2. ● Leku guztietan daude, ingurune esteriletan salbu.
● Oso azkar ugaltzen dira, mikrobio bakar batek milioi
ondorengo sor ditzake.
● Bizitzen diren inguruak aldatu egiten dituzte, ezin
ditugu begi hutsez ikusi baina bai haien efektuak: adibidez
elikagaiak usteltzen direnean.
●Gaixotasunak sor dizakete; nahiz eta askok
gizakiarekin bizi izaten dira inolako kalterik egin gabe.
2
3. ● Bakterioak txikiak eta soilak dira.
● Era independientean bizi dira, zelulabakarrak dira.
● Haien tamaina 0,3 eta 2,5 μm artean.
● Bizidunik ugarienak dira gure planetan.
● 40 milioi bakterio daude lur gramo batean. 1ml ur
gezatan milioi bat bakterio daude.
● Guztira, planeta osoan, 5×1030 bakterioak daude.
3
4. • Prokariotoak eta
zelulabakarrak.
• Ez du nukleo mintza ADN
inguratuz.
• Ez ditu eukariotek dituzten
organuluak, erribosomak salbu.
• Badute zelula pareta.
4
5. • Kokoak: borobilak isolaturik,
binaka (diplokokoak), kateak
(estafilokokoak), edo
adarkaturik (estreptokokoak).
• Baziloak: luzangak.
• Bibrioak: koma forma.
• Espiriloak: forma helikoidala
5
8. Ingurune baldintzak okertzen direnean (muturreko
tenperaturak, uraren edo elikagaien falta, sustantzia
kimikoak, botikak...) bakterioek bizi iraunten dute estalki
berezi batez inguratuz. Horrela osatutako egitura espora
deritze.
Esporak erresistentzia handia dute, 20 ordu iraun dezakete
bizirik irakiten ari den uretan.
8
9. • Ugaltze era zatiketa
da, zelularen erdian
horma bat eratzen
da eta bakterio
batetik bi bakterio
berdinak sortzen
dira.
• Ugaltze abiadura
bizkorra da, bakterio
bat 30minututan zati
daiteke, oso denbora
laburrean bakterio
populazio handiak
lortzen.
9
10. • Mikroorganismo txikienak (0’02- 0’03 mikra).
• Ez daude bizidunekin sailkatuta, zelularen
egitura eta funtzioak betetzen ez dituztelako.
• Derrigorrezko parasitoak dira.
• Zelula bat infektatzean, zelula horren
baliabideak aprobetxatzen dituzte birus
gehiago sortzeko.
• Leku guztietan aurki daitezke baina ezin dira
bere kabuz mugitu. 10
11. 11
• Oso egitura xumea dute:
• Kapsida (kanpo estalkia,
proteinaz).
• Kanpoko estaldura
(batzuk bakarrik).
•Azido nukleikoa (material
genetikoa)
• Bizi era sinplea du:
1. Birusak zelula bat
infektatzen du sartzean.
2. Zelularen baliabideak
aprobetxatuz material
genetikoa bikoiztu, birus
berriak sortu eta zelulatik
irten, beste zelula berriak
infektatzeko.
14. 13
● Izaki zelulabakarrak eta eukariotoak.
● batzutan elkartu egiten dira eta osatzen dituzten
egiturak begi bistaz ikus daitezke.
● materia organikoen gainean bizi dira deskonposatzaile
lana egiten.
● ekosisteman materia birziklatzea egiten dute.
● batzuk animalien zein landareen parasitoak dira eta
gaixotasunak sortzen dituzte.
● beste batzuk, aldiz sendagaiak egiteko erabili dira.
● gizakiak zenbait produktuak lortzeko erabiltzen ditu:
ogia, ardoa, garagardoa
● Legamiak eta lizunak dira
.
16. 14
● zelulabakarrekoak, eukariotak
eta nutrizio heterotrofoa dute.
● oso aniztasuna handia
● protistoen erreinukoak dira
● libre edo parasitoak bizi
daitezke
● gehienak mugitzeko gaitasuna
dute: kontrakzioen ,
pseudopodoen bidez, edo
luzakin desberdinen bidez
flageloak, zilioak.
● toki guztietan bizi daitezke.