SlideShare a Scribd company logo
1 of 12
Download to read offline
NUMMER 4




Overheid in Beweging




De Verbinding
Vitale coalities

Vertrouwen: toverwoord
voor strategische samenwerking

Bijzondere ontmoeting tussen
Hein van Duivenboden en Guust Verpaalen

Vitaal-grijze coalities hebben de toekomst



                                             Gewoon doen.
Als een puzzel…
        4                            6                             8                       10
                                                                                                Tot voor kort was de overheid terughoudend in het aangaan
    3    Limburgse netwerk-RUD                                                                  van strategische samenwerkingen met private partijen.
         Focus op kwaliteitsverbetering                                                         Natuurlijk zag men bedrijven als leverancier voor out-
                                                                                                sourcing, maar coalities sloten publieke partijen liever
    4    Samenwerking werpt vruchten af                                                         onderling. Dat tij lijkt te keren. Ik zie steeds meer succes-
         I-NUP implementatiecommunity verbindt gemeenten                                        volle voorbeelden van coalities met het bedrijfsleven.


    5    Tijd voor nieuwe keuzes                                                                En waarom ook niet. Een vitale coalitie is te vergelijken
         Vitaal-grijze coalities zijn de toekomst                                               met een puzzel. Als daarvan stukjes ontbreken, krijg je geen
                                                                                                volledig plaatje. Missen er bij een coalitie partijen of passen
    6    Bijzondere ontmoeting                                                                  de partijen niet goed bij elkaar, dan krijg je onvoldoende
         “Zet bezielde mensen bij elkaar, dat kan alleen maar                                   resultaat. Het is daarom goed om vooraf de juiste partijen bij
         tot succes leiden”                                                                     elkaar te zoeken. En dat kunnen dus ook private partijen zijn.
                                                                                                Vrij van politieke invloeden kunnen zij overheden helpen
    8    Strategische samenwerking                                                              om snel rendement te halen.
         Toverwoord vitale coalitie Waalre, Simac en Telengy:
         Vertrouwen!                                                                            De Overheid in Beweging die nu voor u ligt en de themadag
                                                                                                De Verbinding staan helemaal in het teken van verbinden
10       Opdrachtgeverschap                                                                     door vitale coalities. Samenwerken is geven, je eigen belang
         Alphen aan den Rijn zoekt partner en kwaliteit                                         verbinden aan het belang van de ander.
         via aanbesteding                                                                       En als gelijkwaardige partners investeren in het gezamenlijk
                                                                                                belang. In deze OiB delen uw collega’s hun praktijkervaringen
11       Kijk met andere ogen                                                                   en leest u de inspirerende visie van de gastsprekers van de
         De verborgen schat van i-NUP                                                           themadag.


11       Soundbites                                                                             Wat mij betreft is de tijd rijp voor duurzame publiek-private
                                                                                                samenwerkingen. Waarin geen sprake is van een klant-
12       Stichting Life In                                                                      leverancierverhouding, maar van gelijkwaardige partners.
         Explore Yourself voor Ethiopië                                                         Ik hoop dat u geïnspireerd raakt door de verhalen in deze OiB.




Colofon
Overheid in Beweging,                            Hoofd- en eindredactie
nr. 4 · 2012                                     Peter ter Telgte                               Ad van Dijck
Thema: De Verbinding
                                                 Teksten                                        Directeur Telengy
Een uitgave van                                  stam+twee, www.stamplustwee.nl
Telengy BV
                                                 Ontwerp en fotografie
Postbus 1270
                                                 DGO, www.dgo.nl
5602 BG Eindhoven
040 290 12 12                                    Fotografie
info@telengy.nl                                  Bram Birkhoff (DGO), Rogier Veldman
www.telengy.nl                                   (pag. 5) en anderen (pag. 1, 4, 11, 12)
Redactie                             Drukwerkverzorging
Henk Albers, Aafko Bergenhenegouwen, Graphic Support, Dreumel
Ad van Dijck, Marcel Lemmen,
Roel Matthijsse, Koen van Polanen,
Ruud Verwiel, Ton de Wit
                                     De Verbinding is een ESF-project
                                     Sociale innovatie, vitale bedrijven.




2       Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012
LIMBURGSE NETWERK-RUD

                                                                                                                                   Rob Juurlink




Focus op kwaliteits-
verbetering
“Ineens ontstond er iets moois. Pure chemie. Vanaf dat moment
gingen we met sprongen vooruit. Met het grootste gemak.
Terwijl we anderhalf jaar lang geen stap verder waren gekomen.
Daar verbaasde ik me het meest over. De Chinese generaal Sun
Tzu schreef het 2500 jaar geleden al. De kunst van het oorlog-
voeren is je eigen ideeën en belangen te verbinden met die
van je medestanders. En mee te deinen op de beweging.
Als dat lukt, kom je verder. En hij had gelijk!”



Aan het woord is Rob Juurlink. Hij was
als hoofd van de afdeling Gebouwde
Omgeving van de gemeente Venlo be-
trokken bij de vorming van de regionale     een mee. Een half jaar later was de
uitvoeringsdienst (RUD) in Noord- en        bestuurlijke intentieverklaring een feit.”
Midden-Limburg.
Anderhalf jaar lang lukt het de partijen    Netwerk-RUD                                  verbonden. We vonden elkaar niet in het
niet om tot elkaar te komen. Het Rijk en    Geïnspireerd door ZZP-netwerken ont-         verzet, maar in onze gezamenlijke over-
de provincie streven naar een standaard     staat een netwerk-RUD. Met behoud van        tuiging. En hielden altijd ons doel voor
RUD. De vijftien gemeenten willen niet      de eigen identiteit gaan de partijen vanaf   ogen.” Hij vervolgt: “Vertrouwen is het
één, maar meerdere samenwerkingsver-        2013 nauw samenwerken bij toezicht en        sleutelwoord, maar we hebben wel
banden. In december 2010 begint de tijd     handhaving en bij vergunningverlening        heldere afspraken gemaakt. En daar
te dringen. Daarom kiezen de bestuur-       op het gebied van milieu. “Door het werk     houden we elkaar ook aan.”
ders voor een bottom-up aanpak en           anders te organiseren en te structureren
vragen zeven van de vijftien afdelings-     verbeteren we onze kwaliteit. Tegen          Dé oplossing?
hoofden om een plan van aanpak.             minimale kosten en zonder herstructu-        Is een netwerk-RUD volgens Juurlink
                                            rering. De gemeenten geven elkaar man-       geschikt voor alle veiligheidsregio’s?
Doorbraak                                   daat, we dragen geen bevoegdheden en         “Nee. Er is geen kant-en-klare oplossing,
Juurlink en zijn collega’s van Venray,      personeel over,” vertelt Juurlink enthou-    daarom vonden we de opdracht van het
Weert en Roermond vinden elkaar al          siast. “Voor de onderlinge informatie-       Rijk ook te beperkend. Kwaliteit is van
snel. “Zeven plannen, dat werkt niet.       voorziening loggen we in elkaars sys-        veel factoren afhankelijk. Kijk goed naar
Bovendien moet het organisatiemodel         temen in. In de toekomst delen we zelfs      je eigen situatie en je omgeving. Vind
volgens ons dienend zijn. Ons doel was      één systeem via webservices.”                ruimte om te bewegen. En onthoud waar
een kwaliteitsverbetering, geen reorga-                                                  de RUD voor bedoeld is: een kwaliteits-
nisatie. Toen viel alles op zijn plek. We   Begin 2012 zijn alle vijftien colleges en    verbetering.”
spraken weer over de inhoud, niet over      het provinciaal bestuur akkoord en start
de vorm.”                                   iedere gemeente een proeftuin. Juurlink
De samenwerking raakt in een stroom-        is benoemd tot kwartiermaker RUD              Gemeenten en provincies werken vanaf
versnelling. Juurlink: “We waren heel       Noord-Limburg. Tevreden zegt hij: “Nu         1 januari 2013 per veiligheidsregio samen
duidelijk. Ook bij minder draagvlak         krijgen de medewerkers ruimte om mee          in regionale uitvoeringsdiensten. Het doel
gingen we dóór. Draagvlak creëren           te denken. Zo is de cirkel rond.”             is de kwaliteit en professionaliteit te opti-
betekent onherroepelijk concessies aan                                                    maliseren van vergunningverlening, toe-
het doel. Juist door onze focus op de       De sleutel van het succes                     zicht en handhaving en van de samen-
kwaliteitsverbetering en door niet in       Juurlink: “De doorbraak kwam toen we          werking binnen het omgevingsrecht.
discussies te verzanden, kregen we ieder-   onze ideeën en belangen goed met elkaar

                                                                                                      Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012   3
I-NUP implementatie-
community verbindt
gemeenten
Met de VNG-@genda 2015 en het bestuursakkoord zijn gemeenten
de uitdaging aangegaan om de e-overheidbouwstenen uit de
Overheidsbrede implementatieagenda voor dienstverlening en
e-overheid (i-NUP) te realiseren. Steeds meer gemeenten
beseffen dat het zonde is om het wiel iedere keer opnieuw
uit te vinden. Daarom biedt Telengy een moderne en innova-
tieve ondersteuning: de i-NUP implementatiecommunity.




SAMENWERKING WERPT VRUCHTEN AF




Inverdieneffecten
Door slim samen te werken in de com-
                                                       Deelnemers i-NUP community: Asten, Baarn, Bergambacht,
munity kunnen gemeenten de imple-
                                                        Bergeijk, Bergen (LB), Bladel, Borsele, Eersel, Goes, Groesbeek,
mentatieagenda NUP efficiënt in eigen
                                                      Kapelle, Millingen aan den Rijn, Nederlek, Noord-Beveland,
beheer realiseren. Door het gebruik er-
                                                          Oirschot, Ouderkerk, Reimerswaal, Schijndel, Schoonhoven,
van creatief te vertalen naar een andere
                                                                    Someren, Ubbergen, Uden, Vlist en Waalre.
manier van werken, bereiken zij de
noodzakelijke verbeteringen en bespa-
ringen. Ook bij deze inverdieneffecten             registratie Grootschalige Topografie                 ten hard aan e-dienstverlening. “Geen
helpen de gemeenten in de i-NUP                    (BGT) en de samenhang met andere                     koploper, maar een goede midden-
implementatiecommunity elkaar.                     geo-gerelateerde onderwerpen in een                  moter,” zo karakteriseert Van de Groep
                                                   gemeente. Zodat de uitvoering van de                 de gemeente. De komende tijd zet Baarn
Community op stoom                                 BGT niet alleen een kostenpost is,                   flinke stappen. Met een voortvarend
Inmiddels zijn 24 gemeenten actief in              maar ook baten oplevert.                             plan van aanpak en (nog steeds) de blik
de i-NUP implementatiecommunity.                                                                        op snelle resultaten.
De samenwerking in de community                    Enkele reacties van deelnemers
werpt de eerste vruchten af. Gemeenten                                                                  Jeroen Smarius, gemeentesecretaris
delen nuttige praktijkvoorbeelden van              Carl van der Pol, O&I-adviseur                       gemeente Uden: “Gemeenten weten
inverdieneffecten met elkaar. Daarnaast            gemeente Schijndel: “Schijndel trekt                 veel te weinig van elkaar. Deze commu-
is er een ‘i-NUP praatplaat’ beschikbaar.          hard aan de NUP-basisregistraties. Op                nity kan dat openbreken. Deel je ideeën
Dit overzicht van de samenhang tussen              de BAG scoorden we samen met nog                     met anderen en neem ideeën over van
i-NUP bouwstenen is een leidraad voor              een andere gemeente landelijk als beste.             anderen. Beter goed gejat, dan slecht
beslissers en materiedeskundigen om                En de GBA loopt ook. We overwegen nu                 verzonnen.”
met elkaar het goede gesprek te voeren.            om samen met andere gemeenten een
                                                   BGT-stappenplan te maken.”
Verder biedt de community haar deel-
nemers een handboek “Binnengemeen-                 Ariean van de Groep, communicatie-
telijk Gebruik Basisregistaties”. Diverse          adviseur gemeente Baarn: “Zoek
gemeenten schrijven bovendien samen                samenwerking in communities.”
een visiedocument over de Basis-                   De gemeente Baarn werkt op alle fron-

4   Overheid in Beweging | Nummer 3 · April 2011
                                  4 2012
TIJD VOOR NIEUWE KEUZES




Vitaal-grijze coalities zijn de toekomst
De arbeidsmarkt vergrijst snel: rond 2050 is 25% van de werkenden 65 jaar of ouder.
Nog geen tien jaar geleden keek de gemiddelde 55-jarige reikhalzend uit naar de                 Praktijkvoorbeeld
VUT. Inmiddels hebben de huidige vijftigplussers, de ‘vitaal-grijzen’, de noodzaak              Telengy’s consultant Jos van Dijk vertelt
van het langer werken geaccepteerd. De levensperiode 55–75 jaar biedt nu vrijheid               enthousiast: “Ik zie van dichtbij wat
en ruimte voor nieuwe keuzes en is als een tweede adolescentie.                                 senioren kunnen bijdragen aan de maat-
Een bijdrage van Emeritus Professor dr. Kees Knipscheer                                         schappij. Mijn vader van 82 is nog erg
                                                                                                vitaal en helpt ‘de ouderen’ in zijn wijk,
Arbeidsmarkt van de toekomst                  garanderen en op lokaal niveau een regu-          zoals hij zelf zegt. Hij brengt maaltijden
Met deze veranderingen ontstaat een           lerende en coördinerende rol te vervullen.        rond en is een gewaardeerd lid van het
tweeledige arbeidsmarkt: het spitsuur                                                           klusteam in de wijk. Hij bloeit weer hele-
versus de rijpe jaren. Levenservaring, vak-   Nieuwe balans in de tweede carrière               maal op. En de ouderen kunnen dankzij
manschap, culturele rijkdom en klein-         De plus-generatie sluit in de tweede ado-         deze hulp langer zelfstandig blijven wonen.
schaligheid staan centraal. De plus-          lescentie de eerste carrière af en begint         Een prachtig initiatief van de gemeente
generatie kan een nieuwe rol vervullen        een tweede carrière, met het accent op            Montfoort.”
dankzij de krimpende arbeidsmarkt,            zorgzaamheid. In deze tweede carrière
de stijgende zorgkosten en de sombere         kunnen de vitaal-grijzen flexibel werken:
pensioenvooruitzichten. Dit helpt de          parttime of fulltime, zelfstandig of in          carrière vaak meer betekenen voor de
maatschappij én de vijftigplussers.           dienstverband en met gevarieerde belo-           maatschappij. Zo kun je een afdeling in
De overheid kan hier een belangrijke          ningssystemen. De sociale zekerheid zou          een verpleeghuis door vijftigplussers laten
bijdrage aan leveren door samenwerkings-      kunnen aansluiten bij de recente wette-          ‘runnen’. Vijftigplussers en werkgevers
verbanden te sluiten met deze vitaal-         lijke veranderingen in de levensloop-            bleken hier enorm enthousiast over.
grijzen, bijvoorbeeld in de zorg en in        regeling en het prepensioen.
woonbuurten.                                                                                   Ik voorzie dat in de toekomst dergelijke
                                              Vitaal-grijze coalities                          samenwerkingsverbanden of coalities
Dubbel partnerschap                           Juist in de zorg zie ik mogelijkheden voor       een aantrekkelijke maatschappelijke
Dit brengt ons bij de Wet op de maat-         nieuwe samenwerkingsverbanden tussen             vernieuwing betekenen en een bijdrage
schappelijke ondersteuning (Wmo), ooit        gemeenten, zorginstellingen en vitaal-           leveren aan de op-
vooral bedoeld als een lokale participatie-   grijzen. Met mijn collega Marianne               lossing van ver-
wet voor groepen met beperkingen.             Ziekemeyer deed ik een haalbaarheids-            schillende actuele
De overheid mikt met de vernieuwde            studie naar de inzet van vijftigplussers in      vraagstukken.
Wmo op een dubbel partnerschap:               de zorg: Excellent Senior Care. Zij hebben
met burgers en met zorgorganisaties.          veel levenservaring en willen in hun tweede
Enerzijds vraagt de lokale overheid van
de burger meer onderlinge steun en zorg-
                                                                                                                                   Kees Knipscheer
zaamheid. Door mantelzorg en informele
hulp te stimuleren ontstaat een partner-
schap tussen de zorgvragende en de zorg-
verlenende burger. De gemeente kan
hierin nog verder gaan door in samen-
werking met haar burgers zorgvragers te
faciliteren en (vrijwillige) zorggevenden
te mobiliseren.                                     Emeritus Prof. dr. C.P.M. Knipscheer
                                                    (1940) was tot zijn pensionering hoog-
Anderzijds is de lokale overheid verant-            leraar Gerontologie aan de Vrije Uni-
woordelijk voor de uitvoering van de                versiteit van Amsterdam. Hij is eigenaar
Wmo en creëert daarom coalities met of              van het adviesbureau Advisering
tussen lokale zorgorganisaties. Vitale              Ouderen Welzijn (AOWscope).
coalities zijn daarbij nodig om de zorg te

                                                                                                            Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012   5
“Zet bezielde mensen
                                             bij elkaar, dat kan alleen
                                               maar tot succes leiden.”



                                                  Hein van Duivenboden en Guust Verpaalen, gastsprekers op themadag
                                             De Verbinding, ontmoeten elkaar op de dag van dit interview voor het eerst.
                                               Er ontstaat een inspirerend gesprek over bezieling, loslaten, spontaniteit,
                                                                        ruimte, vertrouwen en creativiteit bij vitale coalities.




                                               Hein van Duivenboden (l) is bestuurs-       Guust Verpaalen (r) was 22 jaar actief
                                               kundige en hoogleraar Interbestuurlijke     in het internationale bedrijfsleven als
                                               samenwerking aan TiasNimbas, de             topman van Philip Morris. Nu onder-
                                               businessschool van de Universiteit van      steunt hij met zijn bedrijf Phidelity
                                               Tilburg en de Technische Universiteit       mensen en organisaties bij de ontwik-
                                               Eindhoven. Daarnaast is hij partner bij     keling van leiderschap in de breedste
                                               Van Duivenboden Groep, een netwerk-         zin van het woord. Verpaalen is (co-)
                                               organisatie voor vraagstukken in het        auteur van twee boeken over het thema
                                               publieke domein. Hij is (co-)auteur van     leiderschap. Zijn persoonlijke missie:
                                               diverse boeken, onder andere over           het ontcijferen van bezieling.
                                               publieke samenwerking en innovatie.



6   Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012
BIJZONDERE ONTMOETING



                                                                                                       Creativiteit en bezieling
  We vragen beide heren ons de voorwaarden van een goede coalitie te schetsen.                         “Het gebrek aan creativiteit, daar maak ik
  Van Duivenboden: “De beste coalitie smeed je door weg te blijven van bestaande regels.               me vaak zorgen over,” vervolgt Verpaalen.
  En door over de grenzen van organisaties en macht- en bevoegdhedenstructuren heen                    “We hebben problemen op allerlei gebieden.
  te kijken. Zo heb ik mijn eigen netwerkorganisatie ook georganiseerd. En dat werkt.”                 In het onderwijs, de zorg, financieel,
  Verpaalen reageert: “Ik kijk altijd vanuit drie gebieden naar organisaties en samen-                 economisch, op de arbeidsmarkt. Juist nu
  werkingsverbanden: het, wij en ik. Het is het systeem, de procedures. Wij symboliseert
                     het         ik                                                                    hebben we veel creativiteit nodig om die
  het vermogen tot samenwerken, de cultuur. Ik staat voor het individu in de organisatie               problemen te tackelen. En mensen die buiten
  en zijn bezieling. Die laatste twee, ik en wij, zijn meer bepalend voor het succes dan
                                             wij                                                       de bestaande kaders, de het-kant, durven
                                                                                                                               het
  de het-kant.”
     het                                                                                               denken. Voor die energie is bezieling
                                                                                                       onmisbaar. Zet bezielde mensen bij elkaar,


Ruimte geven en loslaten                            waarin mensen het ‘goed’ doen als ze aan
“Toch kijken bestuurders in tijden van crisis       alle regels en voorschriften hebben voldaan
en bezuiniging meestal naar de het-kant en
                               het                  en hun rapportages hebben opgeleverd. Dat          “De beste coalitie
maken nog meer procedures en regels,”               is in een notendop waarom hulpverleners in
merkt Verpaalen op. “Maar ik denk dat het           de jeugdzorg nu nog maar 30 tot 40% van hun        smeed je door
systeem volgend moet zijn in plaats van             tijd hun eigenlijke werk doen.” Verpaalen
leidend. Bij een coalitie moet je de andere         benadrukt: “Terwijl die mensen juist vanuit        weg te blijven van
partij de ruimte geven om bezieling te tonen.       hun passie met de jeugd aan de slag willen.
Als je een verbinding kunt maken tussen de          Ik wil de regelgeving niet uitbannen, maar we      bestaande regels.”
drie werelden start je een creatief proces.         draaien het tegenwoordig om. Men is bang
Bestuurders hebben minder controle op zo’n          om aansprakelijk gesteld te worden en bedenkt
proces en dat vinden ze eng. Maar als je een        nieuwe regels om dat te voorkomen. Zowel
probleem wilt oplossen, moet je juist buiten        in de overheid als in het bedrijfsleven.”          dat kan alleen maar tot succes leiden. Zó
de gebaande paden kijken.” Van Duivenbo-                                                               eenvoudig is het.” Van Duivenboden besluit:
den legt uit dat het in een coalitie vooral         Overheid versus bedrijfsleven                      “Vind mensen die persoonlijk betrokken zijn
draait om ruimte en vertrouwen: “Het vermo-         “Het publieke domein is complexer, omdat           bij het onderwerp. Betrek dus ook je
gen om los te laten is een belangrijke voor-        men steeds rekening moet houden met het            doelgroep in het proces. Vaak wordt dit
waarde voor een goede coalitie. Als dat ont-        politieke discours en de uiteenlopende             vergeten, vooral in de ideeënvorming. Dat
breekt verdwijnen alle spontaniteit en ruimte       belangen van burgers en bedrijven,” is de          hangt samen met de angst om los te laten.
om te bewegen voor de partijen die samen            reactie van Van Duivenboden op de vraag            Door iedereen vroeg te betrekken stimuleer
iets willen bereiken. Het openbaar bestuur          wat de verschillen zijn tussen de overheid en      je de creatieve ideeën en de bezieling van
werkt vaak met een participatieladder om de         het bedrijfsleven. “Toch komen deze twee           mensen die in het bedrijfsleven of waar dan
samenwerking met burgers en bedrijven in            werelden dichter bij elkaar. Ik zie dat ge-        ook werken. Daarvoor heb je dus ook in het
de omgeving te meten. Draai het eens om             meenten steeds meer draagvlak genereren            openbaar bestuur mensen nodig met die
en ga uit van een loslaatladder. Participatie
                  loslaatladder                     en verantwoording terugleggen bij burgers          zelfde bezieling. En die zijn er. Absoluut!”
werkt alleen als het bestuur bereid is om zijn      en het bedrijfsleven. Een erg positieve ont-
eigen bevoegdheden en verantwoordelijkhe-           wikkeling, omdat zo steeds wordt gekeken
den los te laten. En niet alles tot in detail wil   wie iets het beste kan doen.” Verpaalen ziet
controleren. Ook binnen een coalitie: start         ook duidelijke overeenkomsten: “Natuurlijk
mee op, maar durf ook op tijd opzij te stap-        zijn er cultuurverschillen en zijn de lijnen bij
pen. In een coalitie gaat het altijd om grip en     de overheid anders en complexer. Maar het
controle versus ruimte en vertrouwen.”              gaat altijd om mensen die samenwerken
                                                    binnen bepaalde structuren. Die mensen
Gevolg van te veel regels en voorschriften          moeten willen. Het beeld dat de overheid
“Binnen het openbaar bestuur zit de wereld          meer regels bedenkt dan het bedrijfs-
wat complexer in elkaar dan binnen het              leven, klopt trouwens absoluut niet.
bedrijfsleven,” vervolgt hij. “Kijk naar de         Bij grotere bedrijven slaat de regel-
Jeugdzorg. Een hulpverlener moet daar aan           drift ook flink toe. Ook weer uit angst
heel veel verschillende instanties verant-          om los te laten en om de aansprake-
woording afleggen. Het is een systeem                lijkheid af te dekken.”


                                                                                                                    Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012   7
STRATEGISCHE SAMENWERKING




Toverwoord vitale coalitie Waalre,
Simac en Telengy: Vertrouwen!
Sinds december 2011 werken gemeente Waalre, Simac en
Telengy samen in een vitale coalitie. Het streven is om de ICT
van Waalre in drie jaar tijd op een moderne, kwalitatieve en
efficiënte manier in te richten. Om de kwetsbaarheid te ver-
minderen, processen anders in te richten en uiteraard aan alle
wettelijke verplichtingen te voldoen.




                                                                                        Pete
                                                                                            r Ve
                                                                                                raa
                                 Alternatief samenwerkingsverband
                                 Janine Ficheroux, I-coördinator van de gemeente
                                 Waalre vertelt waarom werd gekozen voor
                                 een samenwerking in een vitale coalitie:
                                 “Waalre bekeek een paar jaar geleden met
                                 drie andere gemeenten de mogelijkheden
                                 van het samenvoegen van vier ICT-
                                 afdelingen zodat uiteindelijk alle systemen
                                 op elkaar zouden aansluiten. Waalre voorzag dat
                                 dit proces lang zou duren en moeizaam zou gaan,
                                 waarop we besloten om een andere aanpak voor
                                 te stellen. Voor die andere aanpak bleek in deze
                                 samenwerking geen ruimte. We besloten daarop in
                                 goed overleg de samenwerking te stoppen. Maar het
                                 probleem bleef natuurlijk bestaan. Waalre wil name-   veel procedures en processen
                                 lijk ontzorgd worden op ICT- gebied. En wil een       niet op orde zijn en onvoldoende
                                 regiegemeente worden die doet waar een gemeente       professioneel zijn ingericht om nu al de opdracht
                                 voor is: er zijn voor de burger. Samen met een        aan een commerciële partij uit te besteden. Daarom
                                 adviseur van Telengy voerden we toen een markt-       gingen we op zoek naar een alternatief samen-
                                 analyse uit. De conclusie hiervan was dat er nog te   werkingsverband.”

                                                                                       Co-creatie als ideale oplossing
                                                                                       Een samenwerking tussen Simac, Telengy en
    Simac                                                                              gemeente Waalre bleek de meest ideale oplossing.
    Simac ICT Nederland verzorgt diensten en projecten rondom de ICT-infra-            Een vitale coalitie gebaseerd op onderling vertrou-
    structuur voor (middel)grote organisaties. Peter Veraa, directeur business         wen, waar kennis met elkaar wordt gedeeld, waar
    development bij Simac techniek: “We zijn samen gegroeid naar de vitale             ieder investeert in diensten en waarin men voort-
    coalitie. We kennen de contouren niet precies, maar gaan met elkaar de             bouwt op elkaars resultaten. Een vorm van co-
    ontwikkeling in, als een co-creatie. We verbinden onze kennis met elkaar           creatie met een stuurgroep waarin de drie partners
    zodat we tot een optimale inrichting voor de gemeente Waalre komen.                samen de besluiten nemen. De coalitiegenoten
    In de afgelopen jaren hebben we een goede relatie opgebouwd met Waalre             hebben voor de komende drie jaar een planning
    en Telengy, we hebben vertrouwen en interesse in elkaar. Alle betrokken            gemaakt om gezamenlijk die groei en ontwikkeling
    partijen investeren in Waalre en daarmee tegelijkertijd in hun eigen toe-          door te maken. Daarbij richt Simac zich voorname-
    komst. Hierdoor is het voor iedereen een win-win oplossing.”                       lijk op het beheer en de uitvoering en Telengy op
                                                                                       advies en ondersteuning.

8     Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012
Wethouder Harry Teeven:
                                                                              “In een strategische
                                                                                  samenwerking moet je
                                                                                    enig risico incalcu-
                                                                                    leren. Dat kan omdat
                                                                                       je elkaar vertrouwt.”
            en
         eev
     ry T
    Har




                                                                 x
                                                             erou
                                                         Fich
                                                       ine
                                                    Jan




Netwerkgericht denken
Wethouder Harry Teeven van de gemeente
Waalre schat het belang van de samenwerking
hoog in. “Net als alle andere gemeenten moet
Waalre digitale stappen zetten,” legt hij uit. “Niet
alleen vanwege wettelijke eisen, ook omdat burgers
ons daartoe aanzetten. De eisen aan onze ICT bij
de informatievoorziening zien we daardoor alleen
maar hoger worden. Maar achter deze informatie
zitten mensen. En het allerbelangrijkste is de afstem-
ming met deze mensen. Ik ben een voorstander van
netwerken. In een netwerk bouw je gezamenlijk




                                                                                                                                                        Harrie Dahlmans
expertise op zodat niet iedereen het wiel hoeft uit
te vinden. Flexibiliteit vraagt om netwerkgericht
denken. Dus we moeten de informatievoorziening
op orde krijgen én onze medewerkers voorbereiden
op het werken in een netwerk.”
                                                               Zo werkt het niet. Komt er iets
Toverwoord: Vertrouwen                                         nieuws voorbij dan kijken we
Op de vraag waarom Waalre zo tevreden is over de               samen hoe er op ingehaakt kan
vitale coalitie reageert wethouder Teeven: “In een             worden. Het is een heel lerend
samenwerking ben je geneigd om alles rationeel                 traject en daar staan de drie partijen
te maken en vast te leggen in regels. Maar regels              voor open.”
belemmeren de creativiteit. Met een vitale coalitie
calculeer je enig risico in. Maar dat kan omdat je
vertrouwen in elkaar hebt. En de resultaten tot nu
toe zijn positief, we merken dat we professioneler                   Telengy
worden.”                                                             “Telengy stelt alle expertise die ze in huis heeft proactief beschikbaar voor
                                                                     deze coalitie,” vertelt Harrie Dahlmans, projectleider namens Telengy.
Ook voor Ficheroux is vertrouwen het toverwoord:                     “Niet alleen ons kennisnetwerk, maar bijvoorbeeld ook plannen van aanpak
“Je probeert elkaar te versterken in de ontwikkeling.                van eerdere projecten. Deze informatie projecteren we op de Waalrese
Er komen regelmatig zaken aan het licht waar we in                   situatie. Daardoor hoeft de gemeente niet bij nul te beginnen maar kan ze
een eerder stadium niet over gepraat of nagedacht                    starten op basis van kennis die al voorhanden is. We zijn er trots op dat we
hadden. Het zou belemmerend werken als we voor                       op deze manier een aantal jaren met elkaar gaan samenwerken.”
al die zaken nieuwe afspraken moeten maken.

                                                                                                                     Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012               9
OPDRACHTGEVERSCHAP




     Alphen aan den Rijn zoekt partner
     en kwaliteit via aanbesteding
    Tim de Groot, I&A-adviseur, begeleidt de ICT-aanbesteding         welke wij nodig hebben. Dit proces kostte veel tijd, maar werkte uit-
    bij de gemeente Alphen aan den Rijn met zijn collega Ronald       stekend. We weten nu precies wat we inkopen. En deze kennis ligt
    de Ruijter, projectleider ICT. “We liepen tegen een aantal        niet bij een externe partij, maar is geborgd in onze eigen organisatie.”
    uitdagingen aan. Hoe vertalen we onze eisen en wensen
    binnen de aanbestedingsregels? En, nog veel moeilijker, hoe       Coalitie versus aanbesteding
    sluiten we een succesvol partnerschap met een marktpartij         Alphen zocht een coalitiepartner, maar hoe pak je dat aan via een
    die we alleen op papier kennen? Wij besloten in onze aan-         aanbestedingsproces met strikte regels? “Dat is inderdaad een grote
    besteding heel gericht te sturen op de kwaliteit en samen-        uitdaging,” bevestigt De Groot. “Een aanbesteding stuurt aan op de
    werking. En hebben ons de materie helemaal eigen gemaakt.         laagste prijs en tot de gunning mogen we niet in gesprek met de
    Pas dan kun je een goede opdrachtgever zijn en de regie over      aanbieders. Maar vanuit ICT zoeken we kwaliteit en een partner die
    de aanbesteding houden, vinden wij.”                              met ons meedenkt. Dat maakt het sluiten van een goede coalitie
                                                                      moeilijk. Maar zeker niet onmogelijk.”
    De Groot vervolgt: “Samen met Frank Huybregts van Telengy ver-
    kenden we de markt. Daarbij gingen we op zijn advies grondig te   Juiste prijs-kwaliteitverhouding
    werk. We onderzochten welke functionaliteiten de markt biedt en   “Wij sturen in onze aanbesteding heel bewust op kwaliteit en partner-
                                                                      schap,” vertelt De Groot. “Dat begint al bij de rekenmethodiek. We
                                                                      willen dat de aanbieders zich in onze situatie verdiepen en met ons
Tim de Groot
                                                                      meedenken. Daarom weegt het plan van aanpak voor 40% mee in de
                                                                      beoordeling, de kwaliteit van het concept voor 35% en de prijs voor
“We willen dat de aan-                                                maar 25%. Terwijl de prijs normaalgesproken vaak voor 40 tot 50%
                                                                      meeweegt. Wij sturen zo aan op de juiste prijs-kwaliteitverhouding
 bieders zich in onze                                                 en vissen inschrijvers die zich willen inkopen er zó uit. Verder hebben
                                                                      we de eisen en wensen heel doordacht geformuleerd.” De Groot
 situatie verdiepen en met                                            schetst als voorbeeld de planning: “Een standaard planning waar-
                                                                      deren we minder dan een planning die is gebaseerd op onze situatie.
 ons meedenken.”                                                      In onze beoordeling nemen we mee in hoeverre een aanbieder met
                                                                      ons meedenkt.” Dankzij de grondige aanpak vertrouwt De Groot erop
                                                                      dat Alphen de juiste partner vindt.
                                                                      (Bij publicatie van dit artikel heeft de gunning plaatsgevonden, red.)


                                                                      Opdrachtgeverschap
                                                                      Na de gunning besteedt Alphen de projectleidersrol bij voorkeur uit.
                                                                      “Natuurlijk helpt het dat we nu precies weten wat we willen. Maar
                                                                      sinds we het bestek in de markt hebben gezet is er al weer veel
                                                                      veranderd. We moeten dus met onze leverancier in gesprek over
                                                                      aanpassingen. En daarbij zijn discussies bijna onvermijdelijk. Een
                                                                      externe projectleider dient voor ons als bliksemafleider, omdat deze
                                                                      zich kritisch kan opstellen naar leveranciers. Voor ons is dat toch
                                                                      lastiger, wij werken nog vijf jaar met ze samen. Voor een bureau als
                                                                      Telengy zijn deze onderhandelingen bovendien dagelijkse kost, wij
                                                                      maken dit maar één keer per vijf jaar mee. Zij kennen de onderhande-
                                                                      lingstechniek beter en weten hoe het spel gespeeld wordt. Wij
                                                                      richten ons liever op het opbouwen van de samenwerking.”




    10    Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012
Kijk met andere ogen                                                                               Soundbites

                                                                                                   Gemeenten krijgen
                                                                                                   en delen kennis
                                                                                                   met Young Telengy
                                                                                                   Samen met gemeenten en onderwijs-
                                                                                                   instellingen begeleidt en stimuleert
De verborgen schat van i-NUP                                                                       Young Telengy breed inzetbare, jonge,
                                                                                                   hoog opgeleide talenten om bij ge-
                                                                                                   meenten te werken.
Het implementeren van de Nationale              het aantal ingeschreven personen per adres.        Wilco Kodde (20) is zo’n jong talent. De
Uitvoerings Agenda (i-NUP) vraagt een           Omdat dit heel verhelderend werkt, sporen          student Bestuurskunde aan de Haagse
andere manier van kijken, denken en             deze gemeenten zo regelmatig mogelijke             Hogeschool zit in de tweede fase van
werken. Natuurlijk gaat i-NUP over              fraude en onveilige situaties op.                  zijn duale opleiding. Dat betekent vier
moeilijke zaken als basisregistraties,                                                             dagen werken en één dag studeren.
allerlei digi-ellende en ingewikkelde           Rijbewijs verlengen kan slimmer                    De zoektocht naar een vierdaagse op-
koppelingen. Maar kijkt u vooral ook            Automobilisten hebben geen uittreksel GBA          dracht bleek lastig, vooral in deze tijd.
naar wat i-NUP voor u kan doen. In de           meer nodig om hun rijbewijs te laten ver-          Tot hij op Young Telengy stuitte. Sinds
dagelijkse praktijk zie ik daar al veel         lengen, maar wel een Eigen Verklaring Rij-         oktober 2011 werkt hij op projectbasis
goede voorbeelden van.                          bewijs. De automobilist gaat daarvoor naar         in Woudrichem.
                                                het gemeentehuis, betaalt € 23,– en ontvangt       Wilco vertelt enthousiast: “Mijn op-
Sneeuwvrij dak is signaalaal                    een envelop met de Eigen Verklaring Rijbewijs      dracht is het verbeteren van de digitale
Hennepkwekerijen worden tegenwoordig            erin. Dat formulier vult hij in en verstuurt hij   dienstverlening. Ik houd me vooral
gesignaleerd door een andere manier van         aan het CBR. Simpel, zou je zeggen.                bezig met de website en de aanbeste-
kijken. Door alle media-aandacht voor de        Toch vind ik dat we burgers en ambtenaren          ding voor een nieuwe telefooncentrale.
Tocht der Tochten raakte dit nieuws deze        met onnodig werk belasten. Waarom laten            Onder begeleiding van senior adviseur
winter enigszins ondergesneeuwd. Smelt de       we burgers anno 2012 naar het gemeente-            Jacob Ubbels van Telengy leer ik hier
sneeuw op een dak van een huis sneller dan      huis komen om voor postbode te spelen?             dagelijks bij. Mijn interesse in gemeen-
op de daken van de buren? Dat lijkt onschul-    En waarom laten we ambtenaren standaard-           telijke organisaties is zeker gewekt.”
dig, maar voor onze opsporingsdiensten kan      formulieren uitdelen? Mijn voorstel: laat de
dit een signaal zijn voor een energieverslin-   burger alles digitaal regelen met het CBR via
dende hennepkwekerij op zolder. Door deze       een digitaal formulier met betaalmogelijk-         ‘VerstrIKt’ verbindt
andere manier van kijken en door kennis         heid en eventueel DigiD-machtiging.                vastgelopen burgers
slim te verbinden zijn deze winter een aantal                                                      en gemeente
hennepkwekerijen opgerold.                      Schat aan informatie                               Met één muisklik machteloze burgers
                                                Implementatie van het NUP geeft u veel             en bedrijven helpen in het regeldoolhof
BAG biedt meer                                  informatie. Kijk daar eens met andere ogen         van de overheid. Een utopie? Niet in
Menig bestuurder zag het actualiseren van       naar. Wat betekent die informatie, wat levert      Uden. Wie in Uden verstrikt raakt in
de Basisregistratie Adressen en Gebouwen        het u en uw burgers op? Door een verbin-           regels, meldt zich bij ‘VerstrIKt’. De
(BAG) vooral als een wettelijke verplichting.   ding te leggen tussen NUP en andere                adviseur Dienstverlening helpt de
Men vroeg zich af of het vele werk wel de       informatiebronnen, vindt ook u de verborgen        burger of het bedrijf verder.
moeite waard was. Inmiddels is bekend dat       schat van het NUP. En kunt u slimmer,              Wethouder René Peerenboom: “De
de gegevens over gebouwen en adressen in        sneller, slanker en soepeler diensten              adviseur zet de klantvraag centraal.
de BAG vanaf 2013 bepalend zijn voor de ver-    verlenen. Daar plukt u samen met uw                Zo vinden we meestal een passende
deling van het gemeentefonds. Ook gemeente-     burgers de vruchten van.                           oplossing en nemen we het gevoel van
bestuurders erkennen nu het (financiële)                                                            onmacht weg. Hier leren we van en we
belang van volledige en juiste gegevens in      Laten we elkaar vooral helpen in deze              voorkomen dat anderen in dezelfde
de BAG.                                         zoektocht door praktijkervaringen met elkaar       situatie belanden.”
Maar de BAG biedt meer. Ik zie een aantal       te blijven delen, of ze nu goed of slecht zijn.    Meldpunt VerstrIKt, winnaar van de
gemeenten goede resultaten boeken door          Zodat we allemaal de voordelen van i-NUP           ‘Kijk Jou Nou’-award 2011, wordt dit
BAG-gegevens te vergelijken met andere          ontdekken.                                         jaar verder ontwikkeld. Zo blijft Uden
registraties. Zij combineren bijvoorbeeld het                                                      haar dienstverlening verbeteren.
aantal vierkante meters woonoppervlak met       Peter ter Telgte, Senior-adviseur


                                                                                                      Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012   11
Explore Yourself voor Ethiopië




STICHTING LIFE IN




Telengy richtte in 2011 de stichting          Unieke samenwerking
Life In op. Life In stimuleert in Hawassa     Aafko Bergenhenegouwen, directeur
(Ethiopië) het lokale ondernemerschap         van Telengy VROM, is een van de initiatief-
en verleent er studiebeurzen aan              nemers voor dit festival. “Toen het idee
studenten. De verbinding met Hawassa          voor dit festival ontstond, hadden we niet
werd gelegd toen 30 collega’s van             verwacht dat het zo groot zou worden.
Telengy VROM in 2009 de stad bezoch-          Het lijkt bijna een vitale coalitie. Vanuit
ten om in de krottenwijken diverse            de meest onverwachte hoeken tonen
projecten te ondersteunen. Dit najaar         mensen zich betrokken en bieden hun
organiseert Life In het festival ‘Explore     hulp aan. Collega’s, studenten, een
Yourself’ om geld in te zamelen voor de       onderwijsinstelling, trainers, artiesten
projecten in Hawassa.                         en ondernemers: iedereen werkt belange-
                                              loos mee. Het is hartverwarmend om te
                                              zien hoe die verbinding ontstaat en steeds
Ontwikkeling en entertainment                 verder groeit,” vertelt hij enthousiast.
Op het terrein van Nieuw Annaland in Vught
kunnen op 27 september 2012 zo’n 300 be-
zoekers met gerenommeerde coaches en
                                                Wilt u meer weten? Neem contact op
trainers aan hun persoonlijke ontwikkeling
                                                met Annemarijke Neles of Aafko Bergen-
werken of genieten van het uitstekende
                                                henegouwen via telefoonnummer
entertainment. Theater, dans, muziek,
                                                040 290 12 12.
stand-up comedy; voor ieder wat wils.




12   Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012

More Related Content

What's hot

Traditioneel beleid doorbreken - Gemeente HLMR - Cris Zomerdijk - okt 2013
Traditioneel beleid doorbreken - Gemeente HLMR - Cris Zomerdijk - okt 2013Traditioneel beleid doorbreken - Gemeente HLMR - Cris Zomerdijk - okt 2013
Traditioneel beleid doorbreken - Gemeente HLMR - Cris Zomerdijk - okt 2013CrisZomerdijk
 
Portfolio Serious Ambtenaar II
Portfolio Serious Ambtenaar IIPortfolio Serious Ambtenaar II
Portfolio Serious Ambtenaar IIseriousambtenaar
 
Digitale Marketing Update, avond 1, Goos Geursen
Digitale Marketing Update, avond 1, Goos GeursenDigitale Marketing Update, avond 1, Goos Geursen
Digitale Marketing Update, avond 1, Goos GeursenTopmarketeers Network
 
Samenwerken in volmacht
Samenwerken in volmachtSamenwerken in volmacht
Samenwerken in volmachtFrans Kemper
 
Interview over opgaven gestuurd werken burgmeestersblad - december 2014
Interview over opgaven gestuurd werken   burgmeestersblad - december 2014Interview over opgaven gestuurd werken   burgmeestersblad - december 2014
Interview over opgaven gestuurd werken burgmeestersblad - december 2014Partners+Pröpper
 
Sogeti het appeffect
Sogeti het appeffectSogeti het appeffect
Sogeti het appeffectFrank Smilda
 
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 beta
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 betaBundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 beta
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 betaTwittercrisis
 
gebruik-nieuwe-machtsbronnen-als-relatie-kennis-en-overtuigingskracht
gebruik-nieuwe-machtsbronnen-als-relatie-kennis-en-overtuigingskrachtgebruik-nieuwe-machtsbronnen-als-relatie-kennis-en-overtuigingskracht
gebruik-nieuwe-machtsbronnen-als-relatie-kennis-en-overtuigingskrachtMiranda Ebbekink
 
Drentse bijdrage aan Manifest Ruimte
Drentse bijdrage aan Manifest RuimteDrentse bijdrage aan Manifest Ruimte
Drentse bijdrage aan Manifest RuimteWijmakenNL
 
Impressie werksessie leerprofessionals gemeenten 17 4-2014
Impressie werksessie leerprofessionals gemeenten 17 4-2014Impressie werksessie leerprofessionals gemeenten 17 4-2014
Impressie werksessie leerprofessionals gemeenten 17 4-2014ECLO2014
 
Interview Bouw&Uitvoering
Interview Bouw&Uitvoering Interview Bouw&Uitvoering
Interview Bouw&Uitvoering MauricevRooijen
 
Keuzen voor samenwerking
Keuzen voor samenwerkingKeuzen voor samenwerking
Keuzen voor samenwerkingJo Horn
 
Uitnodiging de Overijsselse Ontwikkeling 22 maart 2010
Uitnodiging de Overijsselse Ontwikkeling 22 maart 2010Uitnodiging de Overijsselse Ontwikkeling 22 maart 2010
Uitnodiging de Overijsselse Ontwikkeling 22 maart 2010svwo/Arcon
 

What's hot (16)

Traditioneel beleid doorbreken - Gemeente HLMR - Cris Zomerdijk - okt 2013
Traditioneel beleid doorbreken - Gemeente HLMR - Cris Zomerdijk - okt 2013Traditioneel beleid doorbreken - Gemeente HLMR - Cris Zomerdijk - okt 2013
Traditioneel beleid doorbreken - Gemeente HLMR - Cris Zomerdijk - okt 2013
 
Portfolio Serious Ambtenaar II
Portfolio Serious Ambtenaar IIPortfolio Serious Ambtenaar II
Portfolio Serious Ambtenaar II
 
Digitale Marketing Update, avond 1, Goos Geursen
Digitale Marketing Update, avond 1, Goos GeursenDigitale Marketing Update, avond 1, Goos Geursen
Digitale Marketing Update, avond 1, Goos Geursen
 
Samenwerken in volmacht
Samenwerken in volmachtSamenwerken in volmacht
Samenwerken in volmacht
 
20120606 Studenten Howest Brugge Strategie BPKN
20120606 Studenten Howest Brugge Strategie BPKN20120606 Studenten Howest Brugge Strategie BPKN
20120606 Studenten Howest Brugge Strategie BPKN
 
Interview over opgaven gestuurd werken burgmeestersblad - december 2014
Interview over opgaven gestuurd werken   burgmeestersblad - december 2014Interview over opgaven gestuurd werken   burgmeestersblad - december 2014
Interview over opgaven gestuurd werken burgmeestersblad - december 2014
 
Sogeti het appeffect
Sogeti het appeffectSogeti het appeffect
Sogeti het appeffect
 
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 beta
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 betaBundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 beta
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 beta
 
Wij de overheid
Wij de overheidWij de overheid
Wij de overheid
 
gebruik-nieuwe-machtsbronnen-als-relatie-kennis-en-overtuigingskracht
gebruik-nieuwe-machtsbronnen-als-relatie-kennis-en-overtuigingskrachtgebruik-nieuwe-machtsbronnen-als-relatie-kennis-en-overtuigingskracht
gebruik-nieuwe-machtsbronnen-als-relatie-kennis-en-overtuigingskracht
 
Drentse bijdrage aan Manifest Ruimte
Drentse bijdrage aan Manifest RuimteDrentse bijdrage aan Manifest Ruimte
Drentse bijdrage aan Manifest Ruimte
 
Impressie werksessie leerprofessionals gemeenten 17 4-2014
Impressie werksessie leerprofessionals gemeenten 17 4-2014Impressie werksessie leerprofessionals gemeenten 17 4-2014
Impressie werksessie leerprofessionals gemeenten 17 4-2014
 
Interview Bouw&Uitvoering
Interview Bouw&Uitvoering Interview Bouw&Uitvoering
Interview Bouw&Uitvoering
 
Keuzen voor samenwerking
Keuzen voor samenwerkingKeuzen voor samenwerking
Keuzen voor samenwerking
 
Uitnodiging de Overijsselse Ontwikkeling 22 maart 2010
Uitnodiging de Overijsselse Ontwikkeling 22 maart 2010Uitnodiging de Overijsselse Ontwikkeling 22 maart 2010
Uitnodiging de Overijsselse Ontwikkeling 22 maart 2010
 
POSG Brochure
POSG BrochurePOSG Brochure
POSG Brochure
 

Similar to Telengy Magazine Overheid in Beweging - De Verbinding

Telengy Magazine - Overheid in Beweging Thema Samenwerking
Telengy Magazine - Overheid in Beweging Thema SamenwerkingTelengy Magazine - Overheid in Beweging Thema Samenwerking
Telengy Magazine - Overheid in Beweging Thema Samenwerkingnickverbruggen
 
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza11PARTNERSIN2011
 
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)Jonas Piet
 
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)Jonas Piet
 
Burgerparticipatie Gemeente HlMR - Cris Zomerdijk - 2013
Burgerparticipatie Gemeente HlMR - Cris Zomerdijk - 2013Burgerparticipatie Gemeente HlMR - Cris Zomerdijk - 2013
Burgerparticipatie Gemeente HlMR - Cris Zomerdijk - 2013CrisZomerdijk
 
WINWIN9 Leve de participatiesamenleving
WINWIN9 Leve de participatiesamenlevingWINWIN9 Leve de participatiesamenleving
WINWIN9 Leve de participatiesamenlevingJudith van Helvert
 
Visiedocument Cofely juni 2014
Visiedocument Cofely juni 2014Visiedocument Cofely juni 2014
Visiedocument Cofely juni 2014Cees Westzaan
 
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipoStipo
 
VNMI interview minister Liliane Ploumen: IMVO-aanpak kan leiden tot transform...
VNMI interview minister Liliane Ploumen: IMVO-aanpak kan leiden tot transform...VNMI interview minister Liliane Ploumen: IMVO-aanpak kan leiden tot transform...
VNMI interview minister Liliane Ploumen: IMVO-aanpak kan leiden tot transform...Frank Buijs
 
Tel OiB Magazine #5 Regie In Sociaal Domein
Tel OiB Magazine #5 Regie In Sociaal DomeinTel OiB Magazine #5 Regie In Sociaal Domein
Tel OiB Magazine #5 Regie In Sociaal DomeinPeterterTelgte
 
Evaluatie van de regionale samenwerking Hoeksche Waard
Evaluatie van de regionale samenwerking Hoeksche WaardEvaluatie van de regionale samenwerking Hoeksche Waard
Evaluatie van de regionale samenwerking Hoeksche WaardBart Litjens
 
Het Nieuwe Presteren - Onze Toekomst
Het Nieuwe Presteren - Onze ToekomstHet Nieuwe Presteren - Onze Toekomst
Het Nieuwe Presteren - Onze ToekomstWiro Kuipers
 
Gevraagd meer balans_tussen_ziel_en_zakelijkheid
Gevraagd meer balans_tussen_ziel_en_zakelijkheidGevraagd meer balans_tussen_ziel_en_zakelijkheid
Gevraagd meer balans_tussen_ziel_en_zakelijkheidBarry Hol
 
Ray Anderson-lezing 2012_Jan Jonker
Ray Anderson-lezing 2012_Jan JonkerRay Anderson-lezing 2012_Jan Jonker
Ray Anderson-lezing 2012_Jan JonkerMVO Nederland
 
Congres Succesvol de gemeentelijke organisatie vernieuwen - De workshops
Congres Succesvol de gemeentelijke organisatie vernieuwen - De workshopsCongres Succesvol de gemeentelijke organisatie vernieuwen - De workshops
Congres Succesvol de gemeentelijke organisatie vernieuwen - De workshopsBerenschot
 
De dynamiek van samenwerken
De dynamiek van samenwerkenDe dynamiek van samenwerken
De dynamiek van samenwerkenICC-RS
 
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creëren
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creërenDe lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creëren
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creërenHeembouw
 

Similar to Telengy Magazine Overheid in Beweging - De Verbinding (20)

Telengy Magazine - Overheid in Beweging Thema Samenwerking
Telengy Magazine - Overheid in Beweging Thema SamenwerkingTelengy Magazine - Overheid in Beweging Thema Samenwerking
Telengy Magazine - Overheid in Beweging Thema Samenwerking
 
Cvisie nr. 19
Cvisie nr. 19Cvisie nr. 19
Cvisie nr. 19
 
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza
 
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
 
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
 
Burgerparticipatie Gemeente HlMR - Cris Zomerdijk - 2013
Burgerparticipatie Gemeente HlMR - Cris Zomerdijk - 2013Burgerparticipatie Gemeente HlMR - Cris Zomerdijk - 2013
Burgerparticipatie Gemeente HlMR - Cris Zomerdijk - 2013
 
DEELNAME FORMULIER
DEELNAME FORMULIERDEELNAME FORMULIER
DEELNAME FORMULIER
 
WINWIN9 Leve de participatiesamenleving
WINWIN9 Leve de participatiesamenlevingWINWIN9 Leve de participatiesamenleving
WINWIN9 Leve de participatiesamenleving
 
Visiedocument Cofely juni 2014
Visiedocument Cofely juni 2014Visiedocument Cofely juni 2014
Visiedocument Cofely juni 2014
 
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo
2012 02-02 samenwerkingsdag wijkgericht werken in roosendaal - presentatie stipo
 
Make it happen (deel 1)
Make it happen (deel 1)Make it happen (deel 1)
Make it happen (deel 1)
 
VNMI interview minister Liliane Ploumen: IMVO-aanpak kan leiden tot transform...
VNMI interview minister Liliane Ploumen: IMVO-aanpak kan leiden tot transform...VNMI interview minister Liliane Ploumen: IMVO-aanpak kan leiden tot transform...
VNMI interview minister Liliane Ploumen: IMVO-aanpak kan leiden tot transform...
 
Tel OiB Magazine #5 Regie In Sociaal Domein
Tel OiB Magazine #5 Regie In Sociaal DomeinTel OiB Magazine #5 Regie In Sociaal Domein
Tel OiB Magazine #5 Regie In Sociaal Domein
 
Evaluatie van de regionale samenwerking Hoeksche Waard
Evaluatie van de regionale samenwerking Hoeksche WaardEvaluatie van de regionale samenwerking Hoeksche Waard
Evaluatie van de regionale samenwerking Hoeksche Waard
 
Het Nieuwe Presteren - Onze Toekomst
Het Nieuwe Presteren - Onze ToekomstHet Nieuwe Presteren - Onze Toekomst
Het Nieuwe Presteren - Onze Toekomst
 
Gevraagd meer balans_tussen_ziel_en_zakelijkheid
Gevraagd meer balans_tussen_ziel_en_zakelijkheidGevraagd meer balans_tussen_ziel_en_zakelijkheid
Gevraagd meer balans_tussen_ziel_en_zakelijkheid
 
Ray Anderson-lezing 2012_Jan Jonker
Ray Anderson-lezing 2012_Jan JonkerRay Anderson-lezing 2012_Jan Jonker
Ray Anderson-lezing 2012_Jan Jonker
 
Congres Succesvol de gemeentelijke organisatie vernieuwen - De workshops
Congres Succesvol de gemeentelijke organisatie vernieuwen - De workshopsCongres Succesvol de gemeentelijke organisatie vernieuwen - De workshops
Congres Succesvol de gemeentelijke organisatie vernieuwen - De workshops
 
De dynamiek van samenwerken
De dynamiek van samenwerkenDe dynamiek van samenwerken
De dynamiek van samenwerken
 
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creëren
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creërenDe lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creëren
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creëren
 

Telengy Magazine Overheid in Beweging - De Verbinding

  • 1. NUMMER 4 Overheid in Beweging De Verbinding Vitale coalities Vertrouwen: toverwoord voor strategische samenwerking Bijzondere ontmoeting tussen Hein van Duivenboden en Guust Verpaalen Vitaal-grijze coalities hebben de toekomst Gewoon doen.
  • 2. Als een puzzel… 4 6 8 10 Tot voor kort was de overheid terughoudend in het aangaan 3 Limburgse netwerk-RUD van strategische samenwerkingen met private partijen. Focus op kwaliteitsverbetering Natuurlijk zag men bedrijven als leverancier voor out- sourcing, maar coalities sloten publieke partijen liever 4 Samenwerking werpt vruchten af onderling. Dat tij lijkt te keren. Ik zie steeds meer succes- I-NUP implementatiecommunity verbindt gemeenten volle voorbeelden van coalities met het bedrijfsleven. 5 Tijd voor nieuwe keuzes En waarom ook niet. Een vitale coalitie is te vergelijken Vitaal-grijze coalities zijn de toekomst met een puzzel. Als daarvan stukjes ontbreken, krijg je geen volledig plaatje. Missen er bij een coalitie partijen of passen 6 Bijzondere ontmoeting de partijen niet goed bij elkaar, dan krijg je onvoldoende “Zet bezielde mensen bij elkaar, dat kan alleen maar resultaat. Het is daarom goed om vooraf de juiste partijen bij tot succes leiden” elkaar te zoeken. En dat kunnen dus ook private partijen zijn. Vrij van politieke invloeden kunnen zij overheden helpen 8 Strategische samenwerking om snel rendement te halen. Toverwoord vitale coalitie Waalre, Simac en Telengy: Vertrouwen! De Overheid in Beweging die nu voor u ligt en de themadag De Verbinding staan helemaal in het teken van verbinden 10 Opdrachtgeverschap door vitale coalities. Samenwerken is geven, je eigen belang Alphen aan den Rijn zoekt partner en kwaliteit verbinden aan het belang van de ander. via aanbesteding En als gelijkwaardige partners investeren in het gezamenlijk belang. In deze OiB delen uw collega’s hun praktijkervaringen 11 Kijk met andere ogen en leest u de inspirerende visie van de gastsprekers van de De verborgen schat van i-NUP themadag. 11 Soundbites Wat mij betreft is de tijd rijp voor duurzame publiek-private samenwerkingen. Waarin geen sprake is van een klant- 12 Stichting Life In leverancierverhouding, maar van gelijkwaardige partners. Explore Yourself voor Ethiopië Ik hoop dat u geïnspireerd raakt door de verhalen in deze OiB. Colofon Overheid in Beweging, Hoofd- en eindredactie nr. 4 · 2012 Peter ter Telgte Ad van Dijck Thema: De Verbinding Teksten Directeur Telengy Een uitgave van stam+twee, www.stamplustwee.nl Telengy BV Ontwerp en fotografie Postbus 1270 DGO, www.dgo.nl 5602 BG Eindhoven 040 290 12 12 Fotografie info@telengy.nl Bram Birkhoff (DGO), Rogier Veldman www.telengy.nl (pag. 5) en anderen (pag. 1, 4, 11, 12) Redactie Drukwerkverzorging Henk Albers, Aafko Bergenhenegouwen, Graphic Support, Dreumel Ad van Dijck, Marcel Lemmen, Roel Matthijsse, Koen van Polanen, Ruud Verwiel, Ton de Wit De Verbinding is een ESF-project Sociale innovatie, vitale bedrijven. 2 Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012
  • 3. LIMBURGSE NETWERK-RUD Rob Juurlink Focus op kwaliteits- verbetering “Ineens ontstond er iets moois. Pure chemie. Vanaf dat moment gingen we met sprongen vooruit. Met het grootste gemak. Terwijl we anderhalf jaar lang geen stap verder waren gekomen. Daar verbaasde ik me het meest over. De Chinese generaal Sun Tzu schreef het 2500 jaar geleden al. De kunst van het oorlog- voeren is je eigen ideeën en belangen te verbinden met die van je medestanders. En mee te deinen op de beweging. Als dat lukt, kom je verder. En hij had gelijk!” Aan het woord is Rob Juurlink. Hij was als hoofd van de afdeling Gebouwde Omgeving van de gemeente Venlo be- trokken bij de vorming van de regionale een mee. Een half jaar later was de uitvoeringsdienst (RUD) in Noord- en bestuurlijke intentieverklaring een feit.” Midden-Limburg. Anderhalf jaar lang lukt het de partijen Netwerk-RUD verbonden. We vonden elkaar niet in het niet om tot elkaar te komen. Het Rijk en Geïnspireerd door ZZP-netwerken ont- verzet, maar in onze gezamenlijke over- de provincie streven naar een standaard staat een netwerk-RUD. Met behoud van tuiging. En hielden altijd ons doel voor RUD. De vijftien gemeenten willen niet de eigen identiteit gaan de partijen vanaf ogen.” Hij vervolgt: “Vertrouwen is het één, maar meerdere samenwerkingsver- 2013 nauw samenwerken bij toezicht en sleutelwoord, maar we hebben wel banden. In december 2010 begint de tijd handhaving en bij vergunningverlening heldere afspraken gemaakt. En daar te dringen. Daarom kiezen de bestuur- op het gebied van milieu. “Door het werk houden we elkaar ook aan.” ders voor een bottom-up aanpak en anders te organiseren en te structureren vragen zeven van de vijftien afdelings- verbeteren we onze kwaliteit. Tegen Dé oplossing? hoofden om een plan van aanpak. minimale kosten en zonder herstructu- Is een netwerk-RUD volgens Juurlink rering. De gemeenten geven elkaar man- geschikt voor alle veiligheidsregio’s? Doorbraak daat, we dragen geen bevoegdheden en “Nee. Er is geen kant-en-klare oplossing, Juurlink en zijn collega’s van Venray, personeel over,” vertelt Juurlink enthou- daarom vonden we de opdracht van het Weert en Roermond vinden elkaar al siast. “Voor de onderlinge informatie- Rijk ook te beperkend. Kwaliteit is van snel. “Zeven plannen, dat werkt niet. voorziening loggen we in elkaars sys- veel factoren afhankelijk. Kijk goed naar Bovendien moet het organisatiemodel temen in. In de toekomst delen we zelfs je eigen situatie en je omgeving. Vind volgens ons dienend zijn. Ons doel was één systeem via webservices.” ruimte om te bewegen. En onthoud waar een kwaliteitsverbetering, geen reorga- de RUD voor bedoeld is: een kwaliteits- nisatie. Toen viel alles op zijn plek. We Begin 2012 zijn alle vijftien colleges en verbetering.” spraken weer over de inhoud, niet over het provinciaal bestuur akkoord en start de vorm.” iedere gemeente een proeftuin. Juurlink De samenwerking raakt in een stroom- is benoemd tot kwartiermaker RUD Gemeenten en provincies werken vanaf versnelling. Juurlink: “We waren heel Noord-Limburg. Tevreden zegt hij: “Nu 1 januari 2013 per veiligheidsregio samen duidelijk. Ook bij minder draagvlak krijgen de medewerkers ruimte om mee in regionale uitvoeringsdiensten. Het doel gingen we dóór. Draagvlak creëren te denken. Zo is de cirkel rond.” is de kwaliteit en professionaliteit te opti- betekent onherroepelijk concessies aan maliseren van vergunningverlening, toe- het doel. Juist door onze focus op de De sleutel van het succes zicht en handhaving en van de samen- kwaliteitsverbetering en door niet in Juurlink: “De doorbraak kwam toen we werking binnen het omgevingsrecht. discussies te verzanden, kregen we ieder- onze ideeën en belangen goed met elkaar Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012 3
  • 4. I-NUP implementatie- community verbindt gemeenten Met de VNG-@genda 2015 en het bestuursakkoord zijn gemeenten de uitdaging aangegaan om de e-overheidbouwstenen uit de Overheidsbrede implementatieagenda voor dienstverlening en e-overheid (i-NUP) te realiseren. Steeds meer gemeenten beseffen dat het zonde is om het wiel iedere keer opnieuw uit te vinden. Daarom biedt Telengy een moderne en innova- tieve ondersteuning: de i-NUP implementatiecommunity. SAMENWERKING WERPT VRUCHTEN AF Inverdieneffecten Door slim samen te werken in de com- Deelnemers i-NUP community: Asten, Baarn, Bergambacht, munity kunnen gemeenten de imple- Bergeijk, Bergen (LB), Bladel, Borsele, Eersel, Goes, Groesbeek, mentatieagenda NUP efficiënt in eigen Kapelle, Millingen aan den Rijn, Nederlek, Noord-Beveland, beheer realiseren. Door het gebruik er- Oirschot, Ouderkerk, Reimerswaal, Schijndel, Schoonhoven, van creatief te vertalen naar een andere Someren, Ubbergen, Uden, Vlist en Waalre. manier van werken, bereiken zij de noodzakelijke verbeteringen en bespa- ringen. Ook bij deze inverdieneffecten registratie Grootschalige Topografie ten hard aan e-dienstverlening. “Geen helpen de gemeenten in de i-NUP (BGT) en de samenhang met andere koploper, maar een goede midden- implementatiecommunity elkaar. geo-gerelateerde onderwerpen in een moter,” zo karakteriseert Van de Groep gemeente. Zodat de uitvoering van de de gemeente. De komende tijd zet Baarn Community op stoom BGT niet alleen een kostenpost is, flinke stappen. Met een voortvarend Inmiddels zijn 24 gemeenten actief in maar ook baten oplevert. plan van aanpak en (nog steeds) de blik de i-NUP implementatiecommunity. op snelle resultaten. De samenwerking in de community Enkele reacties van deelnemers werpt de eerste vruchten af. Gemeenten Jeroen Smarius, gemeentesecretaris delen nuttige praktijkvoorbeelden van Carl van der Pol, O&I-adviseur gemeente Uden: “Gemeenten weten inverdieneffecten met elkaar. Daarnaast gemeente Schijndel: “Schijndel trekt veel te weinig van elkaar. Deze commu- is er een ‘i-NUP praatplaat’ beschikbaar. hard aan de NUP-basisregistraties. Op nity kan dat openbreken. Deel je ideeën Dit overzicht van de samenhang tussen de BAG scoorden we samen met nog met anderen en neem ideeën over van i-NUP bouwstenen is een leidraad voor een andere gemeente landelijk als beste. anderen. Beter goed gejat, dan slecht beslissers en materiedeskundigen om En de GBA loopt ook. We overwegen nu verzonnen.” met elkaar het goede gesprek te voeren. om samen met andere gemeenten een BGT-stappenplan te maken.” Verder biedt de community haar deel- nemers een handboek “Binnengemeen- Ariean van de Groep, communicatie- telijk Gebruik Basisregistaties”. Diverse adviseur gemeente Baarn: “Zoek gemeenten schrijven bovendien samen samenwerking in communities.” een visiedocument over de Basis- De gemeente Baarn werkt op alle fron- 4 Overheid in Beweging | Nummer 3 · April 2011 4 2012
  • 5. TIJD VOOR NIEUWE KEUZES Vitaal-grijze coalities zijn de toekomst De arbeidsmarkt vergrijst snel: rond 2050 is 25% van de werkenden 65 jaar of ouder. Nog geen tien jaar geleden keek de gemiddelde 55-jarige reikhalzend uit naar de Praktijkvoorbeeld VUT. Inmiddels hebben de huidige vijftigplussers, de ‘vitaal-grijzen’, de noodzaak Telengy’s consultant Jos van Dijk vertelt van het langer werken geaccepteerd. De levensperiode 55–75 jaar biedt nu vrijheid enthousiast: “Ik zie van dichtbij wat en ruimte voor nieuwe keuzes en is als een tweede adolescentie. senioren kunnen bijdragen aan de maat- Een bijdrage van Emeritus Professor dr. Kees Knipscheer schappij. Mijn vader van 82 is nog erg vitaal en helpt ‘de ouderen’ in zijn wijk, Arbeidsmarkt van de toekomst garanderen en op lokaal niveau een regu- zoals hij zelf zegt. Hij brengt maaltijden Met deze veranderingen ontstaat een lerende en coördinerende rol te vervullen. rond en is een gewaardeerd lid van het tweeledige arbeidsmarkt: het spitsuur klusteam in de wijk. Hij bloeit weer hele- versus de rijpe jaren. Levenservaring, vak- Nieuwe balans in de tweede carrière maal op. En de ouderen kunnen dankzij manschap, culturele rijkdom en klein- De plus-generatie sluit in de tweede ado- deze hulp langer zelfstandig blijven wonen. schaligheid staan centraal. De plus- lescentie de eerste carrière af en begint Een prachtig initiatief van de gemeente generatie kan een nieuwe rol vervullen een tweede carrière, met het accent op Montfoort.” dankzij de krimpende arbeidsmarkt, zorgzaamheid. In deze tweede carrière de stijgende zorgkosten en de sombere kunnen de vitaal-grijzen flexibel werken: pensioenvooruitzichten. Dit helpt de parttime of fulltime, zelfstandig of in carrière vaak meer betekenen voor de maatschappij én de vijftigplussers. dienstverband en met gevarieerde belo- maatschappij. Zo kun je een afdeling in De overheid kan hier een belangrijke ningssystemen. De sociale zekerheid zou een verpleeghuis door vijftigplussers laten bijdrage aan leveren door samenwerkings- kunnen aansluiten bij de recente wette- ‘runnen’. Vijftigplussers en werkgevers verbanden te sluiten met deze vitaal- lijke veranderingen in de levensloop- bleken hier enorm enthousiast over. grijzen, bijvoorbeeld in de zorg en in regeling en het prepensioen. woonbuurten. Ik voorzie dat in de toekomst dergelijke Vitaal-grijze coalities samenwerkingsverbanden of coalities Dubbel partnerschap Juist in de zorg zie ik mogelijkheden voor een aantrekkelijke maatschappelijke Dit brengt ons bij de Wet op de maat- nieuwe samenwerkingsverbanden tussen vernieuwing betekenen en een bijdrage schappelijke ondersteuning (Wmo), ooit gemeenten, zorginstellingen en vitaal- leveren aan de op- vooral bedoeld als een lokale participatie- grijzen. Met mijn collega Marianne lossing van ver- wet voor groepen met beperkingen. Ziekemeyer deed ik een haalbaarheids- schillende actuele De overheid mikt met de vernieuwde studie naar de inzet van vijftigplussers in vraagstukken. Wmo op een dubbel partnerschap: de zorg: Excellent Senior Care. Zij hebben met burgers en met zorgorganisaties. veel levenservaring en willen in hun tweede Enerzijds vraagt de lokale overheid van de burger meer onderlinge steun en zorg- Kees Knipscheer zaamheid. Door mantelzorg en informele hulp te stimuleren ontstaat een partner- schap tussen de zorgvragende en de zorg- verlenende burger. De gemeente kan hierin nog verder gaan door in samen- werking met haar burgers zorgvragers te faciliteren en (vrijwillige) zorggevenden te mobiliseren. Emeritus Prof. dr. C.P.M. Knipscheer (1940) was tot zijn pensionering hoog- Anderzijds is de lokale overheid verant- leraar Gerontologie aan de Vrije Uni- woordelijk voor de uitvoering van de versiteit van Amsterdam. Hij is eigenaar Wmo en creëert daarom coalities met of van het adviesbureau Advisering tussen lokale zorgorganisaties. Vitale Ouderen Welzijn (AOWscope). coalities zijn daarbij nodig om de zorg te Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012 5
  • 6. “Zet bezielde mensen bij elkaar, dat kan alleen maar tot succes leiden.” Hein van Duivenboden en Guust Verpaalen, gastsprekers op themadag De Verbinding, ontmoeten elkaar op de dag van dit interview voor het eerst. Er ontstaat een inspirerend gesprek over bezieling, loslaten, spontaniteit, ruimte, vertrouwen en creativiteit bij vitale coalities. Hein van Duivenboden (l) is bestuurs- Guust Verpaalen (r) was 22 jaar actief kundige en hoogleraar Interbestuurlijke in het internationale bedrijfsleven als samenwerking aan TiasNimbas, de topman van Philip Morris. Nu onder- businessschool van de Universiteit van steunt hij met zijn bedrijf Phidelity Tilburg en de Technische Universiteit mensen en organisaties bij de ontwik- Eindhoven. Daarnaast is hij partner bij keling van leiderschap in de breedste Van Duivenboden Groep, een netwerk- zin van het woord. Verpaalen is (co-) organisatie voor vraagstukken in het auteur van twee boeken over het thema publieke domein. Hij is (co-)auteur van leiderschap. Zijn persoonlijke missie: diverse boeken, onder andere over het ontcijferen van bezieling. publieke samenwerking en innovatie. 6 Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012
  • 7. BIJZONDERE ONTMOETING Creativiteit en bezieling We vragen beide heren ons de voorwaarden van een goede coalitie te schetsen. “Het gebrek aan creativiteit, daar maak ik Van Duivenboden: “De beste coalitie smeed je door weg te blijven van bestaande regels. me vaak zorgen over,” vervolgt Verpaalen. En door over de grenzen van organisaties en macht- en bevoegdhedenstructuren heen “We hebben problemen op allerlei gebieden. te kijken. Zo heb ik mijn eigen netwerkorganisatie ook georganiseerd. En dat werkt.” In het onderwijs, de zorg, financieel, Verpaalen reageert: “Ik kijk altijd vanuit drie gebieden naar organisaties en samen- economisch, op de arbeidsmarkt. Juist nu werkingsverbanden: het, wij en ik. Het is het systeem, de procedures. Wij symboliseert het ik hebben we veel creativiteit nodig om die het vermogen tot samenwerken, de cultuur. Ik staat voor het individu in de organisatie problemen te tackelen. En mensen die buiten en zijn bezieling. Die laatste twee, ik en wij, zijn meer bepalend voor het succes dan wij de bestaande kaders, de het-kant, durven het de het-kant.” het denken. Voor die energie is bezieling onmisbaar. Zet bezielde mensen bij elkaar, Ruimte geven en loslaten waarin mensen het ‘goed’ doen als ze aan “Toch kijken bestuurders in tijden van crisis alle regels en voorschriften hebben voldaan en bezuiniging meestal naar de het-kant en het en hun rapportages hebben opgeleverd. Dat “De beste coalitie maken nog meer procedures en regels,” is in een notendop waarom hulpverleners in merkt Verpaalen op. “Maar ik denk dat het de jeugdzorg nu nog maar 30 tot 40% van hun smeed je door systeem volgend moet zijn in plaats van tijd hun eigenlijke werk doen.” Verpaalen leidend. Bij een coalitie moet je de andere benadrukt: “Terwijl die mensen juist vanuit weg te blijven van partij de ruimte geven om bezieling te tonen. hun passie met de jeugd aan de slag willen. Als je een verbinding kunt maken tussen de Ik wil de regelgeving niet uitbannen, maar we bestaande regels.” drie werelden start je een creatief proces. draaien het tegenwoordig om. Men is bang Bestuurders hebben minder controle op zo’n om aansprakelijk gesteld te worden en bedenkt proces en dat vinden ze eng. Maar als je een nieuwe regels om dat te voorkomen. Zowel probleem wilt oplossen, moet je juist buiten in de overheid als in het bedrijfsleven.” dat kan alleen maar tot succes leiden. Zó de gebaande paden kijken.” Van Duivenbo- eenvoudig is het.” Van Duivenboden besluit: den legt uit dat het in een coalitie vooral Overheid versus bedrijfsleven “Vind mensen die persoonlijk betrokken zijn draait om ruimte en vertrouwen: “Het vermo- “Het publieke domein is complexer, omdat bij het onderwerp. Betrek dus ook je gen om los te laten is een belangrijke voor- men steeds rekening moet houden met het doelgroep in het proces. Vaak wordt dit waarde voor een goede coalitie. Als dat ont- politieke discours en de uiteenlopende vergeten, vooral in de ideeënvorming. Dat breekt verdwijnen alle spontaniteit en ruimte belangen van burgers en bedrijven,” is de hangt samen met de angst om los te laten. om te bewegen voor de partijen die samen reactie van Van Duivenboden op de vraag Door iedereen vroeg te betrekken stimuleer iets willen bereiken. Het openbaar bestuur wat de verschillen zijn tussen de overheid en je de creatieve ideeën en de bezieling van werkt vaak met een participatieladder om de het bedrijfsleven. “Toch komen deze twee mensen die in het bedrijfsleven of waar dan samenwerking met burgers en bedrijven in werelden dichter bij elkaar. Ik zie dat ge- ook werken. Daarvoor heb je dus ook in het de omgeving te meten. Draai het eens om meenten steeds meer draagvlak genereren openbaar bestuur mensen nodig met die en ga uit van een loslaatladder. Participatie loslaatladder en verantwoording terugleggen bij burgers zelfde bezieling. En die zijn er. Absoluut!” werkt alleen als het bestuur bereid is om zijn en het bedrijfsleven. Een erg positieve ont- eigen bevoegdheden en verantwoordelijkhe- wikkeling, omdat zo steeds wordt gekeken den los te laten. En niet alles tot in detail wil wie iets het beste kan doen.” Verpaalen ziet controleren. Ook binnen een coalitie: start ook duidelijke overeenkomsten: “Natuurlijk mee op, maar durf ook op tijd opzij te stap- zijn er cultuurverschillen en zijn de lijnen bij pen. In een coalitie gaat het altijd om grip en de overheid anders en complexer. Maar het controle versus ruimte en vertrouwen.” gaat altijd om mensen die samenwerken binnen bepaalde structuren. Die mensen Gevolg van te veel regels en voorschriften moeten willen. Het beeld dat de overheid “Binnen het openbaar bestuur zit de wereld meer regels bedenkt dan het bedrijfs- wat complexer in elkaar dan binnen het leven, klopt trouwens absoluut niet. bedrijfsleven,” vervolgt hij. “Kijk naar de Bij grotere bedrijven slaat de regel- Jeugdzorg. Een hulpverlener moet daar aan drift ook flink toe. Ook weer uit angst heel veel verschillende instanties verant- om los te laten en om de aansprake- woording afleggen. Het is een systeem lijkheid af te dekken.” Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012 7
  • 8. STRATEGISCHE SAMENWERKING Toverwoord vitale coalitie Waalre, Simac en Telengy: Vertrouwen! Sinds december 2011 werken gemeente Waalre, Simac en Telengy samen in een vitale coalitie. Het streven is om de ICT van Waalre in drie jaar tijd op een moderne, kwalitatieve en efficiënte manier in te richten. Om de kwetsbaarheid te ver- minderen, processen anders in te richten en uiteraard aan alle wettelijke verplichtingen te voldoen. Pete r Ve raa Alternatief samenwerkingsverband Janine Ficheroux, I-coördinator van de gemeente Waalre vertelt waarom werd gekozen voor een samenwerking in een vitale coalitie: “Waalre bekeek een paar jaar geleden met drie andere gemeenten de mogelijkheden van het samenvoegen van vier ICT- afdelingen zodat uiteindelijk alle systemen op elkaar zouden aansluiten. Waalre voorzag dat dit proces lang zou duren en moeizaam zou gaan, waarop we besloten om een andere aanpak voor te stellen. Voor die andere aanpak bleek in deze samenwerking geen ruimte. We besloten daarop in goed overleg de samenwerking te stoppen. Maar het probleem bleef natuurlijk bestaan. Waalre wil name- veel procedures en processen lijk ontzorgd worden op ICT- gebied. En wil een niet op orde zijn en onvoldoende regiegemeente worden die doet waar een gemeente professioneel zijn ingericht om nu al de opdracht voor is: er zijn voor de burger. Samen met een aan een commerciële partij uit te besteden. Daarom adviseur van Telengy voerden we toen een markt- gingen we op zoek naar een alternatief samen- analyse uit. De conclusie hiervan was dat er nog te werkingsverband.” Co-creatie als ideale oplossing Een samenwerking tussen Simac, Telengy en Simac gemeente Waalre bleek de meest ideale oplossing. Simac ICT Nederland verzorgt diensten en projecten rondom de ICT-infra- Een vitale coalitie gebaseerd op onderling vertrou- structuur voor (middel)grote organisaties. Peter Veraa, directeur business wen, waar kennis met elkaar wordt gedeeld, waar development bij Simac techniek: “We zijn samen gegroeid naar de vitale ieder investeert in diensten en waarin men voort- coalitie. We kennen de contouren niet precies, maar gaan met elkaar de bouwt op elkaars resultaten. Een vorm van co- ontwikkeling in, als een co-creatie. We verbinden onze kennis met elkaar creatie met een stuurgroep waarin de drie partners zodat we tot een optimale inrichting voor de gemeente Waalre komen. samen de besluiten nemen. De coalitiegenoten In de afgelopen jaren hebben we een goede relatie opgebouwd met Waalre hebben voor de komende drie jaar een planning en Telengy, we hebben vertrouwen en interesse in elkaar. Alle betrokken gemaakt om gezamenlijk die groei en ontwikkeling partijen investeren in Waalre en daarmee tegelijkertijd in hun eigen toe- door te maken. Daarbij richt Simac zich voorname- komst. Hierdoor is het voor iedereen een win-win oplossing.” lijk op het beheer en de uitvoering en Telengy op advies en ondersteuning. 8 Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012
  • 9. Wethouder Harry Teeven: “In een strategische samenwerking moet je enig risico incalcu- leren. Dat kan omdat je elkaar vertrouwt.” en eev ry T Har x erou Fich ine Jan Netwerkgericht denken Wethouder Harry Teeven van de gemeente Waalre schat het belang van de samenwerking hoog in. “Net als alle andere gemeenten moet Waalre digitale stappen zetten,” legt hij uit. “Niet alleen vanwege wettelijke eisen, ook omdat burgers ons daartoe aanzetten. De eisen aan onze ICT bij de informatievoorziening zien we daardoor alleen maar hoger worden. Maar achter deze informatie zitten mensen. En het allerbelangrijkste is de afstem- ming met deze mensen. Ik ben een voorstander van netwerken. In een netwerk bouw je gezamenlijk Harrie Dahlmans expertise op zodat niet iedereen het wiel hoeft uit te vinden. Flexibiliteit vraagt om netwerkgericht denken. Dus we moeten de informatievoorziening op orde krijgen én onze medewerkers voorbereiden op het werken in een netwerk.” Zo werkt het niet. Komt er iets Toverwoord: Vertrouwen nieuws voorbij dan kijken we Op de vraag waarom Waalre zo tevreden is over de samen hoe er op ingehaakt kan vitale coalitie reageert wethouder Teeven: “In een worden. Het is een heel lerend samenwerking ben je geneigd om alles rationeel traject en daar staan de drie partijen te maken en vast te leggen in regels. Maar regels voor open.” belemmeren de creativiteit. Met een vitale coalitie calculeer je enig risico in. Maar dat kan omdat je vertrouwen in elkaar hebt. En de resultaten tot nu toe zijn positief, we merken dat we professioneler Telengy worden.” “Telengy stelt alle expertise die ze in huis heeft proactief beschikbaar voor deze coalitie,” vertelt Harrie Dahlmans, projectleider namens Telengy. Ook voor Ficheroux is vertrouwen het toverwoord: “Niet alleen ons kennisnetwerk, maar bijvoorbeeld ook plannen van aanpak “Je probeert elkaar te versterken in de ontwikkeling. van eerdere projecten. Deze informatie projecteren we op de Waalrese Er komen regelmatig zaken aan het licht waar we in situatie. Daardoor hoeft de gemeente niet bij nul te beginnen maar kan ze een eerder stadium niet over gepraat of nagedacht starten op basis van kennis die al voorhanden is. We zijn er trots op dat we hadden. Het zou belemmerend werken als we voor op deze manier een aantal jaren met elkaar gaan samenwerken.” al die zaken nieuwe afspraken moeten maken. Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012 9
  • 10. OPDRACHTGEVERSCHAP Alphen aan den Rijn zoekt partner en kwaliteit via aanbesteding Tim de Groot, I&A-adviseur, begeleidt de ICT-aanbesteding welke wij nodig hebben. Dit proces kostte veel tijd, maar werkte uit- bij de gemeente Alphen aan den Rijn met zijn collega Ronald stekend. We weten nu precies wat we inkopen. En deze kennis ligt de Ruijter, projectleider ICT. “We liepen tegen een aantal niet bij een externe partij, maar is geborgd in onze eigen organisatie.” uitdagingen aan. Hoe vertalen we onze eisen en wensen binnen de aanbestedingsregels? En, nog veel moeilijker, hoe Coalitie versus aanbesteding sluiten we een succesvol partnerschap met een marktpartij Alphen zocht een coalitiepartner, maar hoe pak je dat aan via een die we alleen op papier kennen? Wij besloten in onze aan- aanbestedingsproces met strikte regels? “Dat is inderdaad een grote besteding heel gericht te sturen op de kwaliteit en samen- uitdaging,” bevestigt De Groot. “Een aanbesteding stuurt aan op de werking. En hebben ons de materie helemaal eigen gemaakt. laagste prijs en tot de gunning mogen we niet in gesprek met de Pas dan kun je een goede opdrachtgever zijn en de regie over aanbieders. Maar vanuit ICT zoeken we kwaliteit en een partner die de aanbesteding houden, vinden wij.” met ons meedenkt. Dat maakt het sluiten van een goede coalitie moeilijk. Maar zeker niet onmogelijk.” De Groot vervolgt: “Samen met Frank Huybregts van Telengy ver- kenden we de markt. Daarbij gingen we op zijn advies grondig te Juiste prijs-kwaliteitverhouding werk. We onderzochten welke functionaliteiten de markt biedt en “Wij sturen in onze aanbesteding heel bewust op kwaliteit en partner- schap,” vertelt De Groot. “Dat begint al bij de rekenmethodiek. We willen dat de aanbieders zich in onze situatie verdiepen en met ons Tim de Groot meedenken. Daarom weegt het plan van aanpak voor 40% mee in de beoordeling, de kwaliteit van het concept voor 35% en de prijs voor “We willen dat de aan- maar 25%. Terwijl de prijs normaalgesproken vaak voor 40 tot 50% meeweegt. Wij sturen zo aan op de juiste prijs-kwaliteitverhouding bieders zich in onze en vissen inschrijvers die zich willen inkopen er zó uit. Verder hebben we de eisen en wensen heel doordacht geformuleerd.” De Groot situatie verdiepen en met schetst als voorbeeld de planning: “Een standaard planning waar- deren we minder dan een planning die is gebaseerd op onze situatie. ons meedenken.” In onze beoordeling nemen we mee in hoeverre een aanbieder met ons meedenkt.” Dankzij de grondige aanpak vertrouwt De Groot erop dat Alphen de juiste partner vindt. (Bij publicatie van dit artikel heeft de gunning plaatsgevonden, red.) Opdrachtgeverschap Na de gunning besteedt Alphen de projectleidersrol bij voorkeur uit. “Natuurlijk helpt het dat we nu precies weten wat we willen. Maar sinds we het bestek in de markt hebben gezet is er al weer veel veranderd. We moeten dus met onze leverancier in gesprek over aanpassingen. En daarbij zijn discussies bijna onvermijdelijk. Een externe projectleider dient voor ons als bliksemafleider, omdat deze zich kritisch kan opstellen naar leveranciers. Voor ons is dat toch lastiger, wij werken nog vijf jaar met ze samen. Voor een bureau als Telengy zijn deze onderhandelingen bovendien dagelijkse kost, wij maken dit maar één keer per vijf jaar mee. Zij kennen de onderhande- lingstechniek beter en weten hoe het spel gespeeld wordt. Wij richten ons liever op het opbouwen van de samenwerking.” 10 Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012
  • 11. Kijk met andere ogen Soundbites Gemeenten krijgen en delen kennis met Young Telengy Samen met gemeenten en onderwijs- instellingen begeleidt en stimuleert De verborgen schat van i-NUP Young Telengy breed inzetbare, jonge, hoog opgeleide talenten om bij ge- meenten te werken. Het implementeren van de Nationale het aantal ingeschreven personen per adres. Wilco Kodde (20) is zo’n jong talent. De Uitvoerings Agenda (i-NUP) vraagt een Omdat dit heel verhelderend werkt, sporen student Bestuurskunde aan de Haagse andere manier van kijken, denken en deze gemeenten zo regelmatig mogelijke Hogeschool zit in de tweede fase van werken. Natuurlijk gaat i-NUP over fraude en onveilige situaties op. zijn duale opleiding. Dat betekent vier moeilijke zaken als basisregistraties, dagen werken en één dag studeren. allerlei digi-ellende en ingewikkelde Rijbewijs verlengen kan slimmer De zoektocht naar een vierdaagse op- koppelingen. Maar kijkt u vooral ook Automobilisten hebben geen uittreksel GBA dracht bleek lastig, vooral in deze tijd. naar wat i-NUP voor u kan doen. In de meer nodig om hun rijbewijs te laten ver- Tot hij op Young Telengy stuitte. Sinds dagelijkse praktijk zie ik daar al veel lengen, maar wel een Eigen Verklaring Rij- oktober 2011 werkt hij op projectbasis goede voorbeelden van. bewijs. De automobilist gaat daarvoor naar in Woudrichem. het gemeentehuis, betaalt € 23,– en ontvangt Wilco vertelt enthousiast: “Mijn op- Sneeuwvrij dak is signaalaal een envelop met de Eigen Verklaring Rijbewijs dracht is het verbeteren van de digitale Hennepkwekerijen worden tegenwoordig erin. Dat formulier vult hij in en verstuurt hij dienstverlening. Ik houd me vooral gesignaleerd door een andere manier van aan het CBR. Simpel, zou je zeggen. bezig met de website en de aanbeste- kijken. Door alle media-aandacht voor de Toch vind ik dat we burgers en ambtenaren ding voor een nieuwe telefooncentrale. Tocht der Tochten raakte dit nieuws deze met onnodig werk belasten. Waarom laten Onder begeleiding van senior adviseur winter enigszins ondergesneeuwd. Smelt de we burgers anno 2012 naar het gemeente- Jacob Ubbels van Telengy leer ik hier sneeuw op een dak van een huis sneller dan huis komen om voor postbode te spelen? dagelijks bij. Mijn interesse in gemeen- op de daken van de buren? Dat lijkt onschul- En waarom laten we ambtenaren standaard- telijke organisaties is zeker gewekt.” dig, maar voor onze opsporingsdiensten kan formulieren uitdelen? Mijn voorstel: laat de dit een signaal zijn voor een energieverslin- burger alles digitaal regelen met het CBR via dende hennepkwekerij op zolder. Door deze een digitaal formulier met betaalmogelijk- ‘VerstrIKt’ verbindt andere manier van kijken en door kennis heid en eventueel DigiD-machtiging. vastgelopen burgers slim te verbinden zijn deze winter een aantal en gemeente hennepkwekerijen opgerold. Schat aan informatie Met één muisklik machteloze burgers Implementatie van het NUP geeft u veel en bedrijven helpen in het regeldoolhof BAG biedt meer informatie. Kijk daar eens met andere ogen van de overheid. Een utopie? Niet in Menig bestuurder zag het actualiseren van naar. Wat betekent die informatie, wat levert Uden. Wie in Uden verstrikt raakt in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen het u en uw burgers op? Door een verbin- regels, meldt zich bij ‘VerstrIKt’. De (BAG) vooral als een wettelijke verplichting. ding te leggen tussen NUP en andere adviseur Dienstverlening helpt de Men vroeg zich af of het vele werk wel de informatiebronnen, vindt ook u de verborgen burger of het bedrijf verder. moeite waard was. Inmiddels is bekend dat schat van het NUP. En kunt u slimmer, Wethouder René Peerenboom: “De de gegevens over gebouwen en adressen in sneller, slanker en soepeler diensten adviseur zet de klantvraag centraal. de BAG vanaf 2013 bepalend zijn voor de ver- verlenen. Daar plukt u samen met uw Zo vinden we meestal een passende deling van het gemeentefonds. Ook gemeente- burgers de vruchten van. oplossing en nemen we het gevoel van bestuurders erkennen nu het (financiële) onmacht weg. Hier leren we van en we belang van volledige en juiste gegevens in Laten we elkaar vooral helpen in deze voorkomen dat anderen in dezelfde de BAG. zoektocht door praktijkervaringen met elkaar situatie belanden.” Maar de BAG biedt meer. Ik zie een aantal te blijven delen, of ze nu goed of slecht zijn. Meldpunt VerstrIKt, winnaar van de gemeenten goede resultaten boeken door Zodat we allemaal de voordelen van i-NUP ‘Kijk Jou Nou’-award 2011, wordt dit BAG-gegevens te vergelijken met andere ontdekken. jaar verder ontwikkeld. Zo blijft Uden registraties. Zij combineren bijvoorbeeld het haar dienstverlening verbeteren. aantal vierkante meters woonoppervlak met Peter ter Telgte, Senior-adviseur Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012 11
  • 12. Explore Yourself voor Ethiopië STICHTING LIFE IN Telengy richtte in 2011 de stichting Unieke samenwerking Life In op. Life In stimuleert in Hawassa Aafko Bergenhenegouwen, directeur (Ethiopië) het lokale ondernemerschap van Telengy VROM, is een van de initiatief- en verleent er studiebeurzen aan nemers voor dit festival. “Toen het idee studenten. De verbinding met Hawassa voor dit festival ontstond, hadden we niet werd gelegd toen 30 collega’s van verwacht dat het zo groot zou worden. Telengy VROM in 2009 de stad bezoch- Het lijkt bijna een vitale coalitie. Vanuit ten om in de krottenwijken diverse de meest onverwachte hoeken tonen projecten te ondersteunen. Dit najaar mensen zich betrokken en bieden hun organiseert Life In het festival ‘Explore hulp aan. Collega’s, studenten, een Yourself’ om geld in te zamelen voor de onderwijsinstelling, trainers, artiesten projecten in Hawassa. en ondernemers: iedereen werkt belange- loos mee. Het is hartverwarmend om te zien hoe die verbinding ontstaat en steeds Ontwikkeling en entertainment verder groeit,” vertelt hij enthousiast. Op het terrein van Nieuw Annaland in Vught kunnen op 27 september 2012 zo’n 300 be- zoekers met gerenommeerde coaches en Wilt u meer weten? Neem contact op trainers aan hun persoonlijke ontwikkeling met Annemarijke Neles of Aafko Bergen- werken of genieten van het uitstekende henegouwen via telefoonnummer entertainment. Theater, dans, muziek, 040 290 12 12. stand-up comedy; voor ieder wat wils. 12 Overheid in Beweging | Nummer 4 · 2012