m

1. BMM 3116 NOTA TAMBAHAN
KAEDAH STRUKTURAL & CIRI
CIRI SASTERA REMAJA
BMM3116: Kaedah Untuk Kesusasteraan
Melayu
KAEDAH STRUKTURAL
· Tujuan fahamaspek kesusasteraan,
sturktur & binaannya
· Tidak pentingkan pghayatan/penikmatan
· Analisisdari sudutpmbinaan/strukturnya
· Guna kaedah induktif bagi mgkaji elemen
struktur
· Sesuatu itu wujud scr bebas bersendirian
CIRI KAEDAH STRUKTURAL :
 Perhubungan antara struktur kesusasteraan
seperti tema, plot, watak perwatakan, latar,
teknik, gaya bahasa,sudutpandangan yang
akan bentuk kesuluruhannya.
 Guna pendekatan induktif
 Dibimbingcari objektif tertentu elemen
struktur
 Unsur struktur dikenal dulu sebelum
pengajaran dimulakan
 Banyak dipandukn olh guru
 Bahan bantu mengajar tidak dipentingkn
 Kaedah yang sesuai di peringkattinggi
KAEDAH MENGALAMI MENGHAYATI
· Tekankan apa yg dialami oleh pmbaca
· Sejauh mana pmbaca dpt mghayati
rakaman penulis melalui bhs ygdisampaikn.
· Tekankan penikmatan
· Aspek sasatera ygdikaji perlu dirasai &
dihayati
· Guna semua pgalaman murid bg mdpat
sesuatu pgalaman baharu.
· Bbm penting utk suburkan imaginasi
· Buat simulasi agr wujud kefahaman mdlm
· Boleh beri kepuasan & tinggalkn kesan yg
mdlm di jiwa murid.
· Guna pgalaman utk buat tanggapan karya
CIRI KAEDAH MENGALAMI MENGHAYATI
 Pengalaman murid diutamakan
 Bimbingmurid & dapatkn emosi & pgalaman
drpd karya
 Objektif terakhir ialah penikmatan &
pghayatan.
 Bbm & teknik pyoalan mambantu guru capai
objektif
 Murid diberi peluangbca karya dahulu dlm
masa ttntu utk dptkan kesan pghayatan
 Elemen struktur akn disentuh scr x lgsung
 Dilatih guna fikiran dgn kritis & kreatif
 Aktvt murid bersama bimbingan guru amat
penting – murid melakonkn sendiri & bncng
persoalan tertentu yg wujud dlm fikiran tnpa
ditetapkn olh guru.
 Bbm amat penting.
 Dpt wujudkn sebuah kelas yg aktif
KEADAH BERFOKUS
 Fokus pd kandungan & isi pelajaran
 2 tumpuan :
 Tumpuan Utama : FOKUS UTAMA
 Tumpuan Kedua : Fokus Sampingan (lbh drpd 1
& utk bantu & kuatkn fokus utama)
 FOKUS UTAMA : Pkara palingmenonjol dlm
karya yg mahu diberi penekanan
 FU & FS boleh bertukar ganti
KAEDAH GLOBAL
· kaedah mudah spt simulasi khasnya
bdrama.
· Mesti bsesuaian dgn thp keupayaan murid
& situasi murid krn meliputi kesesuaian
tatacara kehidupan (permainan) kanak2.
· kaedah ini dilakukan secarabebas.
PELAKSANAAN KAEDAH GLOBAL
1. Murid membaca dan menghayati
karya sastera yangdiberikan oleh
guru.
2. Guru meminta murid mencari
persoalan ygmenarik dalamkarya
sastera.
3. Dalamsuasanainformal guru
meminta murid berlakon dan
melakukan gaya aktiviti di atas untuk
lakonkan watak.
4. Guru boleh mengadakan aktiviti
seperti:-
 lakonan berasaskan gambar
 lakonan berasaskan skrip
 lakonan guna topeng
 lakonan guna cerita berlagu
KRITERIA MENILAI KARYA GUNA KAEDAH
GLOBAL
 Meneliti sesuatu aspek karya secara
menyeluruh, bukannya terpisah-pisah.
 Melihathubungan elemen atau komponen
yang membina karya
 Elemen atau komponen karya dinilai secara
impression,amdan spontan.
 Penilaiannyaadalah bersifatsubjektif
 Kajian atau penilaian boleh dilakukan secara
separuh global sebelummenjurus kepada
aspek khusus yang hendak dikaji.

2. BMM 3116 GENRE
KESUSASTERAAN MELAYU
PENDEKATAN
1) Pendekatan Struktural
Pendekatan Struktural melihat
sesuatu berdasarkan struktur dan fungsi.
Pendekatan ini cenderung membicarakan
elemen-elemen yang membina objek.
Contoh: Jika melihatrumah, pendekatan ini
akan melihatunsur-unsur yangmembangun
rumah seperti bahan binaan yangmungkin
terdiri daripadajenis kayu,simen,gred batu
bata, jenis atap,jendela,pintu dan fungsi
ruang-ruangatau bahagian rumah tersebut.
Karya sastera pula dinilai berdasarkan unsur
fizikal seperti watak,latar,teknik dan
sebagainya yangmembangun karya sastera itu
dan fungsi-fungsi unsur tadi untuk
menyampaikan isi (tema dan persoalan) karya
sastera.
KAEDAH
Kaedah
1) Kaedah Struktural
Pengajaran sastera melalui kaedah ini
bermaksud mengajarkan elemen-elemen yang
membangun karya sastera.
Karya sastera seperti novel,drama, hikayat,
cerita rakyatdan cerpen diajarkan melalui
pembicaraan tentang elemen-elemen seperti
watak dan perwatakan yang sering
dibahagikan kepada watak protagonis,
antagonis,neutral,watak pipih,watak bulat
dan sebagainya;latar cerita seperti latar
tempat, latar peralatan,latarbudaya,dan latar
waktu; jenis sudutpandangan pencerita yang
terbahagi kepada sudut pandangan pencerita,
sudut pandangan watak,sudut pandangan
kamera dan sudut pandangan bawah sedar;
sifatsudutpandangan seperti maha tahu, tahu
terhad, dan jahil;jenisperbualan seperti
dialog,monolog, multilog;teknik penceritaan
seperti imbas muka, imbas kembali;jenis plot
seperti kronologi,antikronologi,plotmudah,
plot kompleks dan tanpa plot; dan isi karya
sastera,iaitu persoalan,tema, pengajaran dan
nilai.
Kaedah ini melihatsemua unsur yangterdapat
dalamkarya sastera namun tidak terlalu
mendalam dari segi jangkauan penjelasannya.
Jika ingin melihatsesuatu unsur dengan lebih
mendalam, maka kaedah berfokus digunakan.
2) Kaedah Mengalami dan Menghayati
Kaedah ini lebih mengutamakan kemampuan
untuk menikmati karya sastera.Mengajarkan
karya sastera menggunakan kaedah ini lebih
mementingkan kebolehan pelajar-pelajar
untuk mengalami dan menghayati unsur-unsur
yang terkandung dalamkarya sastera.
Melalui kaedah ini,karya puisi atau sajak
dinikmati dengan cara mendeklamasinya.
Perwatakan watak difahami lalu dilakonkan
melalui aktiviti lakonan, drama atau
improvisasi.Karya sastera seperti pantun pula
boleh digunakan dalamaktiviti berbalas
pantun atau dinyanyikan mengikutirama-
irama tertentu seperti joget, japin,dangdut
dan yang bersesuaian.
3 Pendekatan Pemahaman Teks
• Kaedah Berfokus
Kaedah ini cenderung membicarakan karya
sastera secara terperinci.Untuk memenuhi
keperluan ini,kaedah ini memilih aspek atau
unsur tertentu untuk dijadikan fokus
pengajaran dan pembelajaran.Sebagai contoh,
aspek penggunaan bahasa dalamdialogboleh
dijadikan sebagai fokus utama manakala aspek
watak dan perwatakan pula boleh dijadikan
fokus sampingan.Melalui kaedah ini,
pengajaran boleh terdiri daripadasatu fokus
utama; satu fokus utama dan satu fokus
sampingan;atau satu fokus utama dan
pelbagai fokus sampingan.
TEKNIK
4 Teknik dan Aktiviti Pengajaran dan
Pembelajaran
• Mestamu
Mestamu bermaksud
mendeklamasikan puisi dan
melagukannya tanpa muzik. Hal ini bermakna
terdapat dua aktiviti berjalan serentak;iaitu
mendeklamasi dan melagukan puisi tersebut,
sama ada baris demi baris atau rangkap demi
rangkap.Jika teknik ini dibuatsecara
berpasangan,seorangpelajar akan
mendeklamasi dan seoranglagi akan
melagukannya.
• Deklamasi
Deklamasi bermaksud
membaca puisi dengan nada,intonasi suara,

3. dan gaya yangsesuai.Untuk menjadikan
deklamasi lebih menarik,pelajarperlu
memahami dan seterusnya menghayati puisi
yang akan dideklamasikannya.
5 Teknik dan Aktiviti Pengajaran dan
Pembelajaran
• Pemaduan seni
Pemaduan seni bermaksud
penggunaan beberapa unsur seni seperti, seni
lukis,seni suara,seni lakon,dan sebagainya
untuk menghidupkan petikan atau babak
dalamkarya sastera.Untuk tujuan pemaduan
seni ini,seni-seni yangdipilih itu digunakan
secara serentak pada masa yangsama.Sebagai
contoh, pengajaran aspek perwatakan dalam
sesebuah novel boleh dibuatdengan cara
melakonkan aksi watak tersebut, dan pada
masa yangsama pelajar lain melukiskan
gambaran watak, dan mungkin sekumpulan
pelajar lain menyanyikan fakta mengenai
watak tersebut.
• Adaptasi,Kerusi panas
Adaptasi
Adaptasi ialah suatu teknik
yang boleh digunakan dalampengajaran
kesusasteraan Melayu.Adaptasi bermaksud
mengubah atau mereka bentuk sesuatu genre
sastera kepada bentuk lain yangdifikirkan
lebih menarik. Untuk memudahkan pelajar
memahami isi sesebuah sajak,guru boleh
mengadaptasi sajak tersebutkepada bentuk
drama,cerpen atau nyanyian.
Kerusi panas
Teknik kerusi panas boleh
digunakan untuk pengajaran aspek watak dan
perwatakan dalamsesebuah karya sastera.
Dalamteknik ini,seorangpelajar akan diminta
menghayati dan mendalami watak dalam
sesebuah cerita,kemudian pelajar ini
ditempatkan di kerusi yang diletakkan di
hadapan kelas.Seterusnya, pelajar-pelajarlain
diminta menanyakan soalan-soalan yang
berkaitan dengan watak yang dipegangoleh
pelajar di kerusi panasdan pelajar ini akan
menjawabnya berdasarkan cerita atau
peristiwa dalamkarya sastera tersebut.
• Boneka
Menggunakan boneka sbgABM untuk
menceritakan / penceritaan watak
6 Teknik dan Aktiviti Pengajaran dan
Pembelajaran
• Teater Pembaca, Teater Bercerita
Teater pembaca
Teater pembaca ialah suatu
teknik apabila pengajaran bacaan dijalankan
secara bercerita sambil melakonkan aksi-aksi
yang terdapat dalambahan bacaan itu.Dalam
teknik ini pelajar kan membaca dengan
intonasi dan gaya seperti watak yang terdapat
bahan bacaan tersebut.
Teater bercerita ialah satu bentuk drama
naratif yangberbentuk cerita yang dilakonkan
secara spontan.Teater bercerita
menggabungkan pelakon dan pencerita pada
masa yangsama.Tegasnya, pencerita akan
bercerita,manakala pelakon akan melakonkan
aksi atau perkara yangdiceritakan oleh
pencerita itu.Walau bagaimanapun,guru perlu
menyediakan skrip yangdiolah daripadacerita
atau isi bahan-bahan sastera yangdipilih.
Secara umumnya, teknik ini boleh digunakan
untuk mengajarkan genre-genre sastera yang
berbentuk naratif seperti cerpen, novel dan
prosa klasik.
• Improvisasi
Improvisasi ialah lakonan
spontan yang terdiri daripadakumpulan kecil,
yang skripnya diolah daripada isi atau peristiwa
yang terdapat dalamgenre sastera yang
diajarkan.Dalampengajaran cepern misalnya,
para pelajar boleh diminta menyediakan skrip
secara berkumpulan bagi menceritakan
peristiwa yangberlaku dalampermulaan
cerpen, konflik,dan peleraian dalamcerpen
berkenaan.

4. SasteraKanak-kanak
(BMM3116)
SASTERA KANAK-KANAK
DEFINISI
dihasilkan dalambentuk buku yang boleh
dibaca oleh kanak-kanak dan mampu
menimbulkan keseronokan
· dalambentuk tulisan dan ilustrasi.
MANFAAT
· berupaya mlengkapkan pkembangan
seseorangkanak-kanak.
· mampu memberikan keseronokan
· dapat merangsangimaginasi
· dapat membantu mengenal dan
memahami diri sendiri
· dapat memahami bhs secara semula jadi
· dapat membantu mendapatkan maklumat
· dapat memupuk nilai-nilai murni
ASPEK PENTING PENULISAN KANAK-KANAK
· Sesuai dgn usia,tahap berfikir dan
pencapaian bhs kanak2
· Bentuk, isi & tujuannya perlulah segera dpt
menarik minat mbaca kanak2
· Berdasarkan tujuan pendidikan tertentu.
cth :banyak menyelitkan unsur yg berkaitrapat
dgn PnP formal.
· tema, pemikiran dan persoalan harus
sesuai utk mencapai matlamatpendidikan
prasekolah.
cth :bersifatdidaktik dan menghiburkan,
bknnya membawa pemikiran berat ttg
kehidupan
· Kesulitan yg bakal dihadapi oleh
kanak2 perlu diambil kira sms pengarang
mencipta cerpen.
· Penggunaan bhs dalamcerpen
kanak2 haruslah sesuai dgn thp pencapaian
mrka.
cth :Bhs yg digunakan haruslah terjamin
kesopanan & mutunya. Mudah difahami oleh
kanak2, ada tanda bacaan ygbetul &teratur,
ayatyg pendek & perkataan yg tegas.
· Perlu memaparkan gambar dan ilustrasi
berdasarkan fungsi yangsebenar.
cth : bahan bacaan yangbanyak gambar dan
berwarna-warni ilustrasinya.Buku bergambar
ada nilai sastera & ilustrasi yangmemancarkan
mutu seninya
KEBAIKAN SASTERA KANAK2
· Bantu pkbgn bhs & komunikasi kanak2
· Didedahkn dgn fungsi literasi ygbermakna
& menarik
· Tgkatkn perbendaharaan kata
· Dpt buat penilaian ttgperasaan orglain
· Tingkat sifatkerohanian
· Tingkat kmhrn bsosial (peniruan)
· Tahu perbezaan individu
· Tahu cara atasi mslh emosi
· Ilutrasi –tgkat pkbgn emosi
· Tgkat kreativiti & imaginasi
CARA GABUNGJALIN SASTERA DLM PNP
· Guna bhn bacaan asas –bacaan bersiri yg
diperingkatkn drpd mudah ke susah.(bntu
guru kawal prgrambacaan scr sistematik)
· Guna buku bg tema tertentu
· Sedia sudutliterasi
· Sedia koleksi buku kanak2
FUNGSI SASTERA KANAK2 & REMAJA
1. utk membiasakan mrk dgn bhs sastera.
2. utk mpertingkatkn thp keintelektualan,
daya imaginasi & kreativiti kanak2 dan remaja
3. Sbg medium hiburan
4. utk menyampaikan pengajaran & didikan
moral kpd msyrkt tradisi.
5. utk menerapkan nilai murni kpd pembaca
6. sbg keperluan material / kebendaan.
Kperluan material ini mggambarkan keadaan
kehidupan fizikal ygserba lengkap.
BMM3116: Ciri-ciri
Sastera Remaja
SASTERA REMAJA
bahan bacaan sastera kreatif yangtercetus
daripada pengamatan,pengalaman dan
kreativiti pengarangyangrelevan dgn
pertumbuhan dan perkembangan psikologi
remaja yang berusia sekitar 12-20 tahun
CIRI-CIRI SASTERA REMAJA
Relevan dgn pertumbuhan & pkmbangan
psikologi & psikososial remaja
Tgkatkan pgalaman & pgetahuan remaja.

5. Mengajak remaja berfikir scr rasional & kritis
Rangsangminat& berupaya mghidupkan daya
imaginasi & daya cipta.
Dpt tampilkan watak2 teladan yg boleh
mpkayakan kesedaran org ramai thadap
lingkungan kehidupan,kesihatan & mbina
wawasan terhadap ramaja.
Ada nilai murni ygdpt menyumbang kpd
pglahiran insan ygseimbangdr rohani,jasmani
& intelek.
Meneroka kpd isu multicultural ttp x
mjdi streotaip yg teroka dunia remaja yg ada
budaya yg berlainan ttp dpt diaplikasi kedalam
budaya lokal & mbangunkan dalamkonteks
kehidupan msyrakt Melayu.
Unsur2 yg lbh mcabar,ada kelompok yg
ttindas,bincangttg suara bisu ygpatut
diperdengarkan,ada perspektif yg tepat & x
bias.
Guna bhs yg sederhana & mudah difahamu tp
arasnya lbh tinggi drpd sastera kanak-kanak.
Diselitkan dgn adegan romantis dan cinta.
Konsep realiti kehidupan sptada bidang
politik,falsafah,pembangunan diri remaja.