İnsan ve Hayat Dergisi Kasım Sayısı
•
1 like•2,113 views
İnsan ve Hayat Dergisi'nin Kasım sayısına ait basın bültenidir. Makalelerin devamı İnsan ve Hayat Dergisi'nde yer almaktadır.
Recommended
More Related Content
Featured
Featured (20)
İnsan ve Hayat Dergisi Kasım Sayısı
- 2. İnsanın Çocukla ve İmam-ı Şafi Hazretleri “İlim ikidir: Beden ilmi, din Çocuksuz İmtihanı ilmi” diyor. Böyle demesinin birçok sebebi olabilir. Bu Tüp Bebek sebeplerden biri doğum ve çocuğun yetişmesinde karşımıza çıkıyor. Bu KASIM 2012 nasıl mı oluyor? İnsanın kendisinden sonra istiğfar BASIN BÜLTENİ edecek bir evlat yetiştirmesi neslinin devamı ve İslamiyet’in yaşanması için önemli. Yeni doğan evladın istiğfar etmeyen biri olması, ebeveynin evlatla imtihanı, evlatlarının olmadığı durumlar ise onların çocuksuz imtihanları oluyor. Bu ikinci imtihanın halli tıp ilmini ilgilendiriyor, birincinin halli ise din ilmini. Tüp bebek yöntemi nedir? Riskleri var mıdır? Dinen caiz midir? Kimler tüp bebek için başvuru yapabilir? Sadece kısır olanlar mı tüp bebek Abone olun, bir dergi yöntemine başvurmalıdır? fiyatına iki dergi Tedavi süresi ne kadar evinize gelsin. uzundur? Eskimeyen Bir öğretmen olarak hep merak etmişimdir. İnsan, içinden çıktığı Tek Terbiye Usûlü toplumun eksiklerini nasıl görmeli, onları nasıl düzeltmeli diye. Peygamber Efendimiz (s.a.v) dönemindeki toplumun sosyal ve kültürel özellikleri ortada. Bu insanları nasıl yetiştirdi, onlara nasıl şuur kazandırdı, onları numune birer Ücretsiz dava adamı haline nasıl dönüştürdü? Peygamberimiz’i (s.a.v) bir usve-i hasene Çocuk yapan özelliklerin yanında, eğitimci yapan hususiyetler nelerdi? Eki Paylamanın Tadı: Aure Bu yazımızda sizlere her zaman duyduğunuz ve merak ettiğiniz aşureden bahsedeceğim. Aşurenin ne anlama geldiğini, nasıl ortaya çıktığını ve aşure gününde neler yapmamız gerektiğini anlatacağım. İnsan ve Hayat dergisine Aşure, hicri yılın ilk ayı olan Muharrem ayının onuncu çocuk eki dahil, yine 40 günüdür. Aşure kelimesi Arapça on anlamındaki “aşara” kelimesinden geliyor.Kelimenin içinde “aş” olması liraya abone olabilirsiniz. aklımıza yemeği getirebilir. Yani Aşure, sadece “karışık aş” demek DAĞITIM VE ABONELİK olan buğday, nohut, fasulye gibi Bağlar Mah. Mimar Sinan Cad. No:52 tanelerle kuru yemişlerin bir Güneşli - Bağcılar / İSTANBUL arada şekerle kaynatılmasıyla Tel: (0212) 657 77 35 (12) Faks: 657 82 96 www.insanvehayat.com yapılan bir tür yemeğe bilgi@insanvehayat.com / Yazı İşleri denilmiyor. Aşure gününde abone@insanvehayat.com / Abone ve Dağıtım birçok önemli hadiseler olmuş.
- 3. Bir “Oyun İçinde Oyun Gerçeği” Yazısı Son 10 yılda oyun sektörü dünyada 70 milyar dolarlık bir rakama ulaştı. Milyarlarca dolar büyüklüğe ulaşan oyun pazarında şirketler, sadece oyun lisansı satarak para kazanmıyorlar. Saatlerce oynandıktan sonra sanal para kazandıran düzen, kazanılan sanal paralarla oyun özellikleri, silahlar, eşyalar satıyor. Oyunu satan şirket, isteyene gerçek para vererek oyun içinde sanal para satıyor. Oyun içinde oyun burada başlıyor. Şirketler bu durumda milyarlarca dolar gelir elde ediyorlar. Kaynak Yapılan İnsanlık Yeniden Kıymetlendiriliyor Afrika’dan Amerika kıtasına Âlemlerin En Şereflisi- götürülen yaklaşık 20 milyon köle, ekonomiye kaynak yapıldı. O ni O Taşıdı DEVE kaynakların en meşhuru da Kunta Arabistan çöllerinin kavurucu Kinte… 4 milyon kölenin aslanlara kumlarında ya da Orta Asya’nın ve köpek balıklarına yem yapıldığı geniş çölleri ve kayalık yaylalarında da kayıtlarda. Osmanlı ise Güney hiçbir hayvan deve kadar rahatlıkla Afrika’ya gönderdiği Ebubekir yol alamaz. Çünkü ayet-i kerimede Efendi ile kıta insanını kaynak de işaret edildiği üzere çöl şatlarında yapma yerine kıymetlendirmeyi harika bir donanımla yaratılmıştır. misyon edindi. Ebubekir Efendinin izinden giden gerçek İslam Âlimleri şimdilerde o görevi devraldı. Hayat Bö İnsanları kıymetlendirme seferberliği yle Bir gün şa yeniden başlatıldı hem de Afrika’nın geçiyordu irlerden biri soka . ktan MANTIK tamamında… Evin pence resinden so silkeliyorla rdı. kağa pasp Samet, Turgut ve Rasim k as Şair üstün kendi aralarında şöyle ko- kaçmaya ça e serpilen tozlard - Hayat bö lışarak mır yledir: Se ıldandı: an nuşurlar: Önce Selam Sonra Kelam mağrur olu Samet: Turgut suçlu. rs n ne kada yüz sürdü an ol, hakipaya(t r rürler. oprağa) Turgut: Samet yalan söy- “Selamün Aleyküm, ledi. Merhaba” Rasim: Samet suçlu. Samet: Rasim, yapacağı ilk Dedelerimiz, “Önce selam sonra konuşmada doğru söyle- kelâm” demişler. Dostlar, mü’minler i yecek. karşılaştıklarında, ellerini birbirlerine Turgut: Samet yalan söy- uzatmadan önce “selamün aleyküm” ledi. deyip selamlaşırlar. Selamdan sonra Rasim: Samet iki konuşma- “Hoş geldin, yerin geniş olsun, sında da yalan söyledi. oturun, rahat olun” manasında Suçlu kimdir? “Merhaba” demek güzel bir iltifat sözüdür.
- 4. / İBADET TAKVİMİ İbadet Takvimi 15 KASIM 2012 1 Muharrem 1434 PERŞEMBE Müslümanların Yılbaşısı Milletlerin bir zamanı önemli MUHARREM AYI olarak kabul edip ona değer vermesi Muharrem ayı, hicrî senenin birinci takvim başlangıçlarına da akseder. ayıdır. Bundan dolayı önemli dinî, siyasî, Tevbe Sûresi’nin, 36. âyet-i sosyal ya da ekonomik olaylar takvim kerîmesinde; “Muhakkak ki; Allâhü Teala başlangıcı olarak kabul edilebilir. İslam katında ayların sayısı, Cenab-ı Hakk’ın Hicri Aylar medeniyetinde Peygamber Efendimiz’in kitabında gökleri ve yeri yarattığı günden (s.a.v.) hicreti hicrî takvimin başlangıç beri on ikidir. Bunlardan dördü haram Muharrem noktasını oluşturur. İslam âlimleri olanlardır...” buyrulmuştur. Bu aylar Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Receb Safer asırlardır bu takvim üzerinde ilmî aylarıdır. Bunlara eşhuru hurum; (haram Rebiül evvel araştırmalar yapmış ve bu araştırmalar aylar) denilir. dinî vecibelerin vakit çerçevesinde Bu aylarda yapılan isyanın günahı Rebiül ahir uygun olarak yerine getirilmesine diğerlerinden daha çok, ibadetin yardımcı olmuştur. Hazreti Ömer Cemaziyel evvel sevabı diğerlerinden daha kıymetli (r.a.) zamanında Hicret’in 17. yılında, olduğundan diğer aylara nisbeten daha Cemaziyel ahir Takvimin 1. yılı ve o yılın Muharrem fazla hürmet edilmesi lâzım gelir. Recep ayı hicri kameri takvimin yılbaşısı kabul Peygamber Efendimiz (s.a.v.) edilir. O yıl 1 Muharrem’in rastladığı “Muharrem ayından bir gün oruç Şaban 16 Temmuz 622 tarihi de hicri kameri tutan kimseye, bir gününe karşılık otuz günlük sevap vardır.” buyurmuştur. Ramazan takvimin başlangıcı kabul edilir. İbadet hayatımız hicri takvim Bir başka hadîs-i şerîfte; “Ramazan Şevval orucundan sonra oruçların en faziletlisi etrafında şekillenmiş ve ibadet takvimi Muharrem ayında tutulan oruçtur.” Zilkade haline gelmiştir. Günümüzde hicri takvim denildiğinde aklımıza ilk olarak buyrulmuştur. Muharrem ayının Zilhicce birinden onuna kadar 10 gün oruç ibadet hayatımız gelir. tutmak faziletli ibadetlerdendir. Bu on günlük orucu tutamayanlar, mümkünse 8, 9 ve 10. günlerde oruç tutmalıdırlar.
- 5. 24 KASIM 2012 10 Muharrem 1434 CUMARTESİ Aşure Günü Muharrem ayının onuncu günü Tâbiînin büyüklerinden Süfyân-ı Aşure günü aşure günüdür. Aşure gününde Sevrî (r.a.) (v. 161) “Biz bunu elli çok büyük ve mühim hâdiseler sene tatbik ettik, rızık genişliğinden neler yapılır? meydana gelmiştir. Fakîh Ebu’l- başka bir şey görmedik.” demiştir. • O gün, eve ufak-tefek erzak Leys Hazretleri’nin Tenbîhü’l- Muharrem ayının onuncu (Aşure) alınırsa, bir sene boyunca evde Gâfilîn kitabında, Aşure günü günü; önceki bir gün yâhut sonraki bereket olur. meydana gelen hâdiselerden bâzıları bir gün ile birlikte oruç tutmak • En az on Müslümana birer şunlardır: sünnettir. Yalnız Aşure günü selâm veya bir Müslümana on oruç tutmak tenzîhen mekruhtur. defa selâm verilir. 1. Göklerin ve yerin yaratılması, Peygamber Efendimiz (s.a.v.) • Fakir fukarâ sevindirilir. 2. Âdem aleyhisselâmın tevbesinin Medine’ye hicret buyurduğunda • O gün gusledenler, bir sene ufak- kabul edilmesi, Yahûdilerin Aşure günü oruç tefek hastalık görmezler. 3. Nûh aleyhisselâmın gemisinin tuttuklarını gördü de “Bu ne karaya oturması, orucudur?” diye sordu. Onlar (Kaynak: Fazilet Takvimi) 4. Mûsâ aleyhisselâmın, Firavun’un şerrinden kurtulması ve da “Bu gün büyük bir gündür. Firavun’un helâk olması, Bu gün Allah Azze ve Celle’nin 5. İbrâhim Aleyhisselâmın dünyâya İsrâiloğullarını Firavundan gelmesi ve ateşten kurtulması, kurtardığı gündür. Mûsâ (a.s.) 6. Eyyûb aleyhisselâmın hastalıktan (Allâh’ın bu lutfuna şükür için) oruç şifâ bulması, tutmuştur. (Biz de tutarız)” dediler. 7. Yûnus aleyhisselâmın balığın karnından kurtulması, Peygamber Efendimiz (s.a.v.) “Biz Mûsâ(nın sünnetini ihyâ)ya sizden Ayın Hadis-i 8. Süleyman aleyhisselâma saltanat daha lâyığız.” buyurdu da o gün verilmesi, oruç tuttu, ashaba da tutmalarını 9. Hz. Hüseyin (r.a.)’in şehîd emreyledi. Böylece Aşure orucu Şerifi edilmesi. vacib oldu. Ancak Ramazan orucu 10. Kıyâmetin kopması da Aşure farz kılındıktan sonra Aşure günü günü olacaktır. oruç tutmak müstehab olmuştur. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Muharrem ayı içinde, Allâhü Aşure günü oruç tutup ashabına “Sevdiğini ölçülü sev, Teâlâ’nın o günde itaat ve ibadet da tutmalarını emrettiğinde; “Yâ günün birinde düşmanın edenlere çok büyük sevaplar ihsan olabilir. Düşmanına da ölçülü Resûlallâh! Yahudi ve Hıristiyanlar edeceği Aşure günü vardır. düşmanlık et, günün birinde o güne hürmet ediyorlar.” dediler. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) dostun olabilir.” Peygamber Efendimiz (s.a.v.) “Her kim Aşure günü çoluk- çocuğuna cömert davranırsa, Allâhü “Öyle ise gelecek sene -inşaallâhü (Hadîs-i Şerîf, Sünen-i Teâlâ senenin tamamında ona rızık Teâlâ- dokuzuncu günü(yle beraber) Tirmizî) genişliği verir.” buyurmuştur. tutarız.” buyurdular.
- 6. / HABERLER Fen-Edebiyat Fakültelerinin Sonu mu Geliyor? ABDULLAH AKSAN Uzmanlar, “Fen Edebiyat isterse devlet kademelerinde iş 5 Üniversitede Fakülteleri niçin tercih edilmiyor?” bulabilmesi ve istihdamıdır. Ancak sorusunu kısa, öz ve net bir şekilde “ bu fakültelerden mezun olanların Kontenjanlar ve İş bulamıyorlar.” diye cevaplıyorlar. iş bulma ve istihdam imkânları Yerleşen Öğrenci Sayısı Bu sene Fen-Edebiyat fakültelerinin çok sınırlı. Kimse bu bölümlerde özellikle fizik, kimya, biyoloji hatta okuyarak zor bir yola girmek İstanbul Üniversitesi matematik bölümleri dahi boş kaldı. istemiyor. Ama ben seçtiğim dalda Fizik: Kontenjan 320, yerleşen 75. Bazı üniversitelerde bu bölümleri ne olursa olsun bilim yapacağım tercih edenlerin sayısı ikiyi, üçü diyen talebeler de olabilir.” şeklinde Afyon Kocatepe Üniversitesi geçmezken, bu durum “Bilim adamı konuştu. Biyoloji: Kontenjan 47, yerleşen 1. yetiştirmek maksadıyla kurulan Bu sene fizik, kimya, biyoloji ve Kimya: Kontenjan 47, yerleşen 0. bu fakültelerin sonu mu geliyor?” matematik bölümlerinde kontenjan Matematik: Kontenjan 186, yerleşen 43. sorusunu akla getiriyor. problemi yaşanıyor. Her sene dolan Formasyon tartışmaları ve matematik bölümlerinde bu yıl Atatürk Üniversitesi dershaneleri kapatmayı ön gören kontenjanların yarısı bile dolmadı. Matematik: Kontenjan 236, yerleşen 53. bir eğitim sistemi, Fen-Edebiyat Eğitimciler, dünya hayatının Biyoloji: Kontenjan 67, yerleşen 3. fakültelerine olan rağbeti azalttı. gerçeklerinden olan temel bilimler Kimya: Kontenjan 103, yerleşen 9. Kimse temel bilimleri okumak (fizik-kimya-biyoloji ve matematik) istemiyor. “Fen-Edebiyat olmadan bilimin olmayacağını Balıkesir Üniversitesi fakültelerinden mezun olanların söylüyorlar. Bu temel bilimlere araştırmacı, akademiysen (bilim öğrenci gelmemesi, bu yıla kadar Biyoloji: Kontenjan 186, yerleşen 9. adamı) olması gerekirken, temel bilimlere Türkiye’nin yatırım Kimya: Kontenjan 186, yerleşen 11. Türkiye’de bu fakülteler, daha çok yapmadığını, bilgiyi ithal ettiğini öğretmen olmak için tercih ediliyor.” gösteriyor. Bu da önümüzdeki Çukurova Üniversitesi diyen Kimya Öğretmeni Mesut yıllarda Türkiye’nin uygulamalı Biyoloji: Kontenjan 164, yerleşen 44. Uğurdoğan, “Eğitimde önemli bilimleri desteklemekte daha çok Fizik: Kontenjan 93, yerleşen 2. olan eğitim hayatını (üniversiteyi) zorlanacağı manasına geliyor. Kimya: Kontenjan 164, yerleşen 16. bitiren gencin, ister özel sektörde
- 7. Önce Kavramı Getiriliyor, Arkasından İlacı ARİF OLGUN YEŞİLYURT Bundan kırk yıl önce şimdi çok yığılması, bozulan hava ve su ilaç kullanımı değil, bilinçli ilaç bilinen bir ilaç şirketinin müdürü, kalitesi, mesleki hastalıklar, yoğun kullanımı sizi sağlığınıza kavuştur.” ilaç pazarının hasta insanlarla sınırlı hayat temposu, işsizlik kaygısı, gibi sloganlar yer alıyor. Yapılan olmasını büyük bir problem olarak endişe, stres, korku… ilaç (tedavi) bu çalışmalarla ilaç kullanıcılarının tanımladığında, herkes hayret etmişti. firmalarının kışkırtmaları ile ilgili. bilinçli olması teşvik ediliyor. Hatta söz konusu müdür, daha o Bütün bunların sonunda kendini Önce sağlık parayla alınır, satılır zamanlarda amacının tıpkı “ciklet hasta hisseden bir yığın insan. hale getirildi; şimdi de bunun önüne gibi, su gibi ilaç satmak olduğunu”, Hastalananların sayısı giderek geçilmeye çalışılıyor. Görünen o bunun için sağlıklı insanlara yönelik artıyor, her geçen yıl daha çok ki sağlıklı insanlara yönelik “ciklet ilaç üretmek gerektiğini söylediği sayıda insan tedavi görüyor. İlaç ve gibi ilaç” çalışmaları onların istediği zaman, kimse öyle bir şeyin tedavi giderlerindeki artışı önlemek şekilde, bizim de aleyhimize işliyor. olacağına ihtimal vermemişti. Ancak için yeni formüller denenmeye İlaç kullanımına bir misal vermek zaman müdürü haklı çıkardı. başlandı. Çok sık hastaneye giden gerekirse, çok değil bir nesil önce Bugün bir çok insan gerekmediği aileler belirlenerek, onlara fazla ilaç çocuğunun “yaramaz, utangaç halde medikal çevrelerden ya da kullanmanın zararları anlatılıyor. yahut çekingen” olduğunu düşünen medyadan etkilenerek doktora gidiyor. Ailelerin kapısı çalınarak, emar anne- babalar, artık çocuklarının Geçen yıl sadece ilaçlar için 45 milyar çektirmenin zararları, ilaçların “dikkat eksikliği, hiper aktivite lira harcandığı bildiriliyor. Tüketilen yan etkileri anlatılıyor. Aşırı ilaç bozukluğu veya sosyal fobi’den kutu ilaç sayısı 2 milyara ulaştı. Aynı kullanmanın zararlarını anlatmak muzdarip” olduğunu düşünüyorlar. dönemde antibiyotiklere 1.2 milyar, için broşürler, afişler hazırlanıyor. Yaramazlığın ilacı yok; lakin hiper ağrı kesicilere 939 milyon lira harcandı. Kamuoyunu bilinçlendirmeyi aktivitenin var. Bu da gösteriyor ki Sağlık harcamalarının artması amaçlayan broşürlerde, “Gereksiz önce kavram değişiyor arkasından çevre faktörleri, nüfusun şehirlere film ve emar sağlığınızı bozar. Çok ilacı geliyor.
- 8. İnsanın Çocukla ve Çocuksuz İmtihanı Tüp Bebek ÖMER DEMİR - HÜSEYİN GÜNEY İmam-ı Şafi Hazretleri “İlim ikidir: Beden ilmi, din ilmi” diyor. Böyle demesinin birçok sebebi olabilir. Bu sebeplerden biri doğum ve çocuğun yetişmesinde karşımıza çıkıyor. Bu nasıl mı oluyor? İnsanın kendisinden sonra istiğfar edecek bir evlat yetiştirmesi neslinin devamı ve İslamiyet’in yaşanması için önemli. Yeni doğan evladın istiğfar etmeyen biri olması, ebeveynin evlatla imtihanı, evlatlarının olmadığı durumlar ise onların çocuksuz imtihanları oluyor. Bu ikinci imtihanın halli tıp ilmini ilgilendiriyor, birincinin halli ise din ilmini.
- 9. DOSYA / İ nsanın doğumu hem bedenle ilgili hem de ruhla ilgili bir durum. Bedenle ilgili durumun ayrıntıları tıp ilmiyle anlaşılıyor. Ruh, yani manevi yönünün ise din ilminin sınırları içerisinde araştırılması gerekiyor. Evlat hasretiyle imtihan olan aileler var. Onlar için tüp bebek meselesini araştırdık. Tüp bebek diye bilinen tekniğin araştırılması, döllenmenin laboratuar ortamında yapılmasından dolayı tıp ilmini, mahremiyet ve meşruiyet noktasında ise din ilmini ilgilendiriyor. Bu çerçevede konuyu araştırdık. İki ilim dalından, ilgili uzmanlarla konuştuk. Bu yazımız ilk başta çocuğu olmayan aileleri ilgilendiriyor, sonra da evladı olup da onu günün zor şartlarında Allah’ın rızasına uygun yetiştirmesi gerekenler için ibret olacak. Öncelikle Hazreti Allah taktir etmediği müddetçe çocuğun doğması mümkün değil. Bunun bilinmesi gerekiyor. Ancak konunun uzmanlarıyla konuşurken kısırlık hadiselerinin son yıllarda arttığını öğreniyoruz. Çağımızda kısırlığı tetikleyen yeni birçok sebep ortaya çıkmış. Buna çare bulmak için kapı kapı dolaşan aileler var. Bu konuda Üroloji Uzmanı Basri Çakıroğlu şunları söylüyor: için bu saydıklarım üzerinden “Sigara, alkol, stres, yanlış beslenme önlemler almak gerekiyor.” Tüp bebek yöntemi alışkanlığı, kronik hastalıkların artması kısırlığı tetikliyor. Şeker Yeryüzünün kimyevî atıklarla nedir? Riskleri var hastalığı, kanser, karaciğer kirlenmesi, doğal gıdaların temininin mıdır? Dinen caiz ve akciğer hastalıklarıyla kan zorluğu, yan etkili ilaçların varlığı, hastalıkları gibi kronik hastalıklar hava kirliliği genetik rahatsızlık midir? Kimler tüp kısırlığın en yaygın sebeplerini taşıyan bebeklerin dünyaya bebek için başvuru oluşturuyor. Bunun yanında gelmesine sebep olmaktadır. Kimi yüksek ısı, kullanılan bazı ilaçlar, zaman ise sperm yetersizliği ya yapabilir? Sadece zirai ilaçlar, radyasyona maruz da rahim yollarının tıkanıklığı gibi kısır olanlar mı tüp kalmak, dar elbise giymek gibi sebeplerle aileler çocuk özlemiyle sebeplerle de karşılaşıyoruz. Son yanıp tutuşmaktadır. Tıp ilminin bebek yöntemine olarak anatomik bozukluklar var. ilerlemesiyle günümüzde sağlıklı başvurmalıdır? Tedavi Bu grupta da genetik sebepler, yumurtaların tespiti yapılarak çocukluk döneminde yumurtaların sağlıklı bebeklerin doğumu, tedavi süresi ne kadar vücut içerisinde yüksek ısıya maruz veya laboratuvar ortamında uzundur? kalması gibi durumlarda kısırlık döllenme ile gerçekleştirilebiliyor. görülebiliyor. Kısırlığın olmaması Peki, bu nasıl oluyor? Devamı “İNSAN ve HAYAT” dergisinde
- 10. / RÖPORTAJ “Tüp Bebek En Son Çaredir” RÖPORTAJ: SALİH MENTEŞEOĞLU Hisar İntercontinantal Hospital Tüp Bebek (IVF) Merkezi Direktörü Doç Dr. Birgül Gürbüz, tüp bebek merkezlerinin toplum tarafından yanlış bilindiğini belirterek, “Tüp bebek merkezi olarak önceliğimiz, erkekte olsun kadında olsun kısırlığı tıbbi veya cerrahi yöntemlerle tedavi ederek, aileleri normal yoldan bebek sahibi yapmaktır. Tüp bebek bizim için en son çaredir.” dedi. T ürkiye’de ilk tüp bebek yıllık tecrübesiyle ve çok sayıda merkezi 1978 yılında Ege hastaneye tüp bebek ünitesi Üniversitesi’nde kuruldu. kurmasıyla tanınan Doç. Dr. Gürbüz O günden bugüne tüp dergimiz vasıtasıyla çok önemli bebek yöntemiyle doğan bebek açıklamalar yaptı, ailelere çeşitli sayısı 50 bini geçti. Geçen 34 yıla konularda uyarılarda bulundu. rağmen tüp bebek konusu toplum tarafından yeterince anlaşılabilmiş değil. Tüp bebek merkezleri sadece tüp bebek yönteminin uygulandığı, Sizi tanıyabilir miyiz? hatta başkasının spermi ile aileler Tüp bebekle ilgili çocuk sahibi yapıldığı gibi çok yanlış bir düşünce oluştuğundan, bu çalışmalarınız ne zaman Doç. Dr. Birgül Gürbüz merkezlerden uzak durulmuş. Tüp başladı? bebek merkezleri ne tür hizmetler Hacettepe Üniversitesi Tıp verir? Uygulamalar nasıldır? Kimler Fakültesi’ni bitirdikten sonra tüp bebek merkezlerinden hizmet yurt içinde ve yurt dışında çeşitli almalıdır? Burada alınan sperm ve kurumlarda çalıştım. 1991 yılında yumurtaların başkası ile karışma Amerika’ya gittim. Burada Johns tehlikesi var mıdır? Ailelerin yasal Hopkins Üniversitesi Üreme güvencesi var mıdır? Kısırlığın Endokrinolojisi, İnfertilite ve nedenleri ve tedavi yöntemleri nedir? Tüp Bebek Bölümü’nde çalıştım. Bu ve merak uyandıran soruları sizler Oradaki yenilikleri, teknikleri adına Doç. Dr. Birgül Gürbüz’e öğrenme imkânım oldu. Türkiye’ye sorduk. Tüp bebek konusunda 33
- 11. döndükten sonra bir süre daha çare olmaya başlamıştır. Genetik uzman olarak çalıştım. 2005 yılında rahatsızlığı bulunan karı kocanın ise İstanbul Zeynep Kamil Eğitim sperm ve yumurtaları incelenir, ve Araştırma Hastanesi’ne geçerek hastalık taşıyan yumurta ve sperm burada Tüp Bebek ünitesini kurduk. ayrılıp sağlıklı sperm ve yumurta Bu ünitenin kurucu hekimlerindenim. laboratuvar ortamında dölleniyor. Burada Doçent ünvanımı aldıktan Döllenen embriyolardan da bir sonra da devletten emekli oldum. parça alınarak tekrardan genetik Sonra TDV İstanbul 29 Mayıs rahatsızlık taşıyıp taşımadığı Hastanesi’nin talebi üzerine burada incelenir. Eğer embriyoda hiçbir da tüp bebek ünitesini kurdum ve 5 rahatsızlık yoksa kadının rahmine yıla yakın çalıştım. Ardında da Hisar transfer ederek sağlıklı bir bebeğe İntercontinantal Hospital’e geçerek kavuşmaları sağlanıyor. Bu önemli burada en yeni teknolojik cihazlarla bir gelişmedir. Genetik hastalık donanımlı güzel bir tüp bebek ünitesi riski taşıyan evli çiftler bize kurduk. Çok yakın zamanda da ilk başvurabilirler. Tüp bebek yöntemi çocuk sahibi olamayan hastalara çare amacıyla ortaya çıkmış, evli çiftlerin sperm ve yumurtasının laboratuvar ortamında döllenerek kadının rahmine yerleştirilmesiyle çocuk sahibi olmalarını sağlayan bir yöntemdir. tüp bebeğimiz doğdu. Peki, aileler nereden Tüp bebek yöntemi bilecek doğacak nedir? Size sadece çocuklarının genetik çocuğu olmayan rahatsızlığı olup aileler mi başvuruyor, olmayacağını? Bunun başvurmalıdır? belirtileri var mıdır? Tüp bebek yöntemi çocuk sahibi Her iki tarafın ailesinde herhangi olamayan hastalara çare amacıyla bir rahatsızlık yoksa bu çok maliyetli ortaya çıkmış, evli çiftlerin sperm olduğundan gerek yok. Ancak, ve yumurtasının laboratuvar ailenizde ve sizden önceki nesillerde ortamında döllenerek kadının küçük yaşta kayıplar, bilinen genetik rahmine yerleştirilmesiyle çocuk hastalıklar varsa, erken düşükler sahibi olmalarını sağlayan bir yaşanıyorsa, akraba evliliği varsa yöntemdir. Sonradan tıp bilimi o ailelere çocuk düşünmeden önce ilerledikçe, özellikle genetik ön taramaya, kontrole gelmelerini hastalıkla doğabilecek bebeklere de tavsiye ederim. Devamı “İNSAN ve HAYAT” dergisinde
- 13. Kaynak Yapılan İnsanlık Yeniden Kıymetlendiriliyor ALİ KEMAL Afrika’dan Amerika kıtasına götürülen yaklaşık 20 milyon köle, ekonomiye kaynak yapıldı. O kaynakların en meşhuru da Kunta Kinte… 4 milyon kölenin aslanlara ve köpek balıklarına yem yapıldığı da kayıtlarda. Osmanlı ise Güney Afrika’ya gönderdiği Ebubekir Efendi ile kıta insanını kaynak yapma yerine kıymetlendirmeyi misyon edindi. Ebubekir Efendinin izinden giden gerçek İslam Âlimleri şimdilerde o görevi devraldı. İnsanları kıymetlendirme seferberliği yeniden başlatıldı hem de Afrika’nın tamamında… F atih Sultan Mehmet’in İspanyolların desteğiyle Kristof İstanbul’u fethi ve torunu Kolomb’un 12 Ekim 1492’de Kanuni Sultan Süleyman’ın Amerika kıtasına ayak basmasıyla Akdeniz’i bir ‘Müslüman bugünkü anlamda İnsanın Kaynak gölü’ haline getirmesi, insanlık (İK) yapılma tarihi başlıyor. tarihinde yeni bir dönemi başlattı. Tarihi kayıtlara göre kıtanın Çünkü bu tarihten sonra haçlılar, altın ve gümüşünü ele geçirme Kutsal Kudüs kamuflajını bir yarışına giren İspanyollar, direnen kenara bırakıp tamamen gerçek yerlileri imha ediyorlar. Büyük amaçları için yeni yollar aramaya imparatorluklar kuran İnkalar, başladılar. Bunun sonucunda Mayalar, Aztekler ve Toltekler tarih Coğrafi Keşifler yapıldı ve doğu sahnesinden siliniyor. Kızılderililer daha organize bir biçimde ise filmlere figüran olacak kadar yağmalanmaya başlandı. Sanayi kalıyor. Portekiz ve İngiltere devrimi ile birlikte yağmalama tam gibi başka ülkelerin de katıldığı anlamıyla sistematik bir hal aldı. operasyonun ikinci aşamasında Hatta sadece doğal kaynaklarla ise Amerika kıtasında büyük tarım yetinilmedi, özellikle Afrika’dan çiftlikleri kurma furyası başlıyor. insanlar da köleleştirildi, kaynak Fakat bu sefer yeni bir problem haline getirildi. çıkıyor: Çiftliklerde çalışacak Devamı “İNSAN ve HAYAT” dergisinde
- 14. / TEKNOLOJİ Bir “Oyun İçinde Oyun Gerçeği” Yazısı YUNUS ÖZEN Son 10 yılda oyun sektörü dünyada 70 milyar dolarlık bir rakama ulaştı. Milyarlarca dolar büyüklüğe ulaşan oyun pazarında şirketler, sadece oyun lisansı satarak para kazanmıyorlar. Saatlerce oynandıktan sonra sanal para kazandıran düzen, kazanılan sanal paralarla oyun özellikleri, silahlar, eşyalar satıyor. Oyunu satan şirket, isteyene gerçek para vererek oyun içinde sanal para satıyor. Oyun içinde oyun burada başlıyor. Şirketler bu durumda milyarlarca dolar gelir elde ediyorlar.
- 15. K işiye özel bilgisayarların bir ağ ile birbirine bağlanmadığı zamanlarda, oyunlar ya tek kişilikti ya da bir bilgisayarda iki kişi ile oynanırdı. Bilgisayarlar birbirine bağlanınca, birlikte oynanabilir oyunlar arttı. İnternetin şahsi kullanım için yaygınlaşması ile birlikte insanlar evlerinde oturarak, dünyanın farklı yerlerindeki insanlarla karşılıklı oyun oynayabilir oldular. Saatlerce ya da günlerce oynayıp bilgisayarın başından kalkamayan hasta insanlarla karşılaşmak hiç de zor değil artık. İnsanların bir türlü başından kalkamayıp sürekli oynamak istedikleri bu oyunlar, çok kullanıcılı rol yapma oyunlarıdır. (MMORPG) Binlerce kişinin birbiriyle etkileşim halinde, çevrimiçi olarak oynayabildiği bu oyunların içerisinde oyuncular, sohbet edebilmekte, takım kurup birlikte oynayabilmekte, birbirlerine oyun içerisinde kullandıkları sanal aparatları ya da silahları verebilmekte ve hatta satabilmektedir. Oyun içerisinde karşılıklı etkileşim de sunuyor olması bu oyunları sosyalleşmek için tercih edenlerin sayısını artırmakla birlikte, oynayanların da oyunlara bağımlı olmasına sebep olmaktadır. Türkiye’de 30 milyon civarında internet kullanıcısı olduğu başladı. Tablet denilen dokunmatik düşünülüyor. İnternet kullanıcılarının İnternetin şahsi ama telefon ekranından daha hemen hemen hepsinin sosyal ağ büyük ekranlara sahip cihazların da kullanım için sitelerinde hesabı var. Birçok ülkede yaygınlaşmasıyla birlikte mobil oyun benzeri oranlar oluşunca sosyal yaygınlaşması ile denilen basit yapılı, bölüm geçmenin siteler üzerinden oynanabilen, kolay olduğu oyunlar geliştirildi birlikte Saatlerce ya oyuncuların sitedeki arkadaşları ve onların da bağımlıları oluştu. ile etkileşim kurabileceği oyunlar da günlerce oynayıp Böylece konuşma telefonu, oyun geliştirildi. Bu oyunlar oynayanları telefonu oldu. bilgisayarın başından kendine bağlayabiliyor. Tek bir oyuna Bilgisayarda oynanan birçok tutulup aylarca, yıllarca oynamak pek kalkamayan hasta oyunun, oyun konsolları ile oynanan görülmese de zamanının çoğunu bu sürümleri de var. Oyun konsolları insanlarla karşılaşmak sitelerde farklı oyunları oynayarak televizyon ekranına da bağlanabilen, geçiren insan sayısı zannedildiğinden hiç de zor değil artık. oyun oynamak için geliştirilmiş daha fazladır. makinalardır. CD ya da DVD okuyucusuna sahiptirler. Oyunları Konuşma telefonu, büyük televizyon ekranlarının oyun telefonu oldu karşısında klavye ya da mouse aygıtları ile sınırlı kalmadan, oyun Son iki senede cep telefonları için özel geliştirilmiş aparatlarla yerlerini akıllı telefonlara devretmeye oynamak mümkün olmaktadır. Devamı “İNSAN ve HAYAT” dergisinde
- 16. / MEDYA Simgeler ve Sem- boller Ca- GInda Si- nema MUSTAFA GÜNDÜZ “Batılı dünya tabiat, insan, ekonomi ve tarih ile ilişkisini yeniden kurgularken merkeze aldığı değer, daha çok ka- zanmak, daha çok zengin olmak, dünyaya ve tabiata do- layısıyla da diğer insanlara, toplumlara ve kültürlere daha çok hükmetmek oldu. Bunun için de alabildiğince sö- mürü, alabildiğince haksızlık ve zulüm üzerine kurulu bir dünya inşa ettiler.”
- 17. A vrupa’da başlayan modern hayat bazı bölümlerini tatil, boş ve eğlence insanlığın serüvenine her yönüyle olarak algılamaktadır. Bu tepki vermez farklı bir boyut getirdi. Bu yeni alışkanlığa herhangi bir karşı duruş ya boyutlar içinde belki de bizi en da uygulama şöyle dursun, karşı fikri çok etkileyen ve köklerimizde kopartan savunmak bile hayli garip gelmekte ve ama nerede ise kimsenin çok da üzerinde yadırganmaktadır. Bu durum aslında durmadığı şey, İslâmi (ezanî) saatin kendi medeniyet ve zihniyet dünyamızdan, değişmesi oldu. İslâmî hayat dairesinden ne kadar uzaklaştığımızın bir göstergesidir. Ezanî saatin yerine yavaş yavaş alafranga saat sisteminin kullanılmaya Batılı dünya tabiat, insan, ekonomi ve başlamasıyla, kimseler fark etmeden bize tarih ile ilişkisini yeniden kurgularken özgü hayatın dilimlenmesi kaybolup merkeze aldığı değer, daha çok gitti. Dolayısıyla da günlük hayatımız kazanmak, daha çok zengin olmak, yabancısı olduğumuz bir medeniyetin dünyaya ve tabiata dolayısıyla da diğer saat dilimine uyar hale geldi. Artık insanlara, toplumlara ve kültürlere dünyanın her yerinde olduğu gibi, daha çok hükmetmek oldu. Bunun için bizde de sabah saat beşlerde başlıyor, iş de alabildiğince sömürü, alabildiğince alanlarına sekizde hareket ediliyor ve on haksızlık ve zulüm üzerine kurulu bir ikide ara verilerek, akşam beşte çalışma dünya inşa ettiler. Öyle ki, bu gayri saatleri bitmiş oluyor. Böylece çalışma, insani düzen, kısa bir süre sonra kitlesel işe başlama, dinlenme eve dönüş ve ölümlere, toplumsal başkaldırılara, derin istirahat gibi zamanlar yeni bir forma ve sonsuz ahlâki çöküntülere sebep girdi. olduğunda, bu hastalıklardan bir nebze de olsun kurtulmanın yollarını aramaya İşte bu yeni form arasında bizi başladılar. Başta işçi hakları, sigorta, ilgilendiren önemli alanlardan biri hafta sonu tatili, ek mesai, iş arası, yaz hayatımıza tatil, eğlence zaman, mekân tatili gibi uygulamalar belirli bir süreç ve araçlarının girmesidir. Bu gün artık dâhilinde bu mantığın ve uygulamanın bir hemen herkes son derece özümsemiş sonucu olarak ortaya çıktı. biçimde günün, haftanın ve senenin Devamı “İNSAN ve HAYAT” dergisinde
- 18. / GEZİ KÜLTÜR Yol bilmez, iz bilmez- ler için çok zor Toroslar’ın yaylaları. Bir rehber olma- dan asla. Biz de rehber eş- liğinde sizler için çok me- rak ettiğiniz bu yaylala- rı gezmeye çalıştık. Kim vardı buralarda, kimler gelmiş, nasıl şenlenmiş- Toros Yaylalarında ti bu yaylalar? İzler var- dı buralarda, daha tap- Bir Ziyaret Durağı taze. Biz de bu izleri ta- Soğanlı kip ettik. Karar verdik, bir izden gitmeye, zamanın imkânsızlıklarında müca- dele verilen ulaşılmaz yer- Yaylası leri görmeye, bu hasreti bir nebze gidermeye, izle- rin yerlerini görmeye... MEHMET İSMAİL CİNDEMİR
- 19. Dümbelek boğazını aştıktan sonra Toros yaylalarında karşımıza çıkan ilk yörük çadırları D evrin zor şartlarında ilim Rehber olmadan asla… geçerek ilerliyoruz. Ayvagediği, okutmak için mesafeler Değirmendere, Kızılbağ, Değnek, kat edilir, akıl almaz Pazar sabahı ailecek yola Tırtar.. Tırtar’dan sonra asfalt yol külfete katlanılır bazen. çıktık. Yollar çoğunlukla stabilize bitiyor. Kokar çeşmede 5 dakika Dağ bayır, ova çayır, taş tepe olduğundan aracınızın altının mola, rakım 1500. Birazdan demeden bir şeyleri öğretmenin yüksek olması gerekir. Günübirlik Dümbelek Boğazı’ndan zirveye 2300 derdine düşülür. Bunca fedakarlık bir ziyaret olacağından önemli bir rakıma tırmanacağız. ve feragat, insanlara hakiki ilmi hazırlık yapmadık diyebilirim, bir Sağlı sollu ardıç ağaçlarıyla dosdoğru aktarmanın verdiği miktar yiyecek içecek ve yanınıza bir kaplı dimdik zikzaklı yolda zorlu mesuliyetin ağırlığından olsa parça kalın giysi almakta fayda var. bir tırmanışın ardından Dümbelek gerek. Ki, hiçbir güç, şart ve Ne de olsa 2300 rakıma çıkacağız. Boğazını aşıyoruz. Son bir kaç imkânsızlık bu mesuliyetten daha En önemli hazırlık bir rehber ardıç ağacı da geride kalıyor. Artık ağır değildir. İşte, Süleyman Hilmi ayarlamaktır ki Mevla rast getirdi. önümüzde uçsuz bucaksız bozkırlar Tunahan Hazretleri (k.s) devrin Rehberimiz emekli bir öğretmen uzanıyor, derken ilk yörük çadırları baskılarından uzaklaşarak talebe Musa Zengin. Kendisi yörük, bütün da görünmeye başlıyor. Stabilize yetiştirmek niyetiyle İstanbul’dan araziyi avucunun içi gibi biliyor, yoldan toprak yola sapıyoruz. ayrılır. Toros Dağları’nın zirvesinde hem de hatıralarıyla. 2300 rakımlı Soğanlı Yaylası’nda Rehberimizi Ayvagediği yörük çadırlarında ders okuttuğu Yaylasından aldıktan sonra zor zamanların yolculuğu başlar. Ve Mersin’in yaylalarını bir bir bu gezimiz onu anlatır. Devamı “İNSAN ve HAYAT” dergisinde
- 20. / MİMARİ Mimarlığın Yükselen Binalarla İmtihanı KEMAL ZAVLAK / Mimar Mimarlık insanla, insan ölçüsüyle doğrudan ilgili bir kavramdır. Çünkü mimarlık, mahal kalitesi demektir. İnsan, birkaç istisnadan başka bütün zamanlarda, imarî olarak müdahale edilmemiş fizikî bir mahalde bulunmaz. Bu açıdan mimarlığın günlük hayatımızda yeri zannedilenden daha fazladır.
- 21. M imarlık deyince akla mekân gelir. Mekân, çevrili alan; harîm demektir. Harîm ile işin içine bazı mertebe mülkiyet kavramı dâhil olur. Bu mülkiyet gerçek bir kişi, ya da kişiler olabildiği gibi kamu da olabilir. Her ne ise, mülkiyetin olduğu her mahalde, bir duvarla da olsa, bir sınırdan, dolayısıyla imarî bir faaliyetten bahsetmek mümkündür. Diğerleriyle sınırın başladığı yerde ise mimarlık hayatımıza dâhil olur. Bu yazıda mimarlık demekle, lisans eğitimi ile kazanılan bir mesleği değil, mimarlık mefhumunun kendisini kastediyoruz. Her insanın mimari bir kültürü öyle ya da böyle mutlaka vardır. Bir insanın sağlığını korumak için doktor olmasının şart olmadığı gibi ayrılmıştır. artık yok, yani mümkün olamaz. diğerleri ile kendisi arasına makul Sadece projelendirme aşamasında bir çizgi çekebilmesi için mimar Endüstri mühendisliğinden, bile, avan projelerden, uygulama ve olmasına gerek yoktur. Ancak bu kadastroya, otomobil tasarımından, detaylara, sair mühendisliklere kadar çizginin sonrasında atılan her adım uçurumlar üzerinde ahşap köprülere pek çok disipline ihtiyaç duyar. İşin ve yüklenen her sanatta bir ihtisas kadar… Hattı zatında temel ölçü işletmecilik kavramı ve finans cephesi elbette vardır. insandır ve imar cümlesindendir. ise ayrıca önemli bir konudur. Hatta Fakat teorik olarak, insan ölçüsünün yerine göre en mühimidir. Sonuçta dâhil olduğu her fiziki tasarımı ‘proje yönetimi’ kavramı, bu kadar ‘imar’ kavramı içerisinde ele almak, uzmanlığı yönetmek anlamına Binaların özel ihtisasa işin tasnifinde yön duygusunu da gelen ve iş kaleminin çok fazla kaybetmemize sebep olabilir. Örfî, olduğu zamanımız inşaatlarında ihtiyacı var yani pratikteki uygulamalar daha yükselen bir kavramdır. belirleyicidir ve günümüzde imar Teknoloji çok hızlı ilerliyor ve denince, icat ya da imal anlamak Aslında usta bir mimarı, usta ihtisas ve ihtisaslığın önemi akıl lazım gelmez, bina anlaşılır. Bu da yapan şey biraz da budur. Yani almaz bir şekilde gelişiyor. Pek mimarlık demektir. karar aşamasına ait olan pekçok çok temel branşın tanınmayacak sahada yeterli ve yetenekli olmak. derecede kollara ayrılması, sonra Mimar Sinan’ı büyük usta yapan da o kollardan birinin, ilk neş’et şey, binanın en küçük detayına ettiği ana branştan daha meşhur ve Uzmanlıkların kadar ölçek ve nisbet olarak kendi muteber olması bilinen bir hakikattir. içinde asla çelişmeyen, üstün bir Anlı şanlı yazılım teknolojisinin, birleşmesiyle ustalık ve oran ile beraber gelen göze hitap atası cebiri gölgede bırakması, eden mimari şölendir. Evet ama cebirin, matematiğin bir kolu, onun iyi işler ortaya çıkıyor Mimar Sinan aynı zamanda dahi ise mantıktan türeme bir pozitif bir mühendis, usta bir zemin etüd bilim olması ve mantığın ise bu Tabi ki işi zorlaştıran bir faktör uzmanı, büyük bir şehirci, çağının kadar kadim bir nazari ilim olmasına de bir bina yapmanın, teferruatlı ötesinde bir akustikçi, sanatında rağmen eski bir alet muamelesi ve gerçekten birçok ihtisasın lazım mahir bir tezyinatçı, güvenilir bir gördüğü malumdur. Mimarlık da geldiği bir iş dalı olmasıdır. O kadar müteahhit v.s…’dir. böyle pek çok mesleklere, ekollere ki, günümüzde tek imzalı bina Devamı “İNSAN ve HAYAT” dergisinde
- 22. / RAHBERLİK Eskimeyen Tek Terbiye Usûlü AHMET AKÇA Bir öğretmen olarak hep merak etmişimdir. İnsan, içinden çıktığı toplumun eksiklerini nasıl görmeli, onları nasıl düzeltmeli diye. Peygamber Efendimiz (s.a.v) dönemindeki toplumun sosyal ve kültürel özellikleri ortada. Bu insanları nasıl yetiştirdi, onlara nasıl şuur kazandırdı, onları numune birer dava adamı haline nasıl dönüştürdü? Peygamberimiz’i (s.a.v) bir usve-i hasene yapan özelliklerin yanında, eğitimci yapan hususiyetler nelerdi? Devamı “İNSAN ve HAYAT” dergisinde
- 23. EDEBİSTAN / O beni dinlemez Yedi şeyde hayır yoktur Hoca Merhum Sivrihisar’da hatip iken kaymakamla aralarında 1. Huşu olmayan namazda, kavga çıkar. Bir müddet sonra da 2. Lüzumsuz şeylerden kaymakam ölür. Hoca’ya: kaçınılmadan tutulan oruçta, — Hoca Efendi kaymakam öldü, 3. Düzgün telaffuz etmeden, acele telkinini siz verseniz, derler. Hoca ile Kur’an okumakta, şöyle cevap verir: — Siz ona telkin verecek bir 4. Günahlara engel olmayan başkasını bulun, zira benimle ibadette, kavgalıdır, söylediğimi dinlemez 5. Cömertlik bulunmayan malda, 6. Samimiyet bulunmayan dostlukta, 7. İhlâs olmayan duada. Hazreti Ali (r.a.) Dingo’ nun ahırı Atlı Tramvaylar, tramvaylar iki atla çekilirdi. Şişhane yokuşunu çıkabilmek için Azapkapı’dan takviye at alınması gerekirmiş. Tramvay bu haliyle Taksim e kadar gelir. Burada çıkartılan atlar, bu gün Taksim alanının batı kısmındaki Sular İdaresi kısmı ile Fransız Konsolosluğu arasında bir ahırda bir süre dinlendirilir, sonra tramvaya bağlanmadan boş olarak Azapkapı’ya götürülürlermiş. Taksim’deki bu ahırı Dingo adlı bir Rum vatandaşı işletirmiş. Gün boyu bir sürü atın girip çıkmasından dolayı dilimizdeki ‘’ Burası Dingo’ nun ahırı mı giren çıkan belli değil. ‘’ sözünün buradan geldiği söylenir. İlim mi para mı? - Evladım, sabret. İlme devam et. İmam Ebû Yusuf, hamamcıyı İmamı Âzam Hazretleri’nin İlim seni aziz eder, der. tanır ve “Şu kadar altın verirsen, en büyük talebesi İmam Ebû Aradan seneler geçer. bunun cevabını alabilirsin.” der. Yusuf’tur. Bu zat talebeliği Ama hamamcıdan gördüğü Hamamcı razı olur ve bilmem kaç zamanında bir gün hamama üzücü hareket hiç aklından altına fetvayı alır. Fetva şudur: gitmek ister. Fakat parası yoktur. çıkmamaktadır. Bu arada kendisi - Kızına bir adet Kur’an-ı Kerîm Hamamcıya, “Parası olmadığını, memleketin en yüksek ilmî ver. Yeminin yerine gelir. fakat para yerine kendisine dinî makamındadır. Bütün meseleler Hamamcı memnun olarak bir mesele öğretebileceğini” söyler. kendisinden sorulmaktadır. Bir gün ayrılacağı sırada, İmam Ebû Yusuf Hamamcı, kendisinden bir soru sorulur. Soru der ki: - Bana fetva değil para lâzım, şudur: - Falan zaman hamama paran yoksa hamama girme, der. Kızını evlendirmek isteyen bir almadığın talebe benim. O zaman Üzülerek dönen Ebû Yusuf, kişi, ona dünyanın en kıymetli sana öğreteceğim dini mesele hocasına gelir ve ilmi bırakacağını şeyini çeyiz vermek üzere yemin buydu. Bir hamam ücretine söyler. Sebebini de anlatır, İmamı etmiştir. Bu yeminini nasıl yerine öğrenecektin. Altınların sende Âzam Hazretleri kendisini teselli getireceğini, sormaktadır. Soran kalsın ama bu da sana ders olsun. eder ve: kim olsa beğenirsiniz? O hamamcı. İlim her zaman paradan önemlidir. Devamı “İNSAN ve HAYAT” dergisinde
- 25. HAYVANLAR ALEMİ / DEVE Âlemlerin En Şereflisini O Taşıdı MEHMET ÇAPAR Arabistan çöllerinin kavurucu kumlarında ya da Orta Asya’nın geniş çölleri ve kayalık yaylalarında hiçbir hayvan deve kadar rahatlıkla yol alamaz. Çünkü ayet-i kerimede de işaret edildiği üzere çöl şatlarında harika bir donanımla yaratılmıştır. D evenin nasıl yaratıldığına, Kur’an-ı Kerim’de deveye işaret Kendi dilinden “Deve” göğün nasıl yükseltildiği- ediyor, insanların her şeye ibret ne, dağların nasıl dikildiği- gözüyle bakması isteniyor. Muhakkak ne, yeryüzünün nasıl yerleş- ki bu yaratılış harikasının farkına Hörgücümüz: tirildiğine (ibret nazarıyla) bir bak- varmak Hazreti Allah’ı anlamada Uzun bir yolculuğa çıkmadan mazlar mı? Bu ayet-i kerimede deve bir misaldir. Gelin bu misali beraber besiye alınan biz develere birkaç özellikle zikredilmiştir. Çünkü deve inceleyip, nasıl bir anatomiye göre gün boyunca bol yiyecek ve su mana itibariyle kendisi ile birlikte zik- yaratıldığına birlikte bakalım. verilir. Alınan bu gıdalar yağa redilen nesnelerle uyumludur. Yukarı- Arabistan çöllerinin kavurucu dönüşerek hörgücümüzde da gölgeleyen gökyüzü, yüklere yük- kumlarında ya da Orta Asya’nın depolanır. Gerekli gıda lenmiş yeryüzü ve çeşitli ağırlıkları ta- geniş çölleri ve kayalık yaylalarında depolayan bizler artık haftalarca şıyan dağlar tıpkı üzerlerine yük vu- hiçbir hayvan deve kadar rahatlıkla hiç yem yemeden yolculuk rulmuş deve gibidir. Bulutlar tatlı su yol alamaz. Çünkü ayet-i kerimede yapabiliriz. Uzun yolculuklar yüklüdür. Develer ise ağır ağır yükle- de işaret edildiği üzere çöl şartları sonrası hörgüçlerimizdeki ri taşırken yeryüzü de dağları yüklen- için deve harika bir donanımla besini kullandığımızdan dolayı miştir. Bu ayetteki kelimelerin tertibin- yaratılmıştır. Vücutlarında yeterince hörgüçlerimiz gevşer. deki deve, gökyüzü ile dağlar yeryü- su ve besin depoladığından, öbür yük zü ile zikredilmiş bir tenasüp içindedir. hayvanlarının açlık ve susuzluktan Bu kâinattaki her şey Allah’ın emrine öleceği bu zorlu şartlara günlerce âmâdedir. Tıpkı bir cümlede kâtip, ka- dayanabilirler. lem, kırtasiye ve mürekkep kelimesinin bulunması gibi. Devamı “İNSAN ve HAYAT” dergisinde
- 27. Paylamanın Tadı: Aure Abdullah ÖZBEK • Göklerin ve yerin yaratılması, • Âdem aleyhisselâmın tevbesinin kabul edilmesi, Bu yazımızda sizlere her zaman • Nûh aleyhisselâmın gemisinin karaya oturması, duyduğunuz ve merak ettiğiniz aşureden bahsedeceğim. Aşurenin ne anlama • Mûsâ aleyhisselâmın, Firavun’un kötülüğünden geldiğini, nasıl ortaya çıktığını ve aşure kurtulması gününde neler yapmamız gerektiğini • İbrâhim Aleyhisselâmın dünyâya gelmesi ve anlatacağım. ateşten kurtulması, Aşure, hicri yılın ilk ayı olan • Eyyûb aleyhisselâmın hastalıktan şifâ bulması, Muharrem ayının onuncu günüdür. • Yûnus aleyhisselâmın balığın karnından Aşure kelimesi Arapça on anlamındaki kurtulması, “aşara” kelimesinden geliyor. Kelimenin • Süleyman aleyhisselâma saltanat verilmesi, içinde “aş” olması aklımıza yemeği • Hazreti Hüseyin (r.a.)’in şehîd edilmesi. getirebilir. Yani Aşure, sadece “karışık • Hazreti Yakup’un, oğlu Hazret-i Yusuf’a aş” demek olan buğday, nohut, fasulye kavuşması, gibi tanelerle kuru yemişlerin bir arada şekerle kaynatılmasıyla yapılan bir tür • Hazreti Yusuf’un kuyudan çıkması, yemeğe denilmiyor. Aşure gününde • Kıyâmetin kopması da Âşûrâ günü olacaktır. birçok önemli hadiseler olmuş. Bu olayların bazıları şunlardır:
- 28. Bir Masal Yavru Aslan M. Serdar ATEŞ Bir varmış bir yokmuş, evvel zamanda bir Bir gün anne ve baba aslan arasında ormanda aslanlar yaşarmış. Ormanlar kralı anlaşmazlık olmuş. Kral, erkek yavruyu aslanın birbirinden güzel dört tane yavrusu yanına almış. Anne aslan ile diğer olmuş. Yavrulardan üç tanesi dişi, bir tanesi yavrulardan ayrı bir yere götürmüş. ise erkekmiş. Anne aslan yavrularının Kral aslan küçük yavruya, “Bundan hepsine büyük bir şefkat gösteriyor, sonra sana ben bakacağım. Güçlü bir erkek hiçbirini diğerinden ayırmıyormuş. aslan olacaksın ve ileride benim yerime bu Ancak aslan kral bu şekilde ormanın kralı olacaksın.” demiş. davranmıyor, erkek olan Yavru aslan bu durumdan hiç memnun yavruya daha çok ilgi olmamış. Oysaki o anne ve babasının gösteriyormuş. birlikte yaşamasını, kardeşleri ile birlikte olmayı istiyormuş. Bu yüzden babasına belli etmeden gizli gizli ağlıyormuş. Kral aslan, anne aslan ve diğer yavrularını uzaktan izliyor, durumlarına