Artikel uit The Asset (jan. 2014). Pizza’s printen in de ruimte of het printen van telefoonhoesjes, sieraden of zelfs wapens. 3D-printen staat volop in de belangstelling. Op beleggingsgebied bestaat echter opvallend weinig keuze. is het een kwestie van tijd tot de massa voor kassa
zorgt of blijft het vooral een speeltje voor ‘geeks’?
Rubber: vandaag zwart, morgen groen (Kunststof Magazine, mei 2013)
3D-printing, schrale keuze voor beleggers
1. 3D-PRINTING
Schrale keuze voor beleggers
pizza’s printen in de ruimte of het printen van telefoonhoesjes, sieraden
of zelfs wapens. 3D- printen staat volop in de belangstelling. Op
beleggingsgebied bestaat echter opvallend weinig keuze.
is het een kwestie van tijd tot de massa voor kassa
zorgt of blijft het vooral een speeltje voor ‘geeks’?
De Nederlandse
consumentenmarkt staat
voor een doorbraak
David Kemps
A
dditive manufacturing, in
de volksmond
3D-printing, vond al zo’n
dertig jaar geleden zijn
oorsprong in NoordAmerika. Vooral om snel
prototypes te kunnen
maken of voor de productie in kleine oplagen van
complexe producten voor
de lucht- en ruimtevaart
en defensie. Toch kwam
het fenomeen pas tien jaar
later echt op gang. Toen
lanceerden de pioniers
Stratasys, 3D Systems en
Z Corporation een betaalbare printer in de markt.
2011 was het jaar van de
doorbraak. 3D-printen
ging in de derde versnelling. Dat gebeurde onder
meer door spraakmakende
producten, zoals de eerste
3D-geprinte auto Urbee
en een 3D-foodprinter.
Ook president Barack
Obama sprak over de
revolutie van 3D-printing.
Na zijn State of the Union
in februari 2013 schoten de
2. 3D-printing
AUTEUR: David Kemps, Sector Banker Industrie bij ABN Amro
koersen van Amerikaanse 3D-printerfabrikanten omhoog. De totale
3D-printmarkt wordt door onderzoeksbureau Wohlers geschat op 2,2
miljard dollar in 2012. Dit bedrag
is de optelsom van de wereldwijde
verkoop van printers, materialen,
software en 3D-geprinte producten.
Ongeveer 618 miljoen dollar van
dit bedrag kan toegerekend worden
aan de verkoop van 3D-printsystemen. Deze cijfers zijn niet onmiddellijk reden voor grote ophef.
Wat de 3D-printmarkt interessant
maakt, is de verwachte jaarlijkse
groei. In 2012 bedroeg deze groei
28,6% ten opzichte van het voorafgaande jaar. Naar verwachting
zetten deze groeicijfers door tot een
wereldwijde omzet van zes miljard
dollar in 2017.
Door het beursplafond Wie in deze snelgroeiende sector wil beleggen, heeft
weinig keuze. Er zijn vier beursgenoteerde machinebouwers, inclusief
de beursgang van ExOne en VoxelJet in 2013. De printerbouwers
Stratasys en 3D Systems profiteerden als pioniers al van de exploderende behoefte aan hun producten.
De koers van Stratasys steeg in twee
jaar met 322%. 3D Systems knalde
met een koersstijging 627% door
het beursplafond. Indirect beleggen
in 3D-printing biedt meer keuzes.
3D-ontwerpsoftware wordt geleverd door bedrijven als AutoDesk
(AutoDesk 123D), Microsoft (3D
Builder) of Dassault (SolidWorks).
Voor de durfal is er het in 3D-bioprinting gespecialiseerde Organovo.
Een andere financieringsmogelijkheid is crowd funding. Platforms als
Kickstarter en Indiegogo verzorgden voor minstens 18 start-ups het
benodigde kapitaal in 2013. Zowel
Stratasys als 3D Systems breidden
hun aanbod uit door internationale
overnames. In januari 2012 sloeg
3D Systems een grote slag met de
overname van concurrent Z Corp.
Ook gekocht werden het Nederlandse ontwerpbureau Freedom of
Creation, Kemo Modelmakerij en
TIM Eindhoven om een Europees
netwerk voor het 3D-printen van
onderdelen op bestelling te vormen.
Stratasys heeft een vergelijkbare
strategie. In 2012 kocht de onderneming het Israëlische Objet en in
2013 werd MakerBot, de marktleider in thuisprinters, overgenomen
voor 400 miljoen dollar.
Hype of groeimarkt? In
de markt doen veel geruchten de
ronde. Hewlett-Packard maakte een
einde aan speculaties over de overname van een 3D-printerbedrijf
met de aankondiging in 2014 zelf
een 3D-printer te lanceren. Canon
wil zijn distributienetwerk in Japan
openstellen voor printers van 3D
Systems. Dochterbedrijf Océ introduceerde 2,5D-printing, waarbij
afbeeldingen een voelbare structuur
krijgen die bijvoorbeeld reproducties van schilderijen meer tot leven
brengen. Het gerucht gaat ook dat
3D-pionier Materialise uit België de
markt verkent naar mogelijkheden
om zijn groei te financieren. Een
IPO (Initial Public Offering) zou
een mogelijkheid zijn. Beleggen
in 3D-printing blijft helaas lastig.
Er is weinig keuze in fondsen en
de marktleiders zijn snel gegroeid,
niet organisch, maar door overnames. Ze gaan ook steeds meer op
elkaar lijken. Waar Stratasys zich
eerst vooral richtte op de zakelijke
markt, zet deze onderneming nu
ook in op de consumentenmarkt
met de aankoop van MakerBot.
Nu de patenten op verschillende
printtechnieken aflopen, doen veel
nieuwe spelers (uit Europa, maar
ook uit Azië) hun intrede. Het
Chinese TierTime Technology verwacht in 2013 ruim 10.000 desktop
3D-printers in Azië te verkopen
en heeft de ambitie om zich op de
Amerikaanse en Europese markt te
begeven.
Ahold, Hema en Blokker
volgen ontwikkelingen
op de voet
webshops maken een indrukwekkende groei door. In Nederland
ligt het initiatief vooral bij de
creatieve consument. Winkelketens als Ahold, Hema en Blokker
volgen deze ontwikkelingen op de
voet, maar zijn in afwachting van
de echte doorbraak. Dit geldt ook
voor grote elektronicabedrijven als
MediaMarkt en Dixons. Zo zijn er
kansen voor kleine innovatieve ondernemers. Dat blijkt uit het grote
aantal ontwerpers, de explosieve
groei van 3D-printwebshops, fysieke 3D-printwinkels en het aantal
geregistreerde printers bij mensen
thuis. Ook al is de schaal per
initiatief nu misschien
nog bescheiden, de
optelsom hiervan
maakt een grote
en veelbelovende
markt. ABN Amro
stelt vast dat printtechnieken in rap
tempo verbeteren
en de mogelijkheden voor industriële
toepassingen snel toe-
nemen. Ook de consument ontdekt
steeds meer de mogelijkheden van
3D-printing en staat er voor open.
Toch is het nog een complex, technisch proces. 3D-printing bevindt
zich nog in de pioniersfase en het
zal een uitdaging zijn een groot
publiek te bedienen.
Beursgenoteerde 3D-bedrijven
Beursgenoteerde 3D-bedrijven
Omzet
Market cap.
Koersgroei YTD 2013
FYE2011
FYE2012
Printers
Jaar van de doorbraak De Nederlandse consumentenmarkt voor 3D-printing is
in 2013 definitief ontwaakt en staat
voor een doorbraak. De technologie om zelf 3D-producten te ontwerpen is eenvoudiger en gebruiksvriendelijker. Ook zijn steeds meer
materialen beschikbaar, waardoor
het aanbod 3D-geprinte producten
groeit. Bovendien is sprake van
een zeer sterke stijging van het
aantal verkooppunten. 3D-print
Beurs
Ticker
Land
($ mln.)
(d.d. 27-11-13)
3D Systems
NASDAQ
DDD
VS
7.690
101%
230
3
Stratasys
NASDAQ
SSYS
VS / Israel
3.780
46%
156
2
15
ExOne
NASDAQ
XONE
VS
771
102%
VoxelJet
NASDAQ
VJET
Duitsland
410
42%
10.140
23%
14,55
1%
709
($ mln.)
289%
Software
AutoDesk
NASDAQ
ADSK
VS
Dassault Systemes
PINK
DASTY
Frankrijk
NASDAQ
ONVO
VS
Medisch (bioprinting)
Organovo
Bron: Reuters (bewerking ABN Amro)
Bron: Reuters (bewerking ABN Amro)
theasset.nl | 31
($ mln.)