การตรวจสภาพรถยนต์เบื้อต้นนั้น ปกติแล้ว ทางกรมการขนส่งทางบกจะรับหน้าที่เป็นผู้ตราจสภาพรถยนต์ การตรวจสภาพรถยนต์นั้นมีวัตถุประสงค์ก็เพื่อสร้างความปลอดภัยให้แก่ผู้ใช้รถใช้ถนน และ เพื่อเป็นการช่วยลดสภาพมลภาวะของรถยนต์คันนั้นๆ รวมทั้งตรวจสอบความแข็งแรง คุณภาพ การใช้งานของอุปกรณ์ต่างๆ ให้อยู่ในสภาพที่เหมาะสมเสียก่อนที่จะนำไปใช้งาน โดยมีการกำหนดให้รถจักรยานยนต์ที่มีอายุ 5 ปีขึ้นไป และรถยนต์ที่มีอายุตั้งแต่ 7 ปีขึ้นจะต้องรับการตรวจสอบและผ่านการตรวจสอบสภาพรถยนต์เสียก่อนจึงจะสามารถนำไปต่อภาษีรถยนต์ประจำปีได้นั่นเอง
ในปัจจุบัน การตรวจสภาพรถยนต์ของสถานตรวจสภาพรถยนต์ของเอกชน จะใช้รูปแบบใหม่ในการตรวจสอบ คือ มีการเพิ่มรายละเอียดการทดสอบระบบห้ามล้อ ศูนย์ล้อ การถ่วงล้อ โดยจะมีค่าบริการการตรวจสอบสภาพรถยนต์ที่ประมาณ 200 บาท สำหรับสถานตรวจสภาพรถยนต์เอกชนที่ทางตรอ. ไม่ได้ติดตั้งเครื่องทดสอบนั้น จะสามารถตรวจสอบได้เฉพาะรถจักรยานยนต์เท่านั้น แต่ถ้าผู้ที่ใช้ หรือ ครอบครองรถยนต์ไม่ปฏิบัติตามจะถูกลงโทษตามกฎหมาย
