan Islam / tokoh-tokoh dalam bidang
agama
 Bahasa Arab menjadi bahasa rasmi negara
 Penggunaan tanda bunyi atau baris pada tulisan al-Quran
 Kepesatan perkembangan ilmu agama / astronomi / kimia
 Buku rujukan diterjemahkan ke dalam Bahasa Arab

12. Nyatakan peranan Cordova sebagai pusat ilmu
pengetahuan di Eropah pada zaman pemerintahan
kerajaan Bani Umaiyyah di Andalusia
 Pusat pengajian tinggi
 Menubuhkan perpustakaan
 Mengembangkan ilmu ke bandar-bandar lain
 Sebagai pusat penterjemahan karya Yunani ke dalam
bahasa Arab
 Pusat pembelajaran ilmu daripada buku terjemahan
 Penghubung dunia Islam dengan Eropah

13. Huraikan sistem pemerintahan dan pentadbiran
yang diperkenalkan oleh kerajaan Bani
Umaiyyah
Aspek Membahagikan sistem pentadbiran kepada empat aspek iaitu sistem
khalifah, sistem wazarah, sistem urus setia dab sistem hijabah
Khalifah Khalifah sebagai ketua pemerintah dalam sistem khalifah
Wazir Dalam sistem wazarah, Wazir dilantik untuk mengetuai pentadbiran negara
di peringkat kerajaan pusat
Pegawai Dalam sistem urus setia, pegawai-pegawai dilantik bagi menguruskan
pentadbiran
Bahagian Sistem urus setia membahagikan urusan pentadbiran kepada beberapa
bahagian
Hijabah Melalui sistem Hijabah, seorang pegawai ditugaskan mengawal keselamatan
khalifah
Jabatan Pentadbiran diperkemaskan dengan penubuhan empat jabatan iaitu Jabatan
Cukai, Jabatan Surat Menyurat, Jabatan Urusan Am dan Jabatan Urusan
Cap Mohor Pemerintah
Jundi Memperkemaskan sistem ketenteraan dengan menubuhkan Diwanul Jundi
(Jabatan Tentera)
Tentera serta tentera darat dan laut

14. Terangkan sumbangan dan kejayaan yang
dicapai olrh kerajaan Bani Umaiyyah di
Andalusia
Ilmu Cordova berkembang menjadi pusat ilmu pengetahuan di Eropah
Tinggi Mengasaskan pusat pengajian tinggi
Pustaka Menubuhkan perpustakaan
Kembang Mengembangkan ilmu ke bandar-bandar lain
Terjemah Menterjemahkan karya Yunani ke dalam Bahas Arab
Belajar Menggalakkan penbelajaran ilmu daripada buku terjemahan
Hubung Menghubungkan dunia Islam dengan Eropah
Timba Menggalkkan orang Islam menimba ilmu daripada karya Eropah
Seni Menyerlahkan seni bina Islam pada binaan Masjid Cordova
Kewangan Mewujudkan sistem kewangan yg cekap melalui penubuhan Baitulmal
Perdagangan Cordova menjadi pusat perdagangan antarabangsa
Tembikar Menguasai kemahiran membuat tembikar
Perhiasan Kemahiran menghasilkan barang perhiasan perak dan emas
Saliran Pembinaan sistem saliran untuk memajukan pertanian
Penyelidikan Penyelidikan menghasilkan benih berkualiti

15. Apakah kegiatan intelektual yang dilaksanakan
di kota Baghdad pada zaman kegemilangan
bani Abbasiyah?
 Penulisan karya dalam bahasa Arab
 Penterjemahan karya asing ke dalam bahasa arab
 Penterjemahan karya falsafah dan sains Yunani ke dalam
bahasa Arab
 Penulisan dalam pelabgai bidang agama
 Pengubahsuaian terhadap karya terjemahan

16. Bagaimanakah Baitulhikmah menjalankan kerja
terjemahan?
 Penterjemah bekerja secara berkumpulan
 Diawasi oleh seorang penyelaras
 Menterjemah karya asing ke dalam Bahasa Arab
 Membuat pembaharuan dalam karya yang diterjemahkan
 Membuat penambahbaikan terhadap karya yang
diterjemahkan

17. Nyatakan tahap-tahap kegiatan penulisan yang
dilakukan pada zaman Bani Abbasiyah
 Mencatat idea/ percakapan
 Mengumpul idea yang serupa / mengumpul hadis Nabi
Muhammad ke dalam sebuah buku
 Mengarang dan mengatur ke dalam bahagian atau bab
tertentu

18. Nyatakan sumbangan kegiatan penterjemahan
terhadap perkembangan ilmu pengetahuan
 Penciptaan karya baru berasaskan karya terjemahan
 Pengubahsuaian dalam karya terjemahan
 Penambahbaikan terhadap karya terjemahan
 Pemuliharaan terhadap ilmu Eropah daripada lenyap
 Peningkatan kegiatan penyelidikan
 Penyebaran hasil kajian Islam ke Eropah
 Sumbangan ke arah melahirkan Renaissance di Eropah
 Mempertingkatkan pengetahuan manusia dalam pelbagai
bidang
 Percambahan dalam pelbagai bidang ilmu

19. Huraikan sejarah pembentukan kerajaan Bani
Abbasiyah
Taja Gerakan Revolusi Abbasiyah ditaja oleh Ali bin Abdullah
Sulit Pada mulanya gerakan dijalankan secara sulit
Terbuka Gerakan secara tebuka bermula pada zaman pemerintahan
Umar bin Abdul Aziz
Kempen Mereka menjalankan kempen atas nama Ahlul Bait
Pusat Pusat operasi gerakan operasi ini adalah di Kufah, Basrah
dan Khurasan
Kukuh Gerakan diperkukuhkan oleh Salamah al- Khallal di Kufah
dan Muslim al-Khurasani di Khurasan
Damsyik Damsyik dijadikan pusat pemerintahan kerajaan Bani
Abbasiyah
Pindah Pusat pemerintahan dipindahkan ke Baghdad pada zaman Abu
Jaafar al-Mansur

20. Huraikan sumbangan kerajaan Bani Abbasiyah
terhadap perkembangan ilmu pengetahuan
Pusat Baghdad menjadi pusat kegiatan ilmu pengetahuan
Tulis Penulisan karya dalam Bahasa Arab
Terjemah Penterjemahan karya Yunani ke dalam Bahasa Arab
Baitulhikmah Menubuhkan Baitulhikmah untuk kegiatan penterjemahan
Kaedah Memperkenalkan kaedah penterjemahan dan penulisan yang
sistematik
Agama Penglibatan ulama dalam penulisan pelbagai bidang agama
Islam
Ulama Kelahiran tokoh ulama Islam
Pisah Pemisahan ilmu Islam mengikut bidang tertentu
Ubahsuai Pengubahsuaian terhadap karya terjemahan
Warisan Memelihara warisan ilmu Eropah daripad lenyap
Tinggi Menubuhkan pusat pengajian tinggi
Penyelidikan Mempertingkatkan kegiatan penyelidikan
Kembang Mengembangkan hasil kajian Islam ke Eropah
Renaissance Menyumbang kepada kelahiran zaman Renaissance di
Eropah
Tingkat Peningkatan ilmu pengetahuan di kalangan masyarakat
Cambah Percambahan ilmu pengetahuan

21. Huraikan faktor-faktor yang menyebabkan empayar Turki
Uthmaniyah berjaya menyebarkan Islam ke Eropah
Timur
Constantinopie Penaklukan Constantinopie oleh tentera-tentera Islam
Akidah Akidah yang kukuh dan akhlak yang tinggi di kalangan
orang Islam
Ghazi Tentera Islam mempunyai semangat ghazi
Tentera Sistem ketenteraan yang tersusun dan peralatan
senjata moden
Janissari Kerajaan Turki Uthmaniyah mempunyai tentera
elit Janissari
Armada Memiliki armada tentera laut yang kuat
Politik Keadaan politik yang tidak stabil di Eropah
Byzantine Kejatuhan empayar Byzantine
Gereja Gereja Greek Ortodoks tidak lagi berfungsi sebagai
pelindungmasyarakat Kristian
Terbuka Dasar keagamaan kerajaan Uthmaniyah yang bersifat
terbuka
Sosial Dasar sosial Islam yang berasaskan kecemerlangan
individu menarik minat orang Kristian memeluk
Islam
Hijrah Penghijrahan orang Turki ke kawasan Balkan
Sufi Ahli sufi berperanan menyebarkan Islam

22. Huraikan sumbangan kerajaan Uthmaniyah
terhadap perkenbangan Islam
Empayar Mewujudkan empayar Islam
Istanbul Istanbul menjadi pusat pentadbiran Dunia Islam
Pelindung Menjadi pelindung kepada umat Islam di seluruh dunia
Kanun Memperkenalkan Kanun Sulaiman
Jawatan Memperkenalkan jawatan Kadi, Mufti ddan Syeikul-Islam
dalam pentadbiran Islam
Fatwa Mengeluarkan fatwa yang diterima dan diguna pakai hingga kini
Perdagangan Istanbul menjadi pusat pertemuan perdagangan Timur dan Barat
Jalin Kerajaan Uthmaniyah membentuk Jalinan Perdagangan
Dunia Islam yang berpusat di Istanbul
Sosial Memperkenalkan dasar sosial berasaskan kecemerlangan individu
Mobiliti Mewujudkan mobiliti yang lebih luas dalam masyarakat
Ilmu Mengembangkan ilmu pengetahuan Islam di Eropah
Madrasah Memperkenalkan sistem pendidikan madrasah
Ensaiklopedia Mempelopori penulisan ensaiklopedia
Perpustakaan Menubuhkan perpustakaan di masjid, hospital dan di rumah
Masjid Menghasilkan seni bina masjid

23. Bagaimanakah berlakunya pertembungan
antara dua tamadun?
Perdagangan Perdagangan menjadi alat pertembungan tamadun
China Orang Islam menetap dan berdagang di Canton
membolehkan tamadun Islam bertembung dengan tamadun
China
Diplomatik Peneroka Islam membuat hubungan diplomatik dengan
petempatan orang bukan Islam di Cordova, Valencia dan
Rhonda
Penaklukan Tamdun Islam tersebar melalui penaklukan dan ketenteraan
Parsi Penaklukan ke atas Iraq dan Iran menyebebkan tamadun Islam
bertembung dengan tamadun Parsi
Mesir Apabila tentera Islam menguasai Mesir dan Afrika Utara,
tamadun Islam bertenbung dengan tamadun Eropah / Rom
Kebudayaan Pertembungan kebudayaan Islam dengan kebudayaan lain
Mozarab Golongan Mozarab ( orang tempatan Kristian ) di
Sepanyol mengamalkan kebudayaan Islam dan berbahasa Arab
Intelektual Berlaku dengan cara pertembungan intelektual
Cendekiawan Cendekiwan Islam mendalami ilmu tamadun Eropah dan
memperkembangkan menurut pandangan intelektual Islam

24. Huraikan kesan-kesan kemasukan Islam ke
Sepanyol
Akidah Membawa nilai akidah percaya kepada Allah
Politik Amalan sistem politik berasaskan akidah dan syariah
Perundangan Wujudnya sistem perundangan berasaskan al-Quran dan hadis
Selaras Undang-undang diselaraskan di semua kawasan naungan kerajaan Islam
Ekonomi Ekonomi perdagangan dikuasai oleh orang Islam
Istanbul Istanbul menjadi pusat perdagangan yang menghubungkan Timur dengan
Barat
Kawasan Kawasan penyebaran Islam semakin luas
Pendidikan Perkembangan pendidikan menekankan pendidikan agama serta
sains,matematik dan teknologi
Mudejar Caea hidup golongan mudejar mempengaruhi kehidupan harian orang
Eropah
Tukar Pertukaran pendapat antara cendekiawan Islam dengan cendekiawan
bukan Islam
Intelek Peningkatan budaya intelektual di kalangan orang Islam
Tokoh Lahirnya tokoh-tokoh ilmuan Islam dalam pelbagai bidang
Seni Perkembangan dalam bidang seni dan kesusasteraan
Teroka Aktiviti penerokaan ke kawasan di luar naungan Islam
Keluar Keilmuan Islam berjaya membawa keluar masyarakat Eropah daripada
Zaman Gelap

25. Hasil usaha dan penat lelah serta
susah payah
NIK SYAMIMI NOOH ( 5UH)
13A1 SPM 2006