Xi’nin DAVOS KONUŞMASI

1. *“Fırtınalı Bulutların Altında Sakin”
Geçen hafta İsviçre'de Çin'in Devlet Başkanı Xi Jinping ziyareti sırasında Davos'ta
düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu'nu ziyaret etti. Xi 17 Ocak'dan 20 Ocak’a kadar süren
olan forumun açılış oturumunda konuştu. Xi ismini küresel diplomasi ufku üzerinde büyük bir
biçimde yazdırdı. Burada Birleşik Devletler'in geri çekilmesiyle Çinin serbest ticaret
şampiyonu olarak yükselmeye hazırlandığını ima etti. Xi Jinping, Davos'a katılan ilk Çin
Cumhurbaşkanı oldu. Devlet Başkanı Xi, konuşmasında ilk olarak, ekonominin
küreselleşmesinin uygulanma ve yönlendirilmesi ile bu süreçten tüm ülke ve halkların yarar
görmesinin önemine dikkat çekti. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, ekonominin
küreselleşmesinin ilerletilmesi, küresel büyüme, işbirliği, yönetişim ve kalkınma için yeni
modeller oluşturulması yönünde ortak çaba harcanması çağrısı yaptı. Foruma başkanlık
eden ve batılı ülkelerde halkın ters tepkisine rağmen küreselleşmeyi savunan açılış
konuşmasını yaparken, ekonomik küreselleşmenin yeterli düzeye ulaşmamasından
kaynaklandığını da söyledi. “Olumlu faktörleri serbest bırakmalı ve ekonomik küreselleşme
sürecindeki dengesizlikleri gidermeliyiz. Dünyanın en acil görevi küresel ekonomiyi
durgunluktan çıkarmaktır.” dedi. Ayrıca uluslararası finans krizinin küreselleşmekten değil
aşırı kar peşinde koşmaktan ve finansal denetimsizlikten kaynaklandığını belirtti. Ticaret
savaşının galibi olmaz; korumacılığa hayır demeliyiz. Korumacılığı kendi kendini karanlık
odaya hapsetmeye benzetti. Dünyadaki mevcut sorunlar için ekonominin küreselleşmesini
suçlamanın gerçekle uyuşmadığına ve çözüme yarar sağlamayacağına dikkat çeken Xi
Jinping, tüm ülkelerden genel eğilimi izleyerek, kendi ulusal koşullarından hareketle ve doğru
adımlarla ekonominin küreselleşmesiyle bütünleşme yolunu seçmelerini istedi. Xi'nin
ekonomik küreselleşmenin getirdiği fırsatlar ve sınamalar karşısında, yapılması gereken
doğru şeyin, her fırsatı yakalamak, sınamalara ortaklaşa cevap vermek ve ekonominin
küreselleşmesi için doğru yolu bulmak görüşünde olduğunu söyledi. Jinping Trump'ın
ekonomi politikalarını isim vermeden eleştirirken, "Hoşunuza gitsin veya gitmesin küresel
ekonomi kaçamayacağınız büyük bir okyanus" dedi.
Davos'ta bu yıl teması " Duyarlı ve Sorumlu Liderlik" olan Dünya Ekonomik
Forumu'nun (WEF) 47nci Davos Yıllık toplantısında konuşan Başkan Xi Jinping 15 Haziran
1953 (63 yaşında) ve Pekin doğumlu. Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel
Sekreterliğine 15 Kasım 2012 Hu Jintao’nun yerine gelmiştir. Xi Jinping, 2009 ve 2011
yıllarında Time 100 listesinde dünyanın en etkili kişilerinden biri olarak seçilmiştir. İngiliz bilim
dergisi New Statesman tarafından Dünyanın 50 En Etkili kişisi 2010 yılı anketinde Şi Cinping
4üncü sırada listelenmiştir. Xi Jinping siyasi ve piyasa ekonomisi reformları hakkındaki
yolsuzluklara samimi bir açıklık yaparak sert tutumuyla tanınır. Devlet başkanı olmadan
önce, Çin'in özellikle gelişmiş doğu ve güney kesimindeki eyaletlerde üst düzey yöneticilik
görevi üstlendikten sonra kariyerinin son döneminde Polit Büro Daimi üyeliğinin yanı sıra Çin
Devlet Başkan Yardımcısı olarak görev yapmıştır. 2007 yılından bu yana aynı zamanda
Politbüro daimi üyesi olan Xi, 2008 yılında da Çin Devlet Başkan Yardımcısı görevine
getirilmiştir.
Bunlar olurken tweeter generalinin Çin ile ilgili bu tweeti, 1.794.717,947 retweet
6.593.665,936 like almış; gece saat 2:47, 3 Ocak 2017’da: “Çin, tamamen tek taraflı ticarette
ABD'den çok miktarda para ve servet çıkarıyor ancak Kuzey Kore'ye yardım etmiyor.
GÜZEL(nice)!” Çinli yetkililer ve devlet haber medyasınca, Trump ve liderlerin diplomasisinde
eski modayı tercih ettiklerini, kapalı kapılar ardında ve basmakalıp sözlerle ve de alçak bir
sesle yapılması isteniyor. Dış politikanın da çocuk oyuncağı olmadığı yönünde uyarıyor.
Çin’de yasaklı ve güvenlik duvarıyla durdurulmuş bir tweeter mevcut. Çinli politikacılar
sloganları severken, yabancı liderlerle uzun, sakinleştirici bilimsel yollarla iletişim kurmayı
tercih ederler. Açıktan alaycılık da nadirdir. Basın sekreteri Sean Spicer ise, Trump'un Beyaz
Sarayda da; çağdaş, kısa, özlü ve keskin biçimi kullanmaya devam edeceğini belirtti.
The New York Times** da: “Dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin stratejilerini
tartışırken nadiren basmakalıp söz, beylik lafların ötesine geçen girişimlerde bulunmayan
Xi'nun, ABD'nin küresel ölçekteki liderlikten geri çekilip çekilmeyeceği dünyanın diğer ülkeleri
tarafından tartılırken bu geçiş sürecinden yararlanıp yararlanamayacağı belli değil” demişti…

2. Şimdiye kadar Davos’ta Amerikanın gündemi oluşturmasına müteakip tartışmalar Batı
liderleri tarafından yapılmaktaydı. Trump, “mevcut küresel ticaret sistemine muhalefet”
kampanyası seçim öncesini süslemişti. Çin'i Amerika Birleşik Devletleri aleyhinde haksızca
rekabet etmekle suçlamıştı. Fakat resmi Komünist Parti gazetesi People's Daily, Çin'in "açık
ticaret sistemine önder" haline gelebileceğini ve Xi'nin bu Davos ziyaretinin dünyanın küresel
yönetişime olan güvenini artıracağı hakkında bir makaleyi yayınladı. Çin hakikaten, 2001
yılında Dünya Ticaret Örgütü'ne girdiği andan itibaren uluslararası ticaret pazarlarına
erişimden büyük ölçüde yararlanmış ve şimdi ise bu sistemin en taraftar savunucusu haline
gelebilir. Ayrıca San Diego Üniversitesi, Çin ekonomisi bilimcisi Victor Shih Çin'in son
yıllarda Renminbiyi uluslararası bir para birimi olarak kabul edilmesi yönünde eğiliminin
arttığını belirtti. Çin'in son yıllarda renminbiyi “uluslararası bir para birimi” olarak kabul
edilmesi yönündeki durumunu Çin Merkez Bankası, Çin Halk Bankası'nın çabalarıyla,
dolaşımdaki büyük offshore renminbi miktarını geri çekmesi ile bu durumu biraz zayıflattı.
"Çin Halk Bankası, Renminbinin uluslararasılaşmasının önemli olduğunu iddia ediyor ve
Çünkü bu Çin'in dünya sahnesindeki yükselişinin önemli bir işareti olacaktır." diyor
ABD’nin rekabet gücünü ve bağımsızlığını zedeleyeceği” gerekçesiyle Trans-Pacific
Partnership (“TPP” veya “Pasifik-Ötesi Ortaklık”) yok etmiştir. Kendi koyduğu, kendi
kurallarına savaş açmıştır. “Cayıyorum” demiştir. Sürekliliğe darbe vurmuştur. Çin için
Başkan Trump'in Amerikan ticareti yapan Pasifik ticaret anlaşmasını (T.P.P.) iptal etmesi
Pekin'in ekonomik ve siyasi nüfuzunu genişletme şansını doğurdu. Analistler Trump’ın Çin'in
Asya'daki muazzam ekonomik varlığını sınırlamak ve dünyanın en hızlı büyüyen bölgesinde
Amerika'nın varlığını sabitlemek için tasarlanan bir anlaşmayı öldürürken, Başkan Xi'nin
zaten doldurmaya çalıştığı bir boşluğu yarattığını söylediler. Ticaret anlaşmasının ölümü
alternatif ticaret anlaşması olan Çin merkezli Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklığını
hızlandıracaktır.
Hong Kong'daki Lingnan Üniversitesi'ndeki Asya Pasifik merkezi yöneticisi Zhang
Baohui, "Bu gerçekten küresel liderlik mücadelesinde Çin için büyük bir kazanımdır" dedi.
Fakat T.P.P'nin sonu Trump'ın Çin ile olan ticaretteki son sözü olmayacağı belli. Başkan Xi
Jinping'in istediği son şey bir ticaret savaşıdır. Trump ticaret savaşını, bunun için İthalât veya
ihracat üzerine hükümetin koyduğu vergileri ve diğer ticaret kısıtlamalarını arttıran bir rekabet
riskini üstlenmeye hazır. Fudan Üniversitesi Şangay'daki Amerikan çalışmalarının direktörü
Wu Xinbo, "Sinyaller çok açık: Eğer bu ticaret savaşı olacaksa, Çin, Boeing'den ve tarımsal
ürünlerden gelen Amerikan uçaklarının ithalatını azaltacağını, bununda Amerika Birleşik
Devletleri eyaletlerinin 20 ila 30'unun Kongre'ye baskı yapacağını biliyoruz. " dedi.
Önümüzdeki birkaç ayda, Xi, ikinci beş yıllık dönemi için iktidar Daimi Komitesinin
yeni üyelerini seçmeye odaklandığından, özellikle gergin bir siyasi dönem olacak ve
ekonomik istikrarsızlık ihtiyacı olan en son şey olacak; böyle durumda daha fazla
kaybedecek…; yetkililer her iki tarafın da muhtemelen kaybedeceğini söylediler. Tayvan ise
Çin için çekirdek sorunların özüdür.
Minnesota Pei, Kaliforniya'daki Claremont McKenna Kolejinde profesör olan Çin
politika çalışmalarını sürdüren şu anda, en azından, Washington ile olan artan çekişmenin,
Xi'nin evdeki siyasi gücünü, yabancı bir tehdide karşı halkı ve elit desteği ile güçlendirecek
gibi görünüyor. Kısa vadede, Çin hükümetini halk destekleyecektir. "Xi'ye yardımcı olur,
çünkü dışarıdan böyle bir baskı gelince, Çinli yetkililer üst düzey liderin etrafında toplanma
eğilimindedir.”
Davosu izleyicilerden bir kısmı da Çin'in, Xi'nin çizdiği liderlik rolünü kabul etmeye
hazır olup olmadığını da sorguladılar. Londra Kraliyet Koleji'nden emekli Profesör Lawrence
Freedman "Burada, Xi'yi Trump karşıtı olarak kucaklayan küresel seçkinlerimiz var." dedi.
Eski İsveç başbakanı Carl Bildt şunları söyledi: "Küresel liderlikte bir boşluk var. Xi bunu
gördü ve ele geçirdi. Xi emperyalizmin ekonomik kurallarını (ekonomik küreselleşmeyi)
sahiplenen; ancak, ABD hegemonyasına dayanan tek-kutuplu dünyayı reddeden bir
perspektif ortaya koydu ;“çok kutupluluk, eşit hükümranlık, bağımsızlık” vurgulamalarıyla
hegemonya arayışından (belki de şimdilik) uzak durmaktadır.

3. Davos’ta dinleyiciler arasında yer alan birçok insan da, küresel pazar ekonomisinin
savunmasının Çin'den gelmesini bir ironi olarak gördüğünü söyleyerek ve küreselleşmenin
savunması için yapılacak konuşmanın dünyanın en büyük Komünist Partisi liderine
bırakılması çok ama çok dikkat çekicidir, dediler.
Trump ve Xi ikilisinin seçimlerinde tercih ettikleri sloganın şans eseri de olsa aynı
“Tekrar (ülkelerini) Büyük Yapma” olduğu bilindiğinden işlerin daha da kızışacağı, vaad
edenleri de sık sık zorlayacağı şimdiden görülmektedir. (EKOPOLİTİK DERLEME)
*Komünist Çin'in kurucusu Mao Zedong'un bir şiiri
KAYNAKLAR:
**The New York Times:
-As China Seeks Bigger Role on World Stage, Xi Jinping Will Go to Davos World Economic
--Forum https://goo.gl/RiAUj3 EDWARD WONGJAN. 10, 2017
-Enough With the Tweets, China’s State Media Tells Trump https://goo.gl/41coF0
-Trump Injects High Risk Into Relations With China https://goo.gl/MxbPSVBy JANE PERLEZ
and CHRIS BUCKLEYJAN. 24, 2017
-China Can Thrive in the Trump Era https://goo.gl/SRcspx By YAN XUETONGJAN. 25, 2017
-Youtube https://goo.gl/h4v5BO
-Sözcü https://goo.gl/VTX2jk 15:4517 Ocak 2017
-Hürriyet https://goo.gl/Kixd7h 17 Ocak 2017 - 15:57
-Aydınlık https://goo.gl/CZ8f6Q 18.1.2017 15:50
-Vikipedi: Özgür Ansiklopedi