Türkiye'de son ekonomik gelişmeler ve göstergeler.

1. 11
Bu gösterge seti kullanıcılara Türkiye Ekonomisinin değişik alanları ile ilgili
güncel bilgiler vermek amacıyla hazırlanmıştır.
Bu dosya her haftanın ilk günü itibarıyla güncellenmektedir.
Son güncelleme tarihi: 22 Şubat 2016

2. Şubat 2016
TÜRKİYE EKONOMİSİ
Hazine Müsteşarlığı

3. 33
İÇİNDEKİLER
Türkiye Ekonomisinin Dünyadaki Yeri......................................................4
Türkiye’nin Demografik Yapısı..................................................................7
Büyüme...................................................................................................11
İstihdam...................................................................................................29
Enflasyon.................................................................................................41
Dış Ticaret ve Ödemeler Dengesi...........................................................53
Kamu Maliyesi.........................................................................................73
Borç Yönetimi..........................................................................................82
Mali Sektör............................................................................................116
Piyasa Göstergeleri...............................................................................128
Yatırım Ortamı.......................................................................................139
IMF ve AB ile İlişkiler.............................................................................145
Sosyal Güvenlik.....................................................................................148
İşgücü Piyasası.....................................................................................156
AR-GE...................................................................................................167
Enerji Sektörü........................................................................................182

4. 44
TÜRKİYE EKONOMİSİNİN
DÜNYADAKİ YERİ

5. 55
Dünyanın En Büyük Ekonomileri
(Satın Alma Gücü Paritesine Göre GSYH, Trilyon Dolar, 2014)
Kaynak: IMF, Dünya Ekonomik Görünümü Raporu, Ekim 2015

6. 66
Avrupa’nın En Büyük Ekonomileri
(Satın Alma Gücü Paritesine Göre GSYH, Trilyon Dolar, 2014)
0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0
Almanya
Fransa
İngiltere
İtalya
İspanya
Türkiye
Polonya
Hollanda
Belçika
İsviçre
İsveç
Avusturya
Romanya
Norveç
Çek Cumhuriyeti
Kaynak: IMF, Dünya Ekonomik Görünümü Raporu, Ekim 2015

7. 77
TÜRKİYE’NİN DEMOGRAFİK
YAPISI

8. 88
(*) Tahmin
Kaynak: BM
Demografik Avantaj
Ülkelerin Demografik Profili* (Yüzde Pay, 2013 Yılı)

9. 99
Kaynak: BM
Demografik Avantaj
Ülkelerin Demografik Profili (Yüzde Pay, 2050 Tahminleri)

10. 101010
Türkiye: Nüfus Öngörüleri (Milyon Kişi)
77,7 78,6 79,4 80,2
50
60
70
80
90
2015 2016 2017 2018
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016-2018 Orta Vadeli Program

11. 1111
BÜYÜME

12. 1212
GSYH Büyüme Oranları (Yıllık % Değişim)
-16
-12
-8
-4
0
4
8
12
16
01Ç1
01Ç3
02Ç1
02Ç3
03Ç1
03Ç3
04Ç1
04Ç3
05Ç1
05Ç3
06Ç1
06Ç3
07Ç1
07Ç3
08Ç1
08Ç3
09Ç1
09Ç3
10Ç1
10Ç3
11Ç1
11Ç3
12Ç1
12Ç3
13Ç1
13Ç3
14Ç1
14Ç3
15Ç1
15Ç3
Kaynak: TÜİK

13. 1313
GSYH Büyüme Oranı (Dönem Ortalaması, %)
5,3
4,3 4,4
1,5
7,2
3,4
0
2
4
6
8
1982-1986 1987-1991 1992-1996 1997-2001 2002-2006 2007-2014
Kaynak: TÜİK, Hazine Müsteşarlığı

14. 1414
Büyüme Hedefleri (%)
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016-2018 Orta Vadeli Program
(*) 2015 yılı gerçekleşme tahmini, diğer yıllar ise Program Hedefidir.
4,0
4,5
5,0 5,0
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
2015* 2016 2017 2018

15. 1515
Büyümenin Oynaklığı
(Reel Büyüme Oranlarının Oynaklık Katsayısındaki Değişim)
Kaynak: TÜİK, Hazine Müsteşarlığı

16. 1616
Kişi Başına Düşen GSYH (ABD Doları)
Kaynak: TÜİK

17. 1717
Kişi Başına Gayri Safi Yurt İçi Hasıla, 2014
(Satın Alma Gücü Standardı, AB-27=100)
Kaynak: Eurostat
Eğilim çizgisi: Hareketli
ortalama
0
40
80
120
160
200
240
280
Lüksemburg
Norveç
İsviçre
ABD
İrlanda
Hollanda
Avusturya
Danimarka
İsveç
Almanya
İzlanda
Belçika
Finlandiya
İngiltere
Fransa
Japonya
İtalya
İspanya
Kıbrıs
Malta
ÇekCum.
Slovenya
Portekiz
Slovakya
Litvanya
Estonya
Yunanistan
Polonya
Macaristan
Letonya
Hırvatistan
Romanya
Türkiye
Bulgaristan
Karadağ
Makedonya
Sırbistan
Arnavutluk
BosnaHersek

18. 1818
Satın Alma Gücü Paritesine Göre Kişi Başına Düşen
GSYH (ABD Doları)
20.298
21.240
22.460
23.829
6.000
7.500
9.000
10.500
12.000
13.500
15.000
16.500
18.000
19.500
21.000
22.500
24.000
25.500
2015* 2016 2017 2018
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016-2018 Orta Vadeli Program
(*) 2015 yılı gerçekleşme tahmini, diğer yıllar ise Program hedefidir.

19. 1919
AB Ülkeleri ve Türkiye Reel GSYH (2001=100)
Karşılaştırması
Kaynak: OECD

20. 2020
GSYH Büyümesine Katkılar (%)
Kaynak: TÜİK

21. 2121
AB Ülkeleri ve Türkiye’de Talebin Bileşenleri (2001=100)
Kaynak: OECD
Özel Tüketim İhracat
İthalat
Toplam Yatırımlar İthalat

22. 2222
Özel Sektör Sabit Sermaye Yatırımlarının GSYH
Büyümesine Katkısı (%)
0,6
1,5
2,5
3,3
0
2
4
6
1993-2002 2003-2014
Özel Sektör Sabit Sermaye Yatırımlarının Katkısı Diğer
Kaynak: TÜİK

23. 2323
Toplam Sanayi Verimlilik Endeksi
Kaynak: TÜİK, Hazine Müsteşarlığı
70
75
80
85
90
95
100
105
110
115
05Ç1
05Ç3
06Ç1
06Ç3
07Ç1
07Ç3
08Ç1
08Ç3
09Ç1
09Ç3
10Ç1
10Ç3
11Ç1
11Ç3
12Ç1
12Ç3
13Ç1
13Ç3
14Ç1
14Ç3
15Ç1
15Ç3
Verimlilik Saat Başına
Doğrusal Eğilim (Verimlilik
(saat başına))

24. 70
80
90
100
110
120
130
140
150 05Ç1
05Ç3
06Ç1
06Ç3
07Ç1
07Ç3
08Ç1
08Ç3
09Ç1
09Ç3
10Ç1
10Ç3
11Ç1
11Ç3
12Ç1
12Ç3
13Ç1
13Ç3
14Ç1
14Ç3
15Ç1
15Ç3
2424
Toplam Sanayi Sektöründe Verimlilik ve Ücretler
(Çalışılan Saat Başına)
Kaynak: TÜİK, Hazine Müsteşarlığı
Verimlilik Endeksi
Reel Ücret Endeksi
Reel Birim Ücret Endeksi

25. 252525
Sanayi Üretim Endeksi (Mevsimsel Düzeltilmiş)
Kaynak: TÜİK
70
80
90
100
110
120
130
2005-I
II
III
IV
2006-I
II
III
IV
2007-I
II
III
IV
2008-I
II
III
IV
2009-I
II
III
IV
2010-I
II
III
IV
2011-I
II
III
IV
2012-I
II
III
IV
2013-I
II
III
IV
2014-I
II
III
IV
2015-I
II
III
IV
25

26. İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (Mevsimsel Düzeltilmiş, %)
26
50
55
60
65
70
75
80
85
90
2007-1
4
7
10
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
2016-1
Kaynak: TCMB

27. 272727
Reel Kesim Güven Endeksi
Kaynak: TCMB 27
40
60
80
100
120
140
2007-1
4
7
10
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
2016-1

28. 282828
Tüketici Güven Endeksi
Kaynak: TÜİK
50
60
70
80
90
2007-1
4
7
10
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
2016-1
28

29. 2929
İSTİHDAM

30. 3030
İşsizlik Oranı * (%)
9,5
9,0 9,2
10,0
13,1
11,1
9,1
8,4
9,0
9,9
10,7
10,5
7
8
9
10
11
12
13
14
15
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2014
Kasım
2015
Kasım
Kaynak: TÜİK
* Hanehalkı işgücü araştırmasında Avrupa Birliğine tam uyum amacıyla 2014 Şubat dönemiyle birlikte yeni seri veriler açıklanmaya başlanmış
olup, 2005-Ocak 2014 dönem sonuçları ekonometrik model ile tahmin edilmiştir.

31. 31
Genç Nüfusta İşsizlik Oranı (Mevsimsel Düzeltilmiş, %)
Kaynak: OECD

32. 323232
İstihdam * (Mevsimsel Düzeltilmiş, Milyon Kişi)
Kaynak: TÜİK 32
20
21
22
23
24
25
26
27 2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
* Kasım 2015 itibarıyladır. Hanehalkı işgücü araştırmasında Avrupa Birliğine tam uyum amacıyla 2014 Şubat dönemiyle birlikte yeni seri veriler
açıklanmaya başlanmış olup, 2005-Ocak 2014 dönem sonuçları ekonometrik model ile tahmin edilmiştir.

33. 30,0
3,1
2,0
2,2
2,4
2,6
2,8
3,0
3,2
3,4
22
23
24
25
26
27
28
29
30
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
İşgücü (Milyon Kişi) İşsiz (Milyon Kişi, sağ eksen)
İşgücü Göstergeleri * (mevsimsel düz.)
33Kaynak: TÜİK
*Kasım ayı itibarıyladır. Hanehalkı işgücü araştırmasında Avrupa Birliğine tam uyum amacıyla 2014 Şubat dönemiyle birlikte yeni seri veriler
açıklanmaya başlanmış olup, 2005-Ocak 2014 dönem sonuçları ekonometrik model ile tahmin edilmiştir.

34. İşgücü Göstergeleri * (mevsimsel düz.)
51,5
46,2
10,4
7
8
9
10
11
12
13
14
15
38
41
44
47
50
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
İşgücüne Katılım Oranı (%) İstihdam Oranı (%) İşsizlik Oranı (%, sağ eksen)
34Kaynak: TÜİK
* Kasım ayı itibarıyladır. Hanehalkı işgücü araştırmasında Avrupa Birliğine tam uyum amacıyla 2014 Şubat dönemiyle birlikte yeni seri veriler
açıklanmaya başlanmış olup, 2005-Ocak 2014 dönem sonuçları ekonometrik model ile tahmin edilmiştir.

35. 3,5
4,0
4,5
5,0
5,5
6,0
6,5 2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
Tarım İstihdamı(mev.düz.) Tarım İstihdamı
Tarım (milyon kişi)
Sektörlere Göre İstihdam Gelişmeleri *
35
3,8
4,0
4,2
4,4
4,6
4,8
5,0
5,2
5,4
5,6
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
Sanayi İstihdamı (mev.düz.) Sanayi İstihdamı
Sanayi (milyon kişi)
0,9
1,1
1,3
1,5
1,7
1,9
2,1
2,3
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
İnşaatİstihdamı (mev.düz.) İnşaatİstihdamı
İnşaat (milyon kişi)
9,5
10,0
10,5
11,0
11,5
12,0
12,5
13,0
13,5
14,0
14,5
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
Hizmetler İstihdamı (mev.düz.) Hizmetler İstihdamı
Hizmetler (milyon kişi)
Kaynak: TÜİK
* Kasım ayı itibarıyladır. Hanehalkı işgücü araştırmasında Avrupa Birliğine tam uyum amacıyla 2014 Şubat dönemiyle birlikte yeni seri veriler
açıklanmaya başlanmış olup, 2005-Ocak 2014 dönem sonuçları ekonometrik model ile tahmin edilmiştir.

36. 36
Sektörlerin Toplam İstihdam İçindeki Payları (%)
İstihdamın Sektörel Değişimi
-4
-2
0
2
4
6
8
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler
İstihdam Değişimine Sektörlerin Katkısı (% puan)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler
Kaynak: TÜİK

37. 37
İşteki Duruma Göre İstihdam Edilenler (%)
Kaynak: TÜİK

38. Kayıt Dışı İstihdam Oranı (%)
38
Kaynak: TÜİK

39. 39
İşgücüne Katılım Oranı (%)
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Kadın 23,3 23,6 23,6 24,5 26 27,6 28,8 29,5 30,8 30,3
Erkek 70,6 69,9 69,8 70,1 70,5 70,8 71,7 71 71,5 71,3
Toplam 46,4 46,3 46,2 46,9 47,9 48,8 49,9 50 50,8 50,5
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Kaynak: TÜİK

40. Eğitim Durumuna Göre İşgücüne Katılım Oranı (2014, %)
40
Erkek Kadın
Yükseköğrenim
Not: Balonun büyüklüğü her bir grubun ilgili cinsiyete göre işgücü içerisindeki payını göstermektedir.
Yükseköğrenim
Kaynak: TÜİK

41. 4141
ENFLASYON

42. 4242
Ortalama Enflasyon Oranı (%)
62,7
71,6
10,5 9,6
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1983-94 1995-2001 2002-2015 2016 Ocak
Kaynak: TÜİK

43. 4343
8,8
7,5
6,0
5,0
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
2015* 2016 2017 2018
2016-2018 Enflasyon Tahminleri (%)
(*) Gerçekleşme.
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016-2018 Orta Vadeli Program, Ocak 2016.

44. 4444
Enflasyon Gelişmeleri
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
Ocak06
Temmuz06
Ocak07
Temmuz07
Ocak08
Temmuz08
Ocak09
Temmuz09
Ocak10
Temmuz10
Ocak11
Temmuz11
Ocak12
Temmuz12
Ocak13
Temmuz13
Ocak14
Temmuz14
Ocak15
Temmuz15
Ocak16
Gıda Enerji İşlenmemiş Gıda ve Enerji Dışı TÜFE
Kaynak: TÜİK, TCMB
Gıda, Enerji ve Çekirdek Enflasyon
(Ocak 2006 – Ocak 2016, yıllık % değişim)

45. 4545
Enflasyon Gelişmeleri
0
5
10
15
20
25
Ocak06
Temmuz06
Ocak07
Temmuz07
Ocak08
Temmuz08
Ocak09
Temmuz09
Ocak10
Temmuz10
Ocak11
Temmuz11
Ocak12
Temmuz12
Ocak13
Temmuz13
Ocak14
Temmuz14
Ocak15
Temmuz15
Ocak16
Hizmetler Ulaştırma Kira Lokanta ve Otel
Kaynak: TÜİK, TCMB
Hizmetler ve Bazı Alt Kalemler
(Ocak 2006 – Ocak 2016, yıllık % değişim)

46. 4646
Enflasyon Eğilimi
(Ocak 2006 – Ocak 2016, yıllık % değişim)
(*) Ocak 2016 itibarıyladır. Aylık mevsimsel düzeltilmiş ÖKTG-I endeksi (3 aylık hareketli ortalama)
Enflasyon - Genel Eğilim*
Kaynak: TÜİK, TCMB
0
2
4
6
8
10
12
2006-1
4
7
10
2007-1
4
7
10
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
2016-1
(%)

47. 29,8
5,6
59,6
5,0
0
10
20
30
40
50
60
70
Gıda
Enerji
Tütün
Diğer
4747
30,38
14,51
7,47
47,83
0
10
20
30
40
50
60
Gıda
Enerji
Tütün
Diğer
Enflasyon - Temel Bileşenleri
Enflasyonun Bileşenleri
(yüzde katkı)
2004 – 2015 Ortalaması Ocak 2016
Kaynak: TÜİK, Hazine Müsteşarlığı

48. 7,96
7,29
9,58
2
4
6
8
10
12
14
2007-1
4
7
10
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
7
2016-1
7
2017-1
7
2018-1
4848
Enflasyon ve Enflasyon Beklentileri* (Yıllık % Değişim)
Kaynak: TÜİK, TCMB
2017 Hedef: % 5,0
2016 Hedef: % 5,0
TÜFE
12 Ay Sonrası
24 Ay
Sonrası
(*) TCMB Beklenti Anketi – Şubat 2016
TCMB Beklenti Anketi, 2013 yılı Ocak ayından itibaren ayda bir defa yayınlanmaktadır.

49. 4949
Yıllık Enflasyon Oranı ve Beklentiler (%)
0
4
8
12
16
20
24
28
32
1
03
4 7101
04
4 7101
05
4 7101
06
4 7101
07
4 7101
08
4 7101
09
4 7101
10
4 7101
11
4 7101
12
4 7101
13
4 7101
14
4 7101
15
4 7101
16
4 7101
17
4 7101
18
Yılsonu Hedefi
Gelecek
12 Ay
Gelecek
24 Ay
Kaynak: TCMB Beklenti Anketi
Enflasyon Beklentileri (Şubat 2016)
Yıl sonu 8,48
12 Ay Sonrası 7,96
24 Ay Sonrası 7,29

50. 5050
50
250
450
650
850
1050 2004-1
4
7
10
2005-1
4
7
10
2006-1
4
7
10
2007-1
4
7
10
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
2016-1
Enerji Metal Buğday Pirinç
Seçilmiş Ürünlerin Uluslararası Fiyat Endeksleri*
(2005=100)
Enerji
MetalBuğday
Pirinç
Kaynak: IMF
*Ocak 2016 itibarıyladır.

51. 5151
Dünyada Enflasyon Gelişmeleri
-2
0
2
4
6
8
10
12
14 Ocak05
Ağustos05
Mart06
Ekim06
Mayıs07
Aralık07
Temmuz08
Şubat09
Eylül09
Nisan10
Kasım10
Haziran11
Ocak12
Ağustos12
Mart13
Ekim13
Mayıs14
Aralık14
Kaynak: IMF, TÜİK
Türkiye
Dünya
Gelişmekte Olan
Ülkeler
Gelişmiş Ülkeler

52. 5252
Türkiye’nin Enflasyon Sıralamasında Dünyadaki Yeri
2014 yılı itibarıyla toplam ülke sayısı 188 olup sıralama büyükten küçüğe doğrudur.
5
7 6
10
3
7 9
36
48
29
64
61
40
61
31
50
27 25
0
10
20
30
40
50
60
70
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Kaynak: IMF

53. 5353
DIŞ TİCARET ve
ÖDEMELER DENGESİ

54. 5454
36,1
47,3
63,2
73,5
85,5
107,3
132,0
102,1
113,9
134,9
152,5 151,8
157,6
143,9
0
25
50
75
100
125
150
175
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Yıllık İhracat (Milyar Dolar)
Kaynak: TÜİK

55. 5555
Yıllık İthalat (Milyar Dolar)
Kaynak: TÜİK
51,6
69,3
97,5
116,8
139,6
170,1
202,0
140,9
185,5
240,8 236,5
251,7
242,2
207,2
0
25
50
75
100
125
150
175
200
225
250
275
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

56. 5656
İhracat ve İthalat Büyüme Oranları
(Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Yıllıklandırılmış Yüzde Değişim)
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
2003-1
4
7
10
2004-1
4
7
10
2005-1
4
7
10
2006-1
4
7
10
2007-1
4
7
10
2008-1
4
7
10
2009-1
4
7
10
2010-1
4
7
10
2011-1
4
7
10
2012-1
4
7
10
2013-1
4
7
10
2014-1
4
7
10
2015-1
4
7
10
İhracat İthalat
Kaynak: TÜİK

57. 5757
70
90
110
130
150
170
190
210
230
250
270
290
310
01Ç1
01Ç3
02Ç1
02Ç3
03Ç1
03Ç3
04Ç1
04Ç3
05Ç1
05Ç3
06Ç1
06Ç3
07Ç1
07Ç3
08Ç1
08Ç3
09Ç1
09Ç3
10Ç1
10Ç3
11Ç1
11Ç3
12Ç1
12Ç3
13Ç1
13Ç3
14Ç1
14Ç3
15Ç1
15Ç3
Türkiye Macaristan Polonya İspanya
Portekiz İtalya Avro Bölgesi
AB Ülkeleri ve Türkiye’de İhracat (2001=100)
Kaynak: OECD

58. 5858
4,5
3,5
9,7
7,2
2,9
3,8
0
4
8
12
Dünya Euro Bölgesi Gelişmekte Olan
Asya
Orta Doğu ve
Kuzey Afrika
Latin Amerika Türkiye
İhracat Performansı (Yıllık Ortalama Değişim, 2005-2014)
Kaynak: TÜİK, IMF Dünya Ekonomik Görünümü Ekim 2015

59. 5959
155,5
175,8
201,4
0
25
50
75
100
125
150
175
200
225
2016 2017 2018
İhracat Hedefleri (FOB, Milyar Dolar)
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016-2018 Orta Vadeli Program

60. 6060
0
5
10
15
20
25
30
35
1998 19992000 20012002 20032004 2005 20062007 20082009 20102011 20122013 2014
Sermaye Malları Ara Malları Tüketim Malları
İthalat (% GSYH)
Kaynak: TÜİK

61. 6161
Brent Petrol Fiyatı (ABD Doları, varil)
Kaynak: Reuters
20
40
60
80
100
120
140
160
H02
E02
Ş03
H03
E03
Ş04
H04
E04
Ş05
H05
E05
Ş06
H06
E06
Ş07
H07
E07
Ş08
H08
E08
Ş09
H09
E09
Ş10
H10
E10
Ş11
H11
E11
Ş12
H12
E12
Ş13
H13
E13
Ş14
H14
E14
Ş15
H15
E15
Ş16

62. 6262
Enerji Fiyatlarının Enerji İthalatına Etkisi (Milyar Dolar)
38,5 41,7 44,5 43,8 46,2
0,0
12,5
15,6
12,1 8,7
50,2
-12,3
-20
-10
0
10
20
30
40
50
60
70
2010 2011 2012 2013 2014 2015
2010 Fiyatlarıyla Reel Enerji İthalatı Fiyat Etkisi Toplam Enerji İthalatı
Kaynak: TÜİK, Hazine Müsteşarlığı

63. 6363
Makine ve Teçhizat İthalatı (Milyar Dolar)
12,2
15,7
21,9
26,1
29,9
35,9 36,4
29,4
35,9
43,9 42,6
47,9 46,1
43,2
0
10
20
30
40
50
60
1996-
2002
Ortalama
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Kaynak: TÜİK

64. 6464
-40
-35
-30
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
İrlanda
Norveç
ÇekCum.
Rusya
Hollanda
Almanya
İsviçre
Slovakya
Macaristan
Slovenya
Belçika
Danimarka
İtalya
İsveç
Polonya
Finlandiya
Avusturya
İzlanda
İspanya
Japonya
Fransa
Romanya
ABD
Litvanya
Bir.Krallık
Portekiz
Estonya
Letonya
Bulgaristan
Türkiye
Lüksemburg
Yunanistan
Fas
G.Kıbrıs
Malta
Dış Ticaret Dengesi / GSYH (%), 2014
Kaynak: DTÖ, IMF Dünya Ekonomik Görünümü Ekim 2015
Eğilim çizgisi: Hareketli ortalama

65. 6565
-2,5
-3,6
-4,5
-6,0 -5,8 -5,4
-1,9
-6,2
-9,7
-6,2
-7,9
-5,8
-0,3 -0,6
-1,2 -1,4
0,1
2,2
-1,6
-3,6
0,5
-1,9
0,3
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Cari İşlemler Dengesi/GSYH Cari İşlemler Dengesi/GSYH (Enerji Hariç)
Cari İşlemler Dengesi / GSYH (%)
Kaynak: TCMB, Hazine Müsteşarlığı

66. 6666
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
Hollanda
Norveç
Almanya
İsviçre
Slovenya
Danimarka
İsveç
Lüksembur
Macaristan
İrlanda
İzlanda
Malta
Rusya
İtalya
Belçika
Yunanistan
İspanya
Avusturya
ÇekCum.
Portekiz
Japonya
Litvanya
Estonya
Slovakya
Bulgaristan
Romanya
Fransa
Polonya
Finlandiya
ABD
Letonya
G.Kıbrıs
Fas
Türkiye
Bir.Krallık
Cari İşlemler Dengesi / GSYH (%), 2014
Kaynak: IMF Dünya Ekonomik Görünümü Ekim 2015
Eğilim çizgisi: Hareketli ortalama

67. 6767
Cari İşlemler Açığının Finansmanı (Milyar Dolar)
Kaynak: TCMB
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Cari İşlemler Dengesi -14,2 -21,0 -31,2 -36,9 -39,4 -11,4 -44,6 -74,4 -48,0 -63,6 -43,6 -32,2
Sermaye Girişleri (Rezerv
Hariç)
20,1 37,7 48,5 48,8 49,7 -3,5 49,1 51,4 68,7 67,6 41,8 25,7
Yurtiçinde Doğrudan Yatırımlar 2,8 10,0 20,2 22,0 19,9 8,6 9,1 16,2 13,3 12,4 12,5 16,6
Bankacılık Dışı Özel Sektörün Net
Kredi Kullanımı
7,7 12,6 17,1 29,3 26,4 -13,0 -2,8 8,3 7,2 4,1 6,9 13,7
Diğer (Net) 9,7 15,1 11,2 -2,5 3,5 0,9 42,8 26,9 48,1 51,1 22,4 -4,5
Net Hata ve Noksan 0,8 1,5 -0,9 -0,3 2,0 2,3 -0,5 8,3 -0,9 1,4 1,6 9,7
Bankaların Yabancı Para Efektif
ve Mevduatı
6,0 0,3 10,3 3,5 13,3 -12,7 -8,8 -12,9 -1,0 -4,5 0,3 15,0
Rezerv Değişimi 0,8 17,8 6,1 8,0 -1,1 0,1 12,8 -1,8 20,8 9,9 -0,5 -11,8

68. 6868
1,1 1,7
2,8
10,0
20,2
22,0
19,9
8,6 9,1
16,2
13,3
12,4 12,5
16,6
0
5
10
15
20
25
1993-
2002
Ortl.
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Yurtiçinde Doğrudan Yabancı Sermaye Girişi
(Milyar Dolar)
Kaynak: TCMB

69. 6969
-20 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Kısa Vade Uzun Vade Doğrudan Yatırım (Net) Portföy Yatırımı
69
Sermaye Girişi (Milyar Dolar)
Kaynak: TCMB

70. 7070
Merkez Bankası Brüt Döviz Rezervleri (Milyar Dolar)
(*) 12 Şubat 2016 itibarıyla
Kaynak: TCMB
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
O02
N
T
E
O03
N
T
E
O04
N
T
E
O05
N
T
E
O06
N
T
E
O07
N
T
E
O08
N
T
E
O09
N
J
E
O10
N
T
E
O11
N
T
E
O12
N
T
E
O13
N
T
E
O14
N
T
E
O15
N
T
E
O16
*93,9 milyar dolar

71. 7171
-31,7
-28,6 -29,3 -29,9
-40
-30
-20
-10
0
2015 2016 2017 2018
Cari İşlemler Dengesi Tahminleri (Milyar Dolar)
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016-2018 Orta Vadeli Program

72. 72
-4,4
-3,9
-3,7
-3,5
-6
-4
-2
0
2015 2016 2017 2018
Cari İşlemler Dengesi Tahminleri / GSYH (%)
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016-2018 Orta Vadeli Program

73. 7373
KAMU MALİYESİ

74. 7474
5,5
3,6
1,4
2,1
1,2 1,3 1,2 1,3
1,0 0,81,1
1,81,6
0,6
11,9
11,5
8,8
5,2
0
2
4
6
8
10
12
14 2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015*
2016*
2017*
2018*
Merkezi Yönetim Bütçe Açığı / GSYH (%)
(*) 2016-2018: Revize Orta Vadeli Program hedeflerini göstermektedir.
Kaynak: Maliye Bakanlığı, 2016-2018 OVP-Revize

75. 7575
12,5
10,9
8,0
4,4
0,7
0,2
1,6
2,5
5,9
3,4
0,7
1,5 1,6 1,3
0,6
1,3
0,9
0,6
0
2
4
6
8
10
12
14 2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015*
2016*
2017*
2018*
(*) 2016-2018: Revize Orta Vadeli Program hedeflerini göstermektedir.
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016-2018 OVP-Revize
Genel Yönetim Bütçe Açığı (Özelleştirme Hariç) / GSYH (%)

76. 7676
6,5
0,8
0,2 -0,2
1,2
2,3
1,5
-0,7
23,7
10,1
8,9
4,4
2,9
-5
0
5
10
15
20
25
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
AB Tanımlı Genel Yönetim Bütçe Açığı / GSYH (%)
Maastricht Kriteri: % 3,0
Kaynak: EUROSTAT

77. 7777
-0,2
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
16 İrlanda
Yunanistan
İngiltere
Portekiz
İspanya
Letonya
Polonya
Slovakya
Litvanya
Fransa
Romanya
Slovenya
GüneyKıbrıs
Hollanda
ÇekCumh.
İtalya
Avusturya
Almanya
Macaristan
Hırvatistan
Belçika
Malta
Bulgaristan
Türkiye
Danimarka
Finlandiya
Lüksemburg
Estonya
İsveç
Genel Yönetim Bütçe Açığı (2013 Yılı, % GSYH)
Kaynak: Eurostat
Maastricht Kriteri: % 3,0

78. 7878
Kamu Kesimi Borçlanma Gereği (GSYH %)
7,0
12,1
10,0
7,3
-0,1
-1,9
0,1
1,6
5,1
2,4
0,1
1,0
0,5 0,6
0,0 0,3 0,30,3
3,6
-3
-1
1
3
5
7
9
11
13
1990-
2000
Ort.
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* 2016* 2017* 2018*
(*) 2016-2018: Revize Orta Vadeli Program hedeflerini göstermektedir.
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016-2018 OVP-Revize

79. 7979
2003-2014 Ortalaması: 2,3
Kamu Kesimi Faiz Dışı Fazlası (Program Tanımlı, % GSYH)
(*) 2016-2018: Revize Orta Vadeli Program hedeflerini göstermektedir.
Kaynak: 2012 öncesi veriler için Hazine Müsteşarlığı, 2012 ve sonrası veriler ise Kalkınma Bakanlığı tarafından
hesaplanmaktadır.
0,7
1,8
0,8
1,0
0,6 0,8 0,6
1,1 1,3
0,3
1,6
3,1
4,5
4,8
5,5
4,7
-1,0
-2
-1
0
1
2
3
4
5
6
1993
-
2002
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* 2016* 2017* 2018*

80. 808080
Özelleştirme Uygulamaları (Milyar $)
8,2
56,7
0
10
20
30
40
50
60
1985-2003 2003 - 2014
Kaynak: Özelleştirme İdaresi Başkanlığı

81. 8181
Orta Vadeli Program Büyüklükleri (% GSYH)
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016-2018 Revize Orta Vadeli Program, Ocak 2016
2015 2016 2017 2018
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi -1,2 -1,3 -1,0 -0,8
Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri 24,6 24,5 23,9 23,3
Merkezi Yönetim Bütçe Harcamaları 25,8 25,9 24,9 24,2
MYB Faiz Dışı Dengesi (Program Tanımlı) 0,4 0,1 0,5 1,0
Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri (Program Tanımlı) 23,5 23,4 23,0 22,9
Merkezi Yönetim Faiz Dışı Harcamaları (Program
Tanımlı)
23,1 23,3 22,5 21,9
Diğer Kamu Faiz Dışı Dengesi (Program Tanımlı) 0,4 0,5 0,6 0,3
Toplam Kamu Faiz Dışı Dengesi (Program Tanımlı) 0,8 0,6 1,1 1,3

82. 8282
BORÇ YÖNETİMİ

83. 8383
AB Tanımlı Genel Yönetim Borç Stoku (% GSYH)
46,5 46,0
34,633,733,833,5
42,3
39,1
36,136,2
40,0
39,9
74,0
52,7
59,6
67,7
30
35
40
45
50
55
60
65
70
75
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Ç1
2015
Ç2
2015
Ç3
Maastricht Kriteri: % 60
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

84. 8484
Maastricht Kriteri: % 60
Genel Yönetim Borç Stoku (% GSYH, 2014)
0
40
80
120
160
200
240
280
Japonya
Yunanistan
İtalya
Portekiz
GüneyKıbrıs
İrlanda
Belçika
ABD
İspanya
Fransa
İngiltere
Kanada
Avusturya
Slovenya
Macaristan
Almanya
Malta
Hollanda
Finlandiya
Slovakya
Polonya
Danimarka
İsveç
ÇekCumhuriyeti
Litvanya
Letonya
Romanya
Türkiye
Bulgaristan
Lüksemburg
Estonya
Kaynak: Eurostat (08.02.2016 tarihli güncelleme), Hazine Müsteşarlığı (31.12.2015 itibarıyla)
ABD, Kanada ve Japonya için: IMF Dünya Ekonomik Görünümü (Ekim 2015)

85. 8585
AB Tanımlı Borç Stoku / GSYH (%)
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Euro Bölgesi (17 ülke) 78,6 84,0 86,2 89,6 91,4 92,4
AB (27 ülke) 73,1 78,5 81,1 83,8 85,5 86,8
Yunanistan 126,7 146,2 172,0 159,4 177,0 178,6
İtalya 112,5 115,3 116,4 123,2 128,8 132,3
Portekiz 83,6 96,2 111,4 126,2 129,0 130,2
Belçika 99,5 99,6 102,2 104,1 105,1 106,7
İspanya 52,7 60,1 69,5 85,4 93,7 99,3
Fransa 79,0 81,7 85,2 89,6 92,3 95,6
İngiltere 65,7 76,6 81,8 85,3 86,2 88,2
Avusturya 79,7 82,4 82,2 81,6 80,8 84,2
Macaristan 78,0 80,6 80,8 78,3 76,8 76,2
Almanya 72,5 81,0 78,4 79,7 77,4 74,9
Hollanda 56,5 59,0 61,7 66,4 67,9 68,2
Türkiye 46,0 42,3 39,1 36,2 36,1 33,5
Kaynak: Eurostat, (Güncelleme Tarihi: 08.02.2016); Hazine Müsteşarlığı, (31.12.2015 itibarıyla)

86. 8686
AB Tanımlı Borç Stoku Hedefleri (% GSYH)
32,6
31,7
30,5
29,5
28
30
32
34
2015 2016 2017 2018
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016-2018 Orta Vadeli Program, Ocak 2016

87. 8787
Kamu Net Borç Stoku / GSYH (%)
26,2
31,3 30,0 31,3
27,6 26,2 25,3
29,9 28,1
21,6 20,3 17,6 14,7 13,4 12,5 11,4
35,4 23,9
19,1
10,4
6,5
3,3 2,9
2,7
0,9
0,7
-3,3 -5,0 -4,0 -4,2 -4,1 -3,8
61,5
55,2
49,1
41,7
34,0
29,5 28,2
32,5 28,9
22,4
17,0
12,6
10,7
9,2 8,5 7,6
-10
0
10
20
30
40
50
60
70
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Ç1
2015
Ç2
2015
Ç3
TL Döviz Cinsi
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

88. 8888
Kamu Net Borç Stoku
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Milyar TL 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Ç1 2015 Ç2 2015 Ç3
I- Toplam Kamu Brüt Borç Stoku 497,1 546,5 562,9 623,4 650,2 673,0 690,7 734,0
• Merkezi Yönetim 473,6 518,4 532,2 585,8 612,1 633,6 651,8 690,2
• Diğer Kamu 23,6 28,2 30,7 37,5 38,1 39,4 38,9 43,8
II- Varlıklar ve Kamu Mevduatı 179,3 256,4 322,3 425,6 463,1 508,5 535,5 590,6
• Merkez Bankası Net Varlıkları 86,2 143,2 189,5 271,1 304,4 344,0 352,5 406,1
• Kamu Mevduatı 47,2 59,8 71,6 84,2 77,4 80,2 95,8 94,5
• İşsizlik Sigortası 45,9 53,5 61,2 70,4 81,4 84,4 87,2 90,0
III- Kamu Net Borç Stoku 317,8 290,1 240,6 197,7 187,1 164,4 155,3 143,4

89. 8989
Kamu Net Borç Stoku (Milyar TL)
215,6
251,0
274,6 270,3
258,2
248,4
268,0
309,9
317,8
290,1
240,6
197,7
187,1
164,4
155,3
143,4
130
150
170
190
210
230
250
270
290
310
330
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Ç1
2015
Ç2
2015
Ç3
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

90. 9090
Merkezi Yönetim Faiz Harcamaları / GSYH (%)
Kaynak: Maliye Bakanlığı
14,8
12,9
10,1
7,0
6,1 5,8
5,3 5,6
4,4
3,3 3,4 3,2 2,9
0
5
10
15
20
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 20132014*
(*) Geçici

91. 9191
85,7
70,9
56,3
38,2
33,4 31,9
30,1 30,9
22,9
16,6
17,4
15,3 14,2
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014*
Merkezi Yönetim Faiz Harcamaları / Vergi Gelirleri (%)
Kaynak: Maliye Bakanlığı
(*) Geçici

92. 9292
48,9
53,8 50,2 54,0 55,8 57,0 53,4 56,0 59,2 59,8 61,5 65,2 67,6 67,2
51,1
46,2 49,8 46,0 44,2 43,0 46,6 44,0 40,8 40,2 38,5 34,8 32,4 32,8
0
25
50
75
100
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Ocak
Sabit Değişken
Merkezi Yönetim Brüt Borç Stoku Faiz Dağılımı (%)
Kaynak : Hazine Müsteşarlığı

93. 9393
53,7
58,5 62,4 62,8
68,7 66,2
70,9 73,3 70,4 72,6 68,8 67,7 65,0 64,6
46,3
41,5 37,6 37,2
31,3 33,8
29,1 26,7 29,6 27,4 31,2 32,3 35,0 35,4
0
25
50
75
100
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Ocak
TL Cinsinden Döviz Cinsinden
Merkezi Yönetim Brüt Borç Stoku Döviz Dağılımı (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

94. 9494
Genel Yönetim Borç Stokunun GSYH’ye Oranındaki Değişim
2001 2014
TL’nin yüzde 5 değer kaybı/kazancı + / - 2,2 Puan + / - 0,6 Puan
TL faiz seviyesinde
Yüzde 10 oranındaki değişim* + / - 2,1 Puan + / - 0,2 Puan
Yüzde 25 oranındaki değişim* + / - 5,2 Puan + / - 0,5 Puan
GSYH büyümesinde 2 puanlık değişim + / - 1,6 Puan + / - 0,7 Puan
Faiz dışı fazla/GSYH oranında 1
puanlık değişim
+ / - 1,0 Puan + / - 1,0 Puan
(*) TL faiz seviyesinde takip eden yıldaki yüzde değişimi yansıtmaktadır.
Not: 2001 ve 2014 yıl sonu gerçekleşme rakamları kullanılarak senaryoların baz senaryoya göre ESA tanımlı Genel
Yönetim Borç Stoku / GSYH oranında yol açabileceği etkiyi göstermektedir.
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

95. 9595
Yurtdışı Yerleşiklerin İç Borç Stoku İçerisindeki Payı (%)
4,4
7,1
10,3
13,6 13,4
10,3
8,6
12,5
17,3
23,2
21,5 21,8
17,4
0
4
8
12
16
20
24
28
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Kaynak: TCMB

96. 9696
Borçlanma Ortalama Vadesi
8,2
9,5 10,1
12,2
9,9
8,0
9,0
17,6
16,5
22,4
14,214,8
9,1
20,620,2
13,7
19,7
10,0 10,0
5,0
6,6
15,7
8,6
7,0
15,3
20,0
10,0
0
5
10
15
20
25
30
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016**
Avro Dolar Yen
Yurt içi Borçlanma (ay) Eurobond İhracı (yıl)
*Ocak 2016 itibarıyla
**Şubat 2016 itibarıyla
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
9,4
11,6
14,8
31,7
35,3
44,144,7
60,8
74,3
68,5
71,870,4
34,0
28,027,7
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016*

97. 9797
TL Cinsi İç Borç Stokunun Süresi* (Ay)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
6,6
8,0
8,2
10,2
8,1 7,5
10,6
12,5
15,0
23,1
28,9
30,3
31,3
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
30
32
Ara.04
Ara.05
Ara.06
Ara.07
Ara.08
Ara.09
Ara.10
Ara.11
Ara.12
Ara.13
Ara.14
Ara.15
Oca.16
(*) Macaulay süresi

98. 9898
Dış Tahvil Stokunun Süresi* (Yıl)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
4,1
4,9
5,6
5,9
6,2
5,9
6,3 6,3
6,5
6,3
6,5 6,5
6,4
4,0
4,5
5,0
5,5
6,0
6,5
7,0
7,5
Ara.04
Ara.05
Ara.06
Ara.07
Ara.08
Ara.09
Ara.10
Ara.11
Ara.12
Ara.13
Ara.14
Ara.15
Oca.16
(*) Macaulay süresi

99. 9999
Nakit İç Borç Stokunun Vadeye Kalan Süresi (Ay)
12,8 12,4 11,8
19,6
22,3
25,7
24,4 25,0
30,9 31,1
47,0
55,0 55,1
33,7
0
10
20
30
40
50
60
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

100. 100100
10,7
7,0 7,3
6,2
5,8
4,9
4,3
5,8
4,7
7,3 7,3
6,9
8,1
10,1
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016*
Dış Borçlanma Maliyeti (%)
AVRODOLAR
4,5 4,2
5,0
6,0
5,45,3
6,3
9,9 9,9
3
4
5
6
7
8
9
10
11
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016*
*Şubat 2016 itibarıyla
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

101. 101101
TL Cinsinden Kuponsuz Senetlerin Borçlanma Faizleri
(Yıllık Bileşik, %)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
70
75
80
O
02
M E O
03
M E O
04
M E O
05
M E O
06
M E O
07
M E O
08
M E O
09
M E O
10
M E O
11
M E O
12
M E O
13
M E O
14
M E O
15
M E O
16
Aylık Ortalama
Yıllık Kümülatif

102. 102102
Reel Borçlanma Faiz Oranı (Bileşik, %)
Kaynak: TCMB, Hazine Müsteşarlığı
Not: - Devlet iç borçlanma ihalelerinde belirlenen borçlanma faizleri 12 ay sonraki TÜFE değerleri ile reelleştirilmiştir. 2011 Mayıs ayından itibaren TCMB
Beklenti Anketi’nde tahmin edilen 12 aylık enflasyon oranları kullanılmıştır.
- 2013 yılına kadar sadece kuponsuz borçlanmaların, 2013 yılından itibaren 2 yıl vadeli sabit kuponlu ile kuponsuz borçlanmaların ağırlıklı ortalama maliyetleri
esas alınmıştır.
-10
0
10
20
30
40
50 2002-1
5
9
2003-1
5
9
2004-1
5
9
2005-1
5
9
2006-1
5
9
2007-1
5
9
2008-1
5
9
2009-1
5
9
2010-1
5
9
2011-1
5
9
2012-1
5
9
2013-1
5
9
2014-1
5
9
2015-1
5
9
Reel Faiz

103. 103103
0,0
-0,6
0,4
2,6
8,0
5,0
-2,4
-3,6
-3,1
-2,6
-0,5
1,0
-1,3
-1,8
-1,4
-6
-2
2
6
10
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Uluslararası Para Fonu’ndan Net Anapara Kullanımı
(Milyar SDR)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

104. 104104
16,2
13,8
10,2
7,2
1,9
0,5
0
3,6
5,15,5
11,2
16,2
3,2
0,6
4,5
0
4
8
12
16
201999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Uluslararası Para Fonu’na Olan Borç Stoku
(Milyar SDR)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

105. Hazine Garantili Dış Borç Stoku (Milyon Dolar)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
11.052
4.000
5.000
6.000
7.000
8.000
9.000
10.000
11.000
12.000
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015Ç3

106. Hazine Garantili Dış Borç Stoku (Milyon Dolar)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Milyon ABD Doları 2015 Ç3
KAMU 6.530
MERKEZİ YÖNETİM 300
MAHALLİ İDARELER 838
KAMU BANKALARI 4.503
KİTler 888
ÖZEL 4.523
BANKALAR 4. 523
GENEL TOPLAM 11.052

107. 2,9
5,4 3,4
51,9
27,3
18,1
16,7
19,7
24,7
16,4
22,1
8,2
3,9
6,4
0
20
40
60
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015Aralık*
Hazine Garantili Borçlardan Üstlenim Oranları (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
* 2015 yılı Aralık ayı itibarıyla yıllıklandırılmış veridir.
107

108. 0
100
200
300
400
500
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Ara.15
Mahalli İdareler KİTler Diğer
Kuruluşlara Göre Garantili Borçlardan Üstlenimler (Milyon ABD Doları)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
108

109. 109109
Alacak Stokunun Gelişimi (Milyar TL)
1,8 2,4
6,3 5,9
8,8
12,9
8,0 7,1 7,3
8,2 9,0 8,3 8,6 7,9
5,0
0,4
3,9
3,8
4,4
7,5
13,4
12,4
10,0
13,3 15,3
13,6
17,4
19,1
17,0 15,9
13,9
14,9
16,3
13,8
0
5
10
15
20
25
30
Vadesi Geçmiş Vadesi Gelecek
5,6
6,8
13,8
19,3
21,2
22,9
21,3
22,4
20,9
28,1
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
25,6
24,5
21,8
25,3
19,9
16,7
17,7

110. 110110
Borçlularına Göre
Alacak Stokunun Yapısı (2015 Aralık)
Kaynaklarına Göre
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

111. 111111
Gerçekleşen Tahsilat (Milyon TL)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
1.514
417
35
1.561
1.219
1.937
104
699
2.188
1.970
1.503
5.249
2.053
3.198
3.084
1.794
2.641
1.872
2.606 2.446 2.492
1.118
0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
Ayni tahsilat Nakdi tahsilat

112. 112112
Türkiye Brüt Dış Borç Stoku (Milyar Dolar)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı,TCMB
Milyar USD 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Ç1 2015 Ç2 2015 Ç3
TOPLAM 208,1 250,0 281,0 268,9 292,0 303,9 339,0 389,1 402,5 392,8 404,9 406,0
KISA VADE 42,9 43,1 52,5 49,0 77,2 81,6 100,2 130,4 132,8 129,5 127,1 120,8
UZUN VADE 165,3 206,9 228,4 220,0 214,8 222,3 238,8 258,6 269,7 263,3 277,8 285,2
KAMU SEKTÖRÜ 71,6 73,5 78,3 83,5 89,1 94,3 104,0 115,9 117,7 113,4 115,7 114,8
Kısa Vade 1,8 2,2 3,2 3,6 4,3 7,0 11,0 17,6 17,9 18,2 16,9 15,4
Uzun Vade 69,8 71,4 75,1 79,9 84,8 87,3 93,0 98,3 99,8 95,2 98,8 99,4
TCMB 15,7 15,8 14,1 13,2 11,6 9,3 7,1 5,2 2,5 2,1 2,0 1,6
Kısa Vade 2,6 2,3 1,9 1,8 1,6 1,2 1,0 0,8 0,3 0,3 0,3 0,2
Uzun Vade 13,1 13,5 12,2 11,4 10,0 8,1 6,1 4,4 2,1 1,8 1,7 1,3
ÖZEL SEKTÖR 120,8 160,7 188,6 172,3 191,4 200,3 227,9 267,9 282,3 277,3 287,2 289,6
Kısa Vade 38,5 38,7 47,4 43,6 71,4 73,3 88,1 112,0 114,6 111,0 109,9 105,3
Uzun Vade 82,3 122,0 141,2 128,6 119,9 127,0 139,8 155,9 167,7 166,3 177,3 184,4

113. 113113
Türkiye Brüt Dış Borç Stoku / GSYH (%)
49,5
52,4
54,7
50,4
47,3
43,1
39,339,9
43,6
37,9
38,5
39,5
35,5
41,3
47,3
56,2
30
40
50
60
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015Ç1
2015Ç2
2015Ç3
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı,TCMB

114. 114114
Türkiye Net Dış Borç Stoku / GSYH (%)
29,5
31,7 32,4
30,5
24,123,623,7
20,5
39,9
38,4
31,5
26,4
20,6 20,6 20,7
23,8
27,8
10
20
30
40
50
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015Ç1
2015Ç2
2015Ç3
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı,TCMB

115. 115115
Dış Borç Stokuna İlişkin Oranlar (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, TCMB
% 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Ç1 2015 Ç2 2015 Ç3
TOPLAM BRÜT DIŞ BORÇ STOKU /
GSYH
39,5 38,5 37,9 43,6 39,9 39,3 43,1 47,3 50,4 49,5 52,4 54,7
ÖZEL SEKTÖR BRÜT DIŞ BORÇ STOKU / GSYH 23,0 24,8 25,4 27,9 26,2 25,9 29,0 32,5 35,3 34,9 37,2 39,0
TOPLAM BRÜT DIŞ BORÇ STOKU /
İHRACAT (FOB)
243,3 233,1 212,8 263,3 256,4 225,3 222,4 256,3 255,4 254,2 268,1 277,2
ÖZEL SEKTÖR BRÜT DIŞ BORÇ STOKU / İHRACAT
(FOB)
141,3 149,8 142,8 168,7 168,0 148,5 149,5 176,5 179,1 179,4 190,2 197,8
TCMB REZERVLER (BRÜT) /
TOPLAM BRÜT DIŞ BORÇ STOKU
29,3 29,3 25,3 26,3 27,6 25,8 29,5 28,5 26,6 25,8 24,9 25,0
TCMB REZERVLER (BRÜT) /
KISA VADELİ BRÜT DIŞ BORÇ STOKU
142,1 169,9 135,2 144,3 104,5 96,2 99,7 85,1 80,5 78,2 79,3 84,0

116. 116116
MALİ SEKTÖR

117. 20,6
19,0
16,6
17,9
15,3
16,3
15,6
23,7
28,8
30,9
25,1
21,9
18,9
18,0
0
5
10
15
20
25
30
35
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
117117
Bankacılık Sektörü: Sermaye Yeterlilik Oranı (%)
Kaynak: BDDK

118. 0
4
8
12
16
20
24
28 2006-02
2006-05
2006-08
2006-11
2007-02
2007-05
2007-08
2007-11
2008-02
2008-05
2008-08
2008-11
2009-02
2009-05
2009-08
2009-11
2010-02
2010-05
2010-08
2010-11
2011-02
2011-05
2011-08
2011-11
2012-02
2012-05
2012-08
2012-11
2013-02
2013-05
2013-08
2013-11
2014-02
2014-05
2014-08
2014-11
2015-02
2015-05
2015-08
2015-11
118118
Bankacılık Sektörü: Sermaye Yeterlilik Oranı (%)
Kaynak: BDDK
Hedef oran yüzde 12
Yasal sınır yüzde 8
Operasyonel
risk dahil

119. 119119
20,2
18,1
17,4 17,2
16,7 16,5
15,6 15,5 15,5
15,3 15,3
14,2
13,0 13,0 13,0 12,9
6
10
14
18
22
Endonezya
Romanya
Kolombiya
Macaristan
ÇekCum.
Tayland
Türkiye
Brezilya
Malezya
Meksika
Polonya
Kore
Şili
Çin
Rusya
Hindistan
Bankacılık Sektörü: Seçilmiş Gelişmekte Olan Ülkelerde
Sermaye Yeterlilik Oranları (%, 2015-Ç3*)
Kaynak: IMF-FSI, BDDK
* 2015-Ç3 ya da mevcut en güncel veri.

120. 36,3
51,0
56,0
65,7
72,6
75,3 77,0 79,6 81,4 81,6 82,0 81,6 81,1
77,6
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
120120
Bankacılık Sektörü: Serbest Sermaye*/ Özkaynak (%)
(*) Serbest Sermaye = Toplam Özkaynak – (Sabit Varlıklar + İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Ortak Teşebbüs)
Kaynak: BDDK

121. 121121
Bankacılık Sektörü: Özkaynak Kârlılığı (%)
Kaynak: BDDK
11,3
18,2
15,8
12,1
21,0
24,8
18,6
22,8
20,0
15,5 15,7
14,2
12,3
11,3
0
10
20
30
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

122. 122122
Bankacılık Sektörü: Kredilerin Toplam Varlıklara Oranı (%)
Kaynak: BDDK
23,0
26,5
32,4
37,8
43,8
49,1 50,2
47,1
52,2
58,0
60,5
62,2 63,0
15
25
35
45
55
65
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
56,1

123. 123123
Bankacılık Sektörü: Yabancı Para Net Genel Pozisyonu
(Milyon Dolar)
(*) 12 Şubat 2016 itibarıyla.
Kaynak: BDDK
-549
187
-71 -63
141
-217
16
408
41
315
1.590
-363
-2.870
436 362
-3300
-2600
-1900
-1200
-500
200
900
1600
2300
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016*

124. 124124
Bankacılık Sektörü: Takipteki Alacaklar / Toplam Krediler (%)
2,8 2,9 3,1
11,5
17,5
6,0
4,7
3,7
3,5 3,7
5,3
2,92,7
3,7
0,8
1,5
0,8
0,6 0,4 0,5 0,8
6,2
0,9
0,6 0,6 0,7 0,7 0,8
0
4
8
12
16
20
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Brüt Net
Kaynak: BDDK

125. 125125
Firmaların Toplam Borçlarının Özkaynaklara Oranı ve Faiz
Ödeme Gücü* (Faiz ve Vergi Öncesi Kâr / Faiz Ödemeleri) (%)
(*) Geçici Veriler
Kaynak: TCMB Sektör Bilançoları
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Toplam Borç / Özkaynak Faiz Ödeme Gücü

126. 126126
Hanehalkı Yükümlülükleri (% GSYH)
Kaynak: TCMB, Avrupa Merkez Bankası
18 19 21
24 23
62 63 64
67 67 66 65 64
68
1412
10
16
0
10
20
30
40
50
60
70
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Türkiye Avro Bölgesi

127. 127127
Toplam Konut Kredileri (% GSYH)
83,6
71,8
40,7
6,2
0,2
60,3
52,1
29,6
0
20
40
60
80
100
İngiltere ABD Avro Bölgesi Türkiye*
2001 2010
Kaynak: ABD Merkez Bankası, Avrupa Merkez Bankası, Eurostat, İngiltere Merkez Bankası, İngiltere İstatistik Ofisi, TCMB, TÜİK,
BDDK, TOKİ
*2010 yılı toplam konut kredileri bankalar ve tüketici finansman şirketlerince kullandırılan konut kredileri ile TOKİ’nin vadeli konut
satışları karşılığı alacaklarından oluşmaktadır.

128. 128128
PİYASA GÖSTERGELERİ

129. 129129
Döviz Kuru (TL/Dolar)
Kaynak: TCMB
1,0
1,1
1,2
1,3
1,4
1,5
1,6
1,7
1,8
1,9
2,0
2,1
2,2
2,3
2,4
2,5
2,6
2,7
2,8
2,9
3,0
3,1 O03
N03
T03
E03
O04
N04
T04
E04
O05
N05
T05
E05
O06
N06
T06
E06
O07
N07
T07
E07
O08
N08
T08
E08
O09
N09
T09
E09
O10
N10
T10
E10
O11
N11
T11
E11
O12
N12
T12
E12
O13
N13
T13
E13
O14
M14
A14
K14
Ş15
M15
A15
K15
Ş16

130. 130130
Faiz Oranı (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
0
8
16
24
32
40
48
56
64
72
O03
N03
T03
E03
O04
N04
T04
E04
O05
N05
T05
E05
O06
N06
T06
E06
O07
N07
T07
E07
O08
N08
T08
E08
O09
N09
T09
E09
O10
N10
T10
E10
O11
N11
T11
E11
O12
N12
T12
E12
O13
N13
T13
E13
O14
M14
A14
K14
Ş15
M15
A15
K15
Ş16
İkincil Piyasa İç Borç Faiz Oranları

131. 131131
BIST 100 Endeksi
0
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
60.000
70.000
80.000
90.000
100.000
O03
N03
T03
E03
O04
N04
T04
E04
O05
N05
T05
E05
O06
N06
T06
E06
O07
N07
T07
E07
O08
N08
T08
E08
O09
N09
T09
E09
O10
N10
T10
E10
O11
N11
T11
E11
O12
N12
T12
E12
O13
N13
T13
E13
O14
M14
A14
K14
Ş15
M15
A15
K15
Ş16
Kaynak: Borsa İstanbul

132. 132132
Dış Borç Risk Primi (bp)
Kaynak: JP Morgan
-400
-200
0
200
400
600
800
1.000
1.200
O02
T02
Ş03
E03
N04
E04
M05
A05
T06
O07
A07
M08
E08
M09
K09
H10
O11
A11
Ş12
E12
N13
K13
M14
A14
T15
Ş16
(EMBI+ Turkey) - (EMBI+)
EMBI+ Turkey
EMBI+

133. 133133
İkincil Piyasa ve TCMB Politika Faiz Oranları
Kaynak: TCMB, Hazine Müsteşarlığı
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
Oca05
Nis05
Tem05
Eki05
Oca06
Nis06
Tem06
Eki06
Oca07
Nis07
Tem07
Eki07
Oca08
Nis08
Tem08
Eki08
Oca09
Nis09
Tem09
Eki09
Oca10
Nis10
Tem10
Eki10
Oca11
Nis11
Tem11
Eki11
Oca12
Nis12
Tem12
Eki12
Oca13
Nis13
Tem13
Eki13
Oca14
Nis14
Tem14
Eki14
Oca15
May15
Ağu15
Kas15
Şub16
BileşikFaizOranı(%)
İkincil Piyasa Oranı TCMB Politika Faiz Oranı

134. 134134
Ülke Kredi Notu
Standard & Poor’s Kredi Notu
Kaynak: Bloomberg
Oca04
Nis04
Tem04
Eki04
Oca05
Nis05
Tem05
Eki05
Oca06
Nis06
Tem06
Eki06
Oca07
Nis07
Tem07
Eki07
Oca08
Nis08
Tem08
Eki08
Oca09
Nis09
Tem09
Eki09
Oca10
Nis10
Tem10
Eki10
Oca11
Nis11
Tem11
Eki11
Oca12
Nis12
Tem12
Eki12
Oca13
Nis13
Tem13
Eki13
Oca14
Nis14
Tem14
Eki14
Oca15
Nis15
Tem15
Eki15
Oca16
N
S
P
BB-
N
S
P
B
N
S
P
B-
N
S
P
BB
N
S
P
BB+
N
S
P
B+

135. 135135
Türkiye’nin Kredi Notları (Döviz Cinsinden, 22 Şubat 2016)
A2 Botsvana, Polonya, Slovakya A Trianidad ve Tobago, Slovenya A Malta, İrlanda
A3 Malta, Meksika, Peru, Litvanya, Letonya A- Botsvana, Litvanya, Letonya, Suudi Arabistan A- Polonya, Letonya, Litvanya
Baa1 Tayland, Mauritius, İrlanda BBB+ Tayland, Malta, Polonya BBB+ Tayland, İtalya, Meksika, Slovenya
Peru, Meksika, İspanya, İzlanda Peru, İspanya, İzlanda
Baa2 Kazakistan, Bulgaristan, İtalya, İzlanda BBB Panama BBB Kazakistan,
Panama, İspanya, Uruguay, Kolombiya, Bahamalar Kolombiya, Filipinler, Uruguay Panama,
Güney Afrika, Filipinler, Trianidad ve Tobago Kolombiya
Baa3 Türkiye (negatif), Namibya, Hindistan, Romanya, BBB- Fas, Hindistan, Kazakistan BBB- Türkiye (durağan), Fas, Namibya, Hindistan,
Slovenya, Bahreyn, Brezilya Romanya, Güney Afrika Romanya, Endonezya, Filipinler, Bulgaristan
Endonezya İtalya, Bahamalar Azerbaycan, Uruguay, Rusya, Bahreyn, Güney Afrika
Ba1 Fas, Arnavutluk, Macaristan, Kosta Rika BB+ Türkiye (negatif), Endonezya BB+ Kosta Rika, Brezilya
Guatemala, Hırvatistan, Portekiz, Rusya, Paraguay Bulgaristan, Rusya, Macaristan Macaristan
Azerbaycan Portekiz, Azerbaycan
Ba2 El Salvador, Angola BB Guatemala, Kosta Rika BB Guatemala, Hırvatistan, Bolivya
Hırvatistan, Bahreyn, Brezilya
Ba3 Bangladeş, Gürcistan, Karadağ, Bolivya, BB- Bangladeş, Gürcistan, Vietnam, El Salvador, BB- Sri Lanka, Gürcistan, Surinam,
Surinam, Tunus Paraguay, Surinam, Bolivya, Karadağ, Ürdün El Salvador, Tunus, Vietnam, Bangladeş
B1 Senegal, Sri Lanka, Ürdün, B+ Senegal, Sri Lanka, Fiji B+ Angola
Dominik Cumhuriyeti, Fiji, Papua Yeni Gine, Papua Yeni Gine
Saint Vincent ve Grenadinler, Vietnam Honduras, Arnavutluk
B2 Kamboçya, Moğolistan, Lübnan, Nikaragua B Bosna Hersek, Kamboçya, Jamaika B Lübnan, Ekvador, Mısır, Moğolistan, Jamaika
Tunus, Barbados, Ekvador, Moğolistan, Angola
B3 Moldova, Barbados, Mısır, Pakistan B- Pakistan, Beyaz Rusya, Lübnan, B-
Bosna Hersek, Honduras, Ekvador Belize, Mısır, Ukrayna, Yunanistan
Caa1 Arjantin, Beyaz Rusya CCC+ CCC+
Caa2 Belize, Küba, Yunanistan, Jamaika CCC Venezuela CCC Venezuela, Yunanistan, Ukrayna
Caa3 Venezuela, Yunanistan, Ukrayna CCC- CCC-
Ca CC CC
C C C
SD Arjantin DDD
D/RD Arjantin
Kaynak: Bloomberg
Moody's Standard & Poor's Fitch

136. 136136
EMBI+ Endeksi Diğer Ülkelerle Karşılaştırma
Değişim (bp) (2 Ocak 2008 – 22 Şubat 2016)
Kaynak: Bloomberg
2597
565
302
201
172
162
116
115
88
40
-89
-400 0 400 800 1200 1600 2000 2400 2800
Venezuela
Ukrayna
Brezilya
EMBI+
Kolombiya
G. Afrika
Meksika
Rusya
Türkiye
Arjantin
Filipinler

137. 137137
Hisse Senedi Piyasası
(Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Piyasalar)
% Değişim (2 Ocak 2008 – 22 Şubat 2016)
Kaynak: Bloomberg
51,1
35,3
25,7
19,9
16,6
16,2
3,4
-10,2
-17,1
-33,9
-44,5
-51,3
-67,5
67,7
-80 -60 -40 -20 0 20 40 60 80
G. Afrika
Meksika
Türkiye
ABD (DJI)
Rusya
Malezya
Hindistan
G. Kore
Macaristan
Polonya
Brezilya
Çin
Japonya
Çek Cumh.

138. 138138
Döviz Piyasaları
% Değişim (2 Ocak 2008 – 22 Şubat 2016)
Kaynak: Bloomberg
-212,0
-151,8
-127,1
-124,3
-74,0
-66,2
-61,5
-60,5
-35,9
-32,7
-31,7
-26,8
-3,0
10,6
-240 -220 -200 -180 -160 -140 -120 -100 -80 -60 -40 -20 0 20
Rusya
Türkiye
Brezilya
G. Afrika
Hindistan
Meksika
Macaristan
Polonya
Çek Cumh.
Euro
G. Kore
Malezya
Japonya
Çin

139. 139139
YATIRIM ORTAMI

140. 140140
İş Yeri Açma (İşlem Sayısı)
13
13
12
9
6
6
6
5
5
5
4
4
4
4
0 4 8 12 16 20
Çin
Brezilya
Hindistan
Çek Cum.
Meksika
Hırvatistan
Türkiye
Avrupa&Merkez Asya
Güney Afrika
OECD
Polonya
Macaristan
Bulgaristan
Tayland
Kaynak: Dünya Bankası Doing Business Report, 2014

141. 141141
İş Yeri Açma (Süre, Gün)
33,0
30,0
27,5
27,0
19,5
19,0
18,0
15,0
12,8
11,1
8,0
6,0
6,0
5,0
0 10 20 30 40 50
Çin
Polonya
Tayland
Hindistan
Çek Cum.
Güney Afrika
Bulgaristan
Rusya
Avrupa&Merkez Asya
OECD
Hırvatistan
Meksika
Türkiye
Macaristan
Kaynak: Dünya Bankası Doing Business Report, 2014

142. 142142
İş Yeri Açma (Maliyet, % Kişi Başı GSYH)
1
1,3
2
3,6
4,6
6,7
6,7
8,2
8,6
9,3
12,7
14,3
19,7
0 5 10 15 20 25
Bulgaristan
Rusya
Çin
OECD
Brezilya
Tayland
Avrupa&Orta Asya
Çek Cum.
Macaristan
Hırvatistan
Türkiye
Polonya
Meksika
Kaynak: Dünya Bankası Doing Business Report, 2014

143. 143143143
Gelir ve Kar Üzerinden Alınan Vergiler (% GSYH, 2012)
6,0
11,4
0
5
10
15
20
25
30
Meksika
SlovakC.
Türkiye
Polonya*
Macaristan
Estonya
Slovenya
ÇekC.
Kore
Şili
Yunanistan
Portekiz
Japonya
İsrail
İspanya
Hollanda*
Fransa
Almanya
OECD*
ABD
İrlanda
İngiltere
Avusturya
İsviçre
Lüksemburg
Kanada
İtalya
Finlandiya
İsveç
Avustralya*
Belçika
İzlanda
YeniZelanda
Norveç
Danimarka
Kaynak: OECD Factbook, 2014
(*) 2011 Verileri

144. 144144
Vergi Geliri Karşılaştırmaları (% GSYH, 2011)
(*) Meksika, Kore, Çek Cum., Yunanistan, Macaristan, İrlanda, Polonya, Portekiz, Slovak Cum. ve İspanya’yı içermektedir.
Kaynak: OECD, Factbook 2014
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Toplam Vergi Geliri Gelir ve Karlar Üzerinden
Alınan Vergiler
Mal ve Hizmetler
Üzerinden Alınan Vergiler
Türkiye OECD Karşılaştırma Grubu*

145. 145145
IMF ve AB ile İLİŞKİLER

146. 146146
IMF ile İlişkiler
Düzenlemeler Süre
Onaylanan
Miktar
(Milyon
SDR)
Çekilen
Miktar
(Milyon SDR)
Geri Ödeme
(Milyon SDR)
Planlanan
Ödemeler
(Milyon
SDR)
17. Stand-By
Düzenlemesi
(12.1999 - 02.2002)
15.038 11.739 11.739 0
18. Stand-By
Düzenlemesi (02.2002 – 02.2005) 12.821 11.914 11.914 0
19. Stand-By
Düzenlemesi (05.2005 – 05.2008) 6.662 6.662 6.662 0
TOPLAM 34.522 30.315 30.315 0
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

147. 147147
I. Tarama Süreci: 3 Ekim 2005 - 13 Ekim 2006
Avrupa Birliği Katılım Müzakereleri Süreci
II. Müzakere Süreci:
1 Fasıl İçin
1- Bilim ve Araştırma
12 Fasıl İçin
2 Fasıl İçin
1- Eğitim ve Kültür,
2- Ekonomik ve Parasal Politika
8 Fasıl İçin
Diğer fasıllar
Müzakereler geçici olarak açılıp
kapanmıştır.
Müzakereler açılmıştır. Ancak kapanış kriteri
getirilmiştir.
Müzakere Pozisyon Belgemiz iletilmiştir. AB
Ortak Pozisyon Belgesi beklenmektedir.
Müzakerelere açılabilmesi için getirilen açılış
kriterlerinin karşılanması gerekmektedir.
Tarama Sonu Raporu beklenmektedir.
1- İşletme ve Sanayi Politikası, 2- İstatistik,
3- Mali Kontrol, 4- Tüketicinin ve Sağlığın Korunması,
5- Trans-Avrupa Şebekeleri, 6- Fikri Mülkiyet Hukuku,
7- Şirketler Hukuku 8- Sermayenin Serbest Dolaşımı
9- Bilgi Toplumu ve Medya, 10-Vergilendirme,
11-Çevre 12- Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı

148. 148148
SOSYAL GÜVENLİK

149. 149149
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Reformu
İşçiler, kendi adına çalışanlar ve memurlar için norm ve standart birliği
Emeklilik yaşının kademeli olarak 65’e çıkartılması
Aylık bağlama oranının % 2’ye düşürülmesi
Geçmiş kazançların güncellenmesi için % 100 enflasyon+ % 30 GSYH
katsayısının kullanılması
Emekli maaşlarının enflasyona endekslenmesi
Genel Sağlık Sigortası
2012 yılından itibaren yoksullar için gelir testine dayanan yeni bir sağlık
sistemi
Sağlık hizmetlerinde katkı payı uygulaması
Bazı sağlık harcamalarında global bütçe uygulaması
Ana Unsurlar

150. 150150
Emeklilik Sistemi Açığının Azaltılması
(2007-2075, % GSYH)
Kaynak: Dünya Bankası Uzman Tahminleri, 2007
Reform Öncesi
Reform Sonrası

151. 151151
Aylık Bağlama Oranları, 2012
Kaynak: OECD, Pensions at a Glance, 2013
Düşük Kazançlılar Ortalama Kazançlılar

152. 152152
Erkeklerde Emeklilik Yaşı (2010)
44,9
30
35
40
45
50
55
60
65
70 Türkiye
Yunanistan
İtalya
Macaristan
Kore
Lüksemburg
Fransa
ÇekCum.
Slovakya
Estonya
Slovenya
OECDOrt.
Japonya
Avustralya
Avusturya
Belçika
Kanada
Şili
Danimarka
Finlandiya
Almanya
İrlanda
Meksika
Hollanda
YeniZelanda
Polonya
Portekiz
İspanya
İsveç
İsviçre
İngiltere
ABD
İzlanda
İsrail
Norveç
Kaynak: OECD, Pensions at a Glance, 2012

153. 153153
Kadınlarda Emeklilik Yaşı (2010)
Kaynak: OECD, Pensions at a Glance, 2012

154. 154154
Erkeklerde Emeklilik Sonrası Yaşam Beklentisi (2010)
Kaynak: OECD, Pensions at a Glance, 2012

155. 155155
Kadınlarda Emeklilik Sonrası Yaşam Beklentisi (2010)
Kaynak: OECD, Pensions at a Glance, 2012

156. 156156
İŞGÜCÜ PİYASASI

157. 157157
İşgücü Piyasası Reformu
İşgücü Maliyetlerinin Azaltılması Kapsamında:
Sosyal güvenlik işveren primlerinde 5 puanlık indirim yapılmıştır.
5 puanlık prim indirimi teşvikinden, diğer teşviklerle eş zamanlı olarak yararlanma imkanı sağlanmıştır.
İstihdama yeni katılan, tüm kadın ve genç işçilerin işveren primlerinin İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanması
sağlanmıştır.
Özürlülerin işveren primlerinin bütçeden karşılanması öngörülmüştür.
Kısa çalışma ödeneğinin uygulama alanlarına genel ekonomik krizin yanı sıra sektörel ve bölgesel krizler de
eklenmiştir.
Kısa çalışma ödeneği tutarı brüt kazancın %40’ından %60’ına yükseltilmiştir.
Aktif İşgücü Programlarına Ayrılan Kaynağın Artırılması Kapsamında:
Aktif işgücü programlarına ayrılan kaynak 4 kat arttırılmış ve yıllık yaklaşık 1.5 Milyar TL’ye yükseltilmiştir. (Önceki
düzenlemede devlet katkısının %30’u iken son düzenleme ile tüm prim gelirlerinin %30’u olmuştur.)
Doğrudan Olmayan Mali Yüklerin Azaltılması Kapsamında:
Eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu kaldırılmıştır.
Spor merkezi ve kreş zorunlulukları esnetilmiştir.
Sağlık merkezi açma ve doktor bulundurma zorunlulukları esnetilmiştir.
İstihdam Piyasasının Esnekleştirilmesi Kapsamında:
Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalılara borçlanma yoluyla tam süreli çalışmaya benzer şekilde emekli
olma hakkı tanınmıştır.
Kısmi süreli çalışan kişilerin İşsizlik Sigortası kapsamına alınması sağlanmıştır.
.

158. 158158Kaynak: OECD Taxing Wages, 2013
Not: TÜR-07 ilgili vergi yükünde Türkiye’nin 2007 yılı seviyesini göstermektedir.
42,7
38,2
35,6
0
10
20
30
40
50
60 Belçika
Fransa
Almanya
Macaristan
Avusturya
İtalya
İsveç
TÜR-07
Finlandiya
ÇekCum.
Yunanistan
AB-21
İspanya
SlovakCum.
Hollanda
Danimarka
Türkiye
Norveç
Portekiz
Lüksemburg
OECD-Ort.
Polonya
İzlanda
İngiltere
Japonya
Kanada
ABD
Avusturalya
İrlanda
İsviçre
Kore
Meksika
Y.Zelanda
İstihdam Üzerindeki Vergi Yükleri
(Ortalama Kazancın %100’ünü Alan İşçiler, Bekar ve Çocuksuz, 2012)

159. 159159Kaynak: OECD Taxing Wages 2013
(*) Ortalama Kazançlı, Bekar ve Çocuksuz Çalışan
0 10 20 30 40 50 60
Y.Zelanda
Meksika
Kore
İsviçre
İrlanda
Avusturalya
ABD
Kanada
Japonya
İngiltere
İzlanda
Polonya
OECD-Ort.
Lüksemburg
Portekiz
Norveç
Türkiye
Hollanda
Danimarka
İspanya
Yunanistan
Çek. Cum.
Finlandiya
İsveç
İtalya
Avusturya
Macaristan
Almanya
Fransa
Belçika
Vergi İşçi Payı İşverenPayı
İstihdam Üzerindeki Vergi Yükleri*
(Toplam maliyetin yüzdesi olarak, 2012)

160. 160
Sigortalı Çalışan Sayısı (Milyon Kişi)
Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu, 2015 Ocak Sigortalı İstatistikleri

161. 161
Sosyal Güvenlik Sisteminin Kapsamı (Milyon Kişi)
(Çalışanlar ve Bakmakla Yükümlü Oldukları)
Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu, 2015 Ocak Sigortalı İstatistikleri

162. İllere Göre İşsizlik Oranları (2013)
Kaynak: TÜİK, 08.10.2014
Van
162

163. 163163
Kaynak: stats.oecd.org
Tarım Sanayi Hizmetler
Türkiye 25,5 26,5 48,1
Meksika 13,4 24,4 62,2
Polonya 13,1 30,7 56,2
Kore 6,4 24,8 68,9
Macaristan 4,9 30,9 64,2
İspanya 4,2 21,9 73,9
İtalya 3,7 28,8 67,5
Japonya 3,5 24,8 71,7
Çek. Cum. 3,0 38,5 58,5
Kanada 2,1 19,8 78,1
İngiltere 1,2 19,1 79,7
İstihdamın İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Dağılımı, 2011 (%)

164. 164164
İstihdamı Koruma Mevzuatının Yarı Zamanlı Çalışanlar
Üzerindeki Kısıtlayıcılığı
(Endeks Skalası 0-6 Arasında En Az Kısıtlayıcıdan En Fazlaya)
OECD Ortalaması 1,77
Kaynak: OECD Labour Force Statistics Database, 2010

165. 165165
Yarı Zamanlı Çalışma (%, 2011)
Kaynak: OECD, Labor Force Statistics Database

166. 166166
Kıdem Tazminatı Yükü (2010)
(20 Yıllık Hizmet Karşılığı Kaç Haftalık Ücret Tutarında Ödendiği)
87
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Polonya
ABD
Romanya
Bulgaristan
Rusya
İrlanda
İngiltere
ÇekCum.
Kanada
Macaristan
Fransa
Yunanistan
Brezilya
Almanya
İspanya
Portekiz
Türkiye
Kaynak: Dünya Bankası Doing Business in 2011 Raporu Veritabanı

167. 167167
AR-GE

168. 168168
2002 yılında 3 milyar dolar
2012 yılında 12,7 milyar dolar
2002-2011 arasında % 320,6 artış
Kaynak: OECD, Main Science and Technology Indicators
Türkiye’nin Ar-Ge Harcamaları (Cari SAGP, Dolar)

169. 169169
1.292
1.843
2.197
2.898
3.835
4.400
6.091
6.893
8.087
9.268
11.154
13.062
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
14.000
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
*2011 fiyatlarıyla
Kaynak: TÜİK
Ar-Ge Harcaması* (Milyon TL)

170. 170170
Kişi Başına Ar-Ge Harcaması (SAGP, Dolar)
145
166
132
121
108
100
78
67
53
43464644
39
32
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Kaynak: TÜBİTAK

171. 171171
2002 yılında 28.964 kişi
2012 yılında 105.122 kişi
2002-2012 yılları arasında % 262 artış
Kaynak: TÜİK
Türkiye’nin Tam Zaman Eşdeğer (TZE) Ar-Ge Personeli
Sayısı

172. 172172
Türkiye’nin Tam Zaman Eşdeğer (TZE) Ar-Ge Personeli
Sayısı
Kaynak: TÜİK
49.252
73.521
105.122
92.801
81.792
27.003
27.698
28.964 38.308
39.960
63.377
67.244
54.444
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
60.000
70.000
80.000
90.000
100.000
110.000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

173. 173173
2002 yılında 23.995 kişi
2012 yılında 82.122 kişi
2002-2012 arasında % 242 artış
Kaynak: TÜİK
Türkiye’nin TZE Araştırmacı Sayısı

174. 174174
TZE Ar-Ge İnsan Gücü (1000 Kişi)
23 24
27 28 29
38
40
49
54
63
67
74
82
93
105
82
72
64
58
53
50
43
39
3433
24232319 20
5
25
45
65
85
105
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
TZE Ar-GE Personeli TZE Araştırmacı
Kaynak: TÜBİTAK

175. 175175
2002 yılında 8.975 yayın
2012 yılında 25.018 yayın
2002-2012 yılları arasında % 179 artış
Kaynak: TÜBİTAK
Türkiye’nin Bilimsel Yayın Sayısı

176. 176176
Türkiye’nin Bilimsel Yayın Sayısı
Kaynak: TÜBİTAK
8.975
10.648
13.310
14.275
15.222
18.120
19.572
21.876
23.077
23.851
25.018
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

177. 177177
Milyon Kişi Başına Düşen Bilimsel Yayın Sayısı
331
319
313
301
274
257
219
208
197
159
136
100
150
200
250
300
350
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Kaynak: TÜBİTAK

178. 178178
2002 yılında 85 uluslararası patent başvurusu
2012 yılında 535 uluslararası patent başvurusu
2002-2012 arasında % 529 artış
Kaynak: WIPO, World Intellectual Property Indicators Report
Türkiye’nin Uluslararası Patent Başvuruları

179. 179179
Türkiye’nin Uluslararası Patent Başvuruları
116
174
269
389
480
392
535
539
85
112
359
0
100
200
300
400
500
600
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Kaynak: WIPO, World Intellectual Property Indicators

180. 180180
Yerli Patent Başvuru ve Tescilleri
414 490
685
935
1.090
1.838
2.268
2.588
3.250
4.087
4.543
1025
122956873 93
338318
847
456
642
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
3.500
4.000
4.500
5.000
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Yerli Patent Tescilleri Yerli Patent Başvurusu
Kaynak: TPE

181. 181181
Faydalı Model Başvuru ve Tescilleri (Adet)
376
704 678
964914
1.206
1.479
1.896
2.424
2.972 2.949
2.842
2.994
3.175
3.725
2.245
1.948
1.665
2.148
1.833
2.151
2.022
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
3.500
4.000
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
FaydalıModel Tescilleri FaydalıModel Başvurusu
Kaynak: TPE

182. 182182
ENERJİ SEKTÖRÜ

183. 183183
Türkiye’de Elektrik Arz ve Talebi (Milyar kWh)
Kaynak: TEİAŞ
0
50
100
150
200
250
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Arz Talep
250,4
255,5

184. 184
Kaynak: Eurostat
0
5
10
15
20
25
İsveç
Danimarka
Bosna
Hersek
Lihtenştayn
Finlandiya
Portekiz
Slovenya
Yunanistan
Hırvatistan
Makedonya
Macaristan
Avusturya
Almanya
İrlanda
Litvanya
İspanya
Slovakya
Polonya
AvroBölgesi
AB28
Fransa
AB27
Estonya
Letonya
Sırbistan
Lüksemburg
İngiltere
Bulgaristan
Hollanda
İtalya
Romanya
Çek
Cumhuriyeti
Belçika
Türkiye
VergisizFiyat KDVHariçVergi veFonlar KDV
Sanayi Doğalgaz Fiyatları
(Avro / GigaJoule, Yıllık Tüketimi 10.000 GJ-100.000GJ Olan Tüketiciler İçin, 2014 2. Yarı)

185. 185185
Kaynak: Eurostat
0
5
10
15
20
25
30
35
İsveç
Portekiz
İspanya
İtalya
Danimarka
Lihtenştayn
Hollanda
Yunanistan
AvroBölgesi
Fransa
İrlanda
Avusturya
AB27
AB28
Almanya
Belçika
İngiltere
Slovenya
ÇekCumhuriyeti
Slovakya
Lüksemburg
BosnaHersek
Polonya
Litvanya
Estonya
Letonya
Bulgaristan
Hırvatistan
Sırbistan
Türkiye
Macaristan
Romanya
VergisizFiyat KDVHariçVergi veFonlar KDV
Mesken Doğalgaz Fiyatları
(Avro / GigaJoule, Yıllık Tüketimi 20 GJ – 200 GJ Olan Tüketiciler İçin, 2014 2. Yarı)

186. 186
Kaynak: Eurostat
0
5
10
15
20
25
30
Danimarka
GKRY
İtalya
Almanya
Malta
İngiltere
Litvanya
AvroBölgesi
AB27
AB28
Slovakya
İrlanda
İspanya
Portekiz
Letonya
Yunanistan
Belçika
Avusturya
Macaristan
Estonya
Hollanda
Hırvatistan
Fransa
ÇekCum.
Slovenya
Romanya
Polonya
Finlandiya
Türkiye
Kosova
Norveç
Bulgaristan
BosnaHersek
İsveç
Makedonya
Karadağ
Sırbistan
Lüksemburg
VergisizFiyat KDVHariçVergi veFonlar KDV
Sanayi Elektrik Fiyatlarında AB-Türkiye Karşılaştırması
(Avrocent / kWh, Yıllık Tüketimi 2.000MWh – 20.000Mwh olan Tüketiciler İçin, 2014 2. Yarı)

187. 187187
Kaynak: Eurostat
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
Danimarka
Almanya
İrlanda
İspanya
GKRY
İtalya
Portekiz
AvroBölgesi
AB27
AB28
Belçika
İngiltere
Avusturya
İsveç
Yunanistan
Lüksemburg
Hollanda
Norveç
Slovenya
Fransa
Lihtenştayn
Finlandiya
Slovakya
Polonya
Estonya
Hırvatistan
Litvanya
Türkiye
Letonya
ÇekCum.
Romanya
Malta
Arnavutluk
İzlanda
Macaristan
Karadağ
Bulgaristan
Makedonya
BosnaHersek
Sırbistan
Kosova
VergisizFiyat KDVHariçVergi veFonlar KDV
Mesken Elektrik Fiyatlarında AB-Türkiye Karşılaştırması
(Avrocent / kWh, Yıllık Tüketimi 2.500 kWh- 5.000 kWh Olan Tüketiciler İçin, 2014 2. Yarı)

188. Şubat 2016
TÜRKİYE EKONOMİSİ
Hazine Müsteşarlığı