SlideShare a Scribd company logo
1 of 12
Download to read offline
D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 6
SAMEN TALENT ONTWIKKELEN
Voetbaltalent
Iedereen heeft
34
nummer
trainers.voetbal.nl
Het nieuwe
pupillenvoetbal:
Plezier en ontwikkeling voorop
55_coverknvb.indd 55 13-10-16 13:26
www.devoetbaltrainer.nl
VOETBALONTWIKKELING Tekst: Ruud Doevendans
Het nieuwe
pupillenvoetbal:
Plezier en ontwikkeling
voorop
Johan Cruijff zei het ooit: ‘Het plezier moet terug in het voetbal. Voetballen moet je lachend doen.’ Dat
geldt zeker voor de jongste jeugd. De jongere jeugd speelt nu al dertig jaar 7:7 en de jongsten zelfs 4:4. De
KNVB heeft nu onderzoek gedaan naar optimale wedstrijdvormen voor voetballers van Onder 6 tot Onder
12. Daaruit is voortgekomen dat het Nederlandse voetbal verbeteringen behoeft om het voetballeerpro-
ces beter te kunnen garanderen, waarbij spelplezier en ontwikkeling centraal staan. Jorg van der Breggen,
­Medewerker Voetbalontwikkeling, vertelt erover.
Foto:KNVBMedia
Nederland kent ongeveer 300.000 pu-
pillenvoetballers. Jongens en meisjes,
die graag plezier willen beleven aan
hun sport. Maar er is nóg een doel,
dat verband houdt met de kwaliteit
van ons voetbal in de toekomst, ook
op hoog niveau: het spel zo goed
mogelijk leren spelen. De afgelopen
decennia is er opvallend weinig ver-
anderd aan de manier waarop we
jonge kinderen het spel laten spelen.
Tegelijkertijd staan de ontwikkelingen
natuurlijk niet stil. Voldoen de huidige
wedstrijdvormen 4:4 en 7:7 nog wel,
alvorens voetballers aan spelen op het
grote veld toekomen? Het antwoord
op deze vraag luidt: onvoldoende. De
KNVB is daarom een onderzoek ge-
start en inmiddels met de clubs in ge-
sprek om deze grootscheepse transitie
in het pupillenvoetbal voor te berei-
den. In dit artikel vertelt Jorg van der
Breggen, een van de voortrekkers van
het project, over de onderzoeken die
ten grondslag liggen aan de nieuwe
wedstrijdvormen en de wijze waarop
deze samen met de verenigingen
doorontwikkeld zullen worden.
Jorg van der
Breggen: “De
KNVB is sa-
men met de
verenigingen
verantwoor-
delijk voor
de eerste ge-
organiseerde
wedstrijdbeleving van voetballende
kinderen. De doelstelling is om voet-
bal toegankelijk te maken voor ieder-
een. Tevens is er een doelstelling de
toptalenten op te leiden voor spelen
op internationaal topniveau. Dit alles
vereist wedstrijdvormen die optimaal
gericht zijn op spelplezier en zo goed
mogelijke ontwikkeling van jeugdspe-
lers in de hele voetbalpiramide. De
wedstrijdvormen (spelen van georga-
niseerde wedstrijden) en de structuur
van de competitie (aantal wedstrijden,
leeftijdscategorieën) zijn belangrijk
voor het ontwikkelen van alle voetbal-
handelingen met en zonder bal vanaf
jonge leeftijd. De KNVB stelt zich met
de competities ten doel om jeugdspe-
lers de beste kansen te bieden voor
56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 56 13-10-16 14:54
D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 657
VoetbaltalentTrainen, coachen en begeleiden
Online: trainers.voetbal.nl 56
het ontwikkelen van deze voetbalhan-
delingen.
Deelnemen aan wedstrijdvormen is
dus belangrijk voor het leren voetbal-
len. Maar tot nu was weinig bekend
hoe de inrichting en organisatie van
deze wedstrijdvormen optimaal kun-
nen bijdragen aan de realisatie van
spelplezier en een optimale ontwik-
keling van een jeugdspeler, in een
veilige omgeving, in de hele voet-
balpiramide. De relatie tussen wed-
strijdvormen enerzijds en de optimale
ontwikkeling van jeugdspelers aan de
andere kant, is tamelijk complex.
De manier waarop wedstrijdvormen
tot nu toe waren ingericht, is ontstaan
in het midden van de jaren tachtig.
Foto:KNVBMedia
Toen vonden we dat er met het jeugd-
voetbal een duidelijk andere koers
moest worden ingeslagen. Die overtui-
ging ontstond vooral omdat we zagen
dat er een heel lage betrokkenheid
van veel pupillen was in het tot dan
toe gebruikelijke 11:11 over een heel
speelveld voor alle leeftijdscategorie-
ën. Vanaf dat moment ontwikkelde de
KNVB het voetbalbeleid vanuit steeds
dezelfde vraag: ‘Als je voetballen ten
behoeve van het leerproces van jeugd-
spelers moet vereenvoudigen, welke
aspecten kun je dan wél aanpassen
of weglaten en welke kunnen perti-
nent níet worden vereenvoudigd of
weggelaten?’ In die tijd werd de 11:11
aangepast aan de belevingswereld,
het handelingsniveau en de mogelijk-
heden van de jongste leeftijdscatego-
rieën. Die aanpassingen leidden tot
de huidige organisatie van pupillen-
voetbal in Nederland, zoals hieronder
uitgewerkt:
Percy van Lierop – Onderbouw­
coördinator Ajax:
“De balbehandeling en -techniek is de basis van en
voor alles en ook datgene waarmee je later het ver-
schil kunt maken. Dit betekent dat spelers zoveel
mogelijk de bal aan de voet moeten hebben om
dit te kunnen ontwikkelen en dit in een ruimte die
past bij hun leeftijdsspecifieke fysieke mogelijkhe-
den. Hiervoor zijn nieuwe wedstrijdvormen voor
pupillen een essentiële voorwaarde.”
56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 57 13-10-16 14:54
www.devoetbaltrainer.nl
VOETBALONTWIKKELING
• Voor de Onder 6 en Onder 7 (mini-
pupillen) is er de wedstrijdvorm 4:4.
Deze mag gespeeld worden op flexi-
bele veldafmetingen van maximaal
40 bij 30 meter en minimaal 30 bij
20 meter.
• Voor de Onder 8 tot Onder 11 (F-
pupillen en E-pupillen) geldt dat ze
7:7 spelen op een half speelveld. Het
spelen met deze aantallen gedu-
rende vier jaar moet richting geven
aan de handelingen van spelers en
hierin structuur aanbrengen.
• De Onder 12 (eerstejaars D-pupillen)
spelen 11:11. Dit kent veel wijzigin-
gen ten opzichte van het tot dan toe
vertrouwde 7:7. Zo wordt bij 11:11
op een heel speelveld met officiële
afmetingen gespeeld en er wordt
een nieuwe spelregel ingevoerd: de
buitenspelregel.
Recent zijn er nog enkele nieuwe spel-
vormen bijgekomen: Twin Games, Fair-
Play en 9:9. Fair-Play competities spelen
7:7, een wedstrijdvorm die in eerste
instantie beschikbaar is voor Onder 8
en Onder 9 op een veld van ca. 40 bij 35
meter. Dit concept heeft de volgende
uitgangspunten:
• kinderen zelf beslissingen laten ne-
men zonder scheidsrechter
• ouders en andere toeschouwers op af-
stand naar de wedstrijd laten kijken
• trainers staan in een gezamenlijk
coachvak en ‘begeleiden’ op deze
manier het spel
De afgelopen jaren is het aanbod van
wedstrijdvormen dus steeds meer
versnipperd geraakt. Op basis van
verschillende motieven, zoals het
voortschrijdend inzicht over de wijze
waarop kinderen zich ontwikkelen,
zijn deze vormen ontstaan. Ook in het
buitenland zijn recentelijk diverse ini-
tiatieven genomen om wedstrijdvor-
men voor kinderen te optimaliseren.
Al deze ontwikkelingen zijn voor
de KNVB aanleiding geweest om de
meest optimale wedstrijdvormen op
basis van een evidence-based wijze
te onderzoeken. Op deze wijze wil de
bond daadwerkelijk komen tot op-
timale wedstrijdvormen die gericht
zijn op spelplezier en een optimale
ontwikkeling voor een jeugdspeler in
de hele voetbalpiramide. Daarbij is het
zaak dat de organisatie en inrichting
van de wedstrijdvormen aansluiten
op de doelstelling. Daarom is ervoor
gekozen om de wedstrijdvormen aan
te laten sluiten op de uitgangspunten
van developmental model of sport
participation. Dat wil zeggen: infor-
meel, relatief ongestructureerd (zoals
straatvoetbal), spelplezierverhogend
en kindgecentreerd. Hierbij zullen kin-
deren zich spelenderwijs ontwikkelen.
Hoe de wedstrijdvormen moeten
worden ingericht om te voldoen aan
deze uitgangspunten, is in het afge-
lopen seizoen 2015/2016 onderzocht.
Er zijn echter zeer veel variabelen die
betrekking hebben op de organisatie
en inrichting van de wedstrijdvormen.
Bas Jonker - Technisch Jeugd­coördinator vv Spirit:
“We zijn bij Spirit blij met de voorgenomen kleinere spelvormen. Het zorgt
er naar onze mening voor dat de jongste voetballers vaker aan de bal komen
en dat alle spelers nog actiever bij het spel betrokken worden, waardoor
het spel nog leuker voor ze wordt en leerzamer. Verder denken we dat de
kleinere ruimte beter past bij hun fysieke ontwikkeling op die leeftijd en
eveneens tot hogere handelingssnelheid zal leiden. Tijdens de testdagen bij
vv Spirit kon je dat goed waarnemen. Bijkomend voordeel is dat we als club
onze velden efficiënter kunnen gaan benutten omdat je meer spelers tegelijk
kunt laten spelen op één veld. Dat lost meteen voor een groot deel ons ruim-
teprobleem op zaterdag op.”
Bas IJsselstijn - Hoofd jeugdopleiding
vv De Blokkers:
‘Door middel van de nieuwe
wedstrijdvormen komt iedere
pupillenspeler aan bod op zijn
of haar eigen niveau’
56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 58 13-10-16 14:54
D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 659Online: trainers.voetbal.nl 58
VoetbaltalentTrainen, coachen en begeleiden
Denk daarbij aan aantallen spelers
en veldafmetingen, maar ook aan de
spelregels en de rol van ouders en de
trainer-coach (zie infographic Voor-
waarden, red.). De inrichting van de
wedstrijd is onderzocht vanuit een
systematische constraints benadering
waarbij de ontwikkeling van het kind
en het effect van de veranderende
persoonlijke taak- en omgevingsvoor-
waarden in kaart is gebracht.”
Onderzoek
Jorg van der Breggen: “De KNVB is
gestart met een uitgebreide literatuur-
studie waarin vanuit de ontwikke-
lingspsychologie kennis is verzameld
over de verschillende ontwikkelings-
stadia van kinderen. Welke kenmer-
ken horen daarbij op biologisch, cog-
nitief en sociaal-emotioneel gebied?
Op deze manier is vervolgens beschre-
ven wat kinderen kennen én kunnen
op een bepaalde leeftijd. Hierin is ook
een ‘rondje langs de velden’ opgeno-
men met betrekking tot de wedstrijd-
vormen die in de omringende landen
en andere sporten worden gespeeld in
de leeftijd van vijf tot elf jaar.
Hieruit kwam naar voren dat de toon-
aangevende Europese landen over het
algemeen kleinere wedstrijdvormen
Ben Schilder - FC Weesp:
“De veranderingen zijn de uitkomst van een gestructureerde voorbereiding (vanuit aanleiding tot plan). Spelplezier en
ontwikkeling van het kind staan centraal, en vanuit dat vertrekpunt is nagedacht over en gezocht naar spelvormen die
daar beter op aansluiten. De veranderingen zijn minder groot en heftig dan ze beleefd worden en voor de meeste geop-
perde problemen (bijvoorbeeld ‘belijning’) bestaan eenvoudige oplossingen.”
Bert ten Veen – Technisch
Jeugdcoördinator vv Wieldrecht:
‘Minder rennen, vaker de bal, dat is
toch wat ieder kind wil!’
Foto:KNVBMedia
56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 59 13-10-16 14:54
www.devoetbaltrainer.nl
VOETBALONTWIKKELING
(qua aantal veldspelers en veldaf-
metingen) spelen in vergelijking met
de huidige situatie in Nederland.
Daarnaast wordt ook langer dan in
Nederland het geval is (tot Onder 12)
kleine(re) wedstrijdvormen aangebo-
den. De meeste keuzes komen voort
uit het centraal stellen van de ontwik-
keling van het kind en het hierop aan-
passen van de wedstrijdvorm. Naast
de inrichting van de wedstrijdvorm is
ook de organisatie van de competitie
in veel gevallen geherstructureerd.
Dit uit zich in flexibele competities en
het ontbreken van klassementen voor
jonge leeftijdsgroepen. Dit is ook het
geval voor een aantal vergelijkbare
teamsporten, die ook met minder
spelers en op een kleiner speelveld
spelen in vergelijking met het pupil-
lenvoetbal.
Dit onderzoek vormde de aanleiding
voor een veldonderzoek waarbij ver-
schillende wedstrijdvormen, uiteen-
lopend van 2:2 tot 11:11 op verschil-
lende veldafmetingen en bij allerlei
leeftijdsgroepen zijn getest. Een totaal
van meer dan 250 jeugdspelers uit zes
verschillende geboortejaren en vijf
verschillende verenigingen, zowel uit
de amateur- als de betaalde sector,
heeft meegedaan aan het eerste on-
derzoek. De testopzet bestond uit 204
wedstrijdvormen, die allemaal zijn
onderzocht. Hieronder bevonden zich
alle de huidige wedstrijdvormen, de
Fair-Play wedstrijdvormen en de Twin
Games.
Dit kwantitatieve onderzoek in sa-
menwerking met de Rijksuniversiteit
Groningen bestond uit een analyse
van de dominante voetbalhandelin-
gen van individuele spelers tijdens de
wedstrijdvormen. Onder andere het
aantal handelingen zoals dribbelen,
passen en schieten is per speler voor
iedere wedstrijdvorm onderzocht. Op
56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 60 13-10-16 14:54
D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 661Online: trainers.voetbal.nl 60
VoetbaltalentTrainen, coachen en begeleiden
deze manier is vastgesteld hoe het
spel (anders) gespeeld wordt en welke
handelingen met en zonder bal domi-
nanter aanwezig zijn wanneer je de
veldafmetingen en aantallen spelers
verkleint of vergroot. De resultaten
van dit onderzoek zijn naast de be-
schreven dominante voetbalhande-
lingen uit het jeugdvoetballeerproces
gelegd om ervoor te zorgen dat het
juiste geleerd wordt op iedere leeftijd
(zie afbeelding: Het jeugdvoetballeer-
proces, red.).
Uiteraard kan, wanneer we spreken
over kind-gecentreerde wedstrijd-
vormen, niet voorbijgegaan worden
aan de doelgroep: de jeugdspelers. Er
is daarom een kwalitatief doelgroe-
penonderzoek uitgevoerd naar de
ervaringen van de spelers tijdens het
spelen van de verschillende wedstrijd-
vormen, door middel van interviews
en een aantal vragenlijsten. In dit on-
derzoek stonden de volgende vragen
centraal:
• Op welke wijze worden de verschil-
lende wedstrijdvormen door de
pupillen ervaren en op welke wijze
heeft dit invloed op het wedstrijd-
plezier?
• Welke elementen van de verschil-
lende wedstrijdvormen spreken wel
of niet aan?
• Welke relevante verschillende zijn
er tussen pupillen op basis van hun
leeftijd en niveau?
Op deze wijze gaf het onderzoek de
KNVB inzicht in wat de omgeving en
de jeugdspelers zelf bij iedere wed-
strijdvorm als het meest leerzaam en
uitdagend ervaren.
Er is in het hele onderzoek naar de
optimale wedstrijdvormen ook geke-
ken naar de praktische situatie van de
verenigingen en de visie van diverse
experts uit het werkveld. Om hier
rekening mee te houden, zal in het
tweede gedeelte van het onderzoek
samen met de verenigingen invulling
worden gegeven aan de overige in-
richting en organisatie van de nieuwe
wedstrijdvormen. Hierbij valt te den-
ken aan variabelen zoals de spelduur,
de spelregels en de rol van de trainer-
coach. Dit alles moet resulteren in
daadwerkelijk optimale wedstrijdvor-
men die in alle facetten bijdragen aan
de realisatie van spelplezier en een
optimale ontwikkeling van de jeugd-
speler, in een veilige omgeving, in de
hele voetbalpiramide.”
Resultaten
Jorg van der Breggen: “Hieronder
staan de optimale wedstrijdvormen
voor pupillen in de leeftijd van On-
der 6 tot Onder 12 weergegeven. Het
veldonderzoek liet zien dat het aantal
voetbalhandelingen per speler toe-
neemt naarmate er minder spelers
op het veld staan. Dat lijkt ook het
geval te zijn bij een verkleining van
het veld. Er is vervolgens onderzocht
welke voetbalhandelingen per speler
dominant aanwezig waren in iedere
wedstrijdvorm. Naarmate jeugdspe-
lers zich verder ontwikkelen, zal het
‘ik en de bal’ minder centraal komen
te staan. Het ‘samen’ dingen doen
in het spel wordt belangrijker en de
jeugdspelers worden daar gaandeweg
ook gevoeliger voor. Derhalve is ge-
keken bij welke wedstrijdvorm juist
deze handelingen dominant aanwezig
waren.
Uit het doelgroepenonderzoek kwam
naar voren dat wedstrijdvormen met
minder spelers dan nu het geval is bij
pupillen, een positief effect hebben
op het spelplezier en de betrokken-
heid van de jeugdspelers. Doordat
Bert Ebbens, Hoofd Opleiding
PEC Zwolle:
‘De nieuwe wedstrijdvormen sluiten prima aan bij de
cognitieve en fysieke mogelijkheden van de spelers,
waarbij spelers uitgedaagd worden zelf initiatief te nemen’
O.6 O.7
O.8

O.9

O.10
O.11
O.12
OPTIMALE WEDSTRIJDVORMEN
56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 61 13-10-16 14:54
www.devoetbaltrainer.nl
VOETBALONTWIKKELING
er maar weinig spelers op het veld
staan, moeten zij wel geconcentreerd
en betrokken zijn. Daarnaast zorgt
het ervoor dat iedereen vaak aan de
bal komt en daarmee de kans krijgt
om te scoren. De voetballers beleven,
behalve dat ze veel spelplezier heb-
ben, ook plezier aan het zelf scoren en
winnen. Naarmate de kinderen ouder
worden, wordt winnen belangrijker
dan zelf scoren. Daarnaast zijn de
oudere spelers steeds meer bezig met
positiespel, combineren en hun eigen
ontwikkeling als voetballer. Progressie
hierin levert hun ook veel spelplezier
en voldoening op.”
Opbrengsten voor ­spelers
Jorg van der Breggen: “Het hele on-
derzoek naar de optimale wedstrijd-
vormen stond in het teken van de
jeugdspeler. De doelstelling was zowel
het verhogen van het spelplezier als
de ontwikkeling als voetballer. Met de
nieuwe wedstrijdvormen zorgen we
ervoor dat de kinderen het spel leren
spelen en zich ontwikkelen op een
manier die past bij de ontwikkelfase
van het kind. Als we kinderen willen
leren voetballen, gaat het erom dat we
hen op een kindvriendelijke (kindvol-
gende) manier het spel (beter) laten
spelen. De nieuwe wedstrijdvormen
zorgen ervoor dat de voetbalhandelin-
gen die in het jeugdvoetballeerproces
beschreven staan, nog dominanter
aanwezig zijn. We kiezen daarom voor
een langer aanbod van kleinere wed-
strijdvormen op basis van aantallen
en afmetingen.
Daarnaast laten we de wedstrijdvor-
men voor kinderen van alle leeftijden
beter op hun belevingswereld aan-
sluiten, zodat spelplezier ontstaat.
Kinderen hebben meer spelplezier
en leren nog beter voetballen als hun
ontwikkelingsmogelijkheden op het
juiste moment en de juiste wijze wor-
den aangesproken. Er wordt daarnaast
meer rekening gehouden met de mo-
tieven en waarden die jeugdspelers
halen uit het spelen van het voetbal-
spel, zoals:
• uitgebreide actie en het scoren van
doelpunten
• veel persoonlijke betrokkenheid in
het spel
• een gelijk oplopende score
• de mogelijkheid tot het maken van
vrienden
De optimale wedstrijdvormen zijn
echter nog niet af en zullen gefaseerd
in het seizoen 2016/2017 aan de ver-
enigingen worden geïntroduceerd. Dit
gebeurt onder andere door middel van
tachtig bijeenkomsten door het land
heen, waarin de wedstrijdvormen in
het najaar van 2016 samen met de
clubs gemonitord en waar nodig nog
verder onderzocht worden. Tijdens
de pilots vragen we verenigingen ons
te helpen om een aantal zaken in de
praktijk te testen. Deze opties zijn te
lezen in de diverse infographics (zie
de afbeeldingen, red.). Daarnaast is er
nog een aantal onderdelen dat verder
onderzocht moet worden. Denk hierbij
aan de rol van de ouders, de trainer-
coach, de scheidsrechter, rituelen
rondom een wedstrijd, de competitie,
het klassement en het balformaat. Tij-
dens bijeenkomsten met verenigingen
Roger Bongaerts, Hoofd
Jeugdopleiding VVV
Venlo
“Wedstrijdvormen vormen een
belangrijke schakel in de ontwik-
keling van jonge voetballers. Tij-
dens de wedstrijden dienen spe-
lers vele voetbalacties te maken.
Het is daarom goed dat de KNVB
de oude vormen heeft geevalu-
eerd. Met de nieuwe afmetingen,
aantallen en regels komt onze
jeugd vaker tot voetbalacties. Dit
komt het plezier en de ontwikke-
ling ten goede.”
Leo Kuijpers, Leones:
“Bij S.V. Leones hebben we met
de nieuwe veldindelingen en
wedstrijdvormen geoefend. Voor-
al in-dribbelen na een inworp en
na een doelpunt ook gelijk weer
in-dribbelen werd als zeer positief
ervaren. Bij navraag aan de kinde-
ren of ze het leuk vonden kregen
we als antwoord: ‘het gaat nu veel
sneller en leuker.’”
Bastiaan Riemersma – Coördinator Talentenplan PSV:
“De voetballer van de toekomst moet beschikken over een zeer hoge mate
van spelintelligentie. Dit kan het best worden getraind door de speler vaak
in voetbalsituaties te laten komen die hij moet oplossen, en ook technisch
moet kunnen uitvoeren. Onderzoeken tonen aan dat jonge spelers die spelen
op te grote velden, zelden in die essentiële situaties komen om die voetbal-
situaties zich eigen te kunnen maken. Ik ben van mening dat de afmetingen
moeten passen bij de mogelijkheden van de spelers. Het is logisch dat de af-
metingen van het veld waar de Champions League op wordt gespeeld, alleen
geschikt zijn voor getrainde, fysiek sterke volwassen topsporters en minder
geschikt zijn voor beginnende spelers uit de jongste jeugd.”
56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 62 13-10-16 14:54
D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 663Online: trainers.voetbal.nl 62
VoetbaltalentTrainen, coachen en begeleiden
Ton Bosma,
Hoofd Jeugdopleiding
De ­Zouaven
“Optimale veldafmetingen waar-
door er veel gescoord kan worden
en de spelers veel technische
handelingen moeten verrichten.
Terug naar het pleintjesvoetbal,
dat willen we toch allemaal!”
Steven Sedee, Manager Sport­sponsoring ING:
“Als hoofdsponsor van het Nederlandse voetbal inspireren we
de jeugd en maken we het samen met de KNVB mogelijk dat
zij met plezier voetballen. Maar dat betekent ook dat je moet
blijven vernieuwen. De KNVB heeft het pupillenvoetbal de
afgelopen periode grondig onder de loep genomen en dit met
clubbestuurders besproken. De intentie is om vanaf seizoen
2017/2018 te spelen in nieuwe wedstrijdvormen. Hierdoor sluit
het pupillenvoetbal nog meer aan bij de ontwikkeling én het
spelplezier van voetballende kinderen op alle niveaus. En dat
dragen wij vanuit ING een warm hart toe. Zo helpen we het
jeugdvoetbal in Nederland vooruit.”
wordt hiervoor informatie opgehaald.
De verkregen input wordt verwerkt in
een enquête, die de verenigingen die
een pilot organiseren (of gaan kijken
bij een andere club of een praktijk-
bijeenkomst van de KNVB bezoeken)
begin november ontvangen. Op deze
wijze wil de KNVB ook informatie ver-
krijgen in hoeverre en op welke ma-
nier invoering van nieuwe wedstrijd-
vormen vanaf het seizoen 2017/2018
voor de verenigingen haalbaar is.
Er gaat vervolgens nog meer onder-
zoek komen dat invulling geeft aan
de overige variabelen die horen bij de
inrichting en organisatie van de wed-
strijdvormen. Op die manier beoogt
de KNVB breedgedragen nieuwe wed-
strijdvormen van de pupillencatego-
rieën Onder 6 tot en met Onder 12 in
hun volledigheid te optimaliseren: nu
en in de toekomst.” 
56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 63 13-10-16 14:54
www.devoetbaltrainer.nlwww.devoetbaltrainer.nl
VOETBALONTWIKKELING
O.8, O.9 en O.10
Marco van Lochem - Hoofd
Jeugdopleiding Excelsior Rotterdam:
‘Vernieuwing in wedstrijdvormen
betekent meer duels, snellere en
betere keuzes maken. Meer goals
door de kleinere ruimte betekent
meer plezier’
56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 64 13-10-16 14:54
D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 665Online: trainers.voetbal.nl 64
VoetbaltalentTrainen, coachen en begeleiden
Aanmelden en handleiding pilots:
Wil jij ook meehelpen het pupillenvoetbal nog beter en
leuker te maken? Organiseer dan zelf een pilot of ga kij-
ken bij een pilot bij jou in de buurt!
Kijk op de website voor meer informatie en de handlei-
ding pilots.
Meer informatie:
knvb.nl/pupillenvoetbal1718
pupillenvoetbal1718@knvb.nl
Paul Voois, Assistent Hoofd Opleiding
FC Utrecht:
‘De nieuwe wedstrijdvormen  
bieden veel herhaling in voetbalhandelingen
met en zonder bal.
Kinderen hebben meer plezier en heel
veel balcontacten’
56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 65 13-10-16 14:54
Al je trainingen het hele seizoen op orde?
Met de beste oefenstof voor jouw team?
trainingsplanner.nl
Heel eenvoudig! Met onze nieuwe TrainingsPlanner!
 Individueel abonnement : voor jezelf en je eigen team
 Online toegang, altijd en overal - ook op tablet of mobiel
 6- Weekse periodisering en bevat leerlijn
 Trainingsvormen op te slaan (pdf.files) of te printen
 Maak je eigen oefenvormen of voeg ze toe
 Persoonlijk kant en klaar oefenstofsysteem voor € 50 p.j.
 Abonneer direct via devoetbaltrainer.nl/abonneren
Bevat ruim 500
complete trainingen
en 800
trainingsvormen!
Altijd
oefenstof
op maat
(van senioren tot
mini-pupillen)

More Related Content

Similar to Knvb katern de voetbaltrainer 221 nieuwe pupillenvoetbal

Portfolio Ontwerpburo Kloosterman
Portfolio Ontwerpburo KloostermanPortfolio Ontwerpburo Kloosterman
Portfolio Ontwerpburo KloostermanJan Kloosterman
 
Middenbouw
MiddenbouwMiddenbouw
Middenbouwfclanden
 
Presentatie-Rinus-FC-Uitgeest.pptx
Presentatie-Rinus-FC-Uitgeest.pptxPresentatie-Rinus-FC-Uitgeest.pptx
Presentatie-Rinus-FC-Uitgeest.pptxAstridLagaisse
 
Het spel van de verandering 2
Het spel van de verandering 2Het spel van de verandering 2
Het spel van de verandering 2Ewout Boogaard
 
KNVB Onderzoek Sportiviteit & Respect 2012-2013
KNVB Onderzoek Sportiviteit & Respect 2012-2013KNVB Onderzoek Sportiviteit & Respect 2012-2013
KNVB Onderzoek Sportiviteit & Respect 2012-2013R2 Research B.V.
 
Opbouw en integratievan de ondersteunende rollen binnen de doelspelen als lei...
Opbouw en integratievan de ondersteunende rollen binnen de doelspelen als lei...Opbouw en integratievan de ondersteunende rollen binnen de doelspelen als lei...
Opbouw en integratievan de ondersteunende rollen binnen de doelspelen als lei...Veerle Vonderlynck
 
Voetbalfederatie Vlaanderen - Beleidsplan 2013-2016
Voetbalfederatie Vlaanderen - Beleidsplan 2013-2016Voetbalfederatie Vlaanderen - Beleidsplan 2013-2016
Voetbalfederatie Vlaanderen - Beleidsplan 2013-2016BelgianFootball
 
Jeugdopleidingsvisie bovenbouw 11v11
Jeugdopleidingsvisie bovenbouw 11v11Jeugdopleidingsvisie bovenbouw 11v11
Jeugdopleidingsvisie bovenbouw 11v11fclanden
 
Voorlichtingspresentatie iso
Voorlichtingspresentatie isoVoorlichtingspresentatie iso
Voorlichtingspresentatie isoruurdhoekstra
 
Leidraad voor de jeugdtrainer
Leidraad voor de jeugdtrainerLeidraad voor de jeugdtrainer
Leidraad voor de jeugdtrainerfclanden
 
carrieregids _sport-en-beweging_
carrieregids _sport-en-beweging_carrieregids _sport-en-beweging_
carrieregids _sport-en-beweging_Walter Dewancker
 

Similar to Knvb katern de voetbaltrainer 221 nieuwe pupillenvoetbal (18)

Portfolio Ontwerpburo Kloosterman
Portfolio Ontwerpburo KloostermanPortfolio Ontwerpburo Kloosterman
Portfolio Ontwerpburo Kloosterman
 
NLCOACH_01 2016 pag 40-45
NLCOACH_01 2016 pag 40-45NLCOACH_01 2016 pag 40-45
NLCOACH_01 2016 pag 40-45
 
NLCOACH_01 2016 pag 40-45
NLCOACH_01 2016 pag 40-45NLCOACH_01 2016 pag 40-45
NLCOACH_01 2016 pag 40-45
 
Middenbouw
MiddenbouwMiddenbouw
Middenbouw
 
Bovenbouw
BovenbouwBovenbouw
Bovenbouw
 
Presentatie-Rinus-FC-Uitgeest.pptx
Presentatie-Rinus-FC-Uitgeest.pptxPresentatie-Rinus-FC-Uitgeest.pptx
Presentatie-Rinus-FC-Uitgeest.pptx
 
Onderbouw
OnderbouwOnderbouw
Onderbouw
 
Het spel van de verandering 2
Het spel van de verandering 2Het spel van de verandering 2
Het spel van de verandering 2
 
Dug out 48-nl-l
Dug out 48-nl-lDug out 48-nl-l
Dug out 48-nl-l
 
KNVB Onderzoek Sportiviteit & Respect 2012-2013
KNVB Onderzoek Sportiviteit & Respect 2012-2013KNVB Onderzoek Sportiviteit & Respect 2012-2013
KNVB Onderzoek Sportiviteit & Respect 2012-2013
 
Opbouw en integratievan de ondersteunende rollen binnen de doelspelen als lei...
Opbouw en integratievan de ondersteunende rollen binnen de doelspelen als lei...Opbouw en integratievan de ondersteunende rollen binnen de doelspelen als lei...
Opbouw en integratievan de ondersteunende rollen binnen de doelspelen als lei...
 
Voetbalfederatie Vlaanderen - Beleidsplan 2013-2016
Voetbalfederatie Vlaanderen - Beleidsplan 2013-2016Voetbalfederatie Vlaanderen - Beleidsplan 2013-2016
Voetbalfederatie Vlaanderen - Beleidsplan 2013-2016
 
Jeugdopleidingsvisie bovenbouw 11v11
Jeugdopleidingsvisie bovenbouw 11v11Jeugdopleidingsvisie bovenbouw 11v11
Jeugdopleidingsvisie bovenbouw 11v11
 
Voorlichtingspresentatie iso
Voorlichtingspresentatie isoVoorlichtingspresentatie iso
Voorlichtingspresentatie iso
 
Leidraad voor de jeugdtrainer
Leidraad voor de jeugdtrainerLeidraad voor de jeugdtrainer
Leidraad voor de jeugdtrainer
 
carrieregids _sport-en-beweging_
carrieregids _sport-en-beweging_carrieregids _sport-en-beweging_
carrieregids _sport-en-beweging_
 
Talentontwikkeling
TalentontwikkelingTalentontwikkeling
Talentontwikkeling
 
Uefa A voortraject
Uefa A voortrajectUefa A voortraject
Uefa A voortraject
 

Knvb katern de voetbaltrainer 221 nieuwe pupillenvoetbal

  • 1. D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 6 SAMEN TALENT ONTWIKKELEN Voetbaltalent Iedereen heeft 34 nummer trainers.voetbal.nl Het nieuwe pupillenvoetbal: Plezier en ontwikkeling voorop 55_coverknvb.indd 55 13-10-16 13:26
  • 2. www.devoetbaltrainer.nl VOETBALONTWIKKELING Tekst: Ruud Doevendans Het nieuwe pupillenvoetbal: Plezier en ontwikkeling voorop Johan Cruijff zei het ooit: ‘Het plezier moet terug in het voetbal. Voetballen moet je lachend doen.’ Dat geldt zeker voor de jongste jeugd. De jongere jeugd speelt nu al dertig jaar 7:7 en de jongsten zelfs 4:4. De KNVB heeft nu onderzoek gedaan naar optimale wedstrijdvormen voor voetballers van Onder 6 tot Onder 12. Daaruit is voortgekomen dat het Nederlandse voetbal verbeteringen behoeft om het voetballeerpro- ces beter te kunnen garanderen, waarbij spelplezier en ontwikkeling centraal staan. Jorg van der Breggen, ­Medewerker Voetbalontwikkeling, vertelt erover. Foto:KNVBMedia Nederland kent ongeveer 300.000 pu- pillenvoetballers. Jongens en meisjes, die graag plezier willen beleven aan hun sport. Maar er is nóg een doel, dat verband houdt met de kwaliteit van ons voetbal in de toekomst, ook op hoog niveau: het spel zo goed mogelijk leren spelen. De afgelopen decennia is er opvallend weinig ver- anderd aan de manier waarop we jonge kinderen het spel laten spelen. Tegelijkertijd staan de ontwikkelingen natuurlijk niet stil. Voldoen de huidige wedstrijdvormen 4:4 en 7:7 nog wel, alvorens voetballers aan spelen op het grote veld toekomen? Het antwoord op deze vraag luidt: onvoldoende. De KNVB is daarom een onderzoek ge- start en inmiddels met de clubs in ge- sprek om deze grootscheepse transitie in het pupillenvoetbal voor te berei- den. In dit artikel vertelt Jorg van der Breggen, een van de voortrekkers van het project, over de onderzoeken die ten grondslag liggen aan de nieuwe wedstrijdvormen en de wijze waarop deze samen met de verenigingen doorontwikkeld zullen worden. Jorg van der Breggen: “De KNVB is sa- men met de verenigingen verantwoor- delijk voor de eerste ge- organiseerde wedstrijdbeleving van voetballende kinderen. De doelstelling is om voet- bal toegankelijk te maken voor ieder- een. Tevens is er een doelstelling de toptalenten op te leiden voor spelen op internationaal topniveau. Dit alles vereist wedstrijdvormen die optimaal gericht zijn op spelplezier en zo goed mogelijke ontwikkeling van jeugdspe- lers in de hele voetbalpiramide. De wedstrijdvormen (spelen van georga- niseerde wedstrijden) en de structuur van de competitie (aantal wedstrijden, leeftijdscategorieën) zijn belangrijk voor het ontwikkelen van alle voetbal- handelingen met en zonder bal vanaf jonge leeftijd. De KNVB stelt zich met de competities ten doel om jeugdspe- lers de beste kansen te bieden voor 56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 56 13-10-16 14:54
  • 3. D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 657 VoetbaltalentTrainen, coachen en begeleiden Online: trainers.voetbal.nl 56 het ontwikkelen van deze voetbalhan- delingen. Deelnemen aan wedstrijdvormen is dus belangrijk voor het leren voetbal- len. Maar tot nu was weinig bekend hoe de inrichting en organisatie van deze wedstrijdvormen optimaal kun- nen bijdragen aan de realisatie van spelplezier en een optimale ontwik- keling van een jeugdspeler, in een veilige omgeving, in de hele voet- balpiramide. De relatie tussen wed- strijdvormen enerzijds en de optimale ontwikkeling van jeugdspelers aan de andere kant, is tamelijk complex. De manier waarop wedstrijdvormen tot nu toe waren ingericht, is ontstaan in het midden van de jaren tachtig. Foto:KNVBMedia Toen vonden we dat er met het jeugd- voetbal een duidelijk andere koers moest worden ingeslagen. Die overtui- ging ontstond vooral omdat we zagen dat er een heel lage betrokkenheid van veel pupillen was in het tot dan toe gebruikelijke 11:11 over een heel speelveld voor alle leeftijdscategorie- ën. Vanaf dat moment ontwikkelde de KNVB het voetbalbeleid vanuit steeds dezelfde vraag: ‘Als je voetballen ten behoeve van het leerproces van jeugd- spelers moet vereenvoudigen, welke aspecten kun je dan wél aanpassen of weglaten en welke kunnen perti- nent níet worden vereenvoudigd of weggelaten?’ In die tijd werd de 11:11 aangepast aan de belevingswereld, het handelingsniveau en de mogelijk- heden van de jongste leeftijdscatego- rieën. Die aanpassingen leidden tot de huidige organisatie van pupillen- voetbal in Nederland, zoals hieronder uitgewerkt: Percy van Lierop – Onderbouw­ coördinator Ajax: “De balbehandeling en -techniek is de basis van en voor alles en ook datgene waarmee je later het ver- schil kunt maken. Dit betekent dat spelers zoveel mogelijk de bal aan de voet moeten hebben om dit te kunnen ontwikkelen en dit in een ruimte die past bij hun leeftijdsspecifieke fysieke mogelijkhe- den. Hiervoor zijn nieuwe wedstrijdvormen voor pupillen een essentiële voorwaarde.” 56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 57 13-10-16 14:54
  • 4. www.devoetbaltrainer.nl VOETBALONTWIKKELING • Voor de Onder 6 en Onder 7 (mini- pupillen) is er de wedstrijdvorm 4:4. Deze mag gespeeld worden op flexi- bele veldafmetingen van maximaal 40 bij 30 meter en minimaal 30 bij 20 meter. • Voor de Onder 8 tot Onder 11 (F- pupillen en E-pupillen) geldt dat ze 7:7 spelen op een half speelveld. Het spelen met deze aantallen gedu- rende vier jaar moet richting geven aan de handelingen van spelers en hierin structuur aanbrengen. • De Onder 12 (eerstejaars D-pupillen) spelen 11:11. Dit kent veel wijzigin- gen ten opzichte van het tot dan toe vertrouwde 7:7. Zo wordt bij 11:11 op een heel speelveld met officiële afmetingen gespeeld en er wordt een nieuwe spelregel ingevoerd: de buitenspelregel. Recent zijn er nog enkele nieuwe spel- vormen bijgekomen: Twin Games, Fair- Play en 9:9. Fair-Play competities spelen 7:7, een wedstrijdvorm die in eerste instantie beschikbaar is voor Onder 8 en Onder 9 op een veld van ca. 40 bij 35 meter. Dit concept heeft de volgende uitgangspunten: • kinderen zelf beslissingen laten ne- men zonder scheidsrechter • ouders en andere toeschouwers op af- stand naar de wedstrijd laten kijken • trainers staan in een gezamenlijk coachvak en ‘begeleiden’ op deze manier het spel De afgelopen jaren is het aanbod van wedstrijdvormen dus steeds meer versnipperd geraakt. Op basis van verschillende motieven, zoals het voortschrijdend inzicht over de wijze waarop kinderen zich ontwikkelen, zijn deze vormen ontstaan. Ook in het buitenland zijn recentelijk diverse ini- tiatieven genomen om wedstrijdvor- men voor kinderen te optimaliseren. Al deze ontwikkelingen zijn voor de KNVB aanleiding geweest om de meest optimale wedstrijdvormen op basis van een evidence-based wijze te onderzoeken. Op deze wijze wil de bond daadwerkelijk komen tot op- timale wedstrijdvormen die gericht zijn op spelplezier en een optimale ontwikkeling voor een jeugdspeler in de hele voetbalpiramide. Daarbij is het zaak dat de organisatie en inrichting van de wedstrijdvormen aansluiten op de doelstelling. Daarom is ervoor gekozen om de wedstrijdvormen aan te laten sluiten op de uitgangspunten van developmental model of sport participation. Dat wil zeggen: infor- meel, relatief ongestructureerd (zoals straatvoetbal), spelplezierverhogend en kindgecentreerd. Hierbij zullen kin- deren zich spelenderwijs ontwikkelen. Hoe de wedstrijdvormen moeten worden ingericht om te voldoen aan deze uitgangspunten, is in het afge- lopen seizoen 2015/2016 onderzocht. Er zijn echter zeer veel variabelen die betrekking hebben op de organisatie en inrichting van de wedstrijdvormen. Bas Jonker - Technisch Jeugd­coördinator vv Spirit: “We zijn bij Spirit blij met de voorgenomen kleinere spelvormen. Het zorgt er naar onze mening voor dat de jongste voetballers vaker aan de bal komen en dat alle spelers nog actiever bij het spel betrokken worden, waardoor het spel nog leuker voor ze wordt en leerzamer. Verder denken we dat de kleinere ruimte beter past bij hun fysieke ontwikkeling op die leeftijd en eveneens tot hogere handelingssnelheid zal leiden. Tijdens de testdagen bij vv Spirit kon je dat goed waarnemen. Bijkomend voordeel is dat we als club onze velden efficiënter kunnen gaan benutten omdat je meer spelers tegelijk kunt laten spelen op één veld. Dat lost meteen voor een groot deel ons ruim- teprobleem op zaterdag op.” Bas IJsselstijn - Hoofd jeugdopleiding vv De Blokkers: ‘Door middel van de nieuwe wedstrijdvormen komt iedere pupillenspeler aan bod op zijn of haar eigen niveau’ 56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 58 13-10-16 14:54
  • 5. D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 659Online: trainers.voetbal.nl 58 VoetbaltalentTrainen, coachen en begeleiden Denk daarbij aan aantallen spelers en veldafmetingen, maar ook aan de spelregels en de rol van ouders en de trainer-coach (zie infographic Voor- waarden, red.). De inrichting van de wedstrijd is onderzocht vanuit een systematische constraints benadering waarbij de ontwikkeling van het kind en het effect van de veranderende persoonlijke taak- en omgevingsvoor- waarden in kaart is gebracht.” Onderzoek Jorg van der Breggen: “De KNVB is gestart met een uitgebreide literatuur- studie waarin vanuit de ontwikke- lingspsychologie kennis is verzameld over de verschillende ontwikkelings- stadia van kinderen. Welke kenmer- ken horen daarbij op biologisch, cog- nitief en sociaal-emotioneel gebied? Op deze manier is vervolgens beschre- ven wat kinderen kennen én kunnen op een bepaalde leeftijd. Hierin is ook een ‘rondje langs de velden’ opgeno- men met betrekking tot de wedstrijd- vormen die in de omringende landen en andere sporten worden gespeeld in de leeftijd van vijf tot elf jaar. Hieruit kwam naar voren dat de toon- aangevende Europese landen over het algemeen kleinere wedstrijdvormen Ben Schilder - FC Weesp: “De veranderingen zijn de uitkomst van een gestructureerde voorbereiding (vanuit aanleiding tot plan). Spelplezier en ontwikkeling van het kind staan centraal, en vanuit dat vertrekpunt is nagedacht over en gezocht naar spelvormen die daar beter op aansluiten. De veranderingen zijn minder groot en heftig dan ze beleefd worden en voor de meeste geop- perde problemen (bijvoorbeeld ‘belijning’) bestaan eenvoudige oplossingen.” Bert ten Veen – Technisch Jeugdcoördinator vv Wieldrecht: ‘Minder rennen, vaker de bal, dat is toch wat ieder kind wil!’ Foto:KNVBMedia 56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 59 13-10-16 14:54
  • 6. www.devoetbaltrainer.nl VOETBALONTWIKKELING (qua aantal veldspelers en veldaf- metingen) spelen in vergelijking met de huidige situatie in Nederland. Daarnaast wordt ook langer dan in Nederland het geval is (tot Onder 12) kleine(re) wedstrijdvormen aangebo- den. De meeste keuzes komen voort uit het centraal stellen van de ontwik- keling van het kind en het hierop aan- passen van de wedstrijdvorm. Naast de inrichting van de wedstrijdvorm is ook de organisatie van de competitie in veel gevallen geherstructureerd. Dit uit zich in flexibele competities en het ontbreken van klassementen voor jonge leeftijdsgroepen. Dit is ook het geval voor een aantal vergelijkbare teamsporten, die ook met minder spelers en op een kleiner speelveld spelen in vergelijking met het pupil- lenvoetbal. Dit onderzoek vormde de aanleiding voor een veldonderzoek waarbij ver- schillende wedstrijdvormen, uiteen- lopend van 2:2 tot 11:11 op verschil- lende veldafmetingen en bij allerlei leeftijdsgroepen zijn getest. Een totaal van meer dan 250 jeugdspelers uit zes verschillende geboortejaren en vijf verschillende verenigingen, zowel uit de amateur- als de betaalde sector, heeft meegedaan aan het eerste on- derzoek. De testopzet bestond uit 204 wedstrijdvormen, die allemaal zijn onderzocht. Hieronder bevonden zich alle de huidige wedstrijdvormen, de Fair-Play wedstrijdvormen en de Twin Games. Dit kwantitatieve onderzoek in sa- menwerking met de Rijksuniversiteit Groningen bestond uit een analyse van de dominante voetbalhandelin- gen van individuele spelers tijdens de wedstrijdvormen. Onder andere het aantal handelingen zoals dribbelen, passen en schieten is per speler voor iedere wedstrijdvorm onderzocht. Op 56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 60 13-10-16 14:54
  • 7. D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 661Online: trainers.voetbal.nl 60 VoetbaltalentTrainen, coachen en begeleiden deze manier is vastgesteld hoe het spel (anders) gespeeld wordt en welke handelingen met en zonder bal domi- nanter aanwezig zijn wanneer je de veldafmetingen en aantallen spelers verkleint of vergroot. De resultaten van dit onderzoek zijn naast de be- schreven dominante voetbalhande- lingen uit het jeugdvoetballeerproces gelegd om ervoor te zorgen dat het juiste geleerd wordt op iedere leeftijd (zie afbeelding: Het jeugdvoetballeer- proces, red.). Uiteraard kan, wanneer we spreken over kind-gecentreerde wedstrijd- vormen, niet voorbijgegaan worden aan de doelgroep: de jeugdspelers. Er is daarom een kwalitatief doelgroe- penonderzoek uitgevoerd naar de ervaringen van de spelers tijdens het spelen van de verschillende wedstrijd- vormen, door middel van interviews en een aantal vragenlijsten. In dit on- derzoek stonden de volgende vragen centraal: • Op welke wijze worden de verschil- lende wedstrijdvormen door de pupillen ervaren en op welke wijze heeft dit invloed op het wedstrijd- plezier? • Welke elementen van de verschil- lende wedstrijdvormen spreken wel of niet aan? • Welke relevante verschillende zijn er tussen pupillen op basis van hun leeftijd en niveau? Op deze wijze gaf het onderzoek de KNVB inzicht in wat de omgeving en de jeugdspelers zelf bij iedere wed- strijdvorm als het meest leerzaam en uitdagend ervaren. Er is in het hele onderzoek naar de optimale wedstrijdvormen ook geke- ken naar de praktische situatie van de verenigingen en de visie van diverse experts uit het werkveld. Om hier rekening mee te houden, zal in het tweede gedeelte van het onderzoek samen met de verenigingen invulling worden gegeven aan de overige in- richting en organisatie van de nieuwe wedstrijdvormen. Hierbij valt te den- ken aan variabelen zoals de spelduur, de spelregels en de rol van de trainer- coach. Dit alles moet resulteren in daadwerkelijk optimale wedstrijdvor- men die in alle facetten bijdragen aan de realisatie van spelplezier en een optimale ontwikkeling van de jeugd- speler, in een veilige omgeving, in de hele voetbalpiramide.” Resultaten Jorg van der Breggen: “Hieronder staan de optimale wedstrijdvormen voor pupillen in de leeftijd van On- der 6 tot Onder 12 weergegeven. Het veldonderzoek liet zien dat het aantal voetbalhandelingen per speler toe- neemt naarmate er minder spelers op het veld staan. Dat lijkt ook het geval te zijn bij een verkleining van het veld. Er is vervolgens onderzocht welke voetbalhandelingen per speler dominant aanwezig waren in iedere wedstrijdvorm. Naarmate jeugdspe- lers zich verder ontwikkelen, zal het ‘ik en de bal’ minder centraal komen te staan. Het ‘samen’ dingen doen in het spel wordt belangrijker en de jeugdspelers worden daar gaandeweg ook gevoeliger voor. Derhalve is ge- keken bij welke wedstrijdvorm juist deze handelingen dominant aanwezig waren. Uit het doelgroepenonderzoek kwam naar voren dat wedstrijdvormen met minder spelers dan nu het geval is bij pupillen, een positief effect hebben op het spelplezier en de betrokken- heid van de jeugdspelers. Doordat Bert Ebbens, Hoofd Opleiding PEC Zwolle: ‘De nieuwe wedstrijdvormen sluiten prima aan bij de cognitieve en fysieke mogelijkheden van de spelers, waarbij spelers uitgedaagd worden zelf initiatief te nemen’ O.6 O.7 O.8
 O.9
 O.10 O.11 O.12 OPTIMALE WEDSTRIJDVORMEN 56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 61 13-10-16 14:54
  • 8. www.devoetbaltrainer.nl VOETBALONTWIKKELING er maar weinig spelers op het veld staan, moeten zij wel geconcentreerd en betrokken zijn. Daarnaast zorgt het ervoor dat iedereen vaak aan de bal komt en daarmee de kans krijgt om te scoren. De voetballers beleven, behalve dat ze veel spelplezier heb- ben, ook plezier aan het zelf scoren en winnen. Naarmate de kinderen ouder worden, wordt winnen belangrijker dan zelf scoren. Daarnaast zijn de oudere spelers steeds meer bezig met positiespel, combineren en hun eigen ontwikkeling als voetballer. Progressie hierin levert hun ook veel spelplezier en voldoening op.” Opbrengsten voor ­spelers Jorg van der Breggen: “Het hele on- derzoek naar de optimale wedstrijd- vormen stond in het teken van de jeugdspeler. De doelstelling was zowel het verhogen van het spelplezier als de ontwikkeling als voetballer. Met de nieuwe wedstrijdvormen zorgen we ervoor dat de kinderen het spel leren spelen en zich ontwikkelen op een manier die past bij de ontwikkelfase van het kind. Als we kinderen willen leren voetballen, gaat het erom dat we hen op een kindvriendelijke (kindvol- gende) manier het spel (beter) laten spelen. De nieuwe wedstrijdvormen zorgen ervoor dat de voetbalhandelin- gen die in het jeugdvoetballeerproces beschreven staan, nog dominanter aanwezig zijn. We kiezen daarom voor een langer aanbod van kleinere wed- strijdvormen op basis van aantallen en afmetingen. Daarnaast laten we de wedstrijdvor- men voor kinderen van alle leeftijden beter op hun belevingswereld aan- sluiten, zodat spelplezier ontstaat. Kinderen hebben meer spelplezier en leren nog beter voetballen als hun ontwikkelingsmogelijkheden op het juiste moment en de juiste wijze wor- den aangesproken. Er wordt daarnaast meer rekening gehouden met de mo- tieven en waarden die jeugdspelers halen uit het spelen van het voetbal- spel, zoals: • uitgebreide actie en het scoren van doelpunten • veel persoonlijke betrokkenheid in het spel • een gelijk oplopende score • de mogelijkheid tot het maken van vrienden De optimale wedstrijdvormen zijn echter nog niet af en zullen gefaseerd in het seizoen 2016/2017 aan de ver- enigingen worden geïntroduceerd. Dit gebeurt onder andere door middel van tachtig bijeenkomsten door het land heen, waarin de wedstrijdvormen in het najaar van 2016 samen met de clubs gemonitord en waar nodig nog verder onderzocht worden. Tijdens de pilots vragen we verenigingen ons te helpen om een aantal zaken in de praktijk te testen. Deze opties zijn te lezen in de diverse infographics (zie de afbeeldingen, red.). Daarnaast is er nog een aantal onderdelen dat verder onderzocht moet worden. Denk hierbij aan de rol van de ouders, de trainer- coach, de scheidsrechter, rituelen rondom een wedstrijd, de competitie, het klassement en het balformaat. Tij- dens bijeenkomsten met verenigingen Roger Bongaerts, Hoofd Jeugdopleiding VVV Venlo “Wedstrijdvormen vormen een belangrijke schakel in de ontwik- keling van jonge voetballers. Tij- dens de wedstrijden dienen spe- lers vele voetbalacties te maken. Het is daarom goed dat de KNVB de oude vormen heeft geevalu- eerd. Met de nieuwe afmetingen, aantallen en regels komt onze jeugd vaker tot voetbalacties. Dit komt het plezier en de ontwikke- ling ten goede.” Leo Kuijpers, Leones: “Bij S.V. Leones hebben we met de nieuwe veldindelingen en wedstrijdvormen geoefend. Voor- al in-dribbelen na een inworp en na een doelpunt ook gelijk weer in-dribbelen werd als zeer positief ervaren. Bij navraag aan de kinde- ren of ze het leuk vonden kregen we als antwoord: ‘het gaat nu veel sneller en leuker.’” Bastiaan Riemersma – Coördinator Talentenplan PSV: “De voetballer van de toekomst moet beschikken over een zeer hoge mate van spelintelligentie. Dit kan het best worden getraind door de speler vaak in voetbalsituaties te laten komen die hij moet oplossen, en ook technisch moet kunnen uitvoeren. Onderzoeken tonen aan dat jonge spelers die spelen op te grote velden, zelden in die essentiële situaties komen om die voetbal- situaties zich eigen te kunnen maken. Ik ben van mening dat de afmetingen moeten passen bij de mogelijkheden van de spelers. Het is logisch dat de af- metingen van het veld waar de Champions League op wordt gespeeld, alleen geschikt zijn voor getrainde, fysiek sterke volwassen topsporters en minder geschikt zijn voor beginnende spelers uit de jongste jeugd.” 56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 62 13-10-16 14:54
  • 9. D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 663Online: trainers.voetbal.nl 62 VoetbaltalentTrainen, coachen en begeleiden Ton Bosma, Hoofd Jeugdopleiding De ­Zouaven “Optimale veldafmetingen waar- door er veel gescoord kan worden en de spelers veel technische handelingen moeten verrichten. Terug naar het pleintjesvoetbal, dat willen we toch allemaal!” Steven Sedee, Manager Sport­sponsoring ING: “Als hoofdsponsor van het Nederlandse voetbal inspireren we de jeugd en maken we het samen met de KNVB mogelijk dat zij met plezier voetballen. Maar dat betekent ook dat je moet blijven vernieuwen. De KNVB heeft het pupillenvoetbal de afgelopen periode grondig onder de loep genomen en dit met clubbestuurders besproken. De intentie is om vanaf seizoen 2017/2018 te spelen in nieuwe wedstrijdvormen. Hierdoor sluit het pupillenvoetbal nog meer aan bij de ontwikkeling én het spelplezier van voetballende kinderen op alle niveaus. En dat dragen wij vanuit ING een warm hart toe. Zo helpen we het jeugdvoetbal in Nederland vooruit.” wordt hiervoor informatie opgehaald. De verkregen input wordt verwerkt in een enquête, die de verenigingen die een pilot organiseren (of gaan kijken bij een andere club of een praktijk- bijeenkomst van de KNVB bezoeken) begin november ontvangen. Op deze wijze wil de KNVB ook informatie ver- krijgen in hoeverre en op welke ma- nier invoering van nieuwe wedstrijd- vormen vanaf het seizoen 2017/2018 voor de verenigingen haalbaar is. Er gaat vervolgens nog meer onder- zoek komen dat invulling geeft aan de overige variabelen die horen bij de inrichting en organisatie van de wed- strijdvormen. Op die manier beoogt de KNVB breedgedragen nieuwe wed- strijdvormen van de pupillencatego- rieën Onder 6 tot en met Onder 12 in hun volledigheid te optimaliseren: nu en in de toekomst.” 56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 63 13-10-16 14:54
  • 10. www.devoetbaltrainer.nlwww.devoetbaltrainer.nl VOETBALONTWIKKELING O.8, O.9 en O.10 Marco van Lochem - Hoofd Jeugdopleiding Excelsior Rotterdam: ‘Vernieuwing in wedstrijdvormen betekent meer duels, snellere en betere keuzes maken. Meer goals door de kleinere ruimte betekent meer plezier’ 56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 64 13-10-16 14:54
  • 11. D e V o e t b a l t r a i n e r 2 2 1 2 0 1 665Online: trainers.voetbal.nl 64 VoetbaltalentTrainen, coachen en begeleiden Aanmelden en handleiding pilots: Wil jij ook meehelpen het pupillenvoetbal nog beter en leuker te maken? Organiseer dan zelf een pilot of ga kij- ken bij een pilot bij jou in de buurt! Kijk op de website voor meer informatie en de handlei- ding pilots. Meer informatie: knvb.nl/pupillenvoetbal1718 pupillenvoetbal1718@knvb.nl Paul Voois, Assistent Hoofd Opleiding FC Utrecht: ‘De nieuwe wedstrijdvormen   bieden veel herhaling in voetbalhandelingen met en zonder bal. Kinderen hebben meer plezier en heel veel balcontacten’ 56-57-58-59-60-61-62-63-64-65_wedstrijdvormen.indd 65 13-10-16 14:54
  • 12. Al je trainingen het hele seizoen op orde? Met de beste oefenstof voor jouw team? trainingsplanner.nl Heel eenvoudig! Met onze nieuwe TrainingsPlanner!  Individueel abonnement : voor jezelf en je eigen team  Online toegang, altijd en overal - ook op tablet of mobiel  6- Weekse periodisering en bevat leerlijn  Trainingsvormen op te slaan (pdf.files) of te printen  Maak je eigen oefenvormen of voeg ze toe  Persoonlijk kant en klaar oefenstofsysteem voor € 50 p.j.  Abonneer direct via devoetbaltrainer.nl/abonneren Bevat ruim 500 complete trainingen en 800 trainingsvormen! Altijd oefenstof op maat (van senioren tot mini-pupillen)