eHealth dichtbij
praktijk en toekomst
Compagnonscursus Vlieland
7 november 2017 – Bart Brandenburg
14 november 2017 – Markus Oei

Onze belangen (al dan niet verstrengeld)

Wat staat er vandaag op het menu?
1. eHealth: wat is het en hoe
worden we er beter van?
2. eHealth in de praktijk:
transmurale samenwerking in
communicatie en informatie
3. eHealth en de toekomst: van
wachtkamer naar woonkamer
4. Discussie: waar beginnen we
morgen?

Wat is eHealth?
eHealth is het gebruik van
nieuwe informatie- en
communicatietechnologieën,
en met name internet-
technologie, om gezondheid
en gezondheidszorg te
ondersteunen of te
verbeteren.

Eigen regie & technologie: krachtige combinatie
encouragementempowerment equity
entertainingeasy to use engaging
net zo belangrijk!
Bron: Eysenbach G, J Med Internet Res 2001;3(2):e20

eHealth: hoe worden we daar beter van?
…de weg naar een gezonder Nederland
Er komt steeds meer bewijs dat goed geïnformeerde, betrokken en
meebeslissende mensen bijdragen aan zinnige zorg én dat zij een betere
kwaliteit van leven ervaren.
Bronnen: Nivel (2015) Zelfmanagement door mensen met chronische ziekten Kennissynthese van
onderzoek en implementatie in Nederland.
Vital Innovators (2016) Maatschappelijke Business Case Zelfzorg Ondersteund
3 vragen:
1. Werkt het?
2. Helpt het?
3. Rendeert het?

Mantra #1
Het gaat om het leven, niét om de ziekte
(en voorál niet om de technologie)
Bron: https://ipositivehealth.com/

Mantra #2
Samen is beter (aka: eHealth should be bHealth)

Wat staat er vandaag op het menu?
1. eHealth: wat is het en hoe
worden we er beter van?
2. eHealth in de praktijk:
transmurale samenwerking in
communicatie en informatie
3. eHealth en de toekomst: van
wachtkamer naar woonkamer
4. Discussie: waar beginnen we
morgen?

Artseneed
“Ik zweer/beloof dat ik de geneeskunst zo goed als ik kan zal
uitoefenen ten dienste van mijn medemens.
Ik zal zorgen voor zieken, gezondheid bevorderen en
lijden verlichten.
Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn
opvattingen. Ik zal aan de patiënt geen schade doen.
Ik luister en zal hem goed inlichten.
Ik zal geheim houden wat mij is toevertrouwd.
Ik zal de geneeskundige kennis van mijzelf en anderen
bevorderen.
Ik erken de grenzen van mijn mogelijkheden. Ik zal mij open
en toetsbaar opstellen, en ik ken mijn verantwoordelijkheid
voor de samenleving. Ik zal de beschikbaarheid en
toegankelijkheid van de gezondheidszorg bevorderen. Ik
maak geen misbruik van mijn medische kennis, ook niet
onder druk. Ik zal zo het beroep van arts in ere houden. Zo
waarlijk helpe mij God almachtig / Dat beloof ik”.

Hoe communiceren wij?

< 50% mondelinge informatie onthouden

Doelen en gewenste resultaten
•EEN TOOL IS GEEN DOEL!
•Betere grip en begrip patiënt
• Betere gezondheid
•Efficiënte zinnige zorg

Begrip en grip bij patiënt over ziekte en
behandeling
• Wil weten wat er aan de hand is
• Wil weten wat er gaat of kan gebeuren
• En krijgt dan pas grip en kan keuzes maken
• Patiënten(be)grip = context (80%) + data (20%)
• KENNISOVERDRACHT IS CRUCIAAL VOOR BEGRIP
• GOED GESPREK
• HERHAALBAAR, BEGRIJPELIJK, DEELBARE INFORMATIE

Praktische eHealth communicatie
Hoe kan het beter?

Communicatiemethoden- NU
Vormen
• Het gesprek
• Folder
• Hybride oplossing (Inforium)
• E-consult
• Videoconsult
• Zorgportaal/PGO
Kenmerken
• Persoonlijke data
• Relevante context
• Multimedia
• Begrijpelijkheid
• Herhaalbaarheid/Deelbaarheid
• Een/Twee-weg communicatie
• Gebruiksvriendelijkheid
• Bereik populatie

Het gesprek
Voordelen:
• Super persoonlijk
• Non-verbale communicatie
Nadelen:
• Slechte retentie informatie
• Wel (deels) op te nemen! (efficiëntie?)
• Persoonlijke data
• Relevante context
• Multimedia
• Begrijpelijkheid
• Herhaalbaarheid/Deelbaarheid
• Een/Twee-weg communicatie
• Gebruiksvriendelijkheid

De folder
Voordelen
• Zeer hoge acceptatie
• Gestructureerd
Nadelen:
• Beperkte hoeveelheid onderwerpen
• Matig gelezen, Snel kwijt
• Begrijpelijkheid? Laaggeletterden ?
• Persoonlijke data
• Relevante context
• Multimedia
• Begrijpelijkheid
• Herhaalbaarheid/Deelbaarheid
• Een/Twee-weg communicatie
• Gebruiksvriendelijkheid

Website
Voordelen
• Goede acceptatie, deelbaar
• Vaak beter leesbaar
• Uitgebreide informatie met multimedia
Nadelen:
• Men gaat niet naar website, maar Google
• Vaak te veel of niet–relevante informatie
• Patiënten verdwalen
• Persoonlijke data
• Relevante context
• Multimedia
• Begrijpelijkheid
• Herhaalbaarheid/Deelbaarheid
• Een/Twee-weg communicatie
• Gebruiksvriendelijkheid

Hybride oplossing
- Digitaal
- Tekst
- Afbeeldingen
- Animaties
- Folders
- Websites
- Links
- Apps
- Integratie
- Op maat gekozen
• Video inforium

Hybride oplossing
Voordelen
• Zeer eenvoudig met hoge acceptatie
• Ook mogelijk voor minder geletterden
• Gestructureerd in zorgpaden en transmuraal
• Privacy beschermd (dokter en patiënt)
Nadelen:
• Geen persoonlijke data
• Een-weg communicatie
• Persoonlijke data
• Relevante context
• Multimedia
• Begrijpelijkheid
• Herhaalbaarheid/Deelbaarheid
• Een/Twee-weg communicatie
• Gebruiksvriendelijkheid

E-consult
Voordelen:
• Persoonlijk en twee-weg communicatie
• Asynchroon (tijdstip onafhankelijk)
• Gestructureerd
Nadelen:
• Ingewikkeld
• Selectieve toepassingsmogelijkheden
• Persoonlijke data
• Relevante context
• Multimedia
• Begrijpelijkheid
• Herhaalbaarheid/Deelbaarheid
• Een/Twee-weg communicatie
• Gebruiksvriendelijkheid

Videoconsult
Voordelen
• Persoonlijk
• Geen reistijd patiënt
Nadelen:
• Ingewikkeld
• Lichamelijk onderzoek en niet-verbale communicatie beperkt
• Weinig efficiëntiewinst zorgverlener
• Persoonlijke data
• Relevante context
• Multimedia
• Begrijpelijkheid
• Herhaalbaarheid/Deelbaarheid
• Een/Twee-weg communicatie
• Gebruiksvriendelijkheid

Zorgportaal/ PGO
Voordelen
• Persoonlijke data
• Gestructureerd
• PGO patiënt echt centraal en transmuraal
Nadelen:
• Ingewikkeld, matige acceptatie
• Weinig tot geen context
• Begrijpelijkheid? Laaggeletterden ?
• Persoonlijke data
• Relevante context
• Multimedia
• Begrijpelijkheid
• Herhaalbaarheid/Deelbaarheid
• Een/Twee-weg communicatie
• Gebruiksvriendelijkheid

Gesprek Folder Website Inforium E-consult Videoconsult Zorgportaal
Persoonsdata + - -- - + + +
Relevante
context
+ + +/- + + + +/-
Multimedia +/- - + + +/- +/- +
Herhaal-
/deelbaar
_ + + + +/- +/- +
Uni/bilateraal Bi Uni Uni Uni Bi Bi Bi
Gebruiksvriendelijk + + +/- + +/- - -
populatie + + + + - - +/-
FUNCTIONALITEIT 9

Acceptatie in de praktijk
Gesprek Folder Website Inforium E-consult Videoconsult Zorgportaal
Functionaliteit 9
Acceptatie 10 10 7 8 2 2 2
RESULTAAT
RESULTAAT = FUNCTIONALITEIT X ACCEPTATIE

Wat geeft het beste resultaat?
•De absolute Nummer 1 blijft het GESPREK!
•Het gaat om EN-EN, niet OF-OF
•Voor RESULTAAT is ACCEPTATIE belangrijker dan
functionaliteit
Gesprek Folder Website Inforium E-consult Videoconsult Zorgportaal
Functionaliteit 9 4 5 6 7 8 8
Acceptatie 10 10 7 8 2 2 2
RESULTAAT 90 40 35 48 14 16 16

Intelligentie/geletterdheid

Ehealth functionaliteit
enkelvoudig chronisch multimorbiiteit
2
w
e
g
1
w
e
g
zorgvra
ag

zorgpopulatie: 0-2e lijn
eerste tweede
H
o
o
g
n
o
r
m
a
a
l
L
a
a
g
nulde
opleiding
lijn

Transmurale samenwerking
patiëntencommunicatie

mei 2016- april 2017
Stichting BetrouwbareBron
Project CHIP Almere
(Connected Health Information Platform)
De patiënt als platform

Regio Almere
populatie 200.000
mei 2016-april 2017
Connected Health Information Platform
1 transmurale tool
• 14 huisartsencentra
• 14 apotheken
• 17 afdelingen Flevoziekenhuis
• 1 ZBC
1 gemeenschappelijke database
• > 30.000 irecords

Voorwaarde Inforium gebruik:
Alle content komt ter beschikking
van de gemeenschap!!!

Gedeelde Database
• Nationale informatie
• Lokale informatie
• Inforium: alle content is ter beschikking gemeenschap
• Zorgverleners: Delen alles en hebben toegang tot alle
gezondheidsinformatie

Gebruik Inforium per groep 2016

Acceptatie cijfers
• Procentaantal van patiënten die Inforium accepteert : 93%
• Dokters (115/121) 95%, Assistentes (58/65) 89%
Leeftijd Wel Inforium Geen Inforium Totaal Percentage
0-30 62 6 68 91,2%
31-60 104 3 107 97,2%
60+ 7 4 11 63,6%
173 13 186 93,0%

Flevoziekenhuis
Patiëntvragenlijsten
• 68,8% scoort een 7 of hoger ( n=868)

Helpt informatie bij beslissen?
Patienten FZ via Inforium
71%
71%
72%
72%
73%
73%
74%
74%
HELPT INFORMATIE UIT DE FOLDER U BIJ BESLISSEN OVER UW ZIEKTE: SCORE JA
Informatiebehoefte
Gemiddelde score Februari Maart April
Informatie behoefte
van patiënten is groot
n=1035

Zorgverleners

Telefonische vragen pijn na ingreep (MKA)
Mrt 15 Apr 15 Mrt 16 okt 16
Inforium
Okt 16
Aantal 1607 1330 1475 1574
Napijn vragen 208 (13%) 131 (10%) 146 (10%) 420 110 (7%)
Maart 2015: 13% medische vragen
April 2015: introductie papieren folder pijn: daling naar 10%
Oktober 2016: digitale folder pijn (PDF): opnieuw daling naar 7%

Milieu- en kostenbesparing
• KNO (sinds 2012): 90% folderreductie in 1,5 jaar
• Kaakchirurgie gedurende Project CHIP:
• Bestellingen van 300 per week naar 100 per kwartaal
• (van 13.000 naar 400 = 97% reductie)
• Geen transport en drukkosten
• Kwalitatief hoger en actueler (geen oude folders)

Therapietrouw longmedicatie
(apotheek Zorggroep)
• Chronische patiënten: telefonisch contact
• Interventie: Inforium met video-instructie
Therapieontrouw Interventie (n=99) Controle (n=134)
T=0 37 (37,4%) 37 (27,6%)
T=6 maand 28 (28,2%) 35 (26,1%)
Absolute reductie 9,2% 1,5%

Project CHIP Database

Tevreden patiënten en zorgverleners
Meer grip en begrip
Hogere therapietrouw
Zinnige efficiënte zorg
Eindrapportage: www.projectCHIP.nl/eindrapportage

Wat staat er vandaag op het menu?
1. eHealth: wat is het en hoe
worden we er beter van?
2. eHealth in de praktijk:
transmurale samenwerking in
communicatie en informatie
3. eHealth en de toekomst: van
wachtkamer naar woonkamer
4. Discussie: waar beginnen we
morgen?

Het nieuwe zorgwerken: een persoonlijke
gezondheidsomgeving voor ondersteunde
zelfzorg – van wachtkamer naar woonkamer

Een persoonlijke gezondheidsomgeving:
Wat is dat?
Levenslang hulpmiddel
Gezondheidsinformatie
Verzamelen, beheren en delen

Het MedMij afsprakenstelsel voorziet in generieke
uitwisseling tussen personen en zorgaanbieders
Koppeling
Veel-op-veel en
generiek

Waarom willen we dat eigenlijk?
…de weg naar een gezonder Nederland
Er komt steeds meer bewijs dat goed geïnformeerde, betrokken en
meebeslissende mensen bijdragen aan zinnige zorg én dat zij een betere
kwaliteit van leven ervaren.
Bronnen: Nivel (2015) Zelfmanagement door mensen met chronische ziekten Kennissynthese van
onderzoek en implementatie in Nederland.
Vital Innovators (2016) Maatschappelijke Business Case Zelfzorg Ondersteund
3 vragen:
1. Werkt het?
2. Helpt het?
3. Rendeert het?

Wat staat er vandaag op het menu?
1. eHealth: wat is het en hoe
worden we er beter van?
2. eHealth in de praktijk:
transmurale samenwerking in
communicatie en informatie
3. eHealth en de toekomst: van
wachtkamer naar woonkamer
4. Discussie: waar beginnen we
morgen?

Vooruitgang

Patiënten(be)grip =
context + data

Patienten
Zorgpad
App
Zorgportaal
PGD/PGO
websites
websites
Communicatie
App
App
Papieren folders
Mailbox
D
A
T
A
C
O
N
T
E
X
T
digitale folders

Toekomstprobleem:
Content en onderhoud!!!
Portaal
Afspraakinfo
informatie
Patiënten
data
Vragenlijsten
Voorlichting
App
Chat functie
Informatie
Voorlichting
Zorgdomein
Afspraak info
Informatie
Vragenlijsten
Voorlichting
Telefoon
Afspraakinfo
Informatie
Vragenlijsten
Voorlichting
Videoconsult
Medisch
gesprek
Voorlichting
Online
spreekuur
Chat/mail
Persoonlijke
data
Voorlichting
Inforium
Informatie
Vragenlijsten
Voorlichting

Toekomstprobleem:
Content en onderhoud!!!
Portaal
Afspraakinfo
informatie
Patiënten
data
Vragenlijsten
Voorlichting
App
Chat functie
Informatie
Voorlichting
Zorgdomein
Afspraak info
Informatie
Vragenlijsten
Voorlichting
Telefoon
Afspraakinfo
Informatie
Vragenlijsten
Voorlichting
Videoconsult
Medisch
gesprek
Voorlichting
Online
spreekuur
Chat/mail
Persoonlijke
data
Voorlichting
Inforium
Informatie
Vragenlijsten
Voorlichting

Dubbel N Strategie ( EN-EN)
FUNCTIONALITEIT X ACCEPTATIE = RESULTAAT
6 x 9 = 54
9 X 4 (was 2) = 36 (was 18)
________________________ +
Samen = 90
Push
Portals, apps,
keuzehulpen, PGO

oriëntatie informatie evaluatieimplementatie
voorbereiden
Checklist
Meedoen MedMij
Organisatie
Leverancier
IT-systemen
Werkwijze
MedMij-logo
Start
uitvoeren
Waar beginnen we morgen?
Waar sta jij/jouw praktijk in dit schema?

Geïnspireerd? Zet een eerste stap!
• Medmij: bart.brandenburg@avrio.nl
• Inforium: info@inforium.nl
• ProjectCHIP en Project CHIP mini voor
afdelingen: CHIP@BetrouwbareBron.nl
• Twitter
• @markusoei @bartbrandenburg
• LinkedIn
• https://nl.linkedin.com/in/markusoei
• https://nl.linkedin.com/in/bartbrandenburg