Deel en Heers!
Kennis delen 2.0: tools en praktijk in Vlaanderen

/tomcobbaert
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
Archivaris / Hoofd Collectie @ ADVN
 archief en onderzoekscentrum voor het Vlaams-
nationalisme en nationale bewegingen in Europa
Archivaris @ NISE
 onderzoeksplatform over nationale bewegingen
Zaakvoerder @ ArchivA
 advies en diensten voor het online brengen van de
collecties van (kleine) archief- en erfgoedorganisaties
Bestuurslid @ VVBAD
 Vlaamse vereniging voor archief, bibliotheek en
documentatie
Lid van de Denktank @ Archief 2.0
 Nederlands-Vlaamse community van archivarissen

Kennis Delen 2.0: een vijfjarige missie…
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
… die tien jaar geleden begon.

Archivaria (2003-2004)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013

Archiefforum.be (2004-2013)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013

Het Archiefforum - redactie (2006-2010)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013

Archief 2.0 (2007-…)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013

Studiedag Archief 2.0 (2008)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013

S@P Jaarboek 10 (2010)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Luud de Brouwer, Tom
Cobbaert & Tim de Haan
“Deel en Heers! Kennis delen
2.0”
in: E. Hokke en T. Laeven,
Archivaris: Professie,
Professional, Professionaliteit
en Professionalisering (S@P
Jaarboek 2010). Den Haag,
Stichting Archiefpublicaties,
2010, p. 298-305.

Toen…
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 “Echt samenwerken, onbevooroordeeld, waarbij de
resultaten voor elke andere archiefdienst
probleemloos op te vragen en te implementeren zijn,
dat gebeurt nog zelden. Verworven kennis delen is
geen gemeengoed onder archivarissen. Hoeveel
nuttige rapporten liggen achter gesloten deuren
binnen de eigen dienst? Hoeveel projecten starten er
jaarlijks waarvan onderdelen allang elders zijn
onderzocht, gedaan of bedacht? Meestal zijn
dergelijke onderzoeken gedaan op kosten van de
gemeenschap, met behulp van subsidies. Die moet je
sowieso delen met iedereen zou je denken. Wat houdt
ons tegen om kennis te delen? Ontbreekt het aan een
plaats voor kennisuitwisseling?”

… en nu?
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Hebben de pleidooien iets teweeg gebracht?
 Wordt er meer kennis gedeeld tussen archivarissen?
 Heeft het gebruik van nieuwe media er voor gezorgd dat er
meer kennis gedeeld wordt?
 Of is er in de mentaliteit niets veranderd?
 “To Tweet or not to Tweet” revisited
 De tools en de praktijk (al dan niet in Vlaanderen)
 Kennis delen
 Kennis ontdekken
 Kennis vragen
 Kennis creëren

Publieksvraag
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013

Publieksvraag
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Wie heeft ooit al een artikel geschreven voor een
vaktijdschrift (bv. Archievenblad, Bibliotheek- en
Archiefgids, META en FARO) of een vakpublicatie (bv.
S@P Jaarboek en Archiefkunde)?
 Bij wie staat er minstens één van deze artikels voor
het brede publiek online?
 Wie publiceert zijn eigen artikels zelf online, als
blogbericht of als pdf?
 Waarom niet?

Kennis delen | Tools (1.0)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 VVBAD: META (en voorgaande)
 1922-2001: niet online
 2002-heden: alle artikels digitaal,
doorzoekbaar (via Google) en downloadbaar in
pdf. Een selectie van artikels blijft twee
jaargangen enkel toegankelijk voor leden
 KVAN: Archievenblad (en voorgaande)
 1892-2009: volledig gedigitaliseerd,
doorzoekbaar en downloadbaar via online
krantenviewer
 2010-heden: inhoudstafel online via pdf of
website met links naar een handvol online
artikels

Kennis delen | Tools
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Digital publishing platform: tijdschriften, boeken,
artikels en andere publicaties digitaal beschikbaar
maken voor een bredere en vlottere verspreiding naar
andere sociale media en mobiele apparaten

Kennis delen | Praktijk
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 FARO: alle nummers van FARO (2008-2013) zijn
beschikbaar, doorzoekbaar en deelbaar.
http://issuu.com/faronet

Kennis delen | Tools
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Blog: een eenvoudig op te zetten website om op
regelmatige basis opinies, nieuws, ervaringen etc. te
publiceren in afzonderlijke berichten, meestal met de
mogelijkheid om te reageren.

Kennis delen | Praktijk (VL)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 FARO:
http://faronet.be/blogs
blogs van medewerkers volgens hun expertisegebied

Kennis delen | Praktijk (VL)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Technology Watch:
http://projectcest.be/blog/
blog van PACKED, expertisecentrum Digitaal Erfgoed

Kennis delen | Praktijk (NL)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 De Digitale Archivaris:
http://digitalearchivaris.nl
blog van Christian van der Ven (BHIC)

Kennis delen | Praktijk (NL)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Ingmar bladert en schrijft:
http://ingmarbladertenschrijft.blogspot.com
blog van Ingmar Koch (provincie Noord-Brabant)

Kennis delen | Praktijk (INT)
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Digital Archiving at the University of York:
http://digital-archiving.blogspot.com
blog met de ervaringen van een digitale archivaris

Kennis delen | Tools
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Academia.edu: sociaal netwerk voor academici en
andere onderzoekers, vooral gericht op het delen van
papers en het volgen van een specifiek
onderzoeksgebied (bv. archival studies)

Kennis delen | Tools
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Slideshare: platform voor het delen van presentaties,
al dan niet met gekoppelde audiotrack.
Gebruikt door o.m. VVBAD (2007) en KVAN (2010).
Wat met podcasts, vodcasts of zelfs webcasts?

Kennis ontdekken | Tools
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 RSS: overzichtelijk opvolgen van nieuwe bijdragen op
websites, blogs, fora etc.
Applicaties: Feedly, Netvibes, The Old Reader

Kennis ontdekken | Tools
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Social bookmarking: bladwijzers, maar dan verrijkt
met o.m. notities en tags. Op die manier kunnen
bladwijzers gegroepeerd worden op trefwoord en zo
gedeeld en ontdekt worden

Kennis ontdekken | Tools
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Twitter: micro-blogging of in 140 tekens links,
observaties, inspiraties, vragen, nieuws, bedenkingen
etc. uitwisselen. Filteren op basis van follow-lists
(gebruikers) of hashtags (per thema of evenement)

Kennis ontdekken | Praktijk
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Vlaanderen telt op Twitter ca. 60 archivarissen en ca.
20 archiefinstellingen en –organisaties.
Maar… weinig eigen tweets, vooral veel volgers.
Kritische massa: 10/1%-regel voor communities

Kennis vragen| Praktijk
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Twitter #dtv

Kennis vragen| Tools
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Twitter vs Yammer: micro-blogging, maar gericht op
een professionele omgeving waarbij lidmaatschap
afhankelijk is van e-mailadres of uitnodiging

Kennis vragen| Praktijk
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Informatiemanagement Vlaamse overheid:
http://yammer.com/informatiebeheervlaamseoverheid
Yammer-project van Coördinerende Archiefdienst

Kennis vragen| Praktijk
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 “informatiebeheerders en geïnteresseerden samen
[brengen] om snel en gericht informatie, kennis en
ervaringen uit te wisselen over alle aspecten van
document- en archiefbeheer, digitalisering en
kennisbeheer”
 lancering in oktober 2012
 augustus 2013: +300 leden en +900 berichten
 succesfactoren: keuze voor een vertrouwd platform,
starten met kleine groep (die voor eerste content
zorgt), aansporen om ervaringen te delen, opleiding
 stijgend gebruik van Yammer correleert met dalend
aantal adviesvragen via andere kanalen, vragen
worden opgevangen door het netwerk
 beperkte tijdsinvestering voor beheerders (15’ per dag)

Kennis vragen| Tools
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Quora: vraag-en-antwoord website, waarbij vragen
gesteld en beantwoord worden door gebruikers
 Ik heb een vraag.be: vraag-en-antwoord website,
waarbij vragen beantwoord worden door
wetenschappers. Ondertussen 12896 vragen

Kennis vragen| Tools
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Archief 2.0:
http://archief20.org
Sociaal netwerk met forumfunctie voor archivarissen

Kennis vragen | Praktijk
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Archief 2.0:
community voor Nederlanders én Vlamingen?
 7% van de ca. 1500 leden zijn Belgen
 80% daarvan zijn archivarissen
 60% bezoekt de website regelmatig
 46 jaar is de gemiddelde leeftijd
 20% heeft minstens één (inhoudelijk) bericht gepost
 Andere Vlaamse fora:
 West-Vlaams Archiefforum (2004-2006)
 Het Archiefforum (2004-2010)
 Archiefforum.be (2004-2013)
 Facebook/LinkedIn-groepen

Kennis creëren| Tools
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Wiki: collaboratieve website of een in samenwerking
ontwikkelde website die vrij kan aangepast worden
door iedereen die er toegang toe heeft.
Applicaties: MediaWiki, PBworks, Wikispaces

Kennis creëren| Praktijk
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 CESTwiki:
http://projectcest.be
Cultureel ErfgoedStandaarden Toolbox

Kennis creëren| Praktijk
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 CEST…
 2010: project PACKED en eDAVID iov Kunsten&Erfgoed
 2011: inbedding in PACKED als expertisecentrum
 Doel: erfgoedinstellingen wegwijs maken in het gebruik
van standaarden bij het creëren, beheren en toegankelijk
maken van digitale collecties + norm om projecten te
toetsen en te evalueren
 …wiki
 dynamisch en interactief publicatiekanaal zijn voor de
verspreiding van de standaarden, richtlijnen en adviezen
 instrument waarmee je actief kunt bijdragen aan de
ontwikkeling van aanbevolen standaarden
 Richtlijnen, Software, Standaarden, Praktijk
(handleidingen, modellen, evaluatietools, gevalstudies)

It’s continuing mission…
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 Wordt er meer kennis gedeeld tussen archivarissen?
 Ja, al spelen hier vooral (maar niet onterecht)
expertisecentra, steunpunten en vakorganisaties een
sleutelrol in aggregatie en verspreiding. Kennisdeling op
persoonlijk initiatief blijf een marginaal gegeven.
 Heeft het gebruik van nieuwe media er voor gezorgd
dat er meer kennis gedeeld wordt?
 De tools zijn bekend en worden vaak erkend in hun waarde
voor het delen van kennis
 Of is er in de mentaliteit niets veranderd?
 Het probleem van tijd (als drogreden?) en de Vlaamse
bescheidenheid

It’s continuing mission…
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013
 “If you have an apple and I have an apple and we
exchange these apples then you and I will still each
have one apple. But if you have an idea and I have
an idea and we exchange these ideas, then each of
us will have two ideas.”
– George Bernard Shaw (1856-1950)

Contact
mail: archief@tomcobbaert.eu | tom@archiva.eu
twitter: @tomcobbaert
web: tomcobbaert.eu | archiva.eu
Deel en Heers!| BAD 2013 | 3 oktober 2013