1.
งานวิจัยเรื่องยุทธศาสตร์การปรับตัวองค์กรสื่อสู่Convergence Mediaกรณีศึกษา เครือเนชั่นเดลินิวส์ และเครือผู้จัดการอศินา พรวศิน และ สกุลศรี ศรีสารคาม

2.
ความเป็นมาและความสาคัญของปัญหา• หลายองค์กรมีการปรับตัวเพราะเทคโนโลยีที่เปลี่ยน พฤติกรรมการ รับสารเปลี่ยน ยอดขายสิ่งพิมพ์ที่ลดลง• วิธีการที่หลายองค์กรสื่อในโลกเลือกคือ "convergence"• ในประเทศไทยมีหลายองค์กร 1. ขยาย platform สื่อเพิ่ม 2. หลอมรวมสื่อที่มีอยู่เดิม ซึ่งมีการปรับโครงสร้างและ รูปแบบการ ทางานที่ต่าง วิจัยนี้ต้องการศึกษาแนวทางในการกาหนดนโยบาย และยุทธศาสตร์การหลอมรวมสื่อขององค์กรสื่อใน ประเทศไทยเป็นอย่างไร และมีวิธีการอย่างไร

3.
วัตถุประสงค์ในการวิจัย• เพื่อศึกษาแนวทางในหลอมรวมสื่อในการผลิตและเผย แพร่ข่าว (Convergence Newsroom) ได้แก่ • นโยบายและการกาหนดรูปแบบทิศทางการพัฒนา Convergence Newsroom • กระบวนการทางานระหว่างกองบรรณาธิการและทีมงานของแต่ละ Platform • การปรับตัวในการปฏิบัติงานของผู้สื่อข่าว • รูปแบบวิธีการในการผลิตข่าวและเผยแพร่ข่าวแบบมัลดิมีเดียในลักษณะ ข้ามสื่อ (cross-platform) • เพื่อศึกษาการตอบรับและทัศนคติของบรรณาธิการข่าว และผู้สื่อข่าวต่อการ เปลี่ยนผ่านสู่ Convergence Newsroom

4.
กรอบแนวคิด

5.
ระเบียบวิธีวิจัย การเก็บ สัมภาษณ์เชิงลึก: ผู้บริหารระดับสูง บรรณาธิการ ผู้สื่อข่าว + วิเคราะห์เอกสาร ข้อมูล และทาแบบสอบถามระเบียบวิธีวิจัย เครือเนชั่น :6 กี่คน ประชากร เครือผู้จัดการ: 6 คน เดลินิวส์: 6คน สัมภาษณ์ผู้บริหารระดับสูง (ดูนโยบาย) --> สัมภาษณ์ผู้ การเก็บ บริหาระดับกลาง/บก/ ผู้สื่อข่าว (การปฏิบัติ) ---> ข้อมูล แบบสอบถาม re-check ข้อมูล

6.
การวิเคราะห์ผลข้อมูล ความร่วมมือของกองบรรณาธิการ ในการตอบโจทย์การเป็น Convergence Media ขององค์กร เดลินิวส์ ผู้จัดการ เนชั่นการหาข่าว น้อย ปานกลาง มากการผลิตข่าว ปานกลาง มาก มากการใช้ Content ร่วมกัน ปานกลาง ปานกลาง ปานกลางเผยแพร่/โปรโมท ข่าว มาก ปานกลาง มากร่วมกัน

7.
Nations convergence newsroom• องค์กรในเครือเนชั่นแบ่งออกเป็น 6 สื่อ ได้แก่ The Nation กรุงเทพธุรกิจ คมชัดลึก เนชั่นสุดสัปดาห์ สานักข่าวเนชั่น และ Nation Channel (NBC)• มีการทางานข่าวรวมกันระหว่างสือ โดยที่มี “ถังข่าว” ที่ทุกสื่อสามารถเข้า ่ มาหยิบ “ข่าว” จากใน “ถังข่าว” ไปใช้ได้• “ถังข่าว” ที่ว่านี้ มีสานักข่าวเนชั่น (Nation News Agency: NNA) เป็น หน่วยงานหลักที่จะทาข่าวทัวไป (ข่าวทัวไป ข่าวการเมือง และข่าวอาญชา ่ ่ กรรม) ป้อน (ขาย) ให้กับสือในเครือเนชั่น ่• นอกจากสานักข่าวเนชั่นจะผลิตข่าวป้อนสือในเครือแล้วสานักข่าวเนชั่น ่ ปัจจุบันยังมีช่องทางการสื่อสารเพื่อเผยแพร่ข่าวของสานักข่าวเนชั่นผ่านสือ ่ สังคม (Social Media) ของตัวเองในรูปของการายงานข่าวสั้น ข่าวด่วน ข่าว Breaking News ให้กับคนชุมชนข่าวของสานักข่าวเนชัน (NNA’s News ่ Community) ได้แก่ Facebook (https://www.facebook.com/nnanews24) และ Twitter (@nnanews)

8.
Nations convergence newsroom• นักข่าว 1 คน สามารถทาข่าวชิ้นเดียวแต่ออกมาได้หลายรูปแบบ อย่าง น้อยๆ 3 รูปแบบ คือ text รูปภาพนิ่ง และภาพเคลือนไหว (VDO clip) -- ่ > ซึ่งนักข่าวจะต้องสามารถทางานได้หลายอย่างในเวลาเดียวกัน (multi-platform/ multi-journalist)• สิ่งที่อยู่ใน “ถังข่าว” ไมได้มเฉพาะเพียงแต่ “ข่าว” ที่เป็นตัวอักษร (Text) ี เท่านั้น แต่ยังมีข่าวในรูปของ “วีดีโอ” (Video) คลิปวีดีโอ (VDO Clip) และ “ภาพนิ่ง” (Photo) ที่พร้อมให้ทกสื่อหยิบไปใช่ต่อยอดได้ ุ• ช่องทางในการนาเสนอ “ข่าว” (Platform) ไปยัง “ผู้รับสาร” (ผู้อ่าน/ ผูด) ้ ู o สื่อดั้งเดิม (Traditional Media) ของสื่อตัวเอง o สื่อใหม่ (New Media) ที่ทกสื่อต้องมี ได้แก่ website และ ุ Application บน smart phone และ tablet o สื่อสังคมออนไลน์ (Social Media) ได้แก่ Facebook Twitter และ YouTube

9.
Nations convergence newsroom

10.
Dailynews convergence newsroom• เดลินวส์ใช้วิธการปรับโครงสร้างองค์กร ิ ี o ด้วยการเพิ่ม platform o ใช้ทมงานหลักจากทีมงานเดิมของหนังสือพิมพ์ ี o ให้ความสาคัญกับบุคลากร o สร้างความเข้าใจและกระตุ้นความร่วมมือ o ให้การสนับสนุนทั้งการอบรม พัฒนาทักษะ o ให้ค่าตอบแทนพิเศษเพื่อจูงใจให้ปรับการทางานทีต้องผลิตเนื้อหา ่ ได้หลายรูปแบบเพือหลายช่องทาง ่• กลยุทธ์ในการปรับองค์กรทีสาคัญ คือ การสร้างความเข้าใจต่อการ ่ เปลี่ยนแปลงและทาให้คนในองค์กรยอมรับแนวทางการปรับเปลี่ยน

11.
Dailynews convergence newsroom• หนังสือพิมพ์เดลินิวส์​มี Platform ในการนาเสนอข่าวสู่ผู้รบสาร 3 ั ช่องทางหลัก ได้แก่ หนังสือพิมพ์​ เว็บไซต์ และทีวดาวเทียม ี• มีการปรับตัวทั้งในระดับหัวหน้าข่าว รีไรท์เตอร์​ และนักข่าว• นักข่าวภาคสนามยังคงทางานข่าวตามปกติ มีเพียงแต่ปริมาณงานที่ เพิมมากขึ้น และต้องส่งข่าวเร็วขึ้น ่• นักข่าวภาคสนามจะต้องส่ง “ข่าวสั้น” สาหรับขึ้นเว็บเข้ามาทีออฟฟิศ ่ ก่อน จากนั้นค่อนส่งข่าวที่จะลงหนังสือพิมพ์ในวันร่งขึ้นเข้ามา โดยข่าว จากงานเดียวของนักข่าวคนเดียวกัน จะถูกส่งเข้ามาเก็บใน “ถังข่าว” ที่ แยกจากกัน คือ ถังข่าวสาหรับเว็บไซต์​และ ถังข่าวสาหรับหนังสือพิมพ์​

12.
Dailynews convergence newsroom• รีไรท์เตอร์”​ มีบทบาทสาคัญในการ “คัดเลือก”​ / “หยิบ” ข่าวจากถังข่าว ไปใช้ โดยรีไรท์เตอร์จะหน้าที่เหมือน “บก.เว็บข่าว”• รีไรท์เตอร์จะทางานประสานกับหัวหน้าข่าวแต่ละโต๊ะ และสานักข่าว ภูมิภาคของเดลินวส์ทกระจายอยู่ทั่วประเทศ ิ ี่• “เว็บไซต์ “​ข่าวเดลินวส์”​ ไม่มีทีมงานข่าว แต่จะใช้กองบรรณาธิการของ ิ หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ทาข่าวป้อนให้• “รีไรท์เตอร์”​ เป็นกาลังสาคัญของการทาข่าวป้อน “เดลินิวส์ทว” โดย ี ี “เดลินวส์ทว” มีทีมข่าว แต่เน้นทาข่าวเจาะ ข่าวสืบสวน สาหรับข่าว ิ ี ี ทั่วไปใน “เดลินวส์ทว” จะเป็นข่าวที่มาจาก “ถังข่าว”​ ที่ผ่านมาคัดเลือก ิ ี ี โดย “รีไรท์เตอร์” ยกเว้นแต่กรณีที่ข่าวนั้นเป็นประเด็นสาคัญ ทีมงาน ข่าวทีวี กับทีมงานข่าวหนังสือพิมพ์จะถูกส่งไปทาข่าวชินเดียวร่วมกัน ้

13.
Dailynews convergence newsroom

14.
Managers convergence newsroom• Convergence Newsroom ของเครือผู้จดการ เริ่มต้นจากรากฐานของการ ั ทางานในรูปแบบของ “กะทะข่าว” เมื่อ 10 ปีที่แล้ว• เครือผู้จัดการให้ความสาคัญกับการนาเสนอข่าวบนเว็บไซต์ “ผู้จัดการ ออนไลน์” หรือ www.manager.co.th อย่างมาก ถึงขนาดตั้งทีมงาน ขึ้นมาใหม่เพื่อทาข่าวป้อนสือออนไลน์โดยเฉพาะ ่• เป็นครั้งแรกที่องค์กรสื่อมีการลงทุนตั้งทีมงานแยกต่างหากขึ้นมาเพือผลิต ่ ข่าวป้อนออนไลน์อย่างชัดเจน• กองบรรณาธิการของ “ผู้จัดการออนไลน์” จึงเป็นกาลังหลักในการทาข่าว รายวันป้อนขึ้นเว็บไซต์ ซึ่งเครือผู้จัดการถือว่าเป็น “กะทะข่าว” ของทั้ง เครือ

15.
Managers convergence newsroom• การปรับเปลี่ยนล่าสุดของเครือผู้จัดการ• Go Digital เต็มตัวอีกครั้ง• รวบกองบก.นสพ.ASTV รวมเข้ากับ กองบก.ผู้จัดการออนไลน์​ (www.manager.co.th)• ยุติการผลิต "ผู้จัดการรายเดือน"• ยุติการผลิต Positioning ฉบับกระดาษ (ฉบับสุดท้าย = ส.ค.2555)• Positioning on iPad• มีการทางานประสานกันระหว่างกองบก.นสพ.+web+TV (ประเด็นข่าว/ การทาข่าว/ การเผยแพร่ข่าว)

16.
Managers convergence newsroom

17.
ทัศนคติต่อการปรับองค์กร Vision ---> Policy ----> Action• เริ่มจากวิสัยทัศน์ผู้นาองค์กร• สู่การกาหนดเป็นนโยบายองค์กร• นาไปสู่การปฏิบัติจริง โดยผู้นาทา(ให้ดูเป็นตย.)ก่อน• แรกๆ มีแรงต่อต้าน• เริ่มจากคนที่สนใจ และมีทักษะก่อน• "ไม่ปรับตัว ก็อยู่ไม่ได้"• เพิ่มมูลค่าให้ผู้ทา (นักข่าว/ช่างภาพ)• หวังเพิ่มรายได้ให้องค์กร• หลังจากนั้นทาแล้วสนุก เห็นผล จึงทาต่อ

18.
วิเคราะห์การ convergence แผนภูมิตามทฤษฎี convergence continuum Situational เครือเนชัน ่ cooperation เครือผู้จัดการ ระดับความร่วมมือเพิ่มถึง content sharing สาหรับ เดลินิวส์ การรายงาน บางข่าว และ กับ บางทีมงาน

19.
วิเคราะห์การ convergence Cross-media production process = integrate more than 1 media information- distribution production gathering promotion• แต่ละองค์กรมีการพัฒนา "Multi-Skilled Journalist"• ทั้งสามองค์กรเน้น 1 คนทาได้หลายอย่าง + มีบุคลากรกลางเช่น รีไรเตอร์/บก. เป็น Multi-skilled ทาหน้าที่แปลงข้อมูลสาหรับหลาย plaform• ใช้การอบรม workshop และ on-the job training ในการพัฒนา multi-skilled• Multi-skilled สามารถทาได้ทั้ง 3 ขั้นตอนในกระบวนการทาข่าว• Multi-platform vs cross-media มีทั้ง 3 องค์กรแล้วแต่สถานการณ์ข่าว และ ระดับการปรับตัวของผู้สื่อข่าว รวมถึงโครงสร้างการทางานที่สนับสนุนการร่วมมือ กันทา

20.
วิเคราะห์การ convergence ทั้งสามองค์กรมีลักษณะของการใช้งานรูปแบบของการทางานระหว่าง platform ที่แตกต่างทั้งในลักษณะเป็น Multi-platform และ Cross- media production แล้วแต่สถานการณ์ข่าว การทางานภายในแต่ละสื่อเองมีการใช้ platform ที่หลากหลาย เครือเนชั่น และในการทางานของผู้สื่อข่าวจะมีการหาข่าว ผลิตข่าว และ พัฒนา content ในลักษณะ cross-platform = กระบวนการ ทางานSingle-reporter multiplatform journalism การทางานระหว่างทีมรายวัน-ออนไลน์ ร่วมกับทีมข่าวโทรทัศน์เครือผู้จัดการ มีการแบ่งปันข้อมูลกันบ้างในบางข่าว มีการขอเนื้อหาที่ ผู้สื่อข่าวไปทาแล้วมาปรับใช้ในแต่ละ platform พร้อมกับมีการ cross-promotion เดลินิวส์ เดลินิวส์ รูปแบบค่อนข้างเป็นในทิศทางของการทาในลักษณะ multi-platform โดยมีรีไรเตอร์ปรับเนื้อหาเพื่อนาเสนอออกไป (เป็นลักษณะ hard-drive journalism )

21.
วิเคราะห์การ convergence การทางาน cross-platform ขององค์กรทั้งสามทาให้เกิดกระบวนการ หลวมรวม ในกระบวนการทางาน (production convergence) ตามทฤษฎี Convergence Continuum ดังนี้• Multimedia convergence: คือกระบวนที่ผู้สื่อข่าวพัฒนาความสามารถในการ รายงานและนาเสนอเนื้อหาได้หลายสื่อหลายช่องทาง• Situational cooperation ระดับความร่วมมือที่แตกต่างกันไปตามสถานการณ์ ของการทาข่าว Routine Work Special Project •ความร่วมมือในกระบวนการทาข่าว •เหตุการณ์ข่าวที่สาคัญระดับความ จะอยู่ในขั้นตอนการหาข่าวและ ร่วมมือจะเพิ่มมากขึ้นอย่างชัดเจน เผยแพร่ข่าวมาก และสามารถขยับไปถึงขั้น Content •ลักษณะเป็นการแบ่งปันข้อมูลข่าว Sharing ได้ในระยะสั้นๆ เพื่อนาไปต่อยอด

22.
สรุปแนวทางการกาหนดกลยุทธ์ Convergence Media การกาหนดนโยบาย/กลยุทธ์เพื่อการ Convergence Media ควรตอบโจทย์ 4 เรื่องนี้เพื่อวางแนวนโยบายที่เหมาะสม technical structural Production Media Cultural convergence convergence Convergence Convergence • รูปแบบการปรับ • รูปแบบการทางาน•ระบบ infrastructure กระบวนการทางาน •การปรับทัศนคติใน โครงสร้างบุคคลากร สร้างความเข้าใจระหว่าง• ระบบการแชร์ข่าว การทางาน การไหลของข่าว และ รูปแบบวิธีการร่วมมือ สื่อที่ต่างกัน ทะลาย• เทคโนโลยีในการผลิต • ตาแหน่งหน้าที่ กาแพงความคิดเเก่า --> กัน แบบ cross-ข้ามสื่อ พร้อมร่วมมือกัน •การพัฒนา Multi-skill platform production •วิธีการ merge แต่ละ platform Model of Convergence Newsroom ต่างกันตามแต่ละองค์กร

23.
Thank You!