1.
Seminar “geothermie, hoe moeilijk kan het zijn?”
Coen Leo – c.leo@panterra.nl

2.
2 Slide 2
Introductie PanTerra
• PanTerra Geoconsultants – Geintegreerd geologisch
adviesbureau
– Geologisch advies
• Quick scans
• SDE+ rapporten
• Put planning
• Put testen
• Etc.
– Laboratorium
• Water testen
• Corrosie/scaling

3.
3 Slide 3
Geothermie en de ondergrond
• Geothermie begint bij de ondergrondse mogelijkheden.
• Waarom kunnen we niet overal naar warm water boren?

4.
4 Slide 4
Geothermie en de ondergrond
• Een beeld van de ondergrond
Alphen ad
Rijn
Spijkenisse

5.
5 Slide 5
Geothermie en de ondergrond
• Een beeld van de ondergrond

6.
6 Slide 6
Geothermie en de ondergrond
Delft equivalent Berkel equivalent

7.
7 Slide 7
Risico`s
• Geologische risico`s
– Reservoir niet aanwezig of reservoir kwaliteit slechter dan
voorspeld
– Breuken
– Aanwezigheid van olie en of gas
• Technische risico`s
– Boorproblemen
– Extra tijd en kosten
• Operationele risico`s
– Scaling
– Corrosie
– Seismiciteit

8.
8 Slide 8
Vermijden van risico`s
• Geologische risico`s
– Geologische risico`s verkleind door reeds
geboorde GT putten
– Delen van informatie – DAGO
– Gebruik van nieuwste seismische data
• Technische risico`s
– Goed onderzoek en boormanagement
• Operationele risico`s
– Scaling en corrosie – monitoren van productie
– Seismiciteit – niet gezien in Nederland, risico kan verkleind
worden door weg te blijven van breuken

9.
9 Slide 9
Vermijden van risico`s
• Kennis opgedaan met huidige doubletten:
– Geothermie werkt
• het voorspelde vermogen is tot nu toe altijd uitgekomen
– Aanwezigheid van gas is juist een voordeel
– Olie is mogelijk aanwezig (1 doublet in Oost-Westland)
• Kennis opgedaan uit de olie en gas wereld:
– Geologische onderzoekstechnieken vergelijkbaar met olie en gas
wereld
– Integratie van teams
– Aanbesteden van meerdere boringen is goedkoper

10.
10 Slide 10
Overzicht geothermie OW-land
• Geothermie overzicht – Situatie vergunningen.
±
Kaart gemeente Lansingerland en Pijnacker-Nootdorp - Delft doubletten bestaande concessies

11.
11 Slide 11
Overzicht geothermie OW-land
• Geothermie overzicht – Situatie vergunningen met geologie
Berkel zandsteen
Delft zandsteen

12.
12 Slide 12
Overzicht geothermie Zuid-Holland
• Geothermie overzicht – Situatie vergunningen.
±
Kaart gemeente Lansingerland en Pijnacker-Nootdorp - Delft doubletten bestaande concessies
Westland
Oostland

13.
13 Slide 13
Kansen in het Westland
• Kaart Westland - Delft zandsteen

14.
14 Slide 14
Kansen in het Westland
• Kaart Westland - Berkel zandsteen

15.
15 Slide 15
Kansen in het Oostland
• Kaart Oostland – Delft Zandsteen
Stedelijke gebied
Glastuinbouw gebied

16.
16 Slide 16
Kansen in het Oostland
• Kaart Oostland – Berkel Zandsteen
Stedelijke gebied
Glastuinbouw gebied

17.
17 Slide 17
Huidige doubletten en vooruitzicht
• Huidige situatie Oost en Westland
– 6 werkende doubletten
– Met 200 m3/hr en 70 graden levert 1 doublet: 12 MW
– Totaal nu 72 MW
• Mogelijk met de hier geschetste doubletten
– 27 doubletten
– 324 MW
• De hier gegeven getallen zijn alleen gebaseerd op de Delft
en Berkel zandstenen. Andere zanden (Trias, Rijswijk) zijn
niet meegenomen.

18.
18 Slide 18
Take home message
• Geothermie begint met de analyse van de diepe
ondergrond: Geschikt of ongeschikt?
• Genoeg potentieel voor nieuwe doubletten in Oost en
Westland

19.
Vragen?
c.leo@panterra.nl