SlideShare a Scribd company logo
1 of 40
Digital Asset Management
in Musea
Platform landelijk erkende musea - 21 maart 2014
Inhoud
1. DAM(S)?
2. Trends
– omgevingstrends
– situatieschets musea
– praktijkvoorbeelden
3. Kansen en uitdagingen
1. DAM(S)?
Digital assets
• Digitaal bestand (beeld, video, audio,
tekst)
• in verschillende representaties
– bestandsformaten (tiff, jpg, …)
– grootte (master, thumbnail)
• met metadata
– beschrijvende metadata
– technische metadata
Digital Assets Management
System (DAMS)?
• Niet:
– collectie beheren (geen Adlib, TMS)
– bestanden bewerken (geen Photoshop)
– website beheren (geen CMS)
– lange termijn preservering (geen edepot)
– documenten beheren (geen DMS of RMS)
• Wel:
– beheerssysteem voor digital assets
DAM systeem
• Beheersysteem voor digital assets
– toevoegen/verwijderen
– representaties creëren (transcoderen)
– toegang verlenen
– toegang controleren
– zoeken
– metadata beheren
– opslag beheren
Voordelen DAMS: veiligheid
• geen verdwaalde bestanden
• optimalisatie van het rechtenbeheer
binnen de organisatie
• gegevens bij asset bewaard (metadata)
• geen bitrot
• logging
Voordelen DAMS: efficiëntie
• functionaliteiten (metadata,
transcodering, …)
• organisatiebrede toegang tot alle assets
• stimuleert samenwerking binnen de
organisatie
• COPE: create once, publish everywhere
• webgebaseerd en modulair (API’s)
Voordelen DAMS: modulair
2. trends
Trends: digitalisering
Trends: Europeana
mobile devices
Trends: born digital
Bill Spinhoven – iEye (foto: NIMk)
Trends: open data
Trends: open systemen
Trends: Linked Open Data
Standaarden & best practices
SPECTRUM DAMS
Standaarden & best practices
project CEST
3. DAMS in musea: praktijk
DAM in musea: opslag
• file based (mappenstructuur)
– geen metadata
– beperkte zoekmogelijkheden
– geen/lastige transcodering
– duplicaten
DAM in musea: opslag (2)
• capaciteitsprobleem (opslag & netwerk)
• offline/near line storage
– geen controle op bit-integriteit
– verouderde dragers (cd-r!)
– omslachtige backups
DAM in musea: architectuur
• onderdeel van collectiebeheersysteem
• onoverzichtelijke opslag
• moeilijk beheersbare architectuur
• inefficiënte opslag & duplicatie
• werkprocessen vaak heel inefficiënt
DAMS in musea: architectuur
DAM in musea: beleid
• beperkte visie op digitalisering
• beperkte visie op rechten (open data)
• beperkte visie op standaarden
• weinig aandacht voor duurzaamheid
• expertise onvoldoende aanwezig
DAMS in musea: 2 cases
MediaMosa & Felixarchief
AdobeCQ & VIAA
Stedelijke musea Antwerpen
Stedelijke musea Antwerpen
• 2008 werkgroep om DAMS op te zetten
• 2011 effectieve start
plan van aanpak, programma van eisen, acht terabyte voorzien
waarop iedereen zijn beelden zou moeten zetten (niet meer op
documenten-server).
• 2012 bestek opstellen en gepubliceerd, offertes
bekijken, demos bekijken, …
• 2013: gekozen voor Inuits… open source ontwikkelaar
• September 2013: eerste startvergadering met
ontwikkelaar
– Eerste release (versie 0.1) voorzien tegen zomervakantie.
– Met link naar Adlib en naar het Archief en
bibliotheeksysteem Brocade
Provincie Antwerpen
• 2013 vooronderzoek
• 2013 start pilootgroep (FOMU, MOMU,
APA, Warande)
• 2014 in productie
• 2015 uitbreiding naar andere partners
• In scope: eDepot & DAMS
• Out of scope: collectiebeheer, websites, …
PA: architectuur
PA: architectuur
• Open systeem
– RESTfull API’s
– integratie met collectiebeheer en websites
– integratie met eDepot
• Ingebed als module binnen bestaande
architectuur:
– DAMS op basis van CMS DAMS (Adobe CQ)
– eDepot sluit aan bij VIAA
– nieuw te bouwen connector
PA: digitaal beleidsplan
Overkoepelende visienota:
• duurzame bewaring (OAIS)
• rechten & open data (licentiemodel)
• afstemming metadata
• afstemming voorkeursformaten en
representaties
3. Conclusie:
kansen en uitdagingen
kansen
• efficiëntie en duurzaamheid
– beter beheer
– betere vindbaarheid
– lagere kosten
• flexibiliteit en modulariteit
– makkelijk op nieuwe platformen publiceren
– hogere zichtbaarheid
– meer interactie
Uitdagingen - intern
• duurzame bewaring (edepot)
• informatiearchitectuur herdenken
• toegangsrechten bepalen
• nieuwe werkprocessen in organisatie
• expertise ontwikkelen
Uitdagingen - extern
• verwachtingen van doelgroepen
• samenwerking opzetten
• visie op licentiemodellen voor (open) data
• bewustmaking bij overheden
?
jeroen.demeester@stad.antwerpen.be
ann.deckers@@fotografie.provant.be
henk.vanstappen@momu.be

More Related Content

Similar to Digital Assets Management in Musea

Digitaal archiveren: een kleine inleiding
Digitaal archiveren: een kleine inleidingDigitaal archiveren: een kleine inleiding
Digitaal archiveren: een kleine inleidingTom Cobbaert
 
Drupal + Open Atrium bij de Vlaamse Erfgoedbibliotheek
Drupal + Open Atrium bij de Vlaamse ErfgoedbibliotheekDrupal + Open Atrium bij de Vlaamse Erfgoedbibliotheek
Drupal + Open Atrium bij de Vlaamse ErfgoedbibliotheekDavid Coppoolse
 
20170612 Presentatie over e-Depot tijdens KVAN-dagen in Dordrecht
20170612 Presentatie over e-Depot tijdens KVAN-dagen in Dordrecht20170612 Presentatie over e-Depot tijdens KVAN-dagen in Dordrecht
20170612 Presentatie over e-Depot tijdens KVAN-dagen in DordrechtRegionaal Archief Tilburg
 
Drupal intro 2010
Drupal intro 2010Drupal intro 2010
Drupal intro 2010Hans Rossel
 
Adlib gebruikersgroep - najaarsbijeenkomst 2014 - Marianne Nouwen en Wouter d...
Adlib gebruikersgroep - najaarsbijeenkomst 2014 - Marianne Nouwen en Wouter d...Adlib gebruikersgroep - najaarsbijeenkomst 2014 - Marianne Nouwen en Wouter d...
Adlib gebruikersgroep - najaarsbijeenkomst 2014 - Marianne Nouwen en Wouter d...Adlib_gebruikersgroep
 
Presentatie Roeland Ordelman slotbijeenkomst Verteld Verleden
Presentatie Roeland Ordelman slotbijeenkomst Verteld VerledenPresentatie Roeland Ordelman slotbijeenkomst Verteld Verleden
Presentatie Roeland Ordelman slotbijeenkomst Verteld VerledenVerteldVerleden
 
20111012 ca bart_ooghe
20111012 ca bart_ooghe20111012 ca bart_ooghe
20111012 ca bart_oogheJP5000000
 
OWD2011 - 4 - In de wolken met de DLWO - Beat Niderost
OWD2011 - 4 - In de wolken met de DLWO - Beat NiderostOWD2011 - 4 - In de wolken met de DLWO - Beat Niderost
OWD2011 - 4 - In de wolken met de DLWO - Beat NiderostSURF Events
 
20090116 Bom Vl Sam
20090116 Bom Vl Sam20090116 Bom Vl Sam
20090116 Bom Vl SamFARO
 

Similar to Digital Assets Management in Musea (20)

EDepots in het CVAa en het NAi
EDepots in het CVAa en het NAi EDepots in het CVAa en het NAi
EDepots in het CVAa en het NAi
 
Digitaal archiveren: een kleine inleiding
Digitaal archiveren: een kleine inleidingDigitaal archiveren: een kleine inleiding
Digitaal archiveren: een kleine inleiding
 
Vanstappen De Caigny
Vanstappen De CaignyVanstappen De Caigny
Vanstappen De Caigny
 
Archivering en ontsluiting van digitale bestanden
Archivering en ontsluiting van digitale bestandenArchivering en ontsluiting van digitale bestanden
Archivering en ontsluiting van digitale bestanden
 
Drupal + Open Atrium bij de Vlaamse Erfgoedbibliotheek
Drupal + Open Atrium bij de Vlaamse ErfgoedbibliotheekDrupal + Open Atrium bij de Vlaamse Erfgoedbibliotheek
Drupal + Open Atrium bij de Vlaamse Erfgoedbibliotheek
 
An labis bertlemmens_pieterdepraetere_ppt
An labis bertlemmens_pieterdepraetere_pptAn labis bertlemmens_pieterdepraetere_ppt
An labis bertlemmens_pieterdepraetere_ppt
 
20170612 Presentatie over e-Depot tijdens KVAN-dagen in Dordrecht
20170612 Presentatie over e-Depot tijdens KVAN-dagen in Dordrecht20170612 Presentatie over e-Depot tijdens KVAN-dagen in Dordrecht
20170612 Presentatie over e-Depot tijdens KVAN-dagen in Dordrecht
 
Erfgoedcollecties verbinden
Erfgoedcollecties verbindenErfgoedcollecties verbinden
Erfgoedcollecties verbinden
 
Drupal intro 2010
Drupal intro 2010Drupal intro 2010
Drupal intro 2010
 
Beeldbank
Beeldbank Beeldbank
Beeldbank
 
Caroline Vleugels en Yehudi Bosmans; Ontsnappingsroutes uit het digitale moer...
Caroline Vleugels en Yehudi Bosmans; Ontsnappingsroutes uit het digitale moer...Caroline Vleugels en Yehudi Bosmans; Ontsnappingsroutes uit het digitale moer...
Caroline Vleugels en Yehudi Bosmans; Ontsnappingsroutes uit het digitale moer...
 
An Labis (Zilvermuseum) & Bert Lemmens (PACKED vzw)
An Labis (Zilvermuseum) & Bert Lemmens (PACKED vzw)An Labis (Zilvermuseum) & Bert Lemmens (PACKED vzw)
An Labis (Zilvermuseum) & Bert Lemmens (PACKED vzw)
 
Adlib gebruikersgroep - najaarsbijeenkomst 2014 - Marianne Nouwen en Wouter d...
Adlib gebruikersgroep - najaarsbijeenkomst 2014 - Marianne Nouwen en Wouter d...Adlib gebruikersgroep - najaarsbijeenkomst 2014 - Marianne Nouwen en Wouter d...
Adlib gebruikersgroep - najaarsbijeenkomst 2014 - Marianne Nouwen en Wouter d...
 
Presentatie Schokkaert
Presentatie SchokkaertPresentatie Schokkaert
Presentatie Schokkaert
 
Presentatie Roeland Ordelman slotbijeenkomst Verteld Verleden
Presentatie Roeland Ordelman slotbijeenkomst Verteld VerledenPresentatie Roeland Ordelman slotbijeenkomst Verteld Verleden
Presentatie Roeland Ordelman slotbijeenkomst Verteld Verleden
 
20111012 ca bart_ooghe
20111012 ca bart_ooghe20111012 ca bart_ooghe
20111012 ca bart_ooghe
 
OWD2011 - 4 - In de wolken met de DLWO - Beat Niderost
OWD2011 - 4 - In de wolken met de DLWO - Beat NiderostOWD2011 - 4 - In de wolken met de DLWO - Beat Niderost
OWD2011 - 4 - In de wolken met de DLWO - Beat Niderost
 
Digitale strategie voor nieuw Museum voor Edelsmeedkunst, Juwelen en Diamant
Digitale strategie voor nieuw Museum voor Edelsmeedkunst, Juwelen en DiamantDigitale strategie voor nieuw Museum voor Edelsmeedkunst, Juwelen en Diamant
Digitale strategie voor nieuw Museum voor Edelsmeedkunst, Juwelen en Diamant
 
Digitaal archiveren met Lias
Digitaal archiveren met LiasDigitaal archiveren met Lias
Digitaal archiveren met Lias
 
20090116 Bom Vl Sam
20090116 Bom Vl Sam20090116 Bom Vl Sam
20090116 Bom Vl Sam
 

More from datable_be

Visual recognition voor erfgoedcollecties:
Visual recognition voor erfgoedcollecties: Visual recognition voor erfgoedcollecties:
Visual recognition voor erfgoedcollecties: datable_be
 
Heritage data beyond the GLAM
Heritage data beyond the GLAMHeritage data beyond the GLAM
Heritage data beyond the GLAMdatable_be
 
Preserving born digital architectural drawings : developing preservation stra...
Preserving born digital architectural drawings: developing preservation stra...Preserving born digital architectural drawings: developing preservation stra...
Preserving born digital architectural drawings : developing preservation stra...datable_be
 
ECHO-core: metadataschema voor het beschrijven van studiecollecties
ECHO-core: metadataschema voor het beschrijven van studiecollectiesECHO-core: metadataschema voor het beschrijven van studiecollecties
ECHO-core: metadataschema voor het beschrijven van studiecollectiesdatable_be
 
Wat is een (CAD) bestand?
Wat is een (CAD) bestand?Wat is een (CAD) bestand?
Wat is een (CAD) bestand?datable_be
 
Duurzaam bewaren van 3D bestanden
Duurzaam bewaren van 3D bestandenDuurzaam bewaren van 3D bestanden
Duurzaam bewaren van 3D bestandendatable_be
 
Submitting content to Europeana Fashion
Submitting content to Europeana FashionSubmitting content to Europeana Fashion
Submitting content to Europeana Fashiondatable_be
 
Basisvorming digitaliseren, digitaal bewaren en online publiceren
Basisvorming digitaliseren, digitaal bewaren en online publicerenBasisvorming digitaliseren, digitaal bewaren en online publiceren
Basisvorming digitaliseren, digitaal bewaren en online publicerendatable_be
 
7 bouwstenen voor een digitale strategie
7 bouwstenen voor een digitale strategie7 bouwstenen voor een digitale strategie
7 bouwstenen voor een digitale strategiedatable_be
 
Prepare your metadata - introductie
Prepare your metadata - introductiePrepare your metadata - introductie
Prepare your metadata - introductiedatable_be
 
Open Cultuur Data: initiatieven, producten en lessons learned
Open Cultuur Data: initiatieven, producten en lessons learnedOpen Cultuur Data: initiatieven, producten en lessons learned
Open Cultuur Data: initiatieven, producten en lessons learneddatable_be
 
CEST 20140513 digitaliseren
CEST 20140513 digitaliserenCEST 20140513 digitaliseren
CEST 20140513 digitaliserendatable_be
 
Open cultuur data in Vlaanderen
Open cultuur data in VlaanderenOpen cultuur data in Vlaanderen
Open cultuur data in Vlaanderendatable_be
 
Digitaliseren, archiveren en online publiceren voor lokale erfgoedbeheerders
Digitaliseren, archiveren en online publiceren voor lokale erfgoedbeheerdersDigitaliseren, archiveren en online publiceren voor lokale erfgoedbeheerders
Digitaliseren, archiveren en online publiceren voor lokale erfgoedbeheerdersdatable_be
 
The memory of the architect: archiving 2D and 3D born digital architectural a...
The memory of the architect: archiving 2D and 3D born digital architectural a...The memory of the architect: archiving 2D and 3D born digital architectural a...
The memory of the architect: archiving 2D and 3D born digital architectural a...datable_be
 
Digital preservation assesment with scoremodel.org
Digital preservation assesment with scoremodel.orgDigital preservation assesment with scoremodel.org
Digital preservation assesment with scoremodel.orgdatable_be
 
3,5 meningen over databanken en erfgoed
3,5 meningen over databanken en erfgoed3,5 meningen over databanken en erfgoed
3,5 meningen over databanken en erfgoeddatable_be
 
EDM Fashion Profile
EDM Fashion ProfileEDM Fashion Profile
EDM Fashion Profiledatable_be
 
A score model for digital repositories in the cultural heritage sector
A score model for digital repositories in the cultural heritage sectorA score model for digital repositories in the cultural heritage sector
A score model for digital repositories in the cultural heritage sectordatable_be
 

More from datable_be (20)

Visual recognition voor erfgoedcollecties:
Visual recognition voor erfgoedcollecties: Visual recognition voor erfgoedcollecties:
Visual recognition voor erfgoedcollecties:
 
Heritage data beyond the GLAM
Heritage data beyond the GLAMHeritage data beyond the GLAM
Heritage data beyond the GLAM
 
Preserving born digital architectural drawings : developing preservation stra...
Preserving born digital architectural drawings: developing preservation stra...Preserving born digital architectural drawings: developing preservation stra...
Preserving born digital architectural drawings : developing preservation stra...
 
ECHO-core: metadataschema voor het beschrijven van studiecollecties
ECHO-core: metadataschema voor het beschrijven van studiecollectiesECHO-core: metadataschema voor het beschrijven van studiecollecties
ECHO-core: metadataschema voor het beschrijven van studiecollecties
 
Wat is een (CAD) bestand?
Wat is een (CAD) bestand?Wat is een (CAD) bestand?
Wat is een (CAD) bestand?
 
Duurzaam bewaren van 3D bestanden
Duurzaam bewaren van 3D bestandenDuurzaam bewaren van 3D bestanden
Duurzaam bewaren van 3D bestanden
 
Submitting content to Europeana Fashion
Submitting content to Europeana FashionSubmitting content to Europeana Fashion
Submitting content to Europeana Fashion
 
Basisvorming digitaliseren, digitaal bewaren en online publiceren
Basisvorming digitaliseren, digitaal bewaren en online publicerenBasisvorming digitaliseren, digitaal bewaren en online publiceren
Basisvorming digitaliseren, digitaal bewaren en online publiceren
 
7 bouwstenen voor een digitale strategie
7 bouwstenen voor een digitale strategie7 bouwstenen voor een digitale strategie
7 bouwstenen voor een digitale strategie
 
Prepare your metadata - introductie
Prepare your metadata - introductiePrepare your metadata - introductie
Prepare your metadata - introductie
 
Open Cultuur Data: initiatieven, producten en lessons learned
Open Cultuur Data: initiatieven, producten en lessons learnedOpen Cultuur Data: initiatieven, producten en lessons learned
Open Cultuur Data: initiatieven, producten en lessons learned
 
Open Data
Open DataOpen Data
Open Data
 
CEST 20140513 digitaliseren
CEST 20140513 digitaliserenCEST 20140513 digitaliseren
CEST 20140513 digitaliseren
 
Open cultuur data in Vlaanderen
Open cultuur data in VlaanderenOpen cultuur data in Vlaanderen
Open cultuur data in Vlaanderen
 
Digitaliseren, archiveren en online publiceren voor lokale erfgoedbeheerders
Digitaliseren, archiveren en online publiceren voor lokale erfgoedbeheerdersDigitaliseren, archiveren en online publiceren voor lokale erfgoedbeheerders
Digitaliseren, archiveren en online publiceren voor lokale erfgoedbeheerders
 
The memory of the architect: archiving 2D and 3D born digital architectural a...
The memory of the architect: archiving 2D and 3D born digital architectural a...The memory of the architect: archiving 2D and 3D born digital architectural a...
The memory of the architect: archiving 2D and 3D born digital architectural a...
 
Digital preservation assesment with scoremodel.org
Digital preservation assesment with scoremodel.orgDigital preservation assesment with scoremodel.org
Digital preservation assesment with scoremodel.org
 
3,5 meningen over databanken en erfgoed
3,5 meningen over databanken en erfgoed3,5 meningen over databanken en erfgoed
3,5 meningen over databanken en erfgoed
 
EDM Fashion Profile
EDM Fashion ProfileEDM Fashion Profile
EDM Fashion Profile
 
A score model for digital repositories in the cultural heritage sector
A score model for digital repositories in the cultural heritage sectorA score model for digital repositories in the cultural heritage sector
A score model for digital repositories in the cultural heritage sector
 

Digital Assets Management in Musea

  • 1. Digital Asset Management in Musea Platform landelijk erkende musea - 21 maart 2014
  • 2. Inhoud 1. DAM(S)? 2. Trends – omgevingstrends – situatieschets musea – praktijkvoorbeelden 3. Kansen en uitdagingen
  • 4. Digital assets • Digitaal bestand (beeld, video, audio, tekst) • in verschillende representaties – bestandsformaten (tiff, jpg, …) – grootte (master, thumbnail) • met metadata – beschrijvende metadata – technische metadata
  • 5. Digital Assets Management System (DAMS)? • Niet: – collectie beheren (geen Adlib, TMS) – bestanden bewerken (geen Photoshop) – website beheren (geen CMS) – lange termijn preservering (geen edepot) – documenten beheren (geen DMS of RMS) • Wel: – beheerssysteem voor digital assets
  • 6. DAM systeem • Beheersysteem voor digital assets – toevoegen/verwijderen – representaties creëren (transcoderen) – toegang verlenen – toegang controleren – zoeken – metadata beheren – opslag beheren
  • 7.
  • 8. Voordelen DAMS: veiligheid • geen verdwaalde bestanden • optimalisatie van het rechtenbeheer binnen de organisatie • gegevens bij asset bewaard (metadata) • geen bitrot • logging
  • 9. Voordelen DAMS: efficiëntie • functionaliteiten (metadata, transcodering, …) • organisatiebrede toegang tot alle assets • stimuleert samenwerking binnen de organisatie • COPE: create once, publish everywhere • webgebaseerd en modulair (API’s)
  • 15.
  • 16. Trends: born digital Bill Spinhoven – iEye (foto: NIMk)
  • 20. Standaarden & best practices SPECTRUM DAMS
  • 21. Standaarden & best practices project CEST
  • 22. 3. DAMS in musea: praktijk
  • 23. DAM in musea: opslag • file based (mappenstructuur) – geen metadata – beperkte zoekmogelijkheden – geen/lastige transcodering – duplicaten
  • 24. DAM in musea: opslag (2) • capaciteitsprobleem (opslag & netwerk) • offline/near line storage – geen controle op bit-integriteit – verouderde dragers (cd-r!) – omslachtige backups
  • 25. DAM in musea: architectuur • onderdeel van collectiebeheersysteem • onoverzichtelijke opslag • moeilijk beheersbare architectuur • inefficiënte opslag & duplicatie • werkprocessen vaak heel inefficiënt
  • 26. DAMS in musea: architectuur
  • 27. DAM in musea: beleid • beperkte visie op digitalisering • beperkte visie op rechten (open data) • beperkte visie op standaarden • weinig aandacht voor duurzaamheid • expertise onvoldoende aanwezig
  • 28. DAMS in musea: 2 cases MediaMosa & Felixarchief AdobeCQ & VIAA
  • 30. Stedelijke musea Antwerpen • 2008 werkgroep om DAMS op te zetten • 2011 effectieve start plan van aanpak, programma van eisen, acht terabyte voorzien waarop iedereen zijn beelden zou moeten zetten (niet meer op documenten-server). • 2012 bestek opstellen en gepubliceerd, offertes bekijken, demos bekijken, … • 2013: gekozen voor Inuits… open source ontwikkelaar • September 2013: eerste startvergadering met ontwikkelaar – Eerste release (versie 0.1) voorzien tegen zomervakantie. – Met link naar Adlib en naar het Archief en bibliotheeksysteem Brocade
  • 31.
  • 32. Provincie Antwerpen • 2013 vooronderzoek • 2013 start pilootgroep (FOMU, MOMU, APA, Warande) • 2014 in productie • 2015 uitbreiding naar andere partners • In scope: eDepot & DAMS • Out of scope: collectiebeheer, websites, …
  • 34. PA: architectuur • Open systeem – RESTfull API’s – integratie met collectiebeheer en websites – integratie met eDepot • Ingebed als module binnen bestaande architectuur: – DAMS op basis van CMS DAMS (Adobe CQ) – eDepot sluit aan bij VIAA – nieuw te bouwen connector
  • 35. PA: digitaal beleidsplan Overkoepelende visienota: • duurzame bewaring (OAIS) • rechten & open data (licentiemodel) • afstemming metadata • afstemming voorkeursformaten en representaties
  • 36. 3. Conclusie: kansen en uitdagingen
  • 37. kansen • efficiëntie en duurzaamheid – beter beheer – betere vindbaarheid – lagere kosten • flexibiliteit en modulariteit – makkelijk op nieuwe platformen publiceren – hogere zichtbaarheid – meer interactie
  • 38. Uitdagingen - intern • duurzame bewaring (edepot) • informatiearchitectuur herdenken • toegangsrechten bepalen • nieuwe werkprocessen in organisatie • expertise ontwikkelen
  • 39. Uitdagingen - extern • verwachtingen van doelgroepen • samenwerking opzetten • visie op licentiemodellen voor (open) data • bewustmaking bij overheden