3. Giriş
Veri Merkezi (Data Center): Bilgisayar sistemleri ile telekomünikasyon ve veri
ambarı sistemleri gibi ek sistemleri barındıran bir tesistir. Sunucu odası veya sistem
odası olarak da adlandırılan bu tesisler işletmelere ait sunucu ve veri ambarlarının
bulunduğu alanlardır.
Konya
Veri Merkezi
Yüzölçümü = ?
Yüzölçümü = ?
39.000 km²
32.000 km² (white space only)
4. Veri Merkezi Elektrik Kullanımı
• 2013 yılı veri merkezleri toplam elektrik kullanım miktarı?
Yaklaşık 63 Gw
• Bu rakam ne demek olabilir?
• Konya elektrik tüketimi kadar?
– 0.53 Gw
• Türkiye elektrik tüketimi kadar?
– 30 Gw
• ORTA DOĞU (70 GW) elektrik tüketimi kadar
8. Giriş
Problem:
• Bilgisayar sayısı artışı
Sunucu sayısı artışı
• (1) Uygulama
(1) Sunucu
• Maksimum kullanım kriteri
Atıl kapasite
• Maliyet artışı + kullanım zorluğu + çevresel sorunlar
İhtiyaç:
• Az makine çok iş
• Kolay yönetim
Facebook Sistem Odası (IOWA)
9. Tanım:
• Donanım, yazılım, uygulama gibi kaynakları
yalıtıp,
• Fiziksel kaynakları mantıksal birimlere,
bölerek,
Daha verimli çalışmalarını sağlayan
Yazılım Teknolojisine Sanallaştırma denir.
10. Sanallaştırmanın Tarihi
• Sanallaştırma benzeri ilk yapı: THE ENIAC (≈1950)
• 1 bilgisayar – (M) kullanıcı alanı
• Zorunlu sanallaştırma (teknik bilinmiyor)
11. Sanallaştırmanın Doğuşu
• Fortan, BASIC, C, Java …
– İşletim Sisteminden bağımsız yazılımlar
– Yazılım / İşletim Sistemi (OS) / Donanım
• Gömülü bilgi problemi
13. Çözüm:
• Kara Kutu Teorisi
• OS’ nin mantığı: Sonuç önemli, işlem değil
Sonuç: SANALLAŞTIRMA’nın Doğuşu
YIL
YAKLAŞIM
OS
1978
DONANIMA UYGUN YAZILIM
INTEL: X-86
2006
DONANIMDAN BAĞIMSIZ YAZILIM INTEL: Vt-x , AMD: AMD-V
19. Sanallaştırma Çeşitleri
1- Sunucu Sanallaştırma
2- Bilgisayar Sanallaştırma
3- Uygulama Sanallaştırma
4- Oturum Sanallaştırma
5- Ağ Sanallaştırma
20. 1- Sunucu Sanallaştırma
• Geleneksel yapı (Mail, ftp, yedekleme her biri için
birer fiziksel sunucu)
• Çoğunlukla atıl kapasite
• Sunucu Sanallaştırma: Fiziksel donanım aygıtlarının
farklı ortamlarda eş zamanlı kullanılması
2011 Akbank Sürdürülebilirlik Raporu ABM Verileri
21. 2- Bilgisayar Sanallaştırma
• Sanal bilgisayar veri merkezine taşınır
• Son kullanıcı istediği yerden network ile bağlanır
Avantajları
• Standartlaşma
• Esnek Çalışma
• Güvenlik
• Yönetimsel Kolaylık
22. 3- Uygulama Sanallaştırma
• Her bilgisayarda güncelleştirme yerine tek yerden
kontrol etme
Akbank Bankacılık Merkezi
4000+ çalışan
20+ uygulama (bilgisayar başı)
1+ güncelleştirme (yılda)
Toplam 80000+ güncelleştirme
23. 4- Oturum Sanallaştırma
• Bilgisayar sanallaştırmanın dar kapsamlısı
– Yönetici dosyalarına erişim,
– Uygulama indirme,
– Kişiselleştirme
gibi işlemler yapılamaz.
• ¼ maliyet
• Dolayısıyla,
– Bilgisayar sanallaştırma birim personeli,
– Oturum sanallaştırma diğer birimler için uygun.
24. 5- Ağ Sanallaştırma
•
•
•
•
•
•
Broadcast yayını
LAN yerine VLAN (virtual LAN)
Tek switch (trafik dağıtıcı) ile ağ parçalama
Router (trafik parçalayıcı) kullanımını azaltır
Broadcast trafiğini hızlandırır + Güvenlileştirir
Fiziksel yer değişimi:
– LAN: Bütün ayarlar + fiziksel değişiklikler
– VLAN: Birkaç ayar
Internet Backbone
(ABD’deki güçlü router’lar)
*Telefon firmalarının internette büyüme sebebi
25. Sanal Makine (VM) Yazılımları
EN ÇOK KULLANILAN
SANALLAŞTIRMA
UYGULAMASI ?
27. Sanal Makine (VM) Yazılımları
JVM (veya benzerleri) olmasa idi:
• “Bir defa yaz, her ortamda kullan” (C’de yok)
• Uygulama – OS uyumsuzluğu
28. Sanallaştırma Yazılımları
Ücretsiz Yazılımlar
Ticari Yazılımlar
Sun Virtual Box,
Microsoft Windows Server,
VMware Player,
VMware VSphere,
Citrix XenServer,
Citrix Essentials,
Microsoft HyperV
Parallels Server
Bilgisayar Sanallaştırma
1- İşletim Sistemi gerekli
2- Snapshot alabilir
3- Live migration yapabilir
Bütün Sanallaştırma Çeşitleri
29. Sanallaştırma Faydaları
• İş yükünü birleştirerek donanım, güç ve yer ihtiyacını azaltır.
• Birkaç işletim sisteminin beraber çalıştırılmasını sağlar.
• Mevcut yazılımların daha güçlü bir bilgisayarda çalıştırılmasını
sağlar.
• Hata durumunda diğer birimlerin zarar görmesini engeller.
• Çökme ihtimaline karşı yedekleme sağlar.
• Merkezi yönetim sayesinde yönetimsel karmaşanın azaltılması
• Hantal yapıdan esnek ve dinamik bir yapıya geçilmesi
30. Verimlilik
• Önce: 1 uygulama, 1 server
– Ayrık sistemler: yer kaplar, güç harcar
• Uygulamayı çalıştırmak için
• Yedekleme için
• Geliştirme için
Server Verimlilik Oranları
• Sonra: Sanallaştırma, 1 donanım – M ayrık sistem
35. Sanallaştırma Ne Zaman Kullanılmamalı
•
•
•
•
•
•
Server zaten yoğun ve verimli ise (%80)
Donanım gerektiren yazılım kullanılacak ise (USB)
OS özgü yazılımlar kullanılacak ise (Paint)
Uygulama yüksek performans gerektiriyorsa (Oyun)
Server için hayati dosyalar (Gizli kalması daha iyi)
Gereksiz herhangi bir şey (çünkü server donanımı
PC’ninkilerden pahalı)
• Uygulamanın çok dakik olması gerekiyorsa (VM çok
zorlanır ise sistem saatine göre yavaşlar)