1. 13
Chương 2
KÉO NÉN THANH THẲNG
§1- ĐỊNH NGHĨA - BIỂU ĐỒ NỘI LỰC.
1- Định nghĩa: "Một thanh gọi là chịu kéo (nén) đúng tâm khi trên mọi mặt cắt
ngang của nó chỉ có một thành phần nội lực là lực dọc Nz"
Trong chương này các công thức xây dựng chỉ áp dụng cho các thanh thẳng.
Ngay đối với thanh thẳng có những phần bị giảm yếu cục bộ (có lỗ khoét rãnh khía,....)
thì các công thức cũng không được áp dụng cho các phần đó.
Từ định nghĩa trên ta thấy rằng việc kết luận một thanh chịu kéo (nén) đúng tâm
không phụ thuộc vào cách đặt ngoại lực mà phụ thuộc vào sự xuất hiện thành phần nội
lực nào trên mặt cách ngang.
2- Biểu đồ nội lực:
Định nghĩa: Biểu đồ nội lực là đường biểu diễn sự thay đổi về giá trị của nội lực
dọc theo trục thanh.
Định nghĩa trên đây cũng áp dụng cho các bài toán khác của sức bền như bài toán
uốn, xoắn, v.v... Nội lực trong bài toán kéo nén là lực dọc Nz nên biểu đồ còn mang tên
là biểu đồ lực dọc. Ta sẽ xét biểu đồ lực dọc qua một ví dụ cụ thể sau:
Thanh AD chịu tác dụng của các lực là P, 2P, 5P. Để vẽ biểu đồ lực dọc ta dùng
phương pháp mặt cắt (hình 14).
* Bằng mặt cắt 1 - 1 ta khảo sát phần bơi phải. Nội lực
trên mặt cắt là Nz1
Bằng phương trình hình chiếu lên phương z (phương của
trục thanh). Ta có:
P - Nz1 = 0. Hay Nz1 = P