2010 ODTÜde EMOGenç ve İvmeGenç tarafından düzenlenen Pencereleri Kapatın etkinliğinde yaptığımsunum

1. Özgür Yazılımın Neresindeyiz? Burak OĞUZ EMO Ankara Şubesi Pencereleri Kapatın ODTÜ - 15.04.2010

3. Özel sektörde özgür yazılım

4. Birey ve özgür yazılım

6. Hepimizindir, açıktır.

7. Bilgiye ulaşmak için sizden lisans ücreti istemez.

8. Geliştirmek için lisans ücreti istemez.

12. “Kamuda Açık Kaynak Kodlu Yazılım Kullanımı”

13. Sorumlu kuruluş TÜBİTAK – UEKAE

14. Gerçekleşme başlangıç aşamasında

15. 74 Numaralı Eylem Planı (I) - 2009 Eylem kapsamında yurutulen calısmalar sonucunda su bulgular elde edilmistir: • Turkiye'de acık kaynak kodlu yazılım kullanımı, diğer ulkelerle karsılastırıldığında, belirgin bir sekilde geri değildir. • Kamuda acık kaynak kodlu yazılım kullanımını tesvik edecek bir strateji, bilgilendirme ve bilgi birikimi mevcut değildir. • Kamudaki mevcut bilisim uygulamalarının teknoloji bağımlı ve standart dısı olması acık kaynak kodlu yazılımlara gecis onunde onemli bir engeldir. • Bilisim sektoru aktorleri acık kaynak kodlu yazılım alanına yeterince yatırım yapmamaktadır. Bu bulgularda kısa ya da orta vadede onemli bir değisiklik olmayacağı ongorulduğunden bu yondeki calısmalara ara verilmistir.

16. 74 Numaralı Eylem Planı (II) - 2009 Kamuda acık kaynak yazılım kullanımını kapsayıcı stratejiler ve eylemler yerine tekil ornekler ve basarı hikayeleri uzerinden yurutmenin daha yerinde olacağı ve mevcut Eylem'in kaynak kısıtı ile ancak bu yonde bir calısma yurutulebileceği belirlenmistir.

17. Eylemde Karşılaşılan Sorunlar - 2009 Eylemin uygulaması kapsamında ortaya cıkan sorunlar soyle ifade edilebilir: • Operasyonel sorunların temelinde kamuda acık kaynak kodlu yazılımların yaygınlastırılması icin bir strateji bulunmamasının yattığı belirlenmistir. Bu stratejinin gelistirilmesi kamu, sivil toplum orgutleri, akademi ve ozel sektor temsilcilerinin de dahil edilmesi ile katılımcı bir sekilde yurutulebilecek bir calısmadır. Bununla birlikte, boyle bir stratejinin olusturulması ardından hayata gecirilmesi asamasında gereksinim duyulacağı ongorulen kimi yontem ve aracların yasama gecirilmesine yonunde calısılmaktadır.

18. Eylem Çözüm Önerileri - 2009 1. Kamuda acık kaynak kodlu yazılımların kullanımı konusunda strateji olusturmak amacıyla katılımcı bir calısma yapılması gereklidir. 2. Kamuda acık kaynak kodlu yazılımların kullanımı konularında farkındalık, bilgilendirme, eğitim, arastırma, test ve kavram ispatı calısmaları yurutecek yetkinlik merkez(ler)i olusturulması gereklidir. 3. Kamu hizmetleri ve e-devlet uygulamalarının teknoloji bağımsızlığı ve standart uyumluluğunu izleyecek, bu konularda danısmanlık hizmetleri verebilecek bir yapı olusturulması gereklidir. 4. Bilisim sektoru aktorlerinin acık kaynak kodlu yazılım cozumlerini sunacak duruma gelebilmesi icin alınması gereken onlemler ve olusturulması gereken yapılar yukarıda sayılan cozum onerilerinin gerceklestirilmesi asamasında belirlenmeli ve bu gereklerin sağlanması yoluna gidilmelidir.

20. Bu bağlamda sekillendirilen Ortaklasa Yazılım Gelistirme (OYa) platformunun üniversiteler, belediyeler, hastaneler ve internet kafeler örnekleri çerçevesinde yapılandırılmasına çalısılmaktadır.

21. 74 Numaralı Eylem Planı (II) - 2010 Mayıs 2010 sonunda Ankara'da yapılması planlanan Pardus Zirvesi kapsamında; 1. Bir dizi Çalısma Grubu (ÇG) olusturulması, 2. Bu ÇG'lere atanacak bağımsız raportörlerin ihtisas alanlarında açık kaynak kodlu yazılımın mevcut durumu ve geleceğe dönük öneriler konusunda birer ön rapor hazırlaması, 3. Zirve sırasında toplanacak ÇG'lerde katılımcı bir metodoloji kullanılarak ön raporların değerlendirilmesi ve birer sonuç raporu olusturulması, çalısmaları yapılacaktır. Sözkonusu sonuç raporlarının biraraya getirilerek Türkiye’nin açık kaynak kodlu yazılıma iliskin 2020 Yol Haritasının olusturulması planlanmaktadır.

22. 74 Numaralı Eylem Planı (III) - 2010 Proje kapsamında yürütülecek üst seviye adımlar arasında yer alan, “TÜBİTAK bünyesinde teknik destek yapısının kurulması ve eğitim programlarının olusturulması” konusunda çalısmak üzere planlanan, kamuda açık kaynak kodlu yazılımların kullanımı konularında farkındalık, bilgilendirme, eğitim, arastırma, test ve kavram ispatı çalısmaları yürütecek bir yetkinlik merkezi olusturulması hususunda herhangi bir gelisme olmamıstır.

24. Kamuda Özgür Yazılım (II) MEB Tam Maliyet Açıklayamadı MEB’in 2007 yılsonu açıklamasına göre İnternet erișimi sağlanan okullarda 400 bin adet bilgisayarı bulunuyor. Bu alanda ciddi harcamacı bir kuruluș olarak görülen MEB’in Pardus ile ilgisi ise meslek liselerinde Açık Kaynak Kod İșletim Sistemi adlı bir dersi programa alması ve 4 bin 610 ilköğretim okuluna yalnızca CD üzerinde çalıșabilen Pardus ișletim sistemi göndermekle sınırlı kaldığı görülüyor. MEB, Microsoft ile yaptığı son anlaşma da işletim sistemi ve ofis uygulamasını 15$'a temin ediyor. Peki bu alımın ilerleyen dönemde kullanıcılar üzerindeki etkisi ve maliyeti hesaba katılıyor mu?

25. Kamuda Özgür Yazılım (III) Kamu kurumlarının verdiği yanıtlara bakıldığında açık kaynak kodlu ișletim sistemi kullanımı önünde ilk etapta karșılașılan temel sorunun; ișletim sistemi yazılımının bilgisayar ya da donanım alımıyla birlikte düșünülmesinden kaynaklandığı görülüyor. Kurumlar donanımla birlikte yazılımı ediniyorlar. Bu nedenle ayrıca fatura düzenlenmediği için maliyetini dahi bilemedikleri ișletim sistemleri lisansı konusunda, büyük ölçüde kullandıkları Windows dıșında tercih olanakları olup olmadığını bile sorgulayamıyorlar. Dolayısıyla kamu ișletim sistemlerindeki ticari bağımlılığın yarattığı ekonomik ve diğer sorunları analiz edebilecek bir altyapıya dahi sahip bulunmuyor. Böyle bir veri tabanı olmadan bütüncül bir strateji geliștirilmesi ise olanaksız görünüyor.

27. TODAİ ise, Pardus kullanımının yaygınlașması için ülke düzeyinde strateji ve politika geliștirilmesine yönelik olarak fizibilite çalıșması yapılması gerektiği uyarısında bulundu.

29. Önce bağımlılık sonra lisanslama

30. Donanıma bağımlı işletim sistemi tercihi zorunluluğunun oluşturulması

31. Özgür yazılımın gönüllüğe bırakılması

32. Gönüllülüğün ise malum bahanelerle sürekli arka plana atılması

34. Özgür yazılım geliştiricilerinin haklarını savunacak STKların eksikliği

35. Özel sektörün özgür yazılımı kötüye kullanımı

36. Örnek: Apache Vakfı ve Apache Web Sunucu http://news.netcraft.com/archives/web_server_survey.html

39. Toplumsal fayda

40. Eğlence

43. Bunun için kamu, özel sektör, akademi, sivil toplum elele çalışması zorunludur.