2. ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ
• Όταν αναφερόμαστε στους υδατάνθρακες
μιλάμε για ουσίες που έχουν ως βάση τη
γλυκόζη δηλαδή το κύριο καύσιμο κάθε
κύτταρου και οργανισμού. Οι
υδατάνθρακες υπάρχουν σε φυτικής
προέλευσης τρόφιμα όπως τα μακαρόνια,
το ψωμί, οι διάφορες πίτες αλλά και στις
περίφημες φυτικές ίνες.
3. Κάποιες από τις σπουδαιότερες λειτουργίες
των υδατανθράκων είναι οι παρακάτω:
• 1. Αποτελούν κύρια πηγή ενέργειας για τον οργανισμό.
• 2. Έχουν άμεση σχέση με το μεταβολισμό των λιπών. Σε περίσσεια,
η γλυκόζη μετατρέπεται σε τριγλυκερίδια, ενώ σε ανεπάρκεια τα
λίπη διασπώνται σε λιπαρά οξέα, για να καλύψουν ενεργειακές
ανάγκες.
• 3. Η γλυκόζη αποτελεί την κύρια πηγή ενέργειας για το κεντρικό
νευρικό σύστημα.
• 4. Οι υδατάνθρακες, επίσης, προστατεύουν τις πρωτεΐνες. Σε
ανεπάρκεια υδατανθρακών, ο οργανισμός μετατρέπει ορισμένα
αμινοξέα (πρωτεΐνες) σε γλυκόζη.
• Οι υδατάνθρακες διακρίνονται σε απλούς και σύνθετους. Οι απλοί
υδατάνθρακες αποτελούνται είτε από ένα μόριο σακχάρου, όπως η
γλυκόζη και η φρουκτόζη (που περιέχεται στα φρούτα), είτε από δύο
μόρια σακχάρου, όπως η λακτόζη (που περιέχεται στο γάλα) κ.α. Οι
απλοί υδατάνθρακες απορροφώνται ταχύτατα από το σώμα μας και
μας προσφέρουν γρήγορα ενέργεια.
4.
5. ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
Οι πρωτεΐνες είναι ενώσεις που αποτελούνται από
άνθρακα, υδρογόνο, οξυγόνο και άζωτο. Οι
πρωτεΐνες διαφέρουν ως προς τη χημική τους
σύσταση από τα λιπίδια και τους υδατάνθρακες γιατί
περιέχουν άζωτο περίπου το 16%
του βάρους τους, καθώς και άλλα
στοιχεία όπως το θείο, ο φωσφόρος
και ο σίδηρος. Είναι μεγάλα μόρια,
τα οποία όταν διασπώνται στο έντερο,
δίνουν μικρότερες ενώσεις που
ονομάζονται αμινοξέα.
6. πρωτεΐνες
αμινοξέα
πρωτεϊνικά αμινοξέα μη πρωτεϊνικά αμινοξέα
(συμμετέχουν στην σύνθεση (τα συναντάμε μόνο σε
των πρωτεϊνών) ελεύθερες μορφές)
7.
8. ΛΙΠΗ
Τα λίπη είναι η πλέον συμπυκνωμένη
πηγή ενέργειας σε σχέση με τα υπόλοιπα
διατροφικά στοιχεία. Τα λίπη είναι
μια σημαντική τροφική ομάδα,
που αποτελείται από τα έλαια
και από κάθε είδους λιπαρή ουσία.
Τα λίπη διαιρούνται σε ζωικά και
φυτικά λίπη, επίσης σε εμφανή,
αυτά δηλαδή που διακρίνονται
με γυμνό μάτι και αφανή τα οποία
βρίσκονται διαλυμένα στις τροφές.
9. Τα λίπη μπορούμε να τα
ταξινομήσουμε:
• Σε απλά λίπη. Τα λίπη της διατροφής τα διακρίνουμε σε δύο
κύριες ομάδες στα κορεσμένα λίπη και στα ακόρεστα λίπη.
• Σε σύνθετα λίπη,
• Παράγωγα λίπους
Τα υγρά λίπη είναι ακόρεστα λίπη. Τα στερεά λίπη
αποτελούνται από κορεσμένα λιπαρά οξέα με εξαίρεση τα
ψάρια που έχουν αρκετά ακόρεστα λιπαρά οξέα. Τα φυτικά
λίπη είναι συνήθως ακόρεστα, με εξαίρεση το λάδι της
καρύδας. Τέλος τα λίπη περιέχουν τις βιταμίνες Α, D, E και
Κ που είναι απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία του
μεταβολισμού.
10.
11. ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:
1. αυτά τα λίπη είναι ορατά με γυμνό μάτι
2. σε αυτό το όργανο του σώματος διασπώνται οι πρωτεΐνες
3. υποκατηγορία αμινοξέων τα οποία
συμμετέχουν στη σύνθεση πρωτεϊνών ΟΜ
4. τα φυτικά λίπη αποτελούνται από … λιπαρά οξέα ΑΔΑ
5. αποτελεί πολύ σημαντική πηγή πρωτεϊνών
Α
6. είναι το κύριο καύσιμο κάθε κυττάρου και οργανισμού
7. είδος φυτικού ελαίου και βασική πηγή ακόρεστων λιπιδίων
8. υδατάνθρακες περιέχονται και στις φυτικές ……
9. οι πρωτεΐνες διαφέρουν ως προς τη χημική τους …
από τα λιπίδια και τους υδατάνθρακες
10. «στα λίπη περιέχονται και … που είναι απαραίτητες
για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού»
11. τα στερεά λίπη έχουν ….. λιπαρά οξέα
12. «Η γλυκόζη αποτελεί την κύρια πηγή ενέργειας
για το κεντρικό νευρικό ….»
1. υποκατηγορία λιπών τα οποία δεν διακρίνονται με γυμνό μάτι ΟΜ
2. πολύ γνωστό είδος υδατάνθρακα που συναντάμε στο ψωμί, τις πατάτες κ.α. ΑΔ
3. οι ίνες αυτές βρίσκονται στα φρούτα και βοηθούν σημαντικά στον μεταβολισμό Α
4. «Οι απλοί υδατάνθρακες μας προσφέρουν γρήγορα …»
Β
5. απλός υδατάνθρακας που περιέχεται στο γάλα
6. σε ανεπάρκεια τα λίπη διασπώνται σε λιπαρά …, για να καλύψουν ενεργειακές ανάγκες
7. οι πρωτεΐνες όπως και οι υδατάνθρακες δίνουν 4 …. / γραμμάριο
8. «Ανάλογα με τη σύνθεση και την περιεκτικότητά τους ή όχι στα βασικά αμινοξέα,
οι πρωτεΐνες διακρίνονται σε πλήρεις, ημιπλήρεις κι … »
12. Ε Φ Α Ν Η
Μ
Ν Τ Ε Ρ Ο
Ε
Π Ρ Ω Ε Ϊ Ν Ι Κ Α
Τ
Κ Ο Ρ Ε Σ Τ Α
Α
Α Γ Ο
Β
Γ Λ Υ Κ Ζ Η
Ο
Ε Α Ι Ο Λ Α Δ Ο
Λ
Ν Ε Σ
Ι
Υ Σ Τ Α Σ Η
Σ
Β Ι Τ Α Ι Ν Ε Σ
Μ
Κ Ρ Ε Σ Μ Ε Ν Α
Ο
Υ Σ Τ Η Μ Α
Σ
