Editor's Notes

1. Het Cloudmodel ontlast en geeft meer Ruimte voor Onderwijs!Dit is de volgorde van denken:De(onderwijs)visie is bepalend, dat is het startpunt voor elke instellingEr zijn processen nodig om het onderwijs uit de visie in de praktijk te brengenDeze processen (primair en secundair) worden ondersteund met de benodigde functionaliteit (applicaties)Om die applicaties vanaf de gewenste plaats op het gewenste moment te kunnen laten gebruiken door de juiste personen (docent en/of leerling) is een zekere ICT infrastructuur nodigDie ICT infrastructuur volgt logisch uit de benodigde applicaties, vanaf de gewenste plekken door de gewenste personenOnderaan beginnen in de ICT infrastructuur (laptops, wifi) is verleidelijk praktisch… maar besluiten nemen wordt dan heel moeilijk en/of willekeurig omdat de context en nut/noodzaak nog niet duidelijk zijn. Het kader van de visie en de processen ontbreekt dan nog.Omdat cloudcomputing ontzorgt in het operationele deel van IT komt er een gezonder evenwicht tussen vraag & aanbod. De gebruiker kan zich meer richten op de functionele vraag en kan ‘shoppen’ ipv kiezen uit een aanbod bedacht door IT...
2. Cloud toepassingen zijn er al minstens 10 jaarUw Privé mail staat vaak al bij Google of Microsoft in de CloudU bankiert al jaren online, doet substantiële betalingen onlineWaarom vinden we dat handig/prettig? Gemakkelijk (geen lokale software of gedoe)Flexibel (altijd overal toegang tot functionaliteit en gegevens)Werkt met alle apparatuur en software met een webbrowser
3. Cloudcomputing: gestandaardiseerd(zoals vaak ligt de kracht in de beperkingen...)Henry Ford: elke kleur, zolang het maar zwart is(zwarte verf droogt 1,5 dag sneller)De 80/20 regel, 80% functionaliteit tegen 20% kostenStandaardisatieOmwille van lage kosten (gratis?)Variatie (beperkt) mogelijk door zelf-configuratieZeer beperkte invloed op roadmap van producten/servicesMaar onmiddelijk leverbaar en inzetbaar, geeft innovatiekracht
4. Hoeveel soorten cloudcomputing zijn er eigenlijk?Een bruikbare indeling is de volgende: (score op de 80/20 schaal)IaaS (30/70)Infrastructure as a Service, b.v. opslagruimte, netwerkcapaciteit, rekenkracht, etc. Zelf koop je geen apparatuur meer, je huurt naar behoefte bij b.v. amazon (S3, EC2).PaaS (70/30)Platform as a Service, bijvoorbeeld een database, webserver, applicatieserver, etc.Zelf beheer je geen OS of database software meer, je huurt b.v. een Google Apps of Windows Azure sessie.SaaS (90/10)Software as a Service, volledig verzorgde applicaties direct inzetbaar voor eind- gebruikers. Zelf beheer je de applicatie niet, je gebruikt google docs of live@edu.Van IaaS via PaaS naar SaaS wordt het steeds ‘cloudier’ (meer uitbesteed)Wees/blijf u bewust van de 80/20 discussie!Dat wil zeggen:Meer maatwerk en flexibiliteit nodig? Zelf meer investeren in kennis en technologie!Je kunt overweg met een ‘goed genoeg’ oplossing? Minder investeren!Belangrijke realisatie: kennisinvestering en maatwerk/flexibiliteit gaan hand in handDe juiste 80/20 keuzes zorgen ervoor dat geinvesteerd wordt in de juiste eigen kennis en technologie, terwijl uitbesteed wordt wat niet tot de kern van de taak e/o verantwoordelijkheid van de organisatie behoort
5. Cloudcomputing: elastisch, dus rek EN krimp mogelijkStart is direct mogelijk, geen kapitaal investeringen, geen afschrijvingen, geen desinvesteringenGeen opstarttijd, snel nieuwe services uitproberen, abonneren en direct beginnenBetaal naar gebruik, evt. per uur/dag/week/maand (pay as you go)Elastisch, d.w.z. schaalbaar naar boven EN naar beneden(dat laatste is niet vanzelfsprekend)
6. Volledig afhankelijk van de Cloud?Cloudcomputing heeft 1 heel duidelijk nadeel, of laten we het een randvoorwaarde noemen: je hebt altijd(!) toegang nodig tot de Cloud, zonder dat heb je niets! (geen applicaties, geen leermateriaal, geen gegevens)Strategieën grote aanbieders:Google: alles via het netwerk, altijd connectedMicrosoft: hybride, desktop blijft belangrijke basisApple: device centraal, moeiteloze onderlinge uitwisseling & updatesMaatregelenLokale caching, een werkkopie die wordt bijgewerkt zodra de verbinding er isOutlook werkt zo op laptopsGoogle Docs biedt die mogelijkheidApple’siOSdevices hebben informatie lokaal en syncen via de cloudNoodscenario’s tevoren uitwerken, afspraken over SLA’sProbleem speelt alleen tijdens schooluren, daarbuiten is de schoollocatie niet (meer) relevant!
7. Cloudcomputing: service dus (zelf) geen beheerZorgenvrij voor afnemer, geen (eigen) beheerSLA is een gegeven, (meestal) niet onderhandelbaar (80/20 regel)Vertrouwen in aanbieder, goede afspraken, noodscenario’s?Betalen naar daadwerkelijk gebruik, vast recht, meer/minder gebruikAlledaagse voorbeelden:Electriciteit: geen eigen aggregaat meer (meestal), SLA accepterenWater: geen eigen putten (meestal), kwaliteit accepteren (of niet)
8. Waar zijn mijn gegevens?Aanbieders als Google, Microsoft, Apple en Amazon richten Cloudvoorzieningen in gericht op efficiency en beschikbaarheid. Locatie van gegevens is ondergeschikt. Waar onze gegevens opgeslagen worden is onbekend. Wat betekent dit juridisch, zowel voor eigendom als privacy?Locatie is niet onderhandelbaar (meer), ter illustratie:Een datacenter van Google nabij Brussel is bewust zonder koeling ingericht, als het warmer wordt dan 27 C (zelden het geval daar) dan wordt het datacenter tijdelijk buiten gebruik gesteld.Consequenties privacy?Volledig bepaald door SLA en voorwaarden van een specifieke aanbieder, in combinatie met internationale wetgeving (o.a. Patriot Act USA van grote invloed).
9. Zorgen over privacy en veiligheid in de CloudTerecht aandachtspunt, maar niet nieuw of geintroduceerd door cloudcomputing, wel verhoogd bewustzijn van het issue.Situatie is en was als volgt voor bijvoorbeeld email:Uw email ging/gaat altijd al door een onbekend aantal u onbekende email servers op InternetUw beheerders (eigen of ingehuurd) hebben volledige toegang tot uw informatieUw gebruikers konden/kunnen gegevens ‘lekken’ of ‘misplaatsen’Maatregelen:Fair use (goed huisvader) afspraken met medewerkers en leerlingen/oudersAfspraken met cloudaanbieders over eigendom gegevens, gebruik gegevensVeiligheid zo goed of zo slecht als het was voor de CloudOverweeg encryptie waar nodigScheid onderwijssystemen en processystemenGezond verstand gebruiken, 99% van incidenten betreft fouten/onzorgvuldigheden van mensen
10. Spraakverwarring in discussie over veiligheid en ICT gebruik:Volgende issues uit elkaar houden:Capaciteitsproblemen Internet aansluiting  verkeer beperkenGedrag gebruikers is een probleem voor de omgeving  toegang gebruikers beperkenHet gedrag van de omgeving is een probleem voor de gebruikers  toegang omgeving beperkenWelke discussie voert u en met wie? Techniek is nooit een driver!Dus uw technici bepalen ook niet welke afweging u maakt…
11. Dagelijkse werkomgeving onderwijs:Onderwijs in openheid, creativiteit, samenwerking, delenAdministratie in zorgvuldigheid, veiligheid, garantiesModerne netwerkfaciliteiten kunnen een gevarieerdere omgeving faciliteren waarin de combinatie veilig geboden kan worden! Dit inclusief capaciteitsmanagement van de verbinding(en).
12. Open Standaarden bieden Dataportabiliteit en InteroperabiliteitGegevens in clouddiensten kunnen worden benaderd via de cloudinterface, maar moeten ook geimporteerd en geexporteerd kunnen worden. Bij hoge voorkeur in een open, gestandaardiseerd formaat zodat een gebruiker met medename van zijn/haar gegevens naar een andere aanbieder kan vertrekken.Het Open Cloud Manifesto (zie http://www.opencloudmanifesto.org/) legt goed uit waarom de Open Cloud van belang is.Open SourceMinder relevant thema bij cloudtoepassingen, welke software componenten de aanbieder gebruikt is niet zo interessant voor de gebruiker. Wel of de aanbieder open API’s (programmeertoegang) en Open Dataformaten toepast.
13. Wat is de invloed van Cloud ICT services op de (beheer)organisatie?
14. Cloudcomputing heeft consequenties voor ICT medewerkersICT-ers voelen zich bedreigd in takenpakket, bevoegdheden en invloed, het voelt voor hen als ‘snijden in eigen vlees’Twee mogelijke paden:Nieuwe, uitdagende en meer bij onderwijs betrokken taken (o.a. functioneel beheer) en toegevoegde waarde vanuit je expertise (o.a. selectieproces & contractmanagement). Kortom: ruimte voor Innovatie in het Onderwijs!Meeverhuizen met de ‘harde’ ICT en bij een aanbieder gaan werkenSignalen van stil verzet / drogargumenten:Oh maar het beheren van onze mailserver kost me niet zoveel tijd hoor...Ja maar als ik poort x voor applicatie y moet openzetten kan ik niet meer instaan voor onze veiligheid! (FUD tactiek: Fear Uncertainty & Doubt)De laatste der ICT wizzards moeten eraan geloven: de gebruiker bepaalt, niet de ICT-er!En dit opent voor de ICT-er met goede wil alleen maar interessantere mogelijkheden, dicht op het onderwijsproces waar de meeste toegevoegde waarde mogelijk is!
15. De invloed van Cloud ICT services op het soort Onderwijs dat kan worden gegevenOf:Welk innovatief effect heeft Cloudcomputing op het onderwijs zelf?Het Cloudcomputing model biedt:Meer ruimte (tijd/geld) voor (innovatie van) het kernproces: onderwijs!Snelheid in Innovatie: geen startinvestering, geen uitrol, geen desinvesteringen
16. Samenwerkend, projectgebaseerd LerenEerste toepassingen betreffen vaak email, agenda, de praktische zakenDe échte toegevoegde waarde van online applicaties zit in samenwerking!Lichtvoetig, plaats- en tijdsonafhankelijk communicerenDelen van documenten en ander werkVersiebeheer, planning, etc.