Lezing van 8 maart 2012 op de gewasdag bij de WUR in Bleiswijk over grondgebonden ziekten en plagen in chrysant

1. Beheersing Ziekten en Plagen in de
Grond in de Sierteelt
8 maart 2012
René Corsten
r.corsten@dlvplant.nl
06-53 37 45 39
www.dlvplant.nl
twitter.com/dlvchrysant
© DLV Plant

2. Overzicht van belangrijkste grondgeboden ziekten en
plagen (sierteelt – hoofditem: chrysant)
• Aaltjes:
- Wortelknobbelaaltjes
- Vrijlevende wortelaaltjes
• Wortelduizendpoot
• Schimmels (belangrijkste):
- Pythium
- Rhizoctonia
- Verticillium
- Fusarium
© DLV Plant

3. Aaltjes:
• Zeer hardnekkig – moeilijk onder controle te krijgen
• Pakket aan bestrijdingsmiddelen is beperkt – op dit
moment is enkel Vydate granulaat beschikbaar
• Nadeel chemie: bodemleven stelt zich er op in en
neutraliseert de werking van chemie
• Op korte termijn mogelijk één nieuw middel beschikbaar
• Diverse GNO’s op de markt (o.a. Gembri)
Chemie is echter niet de oplossing en de route
© DLV Plant

4. Aaltjes: welke oplossingen zijn er dan wel? -1-
• Korte termijn / Nu:
- Onderdruk stomen – die technische gezien ook goed
werkt! – frekwenter dan 1x per jaar
- Sortimentskeuze – grote verschillen in gevoeligheid
van sortiment #chrysant
- Bedrijfshygiëne #grondbewerking #overlopen van
ongestoomd naar gestoomd
- Organische bemesting ? #champignonmest ?
- Watergift – te droog telen laat meer schadebeeld zien
© DLV Plant

5. Aaltjes: welke oplossingen zijn er dan wel? -2-
• Middellange / Lange termijn:
- Biologische grondontsmetting – proeven lopen – voor
de praktijk moeten puntjes nog op de i worden gezet
#kostprijstechnisch
- Andere alternatieve methoden van grondontsmetting
– diverse bedrijven zijn technologie aan het
ontwikkelen om simpeler en goedkoper de grond te
ontsmetten
- Ziekteweerbaarheid van de bodem bevorderen
- Teelt los van de grond – nevenvoordeel van deze
teeltmethode: geen last meer van aaltjes
© DLV Plant

6. Wortelduizendpoot
• In chrysant zijn de problemen hiermee de afgelopen 5
tot 10 jaar afgenomen.
• Reden: organische bemesting? Hierdoor fijnere
grondstructuur & meer voedsel voor WDP
beschikbaar
• Chemie pakket voor wortelduizendpoot is zeer smal –
ook hier enkel Vydate granulaat beschikbaar
• In de loop van dit jaar een 2e middel beschikbaar
Maar ook hier: Chemie is niet de oplossing en de
route
© DLV Plant

7. Wortelduizendpoot: welke oplossingen zijn er dan wel? -1-
• Oplossingrichtingen zijn grotendeels gelijk aan aaltjes
• Korte termijn / Nu:
- Onderdruk stomen – die technische gezien ook goed
werkt! – frekwenter dan 1x per jaar
- Organische bemesting – keuze van materiaal lijkt
weinig uit te maken
- Watergift – te droog telen laat meer schadebeeld zien
– niet te droog starten
© DLV Plant

8. Wortelduizendpoot: welke oplossingen zijn er dan wel? -2-
• Middellange / Lange termijn:
- Biologische grondontsmetting
- Andere alternatieve methoden van
grondontsmetting
- Teelt los van de grond
© DLV Plant

9. Schimmels: Pythium / Rhizoctonia -1
• Beschikbaar chemie Pythium:
- Aaterra
- Fenomenal
- Ridomill Gold
• Beschikbaar chemie Rhizoctonia:
- Rizolex
Eventueel in combinatie met hechters (uitspoeling
verminderen – dus betere werking middel)
• Ook diverse GNO’s & andere alternatieven beschikbaar:
- Fosfaten (kalifosfiet, monokalifosfaat,
monoammoniumfosfaat)
- Schimmels (o.a. Trianum, Mycorrhiza, Mycostop, Prestop)
© DLV Plant

10. Schimmels: Pythium / Rhizoctonia -2-
• Maar minstens zo belangrijk:
- Watergift bij de start van de teelt – start droog (frekwent
kleine gietbeurten) – voorkom te nat telen (giet op
instraling) – voorkom grondbewerking op te natte grond
- Bodemstructuur / ontwatering – geen storende lagen –
goed werkende drainage
- Gezond start- / uitgangsmateriaal
- EC in de grond – bij een hoge EC makkelijker problemen
- Stomen
© DLV Plant

11. Schimmels: Pythium / Rhizoctonia -3-
• Middellange / Lange termijn:
Eerder genoemde punten zoals:
- Biologische grondontsmetting
- Alternatieve methoden voor grondonstmetting
- Teeltsystemen los van de grond
Ziekteweerbaarheid van de bodem bevorderen
– dus niet stomen, maar in plaats daarvan compost
– werken naar een totaal systeem waarbij de grond met
zijn problemen als één geheel wordt gezien
– kanttekening: is dit haalbaar in een monocultuur
© DLV Plant

12. Schimmels: Verticillium / Fusarium -1-
• Beschikbare chemie:
- Topsin ??
Geen goede chemie beschikbaar.
© DLV Plant

13. Schimmels: Verticillium / Fusarium -2-
• Andere belangrijke aandachtspunten:
- Uitgangsmateriaal
- Sortimentskeuze
- Grondontsmetting – onderdruk stomen, bij een hoge
infectiedruk meerdere keren per jaar
- Grondstructuur – goede ontwatering –
grondbewerking niet op te natte grond – voldoende
verse organische stof
- Bedrijfshygiëne – verwijderen van zieke planten – niet
overlopen van vuil naar schoon
© DLV Plant

14. Schimmels: Verticillium / Fusarium -3-
• Middellange / Lange termijn:
Zelfde aandachtspunten als bij aaltjes,
wortelduizendpoot & Pythium/Rhizoctonia
- Biologische grondontsmetting
- Alternatieve methoden voor grondonstmetting
- Ziekteweerbaarheid van de bodem
- Teeltsystemen los van de grond
Hier ligt dus nog een taak voor het onderzoek & het
grondgeboden tuinbouwvak #knelpunten
#innovatie !
© DLV Plant

15. Dank voor uw
aandacht
&
succes in de strijd!
© DLV Plant