In de bijlage tref je het verslag van de bijeenkomst met betrokken en gedreven zorgaanbieders in de tweede kamer op 9 oktober jl georganiseerd door Inzetbaar

1. Zorgprofessionals aan
tafel bij landelijke politiek
Voor Inzetbaar, specialistisch dienstverlener op het gebied van zorg en welzijnsprofessionals, is de Wmo- en
AWBZ-transitie een gelegenheid om een platform te ontwikkelen voor zorgorganisaties. Daarin kunnen zij
ervaringen uitwisselen over hoe om te gaan met alle veranderingen. Op dit platform houdt Inzetbaar het
onderwerp Transitie en Stelselwijziging actief door kennis en ervaringen te delen en met elkaar in gesprek
te blijven over de veranderingen.
niet ingrijpen, moeten we over vijf jaar nog veel en veel harder
ingrijpen. Toch ziet hij de ingrepen niet als dramatisch: ‘Soms hoor
ik praten over enorme bezuinigingen in de langdurige zorg. Dat is
niet het geval. Aan langdurige zorg, via de AWBZ en Wmo, geven
we zo’n 28 miljard euro per jaar uit en de totale uitgaven aan de
zorg stijgen juist nog met vijf miljard de komende vier jaar.’
Begin oktober ging een groep van zo’n twintig zorgprofessionals
op uitnodiging van Inzetbaar op bezoek in de Tweede Kamer
voor overleg met VVD-Kamerlid Bas van ’t Wout, die Langdurige
zorg, AWBZ en Wmo in zijn portefeuille heeft. In zijn inleiding
betoogde hij dat hij de transities ziet als noodzakelijk en als een
kans. ‘Er gebeurt in het zorgveld heel veel goeds en moois, en ik
zie wekelijks voorbeelden van innovatie en ondernemerschap
in de zorg. Zo is mijn stelling dat jullie, als professionals in de
zorgsector, soms verder zijn dan de politiek, als je het hebt over
veranderen.’
Houdbaarheid zorgstelsel
De houdbaarheid van ons zorgstelsel is een van de belangrijkste
maatschappelijke vraagstukken die we in Nederland moeten
beantwoorden, vindt Van ’t Wout. ‘Als je het alleen al over geld
hebt: elk jaar stijgen de zorguitgaven met zo’n vier procent, terwijl
de economie krimpt. Dat kan dus niet lang goed gaan. Als we nu
Lichtende voorbeelden belonen
Van ’t Wout kwam er open voor uit dat ook de politiek niet overal
een antwoord op heeft en in veel gevallen nog naar de juiste
weg zoekt. ‘Kwaliteit en doelmatigheid van de zorg vormen een
uitdaging. Hoe kunnen wij als politiek mechanismen inbouwen
waardoor de lichtende voorbeelden in de sector worden
beloond? Als ik kijk naar de organisaties die het bovengemiddeld
goed doen, zijn dat veelal flexibele organisaties met weinig
overhead, met een bevlogen managementteam, waar managers
zelf ook meewerken. Je ziet dat er meer energie vanuit gaat en
dat het ziekteverzuim lager is. Overigens hoeft dat helemaal niet
te betekenen dat grote organisaties het dus minder goed doen,
maar dit is wat mij opvalt. De politiek moet geen organisatievorm
voorschrijven, maar ik vraag mij af hoe we het zo kunnen
inrichten dat de tevredenheid overal toeneemt.’
Goede timing
De timing van het bezoek door het Inzetbaar transitieplatform
vond Van ’t Wout goed gekozen: ‘We zitten momenteel midden
in grote veranderingen, zoals beschreven in het regeerakkoord,
het eerste Zorgakkoord, waarin een aantal bezuinigingen zijn
verzacht, en de hoofdlijnenbrief van staatssecretaris Van Rijn. De
nieuwe Wmo wet gaat deze maand naar de Raad van State en
steeds meer wordt duidelijk.
Beleidsvrijheid voor gemeenten
In het transitieplan van staatssecretaris Van Rijn is aan gemeenten
en zorgprofessionals de oproep gedaan om te komen met een
stappenplan en tijdspad voor invoering van de Wmo. Ook moet
de definitie ‘bijzondere groepen’ in de zorg uitgewerkt worden.
Tolnasingel 1, 2411 PV Bodegraven, www.inzetbaar.nl, info@inzetbaar.nl
Inzetbaar is lid van brancheorganisatie NBBU

2. Van ’t Wout: ‘De nieuwe regels gaan werken voor 80 procent van
de mensen, maar mijn inzet is om geen systeemfetisjisme te
bedrijven: kijk gewoon wat in de praktijk goed werkt!’ Volgens
het Kamerlid moeten gemeenten ook beleidsvrijheid krijgen bij
invoering van de Wmo, anders gaat het financieel niet lukken.
‘Gemeenten moeten hun diensten afgestemd op de eigen
inwoners kunnen leveren, en ja, dat kan dus betekenen dat er
lokale verschillen ontstaan.’
Klanttevredenheid belangrijker dan kwaliteit?
In de daarop volgende groepsdiscussie kwam een waaier
aan ideeën naar voren. Zo moet klanttevredenheid van
zorgconsumenten een belangrijker meetinstrument worden.
Misschien zelfs wel belangrijker dan kwaliteit. Ook moet er meer
diversiteit in de Wmo-raden van de verschillende gemeenten
komen. Op het ogenblik zijn ouderen goed vertegenwoordigd,
maar die zijn ook politiek al goed georganiseerd. Jongeren en
gehandicapten zijn vaak ondervertegenwoordigd.
Nieuwkomers op de zorgmarkt
Een zorg van Van ’t Wout is op welke manier de gemeenten hun
Wmo zorg straks gaan contracteren. ‘Voor veel gemeenten is het
misschien erg verleidelijk om met de vertrouwde, bestaande
leveranciers zaken te doen. Toch willen we ook nieuwe en
innovatieve bedrijven een plekje laten veroveren, maar kunnen
we dat als politiek afdwingen?’
Een oplossingsrichting daarin kan zijn dat de positie van de
zorgcliënt sterker gemaakt wordt. Het pgb is nu bij uitstek een
goed instrument om de klant zelf te laten bepalen waar het
zorgbudget het best aan kan worden uitgegeven. Het pgb blijft
overigens ook in het nieuwe stelsel een wettelijk recht. Cliënten
moeten gemakkelijker zelf kunnen kiezen. De ervaring van een
kleine nieuwkomer die een hoge klanttevredenheid kent is: De
cliënten zijn blij met ons, de gemeente vindt dat we het goed
doen, maar zegt: helaas, we hebben andere contractpartners.
Laat de mensen toch zelf kiezen!
Creatieve ideeën
In de eindfase van de discussieronde deelden de aanwezigen
creatieve ideeën en oplossingen in hun vakgebied. Bijvoorbeeld
zorgprofessionals die momenteel werkloos zijn, bijscholen via het
ROC en vervolgens een baan geven. Of het ontwikkelen van een
zorgmarktplaats. Geld besparen kan ook gemakkelijker door zorg
op maat te leveren, werd geopperd. Vaak is namelijk veel minder
geld nodig dan iemand in zijn of haar pgb heeft, zodra je echt
zorg op maat gaat leveren. Wat je nu ziet is dat veel instellingen
zich erg gebonden voelen aan de regels en de indicatie is vaak
een soort package deal.
Ook kan de integratie van zorgvormen via casemanagement
doelmatiger zijn. Van ’t Wout riep de deelnemers op om vooral
ook te delen waar zij tegenaan lopen of beperkt worden in de
wettelijke kaders. Want soms houden de regels innovatie tegen.
Tot slot prees hij de deelnemers voor hun initiatieven en daagde
hij alle aanwezigen uit om drie concrete verbeterpunten in te
zenden voor de wetgeving. De deelnemers hebben dat gedaan
en delen hun ideeën op een speciale LinkedIn groep.
Van ’t Wout liet weten dat hij geïnteresseerd is in voortzetting van
het Inzetbaar-platform , omdat hij vanuit allerlei perspectieven
ideeën, en praktijkvoorbeelden krijgt aangeleverd. Het geeft hem
goed inzicht en er zit veel expertise in de groep. Op die manier
kan hij ook toetsen of voorgestelde wetten haalbaar zijn. Hij gaf
aan een volgende sessie te organiseren waar zijn collega van de
PvdA bij aansluit.
Meer weten, kennis delen en lid worden van deze groep?
Zoek op LinkedIn naar “Inzetbaar transitieplatform”.
Regeldrift en schijnzekerheid
De regeldrift en regeldruk in de zorg is eveneens een dankbaar
thema, waarmee geld en ergernis bespaard zou kunnen worden.
Er moet waanzinnig veel worden vastgelegd, maar wat levert het
op? Meet gewoon de tevredenheid van cliënten. Ook moeten
we goed kijken naar het nut van al die regels. Levert het eigenlijk
meer op dan schijnzekerheid? Als maatschappij moeten we
wellicht accepteren dat er dingen mis gaan. Dat vergt ook politiek
lef, want het vereist dat je erkent dat er fouten gemaakt worden
en dat je ook helder zegt dat je daar niets aan kan en gaat doen.
Want anders verzanden we opnieuw in een moeras van regels
die niets opleveren dan ergernis en schijnveiligheid. Het voordeel
van minder regels: de zorgprofessionals krijgen weer de ruimte
om hun passie voor het vak te verwezenlijken, met als resultaat:
lagere kosten en hogere klanttevredenheid.
Tolnasingel 1, 2411 PV Bodegraven, www.inzetbaar.nl, info@inzetbaar.nl
Inzetbaar is lid van brancheorganisatie NBBU