Prezentacja do wykładu. Biblioteka Akademicka – Infrastruktura. Uczelnia. Otoczenia – Gliwice, 24-25 października 2013 r.

1. Czy to się opłaca?
Korzyści z otwierania nauki$
Emanuel Kulczycki

2. Wykład i prezentację można
✤
kopiować, rozpowszechniać, odtwarzać, tworzyć utwory
zależne, #
✤
użytkować w sposób komercyjny, #
✤
nagrywać, fotografować, transmitować.
Prezentacja udostępniona na licencji CC BY 3.0

3. Plan wykładu
1.
Otwartość w nauce czy otwarta nauka?#
2.
Obszary otwartej nauki.#
3.
Korzyści z otwartej nauki.#
4.
Zagrożenia.

4. I
Otwartość w nauce
czy
otwarta nauka?

5. Nauka kiedyś
✤
Podstawą nowożytnej nauki jest
intersubiektywna komunikowalność
i weryfikowalność wyników.#
✤
Naukowcy wydają i publikują publikacje.#
✤
Dostęp do publikacji wyznacza zamożność
badacza.#
✤
Brak „wskaźników wpływu”.
Otwartość jest immanentną cechą nowożytnej nauki

6. Nauka dziś
✤
Publikacje w większości wydają komercyjni
wydawcy.#
✤
Bibliometryczne wskaźniki wpływu
określające „jakość przez ilość”.#
✤
Ogromne koszty „utrzymywania”
komercyjnych baz danych.#
✤
Gigantyczne koszty komunikacji naukowej.
Otwarta nauka jest przywracaniem otwartości nauce

7. Otwarta nauka
Swobodna wymiana
myśli, koncepcji, idei
Umożliwianie weryfikacji
wyników naukowych
Otwarta nauka to paradygmat komunikacji naukowej

8. Podstawowe konsekwencje otwartej nauki
Zmniejszenie
kosztów
funkcjonowania
nauki
Transparentność
praktyk naukowych
Łatwiejszy dostęp do
literatury naukowej
Prostsze
weryfikowanie
wyników
Wiedza staje
się dobrem
społeczności

9. II
Obszary otwartej
nauki

10. Obszary
otwartej nauki
Otwarty dostęp do
publikacji#
(open access)
Otwarty dostęp
do danych
badawczych#
(open data)
Otwarty proces
badawczy
(citizen science)

11. Kluczowa sprawa
!
!
Tak rozumiana otwartość jest dostępna dzięki#
różnym narzędziom komunikacji (Web 2.0, Nauka 2.0)#
!
Komunikacja naukowa nie tyle jest obszarem Otwartej Nauki, co$
jest jej fundamentem!$
!

12. Open Access
Green OA
Gold OA

13. Open Data
Wyniki bez danych są niepełne – problem recenzji i odtworzenia
Big Data oraz „automatyczne” odkrycia naukowe
Dane wyników negatywnych – nauka to nie pasmo sukcesów!

14. Citizen Science
Włączanie nienaukowców proces naukowy
Projekty i aplikacje, które aktywizują przez grywalizacje
Otwarcie procesu naukowego – Open Notebook Science

15. Mole Bridge

16. Otwarta komunikacja naukowa
Kultura partycypacji – blogi, media społecznościowe
Miliony recenzentów – blogosfera akademicka
Narzędzia komunikacji jako narzędzia badawcze (Twitter)

17. III
Korzyści z otwartej
nauki

18. „Oznaczanie terytorium”
Istnieje ten,#
kto jest widoczny
Wzrost cytowań,#
bo jest się widocznym

19. Korzyści dla naukowca
Nawiązywanie
współpracy#
(Academia.edu)
Rozpoznawalność #
autora naukowego
MIARA WPŁYWU NAUKOWCA
Wykorzystanie
Odsłona#
Pobranie pliku
Peer-review
Ocena
ekspercka
Cytowanie
„Formalne”
cytowania
(również w
publikacjach
papierowych)
altmetrics

20. Korzyści dla instytucji naukowych
Siłą instytucji #
są naukowcy
Widoczność uczelni
Atrakcyjność dla studenta #
(widzę kto i co robi)
Awans w rankingach
webometrycznych
„Zapora plagiatowa”

21. Korzyści dla podatników i grantodawców
Wyniki badań#
raz opłaconych są #
dostępne#
bezpłatnie
Upowszechnianie
wyników badań
Likwidacja #
podwójnego #
finansowania
Wzrost #
efektywności #
stosunek #
nakładów do wyników
Wizerunek instytucji i
nauki w społeczeństwie

22. IV
Zagrożenia

23. Zagrożenia otwartej nauki?
Potrzebna jest systematyczna zmiana postaw
Oczywiście nie wszystko w nauce powinno być otwarte
Za dużo „śmieciowych” publikacji i danych
Wybór modelu – Green vs. Gold – nie jest sprawą prostą
Drapieżni wydawcy jako konsekwencja otwartego dostępu

24. Spis ilustracji
Strona 1 – AaronPatterson – http://creativecommons.org/licenses/by/2.0/
Strona 5 – Public Domain – http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Francis_Bacon,_Viscount_St_Alban_from_NPG_(2).jpg
Strona 6 – Public Domain – http://en.wikipedia.org/wiki/File:Einstein_1921_by_F_Schmutzer.jpg
!
!

25. Dziękuję$
Emanuel Kulczycki#
emanuel@ekulczycki.pl#