Onroerenderfgoeddecreet

1. Onroerenderfgoeddecreet 5 juli 2013

2. Inhoudstafel 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed 1 Historiek 2 Algemene aspecten van het decreet 3 De inhoud van het Onroerenderfgoeddecreet 4 Verdere stappen 2

3. Historiek

4. Relevante beleidsdocumenten 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed • Vorige regeerperiode • Regeerakkoord 2009-2014 • Beleidsnota Onroerend Erfgoed 2009-2014 • Beleidsbrieven Onroerend Erfgoed 2010 t.e.m. 2013 4

5. Ondernomen stappen 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed 1. Conceptnota Onroerenderfgoeddecreet: goedkeuring Vlaamse Regering: 23 juli 2010 Resolutie Vlaams Parlement: 25 mei 2011 2. Eerste principiële goedkeuring: 15 juli 2011 3. Tweede principiële goedkeuring: 10 februari 2012 4. Definitieve goedkeuring: 25 januari 2013 5

6. Algemene aspecten van het Onroerenderfgoed- decreet

7. Beleidsdocumenten Interne Staatshervorming 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed 7 • Regeerakkoord 2009-2014 • Beleidsnota Binnenlands Bestuur 2009-2014 • Groenboek Interne Staatshervorming • Witboek Interne Staatshervorming

8. 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed • Doorbraak 26: twee bestuursniveaus, nl. Vlaamse overheid en gemeenten + gemeenten krijgen meer bevoegdheden • Doorbraak 27: afschaffen koppelsubsidies • Doorbraak 64: Regionale Landschappen onder bevoegdheid van provincies 8 Vertaling naar Onroerenderfgoeddecreet

9. Wat verandert er? Belang? 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed • 1 decreet voor onroerend erfgoed met afgestemde procedures en termijnen i.f.v. rechtszekerheid • Grotere rol voor gemeenten via erkenning • 1 technische adviescommissie: VCOE • Duidelijke bepalingen voor de preventieve archeologie 9

10. Wat verandert er? Belang? 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed • Openbaar onderzoek bij vaststelling inventarissen • Meer afstemming met andere beleidsvelden bij bescherming en beheer • Ruimer handhavingsinstrumentarium: meer administratief, minder gerechterlijk 10

11. De inhoud van het Onroerenderfgoeddecreet

12. Hoofdstukken 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed 1. Inleidende bepalingen 2. Definities 3. Instanties en actoren van het onroerenderfgoedbeleid 4. Inventarissen 5. Archeologie 6. Beschermingen en erfgoedlandschappen 7. Onroerenderfgoedrichtplannen 8. Beheer van onroerend erfgoed 9. Prijzen 10. Financiering 11. Handhaving 12. Overgangsbepalingen 12

13. 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed • Aangepaste definitie ‘agentschap’ • Nieuwe definities: o Archeologie, archeologisch artefact, archeologisch ensemble, archeologisch onderzoek, archeologisch vooronderzoek, archeologische site, archeoloog, code van goede praktijk, metaaldetectorist o Cultuurhistorisch landschap, kleine landschapselementen o Erfgoedelementen en erfgoedkenmerken, erfgoedwaarde o Intergemeentelijke onroerenderfgoeddienst, onroerenderfgoeddepot, onroerenderfgoedgemeente, onroerenderfgoedondernemer o Inventaris, landschapsatlas o Onroerend erfgoed o Overgangszone 13 Hoofdstuk 2 Definities

14. 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed • Vlaamse Commissie Onroerend Erfgoed • Erkenning als onroerenderfgoedgemeente • Erkenning als intergemeentelijke onroerenderfgoeddienst • Erkenning als onroerenderfgoeddepot • Aanduiding als erkend archeoloog • Aanduiding als erkende metaaldetectorist • Kwaliteitslabel onroerenderfgoedondernemers 14 Hoofdstuk 3 Instanties en actoren van het onroerenderfgoedbeleid

15. • Uitbreiding vaststelling naar alle inventarissen • Criteria voor opnemen en schrappen • Openbaar onderzoek • Toegang • Gegevens vastgestelde inventaris • Zorgplicht administratieve overheden • Advies van Onroerend Erfgoed of onroerenderfgoedgemeente voor verwijderen uit vastgestelde inventaris bouwkundig erfgoed of houtige beplantingen met erfgoedwaarde • Informatieplicht in akten van overdracht zakelijke rechten 15 Hoofdstuk 4 Inventarissen

16. 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed • Algemene beginselen o Passief behoudsbeginsel o Metaaldetectie o Archeologisch onderzoek o Toevalsvondsten • Verplichtingen zakelijk rechthouders en gebruikers archeologische artefacten en ensembles o Als geheel bewaren, in goede staat behouden, beschikbaar stellen wetenschappelijk onderzoek o Wijziging bewaarplaats melden o Voornemen buiten Vlaams Gewest brengen melden 16 Hoofdstuk 5 Archeologie

17. 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed • Archeologisch vooronderzoek bij vergunningsplichtige ingrepen in de bodem o Verplichtingen vergunningaanvrager – Bekrachtigde archeologienota toevoegen – Erkende archeoloog aanstellen – Tenzij hiervoor vrijgesteld (art. 5.4.1. en art. 5.4.2.) o Verplichtingen vergunningverlener – Naleving bekrachtigde archeologienota opnemen als voorwaarde in vergunning 17 • Code van goede praktijk o Vaststelling o Voor uitvoering van en rapportering over – Archeologisch vooronderzoek – Archeologische opgravingen – Gebruik van metaaldetectoren

18. 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed o Verplichtingen erkend archeoloog – Verplichte melding vooronderzoek bij agentschap of onroerenderfgoedgemeente – Archeologienota indienen – Bekrachtiging archeologienota – Bekrachtigde archeologienota uitvoeren  Procedure bij de onmogelijkheid of onwenselijkheid om voorafgaand aan de vergunningsaanvraag een archeologisch vooronderzoek met ingreep in de bodem uit te voeren – Archeologierapport indienen – Eindverslag opmaken 18

19. 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed • Archeologisch onderzoek met het oog op wetenschappelijke vraagstellingen o Door erkend archeoloog o Overeenkomst erkend archeoloog-zakelijk rechthouder o Toelating agentschap o Administratief beroep mogelijk o Facultatief advies VCOE o Aanvang vooronderzoek en archeologische opgraving melden o Archeologierapport o Archeologieverslag • Evaluatie o Jaarlijkse evaluatie door Vlaamse Regering o Evaluatierapport o Facultatief advies VCOE 19

20. Hoofdstuk 6 Beschermingen en erfgoedlandschappen • Beschermingsprocedure o Voorlopige bescherming – Archeologische site, monument, cultuurhistorisch landschap, stadsgezicht, dorpsgezicht, eventueel met overgangszone – Toegang – Voorafgaande adviezen – Besluit voorlopige bescherming (art. 6.1.4.) – Bekendmaking: individuele betekening en Belgisch Staatsblad – Openbaar onderzoek – Verplicht advies VCOE indien niet eerder – Termijn: max. 9 maand, eenmalige verlenging 3 maand mogelijk – Rechtsgevolgen vanaf bekendmaking 205 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed

21. 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed o Definitieve bescherming – Facultatief advies VCOE – Besluit definitieve bescherming (art. 6.1.14.) – Bekendmaking: individuele betekening en Belgisch Staatsblad – Rechtsgevolgen vanaf bekendmaking 21

22. 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed • Wijzigen en opheffen van een besluit tot definitieve bescherming o Vier mogelijke gevallen: 1. De erfgoedwaarden zijn onherstelbaar aangetast of verloren gegaan 2. De verplaatsing is noodzakelijk voor behoud 3. De gehele of gedeeltelijke wijziging of opheffing is vereist omwille van het algemeen belang 4. Goed beheer vereist de toevoeging van gegevens o Procedure – 1. t.e.m. 3 ≈ bescherming – 4 : verkorte procedure – Besluit voorlopige en definitieve wijziging/opheffing (art. 6.2.5. en art. 6.2.6.) – Rechtsgevolgen vanaf bekendmaking 22

23. 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed • Informatie over beschermde goederen o Databank van beschermde goederen o Herkenningsteken • Rechtsgevolgen o Actief behoudsbeginsel o Passief behoudsbeginsel o Handelingen aan of in beschermde goederen o Informatieplicht bij publiciteit en overdracht zakelijke rechten o Onteigening • Erfgoedlandschappen o Onroerenderfgoedrichtplannen of vastgestelde inventaris o Zorgplicht voor iedereen o Zorgplicht en motiveringsplicht administratieve overheden 23

24. 5 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed Hoofdstuk 7 Onroerenderfgoedrichtplannen • Per thema of gebied • Visie op toekomstige ontwikkelingen, verduidelijking aandachtspunten, formulering beheers- en ontwikkelingsdoelstellingen • Herzienbaar • Sectoraal voorstel voor plannen van andere beleidsdomeinen en –velden • Mogelijke koppeling actieprogramma 24

25. Hoofdstuk 8 Beheer onroerend erfgoed • Beheersplan • Beheerscommissie • Integratie beheersdoelstellingen in één plan 255 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed

26. Hoofdstuk 10 Financiering • Subsidies: 3 types o samenwerkingsovereenkomsten o beheersovereenkomsten o projectsubsidies • Premies: 7 types o werkzaamheden o meerjarige premieovereenkomsten o opmaak beheersplan o beheer van beschermde goederen en erfgoedlandschappen o beheer van onroerend erfgoed waarvoor beheersplan is goedgekeurd o algemene landschapszorg (actieprogramma) o buitensporige directe kost • Archeologie o vooronderzoek en opgraving o toevalsvondst o archeologische solidariteitsfondsen 265 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed

28. Verdere stappen

29. Verdere stappen Decreet • Streefdoel is inwerkingtreding op 1/1/2015 • Parlementaire behandeling (afgerond op 3/7/2013) • Bekrachtiging Vlaamse Regering • Publicatie Belgisch Staatsblad 295 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed

30. Verdere stappen Implementatie 2013 • uitwerking uitvoeringsbepalingen (BVR) • principiële goedkeuring BVR 2014 • bekrachtiging decreet • definitieve goedkeuring BVR 2015 • 1/1/15: inwerkingtreding decreet en BVR • voorjaar: erkenning archeologen en vaststelling archeologische zones • midden 2015: inwerkingtreding H 5 – archeologie • uitwerking bijkomende uitvoeringsbepalingen 305 juli 2013 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed