Μετά-ιμπρεσιονισμός &
΢υμβολισμός
Δείτε τη διάλεξη: Lecture12 Post Impressionism
https://www.youtube.com/watch?v=tHMEdrA_o0Y&t=154s&
ab_channel=ArtHistorywithTravisLeeClark 1,23,12’’

Μεταϊµπρεσσιονισµός
Οι µεταϊµπρεσσιονιστές ζωγράφοι είναι καλλιτέχνες που ενώ έχουν
σαφώς επηρεαστεί από τις χρωματικές ανησυχίες των ιμπρεσιονιστών,
επικεντρώνουν την προσοχή τους περισσότερο στις εκφραστικές
δυνατότητες του χρώματος και της γραμμής.
Εξάλλου θεωρούν ότι αυτές είναι ποιότητες οι οποίες διαρκούν περισσότερο
στον χρόνο από τις φευγαλέες ιμπρεσσιονιστικές εντυπώσεις του φωτός
και του χρώματος.
Σο 1886, 20 χρόνια από την δημιουργία του έργου του Μονέ «Γεύμα στο
Γρασίδι», ο ιμπρεσιονισμός έχει πλέον καθιερωθεί ως ένα σοβαρό
καλλιτεχνικό κίνημα.
Εκείνη την περίοδο ξεκινά µία συστηματική μελέτη των πλαστικών στοιχείων
της ζωγραφικής, όπως του χώρου, των εκφραστικών ποιοτήτων της
γραμμής, του μοτίβου και του χρώματος και δίνεται βάρος στον συμβολικό
χαρακτήρα του θέματος.
Μία βασική μέριμνα των µεταϊμπρεσσιονιστών ζωγράφων λοιπόν είναι η
ανάδειξη του χώρου, της δοµής και του όγκου σε ένα ζωγραφικό έργο µέσω
της χρήσης του χρώματος και όχι των παραδοσιακών επινοημάτων της
προοπτικής.
΢πουδαιότεροι μεταϊμπρεσσιονιστές ζωγράφοι θεωρούνται οι:
Σερά, Σεζάν, Βαν Γκογκ και Γκωγκέν.

https://www.theartstory.org/artist/toulouse-lautrec-henri/

Moulin Rouge: La Goulue (1891)
Avril (1893)

Σουλούζ Λωτρέκ , Χορός στο Moulin Rouge, 1890

Σουλούζ Λωτρέκ , ΢το Moulin Rouge, 1895

https://www.theartstory.org/artist/van-gogh-vincent/

Βαν Γκογκ, Έναστρη Νύχτα (1889)
https://smarthistory.org/van-gogh-the-starry-night/

1) Πώς εφαρμόζει το χρώμα ο Βαν Γκογκ, σε αυτό το έργο και
2) ΢ε τι διαφέρει η πινελιά (brushstroke) του από τους ιμπρεσιονιστές;

Όλα, και ιδίως ο ουρανός έχουν μεταφραστεί σε βίαιες πινελιές η φορά των
οποίων συνεισφέρει στην αίσθηση της αναστάτωσης που επικρατεί στην
σύνθεση.
΢ε αυτόν το χειρισμό του χρώματος μπορούμε να αναγνωρίσουμε τον τρόπο µε
τον οποίο ο Βαν Γκογκ επηρεάστηκε από την τεχνική του ιμπρεσιονισμού, αλλά
την χρησιμοποίησε για τους δικούς του εξπρεσιονιστικούς λόγους.

Vincent van Gogh
Αυτοπροσωπογραφία,
1887

Βίνσεντ Βαν Γκογκ,
Ηλιοτρόπια,
1888 ή 1889

https://www.theartstory.org/artist/gauguin-paul/

Γκωγκέν , Όραμα μετά το κήρυγμα (Ο αγώνας του Ιακώβ με τον άγγελο),1888

Ποια τεχνικά επινοήματα χρησιμοποιήθηκαν για να τονιστεί η επιπεδότητα του
πίνακα σε βάρος της προοπτικής αναπαράστασης του βάθους;

1. Δεν υπάρχει γραμμή του ορίζοντα,
2. Ούτε σκίαση των μορφών,
3. Σο χρώµα είναι ομοιόμορφο παντού και γεμίζει επίπεδα και σχήματα
4. Σα περιγράμματα των μορφών είναι έντονα

Ο Κίτρινος Χριστός μαζί με
τον Πράσινο Χριστό
θεωρούνται από τα πλέον
σημαντικά έργα του
΢υμβολισμού στη ζωγραφική
Πωλ Γκωγκέν,
Κίτρινος Χριστός,
1889

Πωλ Γκωγκέν,
Πράσινος Χριστός,
1889

Πωλ Γκωγκέν,
Nafea Faa Ipoipo
(Πότε θα παντρευτείς;)
1892

Ο πίνακας «Nafea Faa Ipoipo»
(Πότε θα παντρευτείς;)
πωλήθηκε έναντι 300
εκατομμυρίων δολαρίων, ποσό
ρεκόρ που τον φέρνει στην
πρώτη θέση της λίστας με τα
πιο ακριβοπληρωμένα έργα
τέχνης.
Όμως σύμφωνα με το άρθρο
των New York Times το ακριβές
πόσο ήταν 210 εκατομμύρια $:
https://www.nytimes.com/2017
/07/03/arts/design/lawsuit-
reveals-gauguin-painting-was-
not-worlds-most-expensive.html
Πωλ Γκωγκέν,
Nafea Faa Ipoipo
(Πότε θα παντρευτείς;)
1892

https://www.theartstory.org/artist/seurat-georges/

Λεπτομέρεια από το: Απόγευµα Κυριακής στο νησί Grande Jatte
Νεοϊμπρεσιονισμός (πουαντιγισμός – ντιβιζιονισμός):
Καλλιτεχνικό κίνημα του τέλους του 19ου αιώνα καθοδηγούμενο από τον Ζορζ
΢ερά και τον Πολ ΢ινιάκ (Paul Signac), οι οποίοι πρώτοι εφάρμοσαν στα έργα
τους τις θεωρίες για το χρώμα. Σο κίνημα αυτό ήταν στενά συνδεδεμένο με τον
ιμπρεσιονισμό, αλλά τα έργα των νεοiμπρεσιονιστών ήταν πιο αυστηρά.
Ντιβιζιονισμός (divisionisme): Από τη γαλλική λέξη «division», η οποία σημαίνει
διαίρεση.
Πουαντιγισμός (pointillisme): Από τη γαλλική λέξη «point», που σημαίνει
κουκκίδα ή στίγμα.

΢ερά, Απόγευμα Κυριακής στο νησί Grande Jatte, 1884-1886, 308 x 207 εκ.

΢ερά, Απόγευμα Κυριακής στο νησί Grande Jatte, 1884-1886, 308 x 207 εκ.
ΕΡΩΣΗ΢ΕΙ΢
1) Ποιά τεχνική χρησιμοποίησε;
2) Ποια αίσθηση χρόνο δημιουργεί αυτό το έργο; ΢ε τι διαφέρει από την
αίσθηση χρόνου των ιμπρεσιονιστών;

΢ερά, Απόγευμα Κυριακής στο νησί Grande Jatte, 1884-1886, 308 x 207 εκ.
Ο ΢ερά επικεντρώθηκε και μελέτησε ζητήματα όπως το φως, το χρώμα και η
φόρμα. Προσπάθησε να εφαρμόσει μια νεοανακαλυφθείσα οπτική τεχνική και
τις χρωματικές θεωρίες για να αποδώσει το θέμα του. Χωρίς να χρησιμοποιήσει
περιγράμματα, παρέθεσε μικρές και ακριβείς πινελιές-κουκκίδες (όπως ένα
ψηφιδωτό) διαφορετικού χρώματος, τη μία κοντά στην άλλη, στην κατάλληλη
θέση, έτσι ώστε να αναμειγνύονται οπτικά, όταν ο θεατής βλέπει το έργο από
απόσταση.

΢ερά, Απόγευμα Κυριακής στο νησί Grande Jatte, 1884-1886, 308 x 207 εκ.
΢την αίσθηση του χρόνου που αποπνέει αυτό το έργο υπάρχει µία
επιβλητικότητα και ηρεμία, δημιουργεί την αίσθηση της διάρκειας και της αργής
κίνησης, σε αντίθεση µε την φευγαλέα ματιά και την στιγμιαία δράση που
επιζητούσαν να αιχμαλωτίσουν οι ιμπρεσιονιστές.

https://www.theartstory.org/artist/cezanne-paul/

https://smarthistory.org/cezanne-mont-sainte-victoire/ 5.20’’
Paul Cézanne, Το βουνό Sainte-Victoire , 1902–04, λάδι σε καμβά, 73 x 91,9εκ.

Πολ ΢εζάν, Νεκρή φύση με βάζο, κύπελλο και μήλα, περ. 1877

Πολ ΢εζάν, χαρτοπαίκτες, 1892–93

Πολ ΢εζάν,
χαρτοπαίκτες,
1892–93
΢το Κατάρ βρίσκεται και ο δεύτερος πιο ακριβοπληρωμένος πίνακας, ένα έργο του
Πολ ΢εζάν, που είχε αγοραστεί έναντι 259 εκατομμυρίων δολαρίων, το 2011.
Ο πίνακας ανήκε στον συλλέκτη Ρούντολφ ΢τέχελιν, ο οποίος τον είχε δανείσει στο
Μουσείο Σέχνης της Βασιλείας. Αποφάσισε, όμως, να τον πουλήσει, μετά από
διαφωνία με το Μουσείο.
Η βασιλική οικογένεια του Κατάρ έχει ξοδέψει τεράστια ποσά τα τελευταία χρόνια
για να αγοράσει δυτική τέχνη.

https://www.theartstory.org/artist/rodin-auguste/

Ροντέν
Άγιος
Ιωάννης ο
Βαπτιστής
1880
203 x 71,7 x
119,5 cm
Ροντέν,
Άνδρας
που
βαδίζει
1905

Ροντέν,
Άνδρας
που
βαδίζει
1905
ΕΡΩΣΗ΢Η:
Ποιο στοιχείο αναδεικνύει
την συγγένεια της δουλειάς του
Ροντέν µε την ιμπρεσσιονιστική
φιλοσοφία;

Ροντέν,
Άνδρας
που
βαδίζει
1905
Χρησιμοποιούσε προσθετική
γλυπτική πλάθοντας πηλό µε τα ίδια
του τα χέρια και όχι σμιλεύοντας µε
εργαλεία. Με αυτό τον τρόπο
ένιωθε πιο απτά τις πιο λεπτές
διακυμάνσεις υφής των επιπέδων
και αιχμαλώτιζε το φευγαλέο
παιχνίδι της ζωντανής κίνησης.
Αυτή η εμμονή στην αμεσότητα
της εμπειρίας, αν και απτικής σε αυτή
την περίπτωση, και στις εφήμερες
ποιότητες της ζωής, αναδεικνύει
την συγγένεια της δουλειάς του
Ροντέν µε την ιμπρεσσιονιστική
φιλοσοφία.

Συµβολισμός
Προς το τέλος του 19ου αιώνα οι ζωγράφοι ενδιαφέρονται να
αναπαραστήσουν το θέμα τους όχι μιμούμενοι την πραγματικότητα, αλλά
ερμηνεύοντάς την. Αυτό ήταν εφικτό καταγράφοντας στο έργο τους µία
υποκειμενική ματιά ενός, σε ένα μεγάλο βαθμό, φανταστικού κόσµου που
δημιουργούσαν µε την φαντασία τους και όχι την οπτική εμπειρία που
είχαν του περιβάλλοντός τους. Σο χρώµα, η γραμμή και το σχήμα
αποσπάστηκαν από την οπτική εικόνα και έγιναν σύμβολα των
προσωπικών συναισθημάτων του κάθε καλλιτέχνη. Αυτοί οι καλλιτέχνες
απέρριψαν τον οπτικό κόσμο και τους ενδιέφερε αποκλειστικά να
εκφράσουν την πραγματικότητα σύμφωνα µε το πνεύµα και την ενόραση.
Με ένα παρόμοιο τρόπο και οι ιμπρεσιονιστές και μετά-ιμπρεσιονιστές
που εξετάστηκαν παραπάνω είχαν επικεντρώσει την προσοχή τους στο
συναίσθημα και την αίσθηση µε αποτέλεσµα να μεταμορφώνουν την
πραγματικότητα.

https://www.theartstory.org/artist/rousseau-henri/
https://www.youtube.com/watch?v=gqYGkKmC8as&ab_channel=ArtHistory101

Χένρι Ρουσώ, Η κοιµώµενη τσιγγάνα, 1898
Χένρι Ρουσώ

https://www.theartstory.org/artist/munch-edvard/
https://www.youtube.com/watch?v=OB7GjVdlJnI&ab_channel=ArtHistory101

Εντουάρ Μουνχ,
η κραυγή,
1893
“΢ταμάτησα και έσκυψα στο
κιγκλίδωμα, σχεδόν νεκρός με
κούραση. Πάνω από το μπλε-
μαύρο φιόρδ κρέμονταν τα
σύννεφα, κόκκινα σαν αίμα και
γλώσσες φωτιάς. Οι φίλοι μου
με είχαν αφήσει, και ήμουν
μόνος μου. Σρέμοντας από
αγωνία, συνειδητοποίησα την
απέραντη, άπειρη κραυγή της
φύσης. "
-- Edvard Munch

Edvard Munch, Χωρισμός, 1896

Edvard Munch,
Eye in Eye,
1894

https://www.theartstory.org/artist/redon-odilon/
https://www.lifo.gr/culture/eikastika/o-ontilon-renton-o-mystiriakos-kosmos-toy-
kai-mia-filia-poy-sfragise-tin-tehni

Ρεντόν,
Το μάτι, σαν ένα παράξενο
μπαλόνι κινείται προς το άπειρο,
1882

Odilon Redon,
"Κύκλωπας",
1914
«Σα σχέδιά μου εμπνέουν και
δεν πρέπει να ορίζονται. Μας
τοποθετούν, όπως και η
μουσική, στο διφορούμενο
βασίλειο του
απροσδιόριστου».
Odilon Redon

Odilon Redon, "Κοχύλι", 1912