Akut nekrotizan pankreatit, akut pankreatitte skorlama, infekte nekroz.

1. Prof. Dr. Gülüm Altaca
gulum@gulumaltaca.com
www.gulumaltaca.com

2. Epidemiyoloji
 A.B.D.’de yılda 185,000 akut pankreatit olgusu
  Olguların % 40-80’i safra taşı pankreatitidir
  %20-30 olguda nekroz görülür
  En sık 50-70 yaş arası görülür
  Nekroz varlığı morbidite ve mortaliteyi artırır:
 morbiditeyi %23’ten %82’ye
 mortaliteyi < %1’den %10’a

3. Etyoloji
 Safra taşıGallstones
 Alkol kullanımı
 ERCP (Endoskopik retrograt kolanjiopankreaografi)
 Hiperlipidemi
 İlaçlar
 Pankreas divisum
 Abdominal travma

4. Bulgular ve Tanı
 Öykü: Epigastrik ağrı, bulantı/kusma, ateş
 Fizik İnceleme:
 ateş
 Taşikardi, (hipotansiyon ve şok olabilir)
 Epigastrik hassasiyet
 Grey-Turner ve Cullen bulgusu (ender)

  Laboratuar:
 Amilaz, lipaz artışı (tek başına amilaz artışı tanı koydurmaz, lipaz artışı
ve amilaz klerens artışı daha değerli)
 Lökositoz
 Karaciğer fonksiyon testleri artışı

5. Pankreatitlerde Skorlama
Faktör Skor sistemi
Glasgow (Imrie) Ranson
Yaş - >55 yaş
BK >15 000/mm3 > 16 000/mm3
Kan şekeri >180 mg/dl (DM -) > 200 mg/dl
LDH >350 U/l > 700 U/l
AST > 250 U/l
AST / ALT > 100 U/l
BUN 49 mg/dl (IV sıvı yanıtı-) > 5 mg/dl (48 st.te artış)
PaO2 < 60 mmHg < 60 mmHg (48 st.te)
Serum Ca < 8 mg/dl < 8 mg/dl (48 st.te)
Serum albumin < 3.2 g/dl
Hct düşüş > %10 (48 st.te)
Baz defisit > 4 mEq/l (48 st.te)
Sıvı sekestrasyonu > 6 litre (48 st.te)
Glasgow veya Ranson kriterlerine göre >3 pozitif kriter = ağır atak

6. Akut Pankreatitte Patolojik Evreler
Patolojik Evre Tanım
Akut 1. Hafif (ödematöz), genellikle tam iyileşme
Pankreatit 2. Ağır, nekrotizan/hemorajik
Pankreatik Pankreas ve retroperitoneal dokuda inflamm. kitle (BT’de
flegmon veya laparotomide görülebilir)
Steril Nekrotizan pankreatit, infeksiyon olmadan; rezolüsyon,
pankreatik psödokist formasyonu, infekte nekroz olabilir
nekroz
İnfekte pankr. Bakteriyel infeksiyonla komplike nekrotizan pankreatit,
Nekroz genellikle jeneralize sepsis, MOF ve hasta kaybıyla
sonuçlanır
Psödokist / Amilazdan zengin sıvıyla dolu persistan loküle sıvı
Sıvı kolleks. kolleksiyonu (genellikle lesser sac’te)
İnfekte Var olan bir psödokistin geç infeksiyonu
psödokist
Pankreatik 3. Haftadan sonra görülen çevrelenmiş pü kolleksiyonu
abse (nekrotik doku içermez)

7. BT bulgularına göre pankreatit
derecelendirmesi (Balthazar)

8. İnfekte Nekroz
 Akut nekrotizan pankreatitte % 30-70 lokal pankreatik
infeksiyon gelişir
 İnfeksiyon varlığında mortalite 3 katına çıkar
(%10’dan % 30’a)
 İnfeksiyon riski nekroz miktarı ve pankreatit başlangıcından
itibaren geçen süreyle doğru orantılı olarak artar
 1. haftada hastaların %24’ünde
 3. haftada % 71’inde
bakteriyel kontaminasyon vardır
 > %50 nekroz olanlarda risk en yüksektir

9. İnfekte Nekroz
 İnfeksiyon kaynağı: kolondan bakteriyel translokasyon,
hematojen yayılım, biliyer sistemden desendan infeksiyon,
duodenumdan asendan infeksiyon.
 Organizma
 Escherichia coli, Pseudomonas, Klebsiella,
Enterococcus, Proteus, Bacteroides
 Streptococcus faecalis, Staphylococcus aureus
 Candida species

10. Nekrotizan Pankreatit Komplikasyonları
 Persistan/ rekürren infeksiyon, abse
 hemoraji
 Pancreatikokütanöz fistul
 Enterokütanöz fistul
 Duodenal obstrüksiyon
 Pancreatik yetmezlik
 İntestinal iskemi
 Jeneralize sepsis

11. gulum@gulumaltaca.com
www.gulumaltaca.com