1. ЭДИЙН ЗАСГИЙН ОНОЛЫН УЛСЫН IV ОЛИМПИАД
НЭГДҮГЭЭР ШАТ 70 минут
1. Хэрэв эдийн засаг дахь тэнцвэрт үеэс нийт эрэлт өөрчлөгдсөн гэвэл аль хэсэгт нь нийт
үйлдвэрлэлийн өөрчлөлт бий болохгүй вэ?
a. Кейнсийн хэсэгт c. Кейнс ба завсрын хэсэгт
b. Сонгодог хэсэгт d. Сонгодог ба завсрын хэсэгт
2. Дараах онолуудаас аль нь нийт эрэлтийн шилжилтэд мөнгөний өөрчлөлтөөс гадна засгийн
газрын зардлын болон татварын өөрчлөлт чухал нөлөөтэй гэж үздэг вэ?
a. Сонгодог онол c. Кейнсийн онол
b. Монетарист онол d. Шинэ сонгодог онол
3. Аль нь нийт нийлүүлэлтийн муруйн өөрчлөлтөд нөлөөлөхгүй вэ?
a. Цалингийн өсөлт c. Мөнгөний нийлүүлэлтийн өөрчлөлт
b. Хүлээгдэж буй инфляци d. Нефтийн үнийн өсөлт
4. Нийт эрэлтийн шилжилтэд аль нь нөлөөлөх вэ?
a. Татварын өөрчлөлт c. Мөнгөний эрэлтийн өөрчлөлт
b. Хүлээгдэж буй орлогын өсөлт d. Дээрх бүгд
5. Нийт эрэлтийн өөрчлөлт нь нийт үйлдвэрлэлд илүү их хэлбэлзэл бий болгодгийг
тайлбарладаг онол загвар нь
a. Сейгийн хууль c. Мөнгөний тооны онол
b. Үржүүлэгчийн загвар d. Аль нь ч биш
6. Хүлээлтийн өөрчлөлт (animal spirits) нь нийт эрэлт болон үйлдвэрлэлийг өөрчлөх чухал
хүчин зүйл хэмээн анх үзсэн эдийн засагч
a. Смит b. Фишер c. Кейнс d. Фридман
7. Хаалттай эдийн засагт мөчлөгийн ажилгүйдэл 2%, потенциалт ДНБ-ий бодит хэмжээ 600
триллион, ахиу хэрэглэх хандлага тогтмол 0.8 бол (ажилгүйдэл хэвийн түвшнээс 1%-аар
давахад ДНБ-ий алдагдал 2% байдаг) бүрэн ажил эрхлэлтийг хангахын тулд
a. Засгийн газрын зардлыг 4.8 триллионоор өсгөнө
b. Тогтмол татварыг 6 триллионоор өсгөнө
c. Засгийн газрын зардлыг 4.8 триллионоор бууруулна
d. b ба c зөв e. a ба b зөв
8. Сангийн тэлэх бодлогын нөлөөгөөр шахан гаргах үзэгдэл явагдсан бол
a. хөрөнгө оруулалтын зардал болон хүүгийн түвшин зэрэг өснө
b. хүүгийн түвшин өсч хөрөнгө оруулалтын зардал буурна
c. хүүгийн түвшин буурч хөрөнгө оруулалтын зардлыг өснө
d. хөрөнгө оруулалтын зардал болон хүүгийн түвшин зэрэг буурна
9. Эдийн засгийн уналтын үед сангийн ямар бодлогыг хэрэгжүүлэх вэ?
a. Татварыг нэмэгдүүлэх, засгийн газрын зардлыг нэмэгдүүлэх
b. Татварыг бууруулах, засгийн газрын зардлыг бууруулах,
c. Татварыг нэмэгдүүлэх, засгийн газрын зардлыг бууруулах,
d. Татварыг бууруулах, засгийн газрын зардлыг өсгөх,
10. Хаалттай эдийн засагт ахиу хэрэглэх хандлага нь 0.75 ба татвар болон засгийн газрын
зардлыг ижил хэмжээгээр бууруулсан бол бодит ДНБ-ий хэмжээ
a. өснө b. буурна c. өөрчлөгдөхгүй d. тодорхойлогдох боломжгүй
p
11. ТӨЗЗ дээр пүүсийн нийлүүлтийн функц нь q s = гэж өгөгджээ. Бүтээгдэхүүний үнэ нь 8 ба
8
тогтмол зардал 2 байх үеийн ашгийг ол.
a. 1 b. 2 c. 3 d. 4
12. Монополь пүүсийн эрэлт Q=100-Р бол MR=0 үеийн үнээс хамаарсан мэдрэмж нь
a. 1000 b. 100 c. 10 d. 1

2. 13. Хэрэв эдийн засаг дахь хадгаламж нь хэрэглээний 50%-тай тэнцдэг бол дараахаас аль нь
үнэн бэ?
a. ахиу хэрэглэх хандлага 1/3 c. ахиу хадгалах хандлага 1/3
b. дундаж хадгалах хандлага 1/3 d. дундаж хэрэглэх хандлага 1/3
14. ДНБ 6 сая доллар бөгөөд татварын орлого нь 0,5 сая доллар, засгийн газар нь зөвхөн
татвараар санхүүждэг бөгөөд төсвийн алдагдал нь 0,6 сая доллар, цэвэр экспорт -1 сая
доллар, хэрэглээний зардал нь 3 сая доллар бол нийт хөрөнгө оруулалтыг ол.
a. 3 сая доллар b. 1.9 сая доллар c. 2.9 сая доллар d. бүгд буруу
15. Хаалттай эдийн засаг дахь тэнцвэрийн үеийн APC=0.75 ба нийт хөрөнгө оруулалт нь 200,
орлогоос үл хамаарах хэрэглээ нь 100 бол, хөрөнгө оруулалтын үржүүлэгч нь
a. 2 b. 3 c. 8/3 d. 11/3
16. Орлогоос үл хамаарах хэрэглээний үржүүлэгч, хөрөнгө оруулалтын үржүүлэгч хоёрын
хувьд
a. Үйлдвэрлэл нэмэгдэх учир хөрөнгө оруулалтын үржүүлэгч их байна.
b. Хэрэглээ өсөж байгаа тул орлогоос үл хамаарах хэрэглээний үржүүлэгч их байна.
c. Үржүүлэгчийн нөлөө нь адил d. Тодорхойлох боломжгүй
17. Ахиу хэрэглэх хандлага нь ахиу хадгалах хандлагаас 3 дахин их бөгөөд орлого 500-р
нэмэгдсэн гэвэл a. хадгаламж нь 125-аар нэмэгдэнэ. c. хэрэглээ нь 325-аар нэмэгдэнэ
b. хэрэглээ нь 375-тай тэнцүү d. a бас c зөв байна
18. ДНБ 15-аас 20 сая доллар хүрэхэд хадгаламж 2 сая доллараар өсдөг. Тэгвэл орлогоос үл
хамаарах хэрэглээ 1 сая доллараар нэмэгдэхэд нийт үйлдвэрлэл хэдээр нэмэгдэх вэ?
a. 2,5 b. 1,6 c. 2 d. Бүгд буруу
19. Нэрлэсэн ҮНБ гэж юу вэ?
a. ҮНБ-ийг ДНБ-тэй жишиж тооцох
b. ДНБ-ээс инфляцийн түвшинг ялгаж тооцох
c. Үндэсний үйлдвэрлэлийн боломжит хэмжээг хэлнэ
d. Үндэсний үйлдвэрлэлийн хэмжээг өнөөгийн үнээр илэрхийлсэн үзүүлэлт
20. Эхний жил буюу суурь онд нэрлэсэн ДНБ=500, 6 жилийн дараа ДНБ-ний дефлятор 2 дахин
өссөн ба бодит ДНБ 40% иар өссөн бол 6 жилийн дараах нэрлэсэн ДНБ-ийг тодорхойл.
a. 2000 b. 1000 c. 1400 d. 750
21. Бизнес мөчлөгийн туршид дараах зардлын элементүүдийн аль хамгийн их хувиар
өөрчлөгдөх вэ?
a. компанийн цалингийн зардал c. бараа үйлчилгээн дэх хэрэглэгчийн зардал
b. компанийн капиталын хөрөнгө оруулалт d. улсын төсвийн зардал
22. Дараах зүйлсийн аль нь бизнесийн мөчлөгт хамаарагдахгүй вэ?
a. уналт b. өсөлт c. тогтворжилт d. оргил цэг e. хямрал
23. Инфляцийн түвшин жил бүр 12%-иар өснө гэж хүлээгдэж байгаа бол жилийн дараах таны
1000 төгрөгний өнөөгийн үнэ цэнэ хэд вэ?
a. 892.86 b. 729.47 c. 600.72 d. 1000
24. Жил бүр ДНБ 3.5 %, хөдөлмөрийн бүтээмж 1.6 % болон ажиллах хүч 2.2 %-иар өсч байгаа
бол ажилгүйдэл өсч байна уу, эсвэл буурч байна уу?
a. өсч байна b. буурч байна c. тогтмол байна d. хариулах боломжгүй
25. Эдийн засгийн потенциалт үйлдвэрлэл 1600 тэрбум төгрөг, хэвийн ажилгүйдлийн түвшин
6%, бодит ажилгүйдлийн түвшин 9% бол эдийн засаг ямар хэмжээний үйлдвэрлэлийг
алдаж байна вэ?
a. 1480 тэр бум b. 1400 тэр бум c. 120 тэр бум d. 144 тэр бум
26. Дараахиас аль нь үндэсний орлогыг тооцоолох зорилго биш вэ?
a. Эдийн засгийн нөхцөл байдлыг сайжруулахад чиглэсэн бодлого боловсруулж,
хэрэгжүүлэх үндсийг хангах
b. Эдийн засаг дахь ажилгүйдлийн хэмжээг тодорхойлох
c. Эдийн засаг дахь эцсийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний гаргалтыг хэмжих
d. Эдийн засгийн ирээдүйн өсөлтийг таамаглах үндсийг бий болгох

3. 27. “Уянга” компани 2002 онд бүрэн сийлбэртэй, 5 ханат гэр үйлдвэрлэн, тэр ондоо
жижиглэнгийн худалдаа эрхэлсэн “Монгол сууц” компанид худалдсан байна. Харин
“Монгол сууц” компани нь уг гэрийг 2003 онд гадаадын иргэнд худалджээ. Тэгвэл энэ нь:
a. 2002 оны хэрэглээнд тооцогдоно
b. 2003 оны хөрөнгө оруулалтад тооцогдоно
c. 2002 оны хөрөнгө оруулалтад тооцогдоно
d. 2002 оны ДНБ-д тооцогдохгүй
28. 1999 оны бодит ДНБ 1,566 тэрбум төгрөг, 2001оных 1,553 тэрбум төгрөг байжээ. Эндээс:
a. Үнийн түвшин 1999- 2001 оны хооронд буурсан
b. Үнийн түвшин 1999-2001 оны хооронд өссөн
c. Бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний тоо хэмжээ 1999-2001 оны хооронд буурсан
d. Бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний тоо хэмжээ 1999-2001 оны хооронд өссөн
29. Монгол дахь гадаадын 100%-ийн хөрөнгө оруулалттай пүүсийн бүтээгдэхүүн
үйлдвэрлэлийн орлого нь Монголын эдийн засгийн ямар үзүүлэлтэд тусгагдах вэ?
a. ҮНБ ба ДНБ-ий хоёуланд c. ҮНБ ба ДНБ-ний алинд ч биш
b. ҮНБ-д тусаж, ДНБ-д орохгүй d. ДНБ-д тусаж, ҮНБ-д орохгүй
30. Газрын нийлүүлэлт нь ..................................... байна.
a. Нэмэгдүүлэх боломжгүй учир огт мэдрэмжгүй
b. Өндөр үнэтэй байдаг учир мэдрэмж сайтай
c. Зайлшгүй хэрэглэх учир мэдрэмж муутай
d. Төрийн мэдэлд байдаг учир төгс мэдрэмжтэй
31. Зээлдэгч зээлийн хугацаа дуусахад банкинд 1000$ буцаан төлжээ. Энд зээлийн хүүгийн
төлбөр болох 100$ багтсан бол зээлийн хүү нь:
a. 10% b. 0.1% c. 11.(1)% d. 0.(1)%
32. Бондын нэрлэсэн үнэ 1000$, зах зээлийн үнэ 900$, хүү нь 12% бол бонд худалдаж авснаас
олох нийт хожоо нь:
a. 100$ b. 120$ c. 220$ d. 208$
33. Хамгийн бага зардлаар үйлдвэрлэл явуулах нөхцөл нь:
a. MPL/MR=MPK/MR b. MR/PL=MR/PK c. MPL/PL=MPK/PK d. MR=MC
34. Эрэлтийн функц Qd =2100-3p ямар үнийн түвшинд үнээс хамаарсан эрэлтийн мэдрэмж Ed=
-0,75 байх вэ ?
a. 1200 b. 560 c. 400 d. 300
35. Qd=3000-1,5p Qs=3.5p-600. Засгийн газраас бүтээгдэхүүнд 400 төгрөгийн татвар ноогдуулсан
бол үйлдвэрлэгч хэрэглэгчид ноогдох татварын ачааллыг ол.
a. 120;280 b. 100;300 c. 280;120 d. 300; 100
36. Эдийн засгийн үндсэн асуудлуудыг тодорхойл.
a. юу, яаж үйлдвэрлэгдэж, хэн хэрэглэж байгаагаар
b. юу, яаж хэрэглэгдэж, хэн үйлдвэрлэж байгаагаар
c. юу үйлдвэрлэгдэж, хэн, яаж ашиглаж байгаагаар
d. юу хэрэглэж, яаж үйлдвэрлэж, хэн хэрэглэж байгаагаар
37. Эрэлтийн мэдрэмж муутай барааны үнэ өсөхөд нийт орлого яаж өөрчлөгдөх вэ?
a. өснө b. буурна с. өөрчлөгдөхгүй d. хариулах боломжгүй
38. Үнээс хамаарсан нийлүүлэлтийн мэдрэмж дараах зүйлээс шууд хамааралтай.
a. бүтээгдэхүүний хийц загвар b. цаг хугацаа
b. хэрэглэгчийн төсөв d. орлогод эзлэх барааны үнийн хувь хэмжээ
39. Үнээс хамаарсан эрэлтийн мэдрэмж 2 гэдэг нь, үнэ 1 % өсөхөд
a. эрэлтийн хэмжээ 2 % буурна c. эрэлтийн хэмжээ 2 % өснө
b. эрэлтийн хэмжээ ½ дахин өснө d. эрэлтийн хэмжээ ½ %буурна
40. Хөдөлмөрийн эрэлт L =200-10W, нийлүүлэлт LS=20W-100 бол төгс өрсөлдөөний нөхцөл дэх
D
цалин, хөдөлмөрийн хэмжээг ол.
a. W=30, L=500 b. W=10, L=100 c. W=8.75, L=75 d. W=12.5, L=75

4. 41. Дээрх бодлогын нөхцөлд зах зээл нь монопсони бол цалин, хөдөлмөрийг ол.
a. W=30, L=500 b. W=10, L=100 c. W=8.75, L=75 d. W=12.5, L=75
42. Эдийн засаг A,B,C гэсэн 3 төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг гэж үзье.1982 он суурь он гэж
үзээд ДНБ-ий дефляторыг тодорхойл.
1982 1992
Жилүүд
үнэ хэмжээ үнэ хэмжээ
А таваар 10 10 15 8
В таваар 27 6 24 7
С таваар 655 3 425 5
a. 146.9 b. 68.09 c. 70.45 d. 141.9
43. Дараах өгөгдлүүдийг ашиглан ДНБ-ийг тодорхойл. Шилжих төлбөр 4.0, нийт дотоодын
хөрөнгө оруулалт 16.2, БШБТ 7.0, хувийн орлогын татвар 2.6, цэвэр экспорт 1.1,
корпорацийн хуваарилагдаагүй ашиг 2.8, элэгдэл 7.9, хувийн хэрэглээний зардал 77.2,
корпорацийн ашгийн татвар 1.4, НДШ 0.2, засгийн газрын зардал 8.5:
a. 103 b. 95.1 c. 96 d. 107
44. Дээрх бодлогын өгөгдлийг ашиглан хувийн хадгаламжийг ол.
a. 8.1 b. 7.9 c. 8 d. 7.6
45. Хэрэглэгч 5 ширхэг барааг зах зээлийн тэнцвэрт үнээр худалдаж авсан бол үйлдвэрлэгч
хэрэглэгчийн илүүдлийг ол.
a. 200, 50
200 S
b. 250, 175 150
140
c. 600, 600 100
80 D
d. 250, 300
5 10 15
46. Зурагт тэмдэглэсэн тэгш өнцөгт юуг харуулах вэ? P
S
a. Борлуулалтын хэмжээ
b. Хангагдаагүй нийлүүлэлт A
40
c. Нийлүүлэлтийн хэмжээ
d. Борлуулалтын орлого
6 Q
47. Эмигийн жилийн бодит орлого жил бүр 8 хувиар өсч байгаа бол түүний бодит орлого ....
жилийн дараа 2 дахин их болно.
a. 8-9 жил b. 10-11 жил c. 5-6 жил d. 19-20 жил
48. ДНБ-ийг бодитойгоор тооцоход далд эдийн засаг нөлөөлөх үү?
a. Хөгжлийн түвшин доогуур орны хувьд нөлөөлнө
b. Далд эдийн засгийн орлого нь зөвхөн хувийн шилжүүлэг тул нөлөөлөхгүй
c. Хүмүүсийн хэрэглээнд тусдаг тул нөлөөлнө d. Бүх хариулт зөв
49. Кейнсийн онолоор эдийн засаг дахь татварын дараах орлого өссөн бол
a. APC ба APS зэрэг өснө c) APC өсч APS буурна
b. APC буурч APS өснө d) APC ба APS зэрэг буурна
50. Хүлээгдээгүй инфляци нь
a. Засгийн газрын өрийн бодит хэмжээг бууруулна
b. Зээл авагчдад хохиролтой, зээл өгөгчид хожоотой
c. Орлогоо зөвхөн нийгмийн даатгалын сангаас авдаг хүмүүст хожоотой
d. Хадгаламж эзэмшигчдэд хожоотой