Op de website van Velov lezen we: “In team dragen we een gezamenlijke verantwoordelijkheid in de opleiding van toekomstige leerkrachten”. Met het thema “Team” willen de organisatoren van Velov de discussie over het belang van samenwerking tussen lerarenopleiders aanzwengelen. Dit symposium richt zich specifiek op “teacher design teams” (TDT) als strategie om lerarenopleiders te professionaliseren. TDTs bieden ruimte aan lerarenopleiders om zich te professionaliseren in een bepaald onderwerp en tegelijk curriculummaterialen te ontwerpen. De vraag is echter hoe dergelijke professionaliseringactiviteiten succesvol geïntegreerd kunnen worden in een lerarenopleiding. Dit symposium bundelt drie studies die elk vanuit een ander perspectief dit vraagstuk bestuderen. In een eerste presentatie worden de bevindingen gerapporteerd uit een Delphi-studie. Deze studie gaat na welke condities van belang zijn voor de implementatie van TDTs voor ICT-integratie in de lerarenopleiding. Een tweede bijdrage richt zich op de uitkomsten van teacher design teams en hoe de processen tijdens de interventie geleid hebben tot nieuwe curriculummaterialen. De derde onderzoeksbijdrage gaat na hoe de participatie van lerarenopleiders aan onderzoekende leergemeenschappen, in samenwerking met leraren, kan bijdrage tot hun eigen professionele ontwikkeling.

1. VELOV
2015
Symposium
Teacher
Design
Teams
Een
nieuwe
kijk
op
het
professionaliseren
van
lerarenopleiders
Voorzi<er:
Jo
Tondeur
Discussant:
Wouter
HusCnx
Sprekers:
Heleen
Becuwe,
Vicky
Willegems,
Bram
Pynoo
&
Veronique
Sanctobin

2.
Condi6es
voor
de
succesvolle
implementa6e
van
Teacher
Design
Teams
Een
casus
van
ICT-­‐integra6e
in
de
lerarenopleiding
Heleen
Becuwe,
Jo
Tondeur,
Natalie
Pareja
Els
Castelein,
Jeroen
Thys

3. Introduc6e
VOETen
voor
ICT
in
BO
en
SO
ICT-­‐competente
(student)leraren
ICT-­‐competente
lerarenopleiders

4. Probleemstelling
Kloof
tussen
manier
waarop
ICT
aan
bod
komt
in
de
lerarenopleiding
en
hetgeen
van
toekomsCge
leraren
wordt
verwacht
(Tondeur,
Pareja,
van
Braak,
Fisser,
&
Voogt,
2013)

5. Probleemstelling
• Hoe
kunnen
lerarenopleiders
ICT-­‐competenter
worden?
Ø
door
in
teamverband
eigen
lessen
te
(her)ontwerpen
(cf.
Alayyar
e.a.,
2012;
Angeli
&
Valanides,
2005;
Polly,
2011)

6. #SoE-­‐TDT
project
• Teacher
Design
Team
=
een
groep
van
twee
of
meer
leraren(opleiders)
die
samen
curriculummaterialen
(her)ontwerpen
(Handelzalts,
2009)
• 4
Teacher
educator
Design
Teams
(TeDTs)
in
4
≠
Vlaamse
lerarenopleidingen

7. Doelen
van
het
#SoE-­‐TDT
project
gezamenlijk
digitale
curriculummaterialen
voor
de
lerarenopleiding
ontwikkelen
professionalisering
lerarenopleiders
op
het
vlak
van
ICT-­‐integra6e

8. #SoE-­‐TDT
project:
de
3
O’s
1)
Ontwerp
2)
Ondersteuning
3)
Onderzoek

9. 1)
Ontwerp
• Leerlijn
mediagele<erdheid
kleuteronderwijs
• Digitalisering
cursussen
mediakunde
• Blended
traject
lesvoorbereidingen
• Blended
traject
wereldoriëntaCe

10. 2)
Ondersteuning

11. 3)
Onderzoek
Onder
welke
condiCes
kunnen
TeDTs
voor
ICT-­‐integraCe
succesvol
zijn?

12. Delphi
studie
(1)
het
raadplegen
van
een
mondig
onderzoeksveld
(2)
op
een
anonieme
manier
(3)
in
verschillende
ronden
(4)
met
terugkoppeling
van
de
resultaten
(5)
de
mogelijkheid
voor
de
deelnemers
om
hun
standpunt
te
herzien
(Koster,
2003)

13. (1)
Het
raadplegen
van
een
mondig
onderzoeksveld
Groep
N
(1ste
R)
N
(2e
R)
Deelnemers
TeDTs
14
9
Coaches
6
5
Opleidingshoofden
4
6
ResonanAegroepsleden
8
6

14. (2)
Op
een
anonieme
manier
• Google
Form
• Limesurvey

15. (3)
In
verschillende
ronden
• Ronde
1:
uitgebreide
literatuurstudie
à Negen
thema’s
à Open
vragen
à KwalitaCeve
analyse
Ontwerptaak
Samenstelling
van
het
team
Samenwerking
Ontwerpac6viteiten
Coach
Externe
ondersteuning
Rol
van
het
beleid
Structurele
randvoorwaarden
Coördina6eprocedures

16. (3)
In
verschillende
ronden
• Ronde
2:
zespunt
Likertschaal
à 76
stellingen
à 1:
helemaal
niet
belangrijk
tot
6:
noodzakelijk
à KwanCtaCeve
analyse

17. InterkwarCelafstand
IKA≤0,5
0,5<IKA≤1
IKA>1
Mediaan
1-­‐2
3-­‐4
5-­‐6
Hoge
consensus
MaCge
consensus
Lage
consensus

18. (4)
Met
terugkoppeling
van
de
resultaten
+
(5)
De
mogelijkheid
voor
de
deelnemers
om
hun
antwoorden
te
herzien
• In
de
derde
ronde:
28
condiCes
• CondiCes
met
mediaan
≥
5
in
ronde
2
• Lage
(*),
maCge
(**)
of
hoge
consensus
▫ Hoeveel
eensgezindheid
over
het
belang
van
een
condiCe?

19. Resultaten

20. Resultaten

21. Resultaten

22. Resultaten

23. Resultaten

24. Resultaten

26. Resultaten

27. Conclusie
• Teamsamenstelling
▫ Wat
met
de
groo<e?
(Handelzalts,
2009;
Tondeur,
Pareja
Roblin
&
Thys,
2012;
Truijen,
Sleegers,
Meelissen,
en
Nieuwenhuis
2013)
• De
coach
stuurt
en
trekt,
bewaakt
het
proces,
is
flexibel
▫ “guiding
leader”,
procesbewaker
(Becuwe,
Tondeur
&
Pareja
Roblin,
2014);
flexibel
(Petrone
&
Orquist-­‐
Ahrens,
2004)

28. Conclusie
• De
rol
van
het
beleid:
▫ innovaCe
aannemen,
innovaCe
operaConaliseren
in
de
prakCjk
en
innovaCe
erkennen
als
een
deel
van
het
systeem
(Hipp
e.a.,
2008)
• Opvallend:
ruimte
in
de
taakbelasCng
lijkt
voor
(bijna)
alle
respondenten
belangrijk:
▫ Onvoldoende
Cjd
is
een
belemmerende
randvoorwaarde
voor
het
werk
in
TDTs
(Handelzalts,
2009)

29. Discussie
• Resultaten
casusspecifiek
voor
ICT-­‐integraCe
?
• “Externe
ondersteuning”
en
“coördinaCeprocedures”
minder
belangrijk?
• Zijn
er
condiCes
die
volgens
jullie
ontbreken?

61. 26-­‐2-­‐2015
VELOV
Symposium
Teacher
Design
Teams
ICT-­‐competenCes
van
lerarenopleiders:
van
een
ontwikkelingsprofiel
via
ICT
design
teams
naar
meer
ICT-­‐competente
lerarenopleiders
Presentatoren:
Bram
Pynoo,
ENW
AUGent
Veronique
Sanctobin,
PCVO
PerspecCef
Jo
Tondeur,
Universiteit
Gent
Co-­‐auteurs:
Mark
Verbeke
(CVO
Kisp),
Jouri
van
Landeghem
(HoGent),
Griet
Lust
(Arteveldehogeschool),

62. Project
ICT
competenCes
van
lerarenopleiders
interENW/RP
project
met
het
ENW
AUGent
als
penvoerende
instelling.
Andere
ENWs/RP
maken
deel
uit
van
de
stuurgroep
en
de
ICT
design
teams
Eerste
fase
(2012-­‐13):
ontwikkeling
van
het
Vlaamse
ICT
ontwikkelingsprofiel
voor
lerarenopleiders
Tweede
fase
(2014-­‐15):
ICT
design
teams

63. ICT
Design
Teams
ICT
Design
Teams:
teams
van
lerarenopleiders/
lectoren/experten
die
gezamenlijk
een
ontwerpproces
doorlopen
teneinde
een
kwalitaAef
product
af
te
leveren.
Het
doel
van
de
design
teams
is:
(1)
versterken
van
ICT-­‐competenAes:
(2)
bijdragen
tot
de
verdere
professionalisering
van
lerarenopleiders;
en
(3)
samenwerking
tussen
diverse
actoren
in
het
onderwijsveld
te
sAmuleren
Uit
ten
minste
drie
verschillende
instellingen
Financiering:
10.000€
per
design
team,
max.
5000€
voor
trekker
Teamleden
nemen
deel
op
vrijwillige
basis!

64. CondiCes
Bo<om-­‐up
proces
Deelname
op
vrijwillige
basis,
maar
eens
geëngageerd,
wordt
een
bijdrage
verwacht
aan
het
design
team,
en
wordt
verwacht
om
de
bevindingen
te
delen
met
collega’s
Aanvraagformulier
is
een
startpunt
en
richtlijn.
Op
basis
van
vastgestelde
noden
kan
de
route
aangepast
worden.

65. Vier
ICT
design
teams,
vier
werkwijzen
Design
team
Invalshoek
Verwachte
uitkomst
Methode
Smart
Science
Kunnen
mobiele
devices
lln
moC-­‐veren
voor
STEM
Verschillende
types
videos,
bruikbaar
in
een
FTC
context
Workshops
gericht
op
creëren
video's
Moderne
Vreemde
Talen
ICT-­‐tools
voor
samenwerkend
leren
Verschillende
les(deel)pakke<en
Voorbereidende
workshops
gevolgd
door
brainstorm
sessies
Blended
Learning
Hoe
kunnen
lerarenopleiders
hun
cursus
blended
maken
Stappenplan,
prototypes
Community
of
PracCce;
onderwerpen
zijn
vastgelegd
in
1e
CoP
Kunst
&
Cultuur
Een
noodzaak
om
te
werken
rond
ICT
competenCes
Traject
Street
Art
in
Gent
Workshops
gericht
op
het
bereiken
van
het
eindproduct

66. TussenCjdse
resultaten
Projectsite
ENW
AUGent:
h<p://www.enwaugent.be
CommunicaCekanalen
ICT
Design
Teams
Smart
Science:
google
drive
Kunst
&
Cultuur:
h<p://projectstreetartgent.weebly.com/
Blended
Learning:
LinkedIn
groep,
Linoit,
google
drive
Moderne
Vreemde
Talen:
Basecamp

67. Gecombineerd
onderwijs
als
krachCge
tool
ter
ondersteuning
van
het
talenonderwijs
Véronique
Sanctobin
S.L.O.
Het
PerspecCef
PCVO
Gent

68. Actoren
UGent
Hilde
Lauwers
HoGent
Annemie
Demol
HoWest
Filip
Verroens
Thomas
More
Katelijne
Van
der
Pas
PCVO
Het
PerspecCef
Trui
Van
de
Casteele
CoördinaCe
door
Het
PerspecCef
▫ Véronique
Sanctobin
Voorgeschiedenis:
ENW
AUGent-­‐project
2013-­‐2014

69. Profielen
• Geïntegreerde/Specifieke
lerarenopleiding
⇒ Lerarenopleiders
(taal
en/of
taaldidacCek)
• ICT-­‐competenCe
:
beginsituaCe
=
divers

70. Doelen
• Processen
Ø Professionalisering
via
samenwerkend
leren
Ø ExperCsedeling
• Producten
Ø Goede
prakCjk
(Teach as you preach !)
Ø Handleidingen
=>
Studiedag,
najaar
2015
+
website

71. Model
Analyse
Ontwerp
Design
PrakCjk
ReflecCe

72. Tijdspad
• Mei-­‐juni
2014:
opstart
• Vanaf
augustus
2014:
workshops
• December
2014:
“buzz-­‐sessies”
• 5
maart
a.s.:
“synergeCsche
sessie”
• Schooljaar
2015-­‐16
:
implementaCe
en
rapportering

73. Voorbereiding
• 3
workshops
door
Bram
Bruggeman
als
ICT-­‐expert
▫ Blogs
▫ Samenwerkend
leren
▫ CommuniCes
of
PracCce
(CoP’s)
=>
h<p://mvt-­‐ict.posthaven.com
• Fiche
invullen
als
leidraad
bij
het
ontwerp
=>
Ordening
volgens
4C/ID-­‐model
(van
Merriënboer)

74. Lopende
projecten
• Werken
aan
mediawijsheid
via
blogging
• Bloggen
doorheen
de
opleiding
(leerlijn
+
scorewijzer)
• Een
CoP
rond
het
zelfstandig
naamwoord
• Skypen
over
de
taalgrens
• Edmodo
in
het
VWO
Italiaans
• Taal-­‐
en
prakCjkleraren
leren
van
elkaar

75. Tool

76. CondiCes
voor
succes
• ICT
:
verder
gaan
dan
het
technische
aspect
• Focus
en
toewijding
van
de
deelnemers
• Autonomie
–
verbondenheid
-­‐
competenCe
• Goede
overlegtool
• Bo<om-­‐up
>
“Work
in
progress”
(Cjd
!)

77. Discussie
Hoe
verankeren
in
onderwijs?
ScripCeonderzoek
Aygul
Bo<om-­‐up
Inhoud?
Engagement?
Wat
is
het
beste
format
om
de
gegenereerde
kennis
te
ontsluiten?

78. Bedankt!
Bram
Pynoo
Bram.Pynoo@augent.be
www.augent.be/enw
Veronique
Sanctobin
veronique.sanctobin@scarlet.be
www.hetperspecCef.net

79. Teacher
Design
Teams
Discussie:
Wouter
HusCnx

80. • Doel
▫
Onderzoekende
teams?
▫
Ontwerpende
teams?
▫
CombinaCes?
• Methode
▫
HeurisCek?
–
Welke
stappen?
–
Welke
volgorde?
–
Overgang
ene
naar
andere
stap?
Doel
en
methode

81. •
Teacher
design
teams
versus
•
Workshops,
studiedagen
versus
•
MOOCs
ParCcipaCegraad

82. • OpCmale
samenstelling
van
een
TDT
in
een
lerarenopleiding?
• Moeten
ook…
▫ leraren
uit
het
leerplichtonderwijs
betrokken
worden?
▫ lerarenopleiders
uit
andere
instellingen
betrokken
worden?
• Wie
is
begeleider?
Wie
is
expert?,
…
• Wat
is
de
precieze
rol
van
de
begeleider?
Samenstelling
en
rollen

83. • Over
welke
actuele
thema’s
zou
een
TDT
in
de
lerarenopleiding
zich
kunnen
buigen?
• Hoe
creëer
je
taakspanning
in
een
TDT
(voor
alle
leden)?
Inhoudelijke
thema’s

84. • Proces
>
=
<
Product
?
• Contextgebondenheid
van
output?
▫ Gericht
op
‘handleidingen
om…’?
▫ Gericht
op
gecontextualiseerd
ontwerp?
• Hoe
transfer
bewerkstelligen
vanuit
een
TDT?
Resultaten

85. • Hoe
creëer
je
(een
cultuur
van)
TDT’s,
zonder
bedreigend
over
te
komen?
• Hoe
kan
een
sCmulerend
beleid
er
precies
uitzien?
▫ Op
mesoniveau?
▫ Op
macroniveau?
SCmulerend
beleid

86. • DoorloopCjd
TDT’s?
• Inherent
aan
de
opdracht
of
vrijstelling?
• Who
pays
the
bill?
Knelpunten