2. إن عدة شه ر ع د ل ن عش ش ا ف كت ب ل ي م خلق
ِ ّ ِ ّ َ ال ّ ُو ِ ِن َ ا ّ اثْ َا َ َر َهْرً ِي ِ َا ِ ا ّ َوْ َ ََ َ
ال ّ َا َات َا َرْ َ ِنْ َا َرْ َ َ ٌ ُ ُ ٌ َِ َ ال ّي ُ الْ َ ّ ُ َ َ َظِْ ُواْ
سم و و ل ض م ه أ بعة حرم ذلك د ن قيم فل ت لم
ِي ِ ّ َن ُ َ ُمْ َ َا ُِواْ الْ ُشْ ِ ِي َ َآ ّ ً َ َا ُ َا ُِو َ ُمْ َآ ّ ً َاعَْ ُواْ
ف هن أ فسك وق تل م رك ن ك فة كم يق تل نك ك فة و لم
أن ل مع متق ن
َ ّ ا ّ َ َ الْ ُ ّ ِي َ
خمس ليال ل ترد فيهن الدعوة: أول ليلة من رجب،
وليلة النصف من شعبان، وليلة الجمعة،
وليلة الفطر، وليلة النحر
3. İnsanoğlunun dünyaya gönderiliş
amaçlarından birisi de ticarettir.
İnsan fânî hayatta fânî şeyleri verip bâkî bir âlemde
bâkî şeyleri satın almakla vazifelendirilmiş. Ahirette
lazım olacak şeylerin hepsinin tedârik alanı bu
âlemdir.
Kur’an-ı Kerim’de bu ticareti vurgulayan bir çok ayet-i
kerime mevcuttur: “Allah, karşılık olarak cenneti
verip müminlerden canlarını ve mallarını satın
almıştır.”, “Ey iman edenler! Sizi gayet acı bir
azaptan kurtaracak, üstelik size çok kârlı bir
ticaret sağlayacak bir iş bildireyim mi?..”,
4. İnsanoğlunun dünyaya gönderiliş
amaçlarından birisi de ticarettir.
Dünyevî ticaretlerde şüphesiz zaman ve mekan
unsurlarının büyük önemi vardır. Kârlı bir iş yapmak isteyen
insan bu unsurları göz önünde bulundurmak zorundadır.
Ahirete ait işlerde ise bu unsurlar daha çok önemi
haizdirler.
İnsan, sınırlı yanlarıyla sınırsıza; altmış-yetmiş senelik bir
ömre bedel ebedi cennet hayatına, cemâlullaha, rıdvana
talib olmuş. Rabbimiz (c.c) de, bazı zaman dilimlerini öteleri
peyleyebilecek potansiyelde hazırlamıştır. Cuma geceleri,
bayram gün ve geceleri, seksen seneye mukabil olabilen
kadir gecesi gibi anlar zamanın altın dilimleri olarak
görülebilirler. Bu altın dilimlerden biri de üç aylar dediğimiz
zamanlardır.
5. İnsanoğlunun dünyaya gönderiliş
amaçlarından birisi de ticarettir.
Diğer zamanlarda okunan her bir
Kur'ân harfi için on sevap
yazılmaktadır. Receb ayında bu
sevap yüz olarak yazılır, Şaban'da
üç yüzü aşar, Ramazan'da bine
çıkar. Cuma gecelerinde binleri
bulur. Kadir Gecesinde de otuz bine
ulaştığını düşünürsek, üç aylardaki
mübarek vakitlerin âhiret ticareti
bakımından ne kadar kıymetli bir
fırsat olduğunu anlayabiliriz.
6. Mübarek günler ve geceler.
Allah(cc), mekanlar içinde mukaddes
mekanlar, zamanlar içinde de mukaddes
zamanlar yaratmıştır.
Zaman ve mekânlar bütün kıymet ve
kutsiyetini, hakikatte Allah'ın dilemesinden
alırlar. Bu İlâhî dileme ise varlıklar için bin
bir maslahat ve hikmetler içerir.
7. Üç aylar özel çabayla elde
edilecek bir zaman dilimidir.
Mübarek ay, gün ve geceler,
İslâm'ın şeairindendir; hususi
kıymetleri ve kerametleri
vardır.
Kutsal değil çünkü kutsal
Allah’a ait olanı ifade eder.
Mübarek ise özel çaba ile
kazanılan bereket ve
verimliliğe işaret eder.
8. Haram Aylar
Kur’an’da haram aylar diye anılan dört aydan bir tanesi
Recep ayıdır."Haram Aylar" kavramına gelince kamerî
aylardan Zi'l-Ka'de, Zi'l-Hicce, Muharrem ve Recep
aylarıdır.
İnsanların güven içinde Hac ibadetini yapabilmeleri için
"Haram aylar" ile ilgili hükümler ta Hz. İbrahim (a.s.)
zamanında konulmuştur. Hz. İbrahim(a.s.) ve oğlu Hz.
İsmail(a.s.) den bu hükümleri alan halk onları devam
ettirmiştir. Bu sebeple Cahiliyye döneminde haram aylara
girildiği zaman bunların kutsallığına karşı gösterilmesi
gereken saygının bir işareti olarak insanlar savaşmaktan
ve her türlü saldırıdan kaçınırlardı.
9. Haram Aylar
Aişe validemizin ifadeleriyle, “Bedevî câhiliye
insanı bile bu aya hürmet etmekte ve bu ay
girdiğinde herkes silahlarını bırakmakta ve bir
güven ortamı oluşmaktadır.”
Hazreti Ali’nin dilindeyse bu ay istiğfar ayı
olarak nitelenir.
Efendimiz (aleyhissalatü vesselam) Receb ayı
girdiğinde oruçlarını artırır, Şaban ayının ise
çoğunu oruçlu geçirirdi.
10. Haram Aylar
إن عدة شه ر ع د ل ن عش ش ا ف كت ب ل ي م خلق
َ ََ َ ِْ ّ ِ ّ َ ال ّ ُو ِ ِن َ ا ّ اثْ َا َ َر َهْرً ِي ِ َا ِ ا ّ َو
ْال ّ َا َات َا َرْ َ ِنْ َا َرْ َ َ ٌ ُ ُ ٌ َِ َ ال ّي ُ الْ َ ّ ُ َ َ َظِْ ُوا
سم و و ل ض م ه أ بعة حرم ذلك د ن قيم فل ت لم
ِْي ِ ّ َن ُ َ ُمْ َ َا ُِواْ الْ ُشْ ِ ِي َ َآ ّ ً َ َا ُ َا ُِو َ ُمْ َآ ّ ً َاعَْ ُوا
ف هن أ فسك وق تل م رك ن ك فة كم يق تل نك ك فة و لم
أن ل مع متق ن
َ َ ّ ا ّ َ َ الْ ُ ّ ِي
Şüphesiz Allah’ın gökleri ve yeri yarattığı günkü yazısında, Allah katında
ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü haram aylardır. İşte bu Allah’ın
dosdoğru kanunudur. Öyleyse o aylarda kendinize zulmetmeyin. Fakat
Allah’a ortak koşanlar sizinle nasıl topyekün savaşıyorlarsa, siz de
onlarla topyekün savaşın. Bilin ki Allah, kendine karşı gelmekten
sakınanlarla beraberdir
11. Regaip Kandili
Günlük hayatımızda her an gördüğümüz trafik
ikaz levhaları gibi insan hayatında da belirgin
işaretler ve dönüm noktaları vardır.
Kandiller, belirli günler ve bayramlar ahiret
yolcusuna, yol gösteren işaretlerdir.
Şayet bu işaretler iyi okunup anlaşılamaz vede
değerlendirilemezse, ömür ziyan olur.
12. "Reğîb" kelimesi kendisine rağbet edilen,
arzulanan, talep edilen şey demektir.
Kandiller zincirinin ilk halkası olan Regaip
Kandilindeki “Regâip” kelimesi, Arapça bir kelime
olan "re-ğa-be" kökünden gelmektedir. "re-ğa-be",
kelime olarak, elde edilmesi arzu edilen değerler,
herhangi bir şeyi istemek, arzulamak, ona karşı
meyletmek ve onu elde etmek için çaba sarf
etmek demektir.
"Reğîb" kelimesi ise, "reğabe"den türemiş olan bir
isimdir ve kendisine rağbet edilen, arzulanan,
talep edilen şey demektir.
13. Regaip Kandili
Regâib, Türkçe’de kandil
dediğimiz mübârek
gecelerden biridir.
Vakti: Hicrî takvime göre,
yedinci ay olan Recep
ayının, Müslümanlar
arasında kutsal kabul
edilen ilk cuma gecesi
Regaib Kandilidir.
14. İsmini meleklerin koyduğu bir
nurlu gecedir
Reğâib Gecesi, Peygamber Efendimiz’den rivayet
edilen uzun bir hadis-i şerifte şöyle geçer:
“… Sizler sakın ola Receb ayının ilk
Cumasının arefesini (yani Perşembe
gününü ve akşamını, Reğâib
gecesini) ihmal etmeyesiniz (gaflet
içinde geçirmeyesiniz). O, öyle bir
gecedir ki, melekler o geceyi Reğâib
[yani rağbet edilen büyük armağan]
adını vermişlerdir…”[3]
15. Zamanın her anı değerlidir ve boşa harcanan
zamanın telafisi mümkün değildir.
İnsan ömrünün bazı zamanlar vardır ki onların
kıymeti diğer zamanlardan daha fazladır.
Regaip gecesinin içinde bulunduğu Recep ayı
da bunlardan biridir. Halk dilinde "üç aylar"
olarak anılan rahmeti, bereketi ve mağfireti bol
olan manevi bir mevsime girişimizin
habercisidir. Milletimizin “kandil” olarak
adlandırdığı bu geceler, gönül evlerimizi
aydınlatan ışıklardır.
Rağbet göstermeden, Regâib’e erilmez, Regâibleşilmez.
16. Kandil Gecesi:
Tarihimizde Osmanlı
padişahı II.Selim
döneminde
(1566-1574) camiler
aydınlatılıp
minarelerde kandiller
yakılarak kutlandığı
için bu gecelere
kandil geceleri
denilmiştir.
17. Receb ayının ilk cuma gecesi olan
Regâib, beş derece fazilete sahiptir.
1. Her normal gecede bulunan bir icabet saatini içermesi
bakımından sahip olduğu kıymet.
2. İçinde bulunduğu Receb ayının, “mübarek üç aylar”ın bir ayı
olması itibarıyla, o üç aylardan devşirdiği mübarekiyet.
3. Receb ayının aynı zamanda “hürmetli/haram aylar”dan
olması açısından, gelen bir muhteremlik.
4. Cuma gecesi olması itibarıyla, hadd-i zatında mukaddes olan
cumadan gelen bir kutsiyet.
5. Bizzat Regâib gecesi olması noktasında, kendi zâtî kutsiyeti
ve hususiyeti.
18. Hem Kandil ve
Hemde Cuma Gecesi
Regaibin diğer kandillerden farklı oluşu hem
Recep ayında bulunması hem de Cuma gecesi
oluşudur. Ayrıca Recep ayının hususiyetlerinden
birisi de Regaib Kandili ve Mirac Kandili olarak
bilinen iki kandilin bu ayda bulunmasındandır.
İnsan, melek olmak için var değildir; ama melekleri
geçebilecek donanıma sahiptir.
19. Mübarek günler ve geceler.
،خمس ليال ل ترد فيهن الدعوة: أول ليلة من رجب
وليلة النصف من شعبان، وليلة الجمعة، وليلة
الفطر، وليلة النحر
"Beş gece vardır ki onlarda yapılan dualar geriye
çevrilmez. Recebin ilk (Cuma) gecesi, Şabanın ortasında
bulunan gece, Cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban
Bayramı geceleridir. Bu sebeple Müslümanlar bu geceyi
hep ihya etmişlerdir.
Beyhaki, Sünen, Şuabül-İman,
20. Hz.Peygamberin Duası:
Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) Recep ayı
girdiği zaman :
. َاللهم بارك لنا في رجب وشعبان، و بارك لنا في رمضان
"Allahım Recep ve Şaban'ı bize mübarek eyle
ve bizi Ramazan ayını bize mübarek eyle
(Ramazan'a kavuştur) " diye dua etmişlerdir
“Duanız olmasa Rabb’im size ne diye değer versin!”
21. “Duanız olmasa Rabb’im size ne diye değer versin!”
Regâib gecesi, seccâdelerin
kanatlarında mi’raca yükselinecek
“istisnâ ânlâr”dır. “Kulun Allah’a en
yakın olduğu an, secde ânıdır.
O halde secdede bolca dua edin!”
22. Nasıl Geçirilmeli?
Regâib gecelerinde dua etmek, tevbe ve
istiğfarda bulunmak, bu geceyi kutsal kabul
ederek çeşitli ibâdetlerle geçirmek, genel
olarak alimler arasında kabul görmüştür.
23. أن رسول ال -صلى ال عليه وسلم- كان يصوم حتى
.نقول: ل يفطر، ويفطر حتى نقول: ل يصوم
Said İbn Cübeyr’den (r.a.) nakledildiğine göre:
“Recep ayındaki oruçtan sordum. Bana şu cevabı
verdi: İbn Abbas (r.a.)’yı dinledim şöyle demişti:
“Rasulullah (s.a.v) Recep ayında bazı yıllarda
öyle oruç tutardı ki biz; galiba hiç yemeyecek
(ayın her gününde oruç tutacak) derdik. (Bazı
yıllarda da öyle) yerdi (ki biz galiba hiç oruç)
tutmayacak derdik.
Ebu Davud, Sünen, K. Savm 56, (II, 811)
24. Nasıl Geçirilmeli?
Muhasebe…
Bu günler ve geceler,
kendimizi denetleme
ve değerlendirme
bakımından
önemlidir.
25. إ ّ َ ما دعو َني ورجو َني غفر ُ ل َ َ َى َا َا َ في َ ول ُبالي. يا
ت ك عل م ك ن ك أ ت ت نك
اب َ آد َ لوْ َ َ َتْ ُ ُو ُ َ َ َا َ ال ّ َا ِ ُ ّ استغفر َني غفر ُ ل َ ول
ت ك ت ن م بلغ ذن بك عن ن سم ء ثم
ُبالي. يا اب َ آد َ إ ّ َ لوْ أتيتني ِ ُرا ِ ا َرْ ِ َ َايا ُ ّ َ ِي َني ل
بق ب ل ض خط ثم لق ت ن م نك أ
". ُش ِ ُ بي شيئ ً لتي ُ َ ِ ُرا ِ َا َغ ِرة
ً ا تك بق به م ف ت رك
Enes b. Malik (r.a.) Resûlullah sallallahu aleyhi ve
sellem’i şöyle buyururken dinledim dedi:
“Allah Teâlâ şöyle buyurdu:
Ey Âdemoğlu! Sen bana dua ettiğin ve benden affını
umduğun sürece, işlediğin günahlar ne kadar çok olursa
olsun, onların büyüklüğüne bakmadan seni bağışlarım.
Ey Âdemoğlu! Günahların gökyüzünü kaplayacak kadar
çok olsa, sonra da benden affını dilesen, seni affederim.
Ey Âdemoğlu! Sen yeryüzünü dolduracak kadar günahla
karşıma gelsen; fakat bana hiçbir şeyi ortak koşmamış
olsan, şüphesiz ben de seni yeryüzü dolusu bağışla
karşılarım.”
Tirmizî, Sünen Daavât 98, (V, 458) Hadis No: 3540
26. Regaip Kandilinde işlediğimiz güzel amellere
kandil sonrasında da devam etmeliyiz.
َ َلْ ُ َا ِ َ َ ـ رضى ال عنها ـ َ ّ الْ َ َ ِ َا َ َ َ ّ َِى ال ّ ِ ّ صلى
أى عمل ك ن أحب إل نبي س أ ت ع ئشة
ق لت د ئم ق ل ق ت فأى ح ن ك ن يق م ق ل ك ن
َ ال عليه وسلم َاَ ِ ال ّا ِ ُ. َا َ ُلْ ُ َ َ ّ ِي ٍ َا َ َ ُو ُ َاَتْ َا
يق م إذ سمع ص رخ
َ ِ َ ُو ُ ِ َا َ ِ َ ال ّا
"Hz. Aişe (radıyallahu anhâ) 'ye sordum:
"Resullullah (aleyhissalâtu vesselâm) 'a göre
hangi amel efdaldi ? ''
Bana: "Devamlı olan !"diye cevap verdi.“
Buhari, Rikâk 18, (VII, 181)
27. Bu gece, üç aylık mübarek ahiret
pazarının ilk sergisi.
Her kandil gibi bir arınma, aklanma, paklanma,
yunup yıkanma fırsatı. İbadet, dua ve istiğfar
zamanı. Ahirete yatırım vakti. Mü’minler için bir
fuar, bir panayır, bir çarşı; her türlü sevap
ticaretinin yapıldığı bir pazar yeri. Bir kalemin
ifadesiyle:
“Ölmüş ve çatlamış olan bir toprak için su ne
ise, ölmüş ve çatlak kalbler için de bu gecenin
ehemmiyeti odur.”
28. Ey gönül! Bir gece yaşa ki,
bir ömre bedel olsun!
Menâzil b. Lâhik’a babasının dediği gibi: “Allah’a
sakın asi gelip onun cezasına çarpılmayasın.
Mübarek geceler senden daha ne kadar şikayet
edecekler? Melaike-i kiram, mübarek günler ve
geceler, senden hep şikayet etmektedirler.”
Sakın Regâib kandili de bizi Allah’a şikayet edecek
olmasın!..
Hani “Ebu Bekir’in bir gecesi var ki, Ömer’in bütün
ömrüne bedel!” dediği gibi. Ey gönül! Bir gece yaşa
ki, bir ömre bedel olsun! Bu yaşayacağın son
Regâib gecesi olabilir, elvedâ Regâib’i...
