روش تحقیق

1. Quasi-Experimental
Research Method
‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫شبه‬ ‫تحقیق‬‫ش‬‫و‬‫ر‬
‫هوالعلیم‬

2. ‫ی‬ ّ‫کم‬ ‫هشهای‬‫و‬‫پژ‬ ‫انواع‬
•‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬(‫تجربی‬)Experimental
‫متغیرها‬ ‫بین‬ ‫ی‬
ّ
‫عل‬ ‫ابط‬‫و‬‫ر‬ ‫وتعیین‬ ‫مستقل‬ ‫متغیر‬ ‫کردن‬‫ی‬‫دستکار‬
•‫توصیفی‬‫هش‬‫و‬‫پژ‬Descriptive
‫متغیرها‬ ‫ی‬‫دستکار‬ ‫ن‬‫بدو‬ ‫متغیرها‬ ‫بین‬ ‫ممکن‬ ‫ابط‬‫و‬‫ر‬ ‫کشف‬

3. ‫پژوهش‬ ‫انواع‬
‫کيفي‬ ‫کمی‬ ‫پژوهشهای‬ ‫بندی‬ ‫تقسیم‬
‫توصيفي‬
‫ي‬ ‫پيمايش‬
longitudinal
cohort
trend
panel
longitudinal
Cross
sectional
Description of
single variable
Exploring
relationship
Time-
bounded
Time-ordered
‫علي‬
‫اي‬‫مقايسه‬
‫همبستگي‬
‫ي‬ ‫مايش‬‫ز‬‫آ‬
‫آزمايش‬‫شبه‬
‫گواه‬
‫معادل‬ ‫غیر‬
‫ن‬‫متواز‬
‫زماني‬ ‫توالي‬
‫آزمايش‬‫واقعي‬
‫تصادفي،گواه‬
‫ن‬‫آزمو‬ ‫پس‬
‫گواه‬ ،‫تصادفي‬
‫همتاسازي‬
‫ن‬‫آزمو‬ ‫پس‬
‫تصادفي،گواه‬
‫ن‬‫آزمو‬ ‫پس‬
‫گروهي‬‫سه‬
‫ن‬‫سولومو‬
‫گروهي‬‫چهار‬
‫ن‬‫سولومو‬
‫هاي‬ ‫طرح‬
‫عاملي‬
‫ماقبل‬‫آزمايش‬
‫گروه‬ ‫يک‬
‫ن‬‫آزمو‬ ‫پيش‬
‫،پيش‬‫گروه‬ ‫يک‬
‫ن‬‫آزمو‬ ‫وپس‬
‫ايستا‬

4. ‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬

5. ‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬(Experimental)
•‫مايش‬‫ز‬‫آ‬(‫تجربی‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬)‫علمي‬ ‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫بر‬ ‫شکل‬ ‫ترين‬ ‫ومطلوب‬ ‫ترين‬ ‫سخت‬‫است‬.
•‫است‬ ‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫بر‬ ‫شده‬ ‫ل‬‫کنتر‬ ‫ائط‬‫ر‬‫ش‬ ‫آن‬‫مشخصه‬.
•‫ا‬‫ر‬ ‫ور‬‫ر‬‫ن‬ ‫د‬‫ر‬‫وو‬‫م‬ ‫هاي‬ ‫پديده‬ ‫بین‬ ‫شده‬ ‫اثبات‬ ‫کارکردي‬ ‫ابط‬‫و‬‫ر‬ ‫شناخت‬ ‫امکان‬‫اهم‬‫ر‬‫و‬‫ف‬
‫د‬‫ر‬‫آو‬ ‫مي‬.

6. ‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬ ‫هاي‬‫مزيت‬
‫تواند‬ ‫مي‬ ‫محقق‬:
•‫ت‬‫و‬ ‫ود‬‫و‬‫ن‬‫ک‬‫واد‬‫ج‬‫اي‬‫ور‬‫و‬‫ی‬‫تغي‬‫وا‬‫ج‬‫آي‬‫در‬‫وا‬‫و‬‫ي‬ ‫و‬ ‫ي‬‫وتکار‬‫و‬‫س‬‫د‬‫ود‬‫ن‬‫م‬ ‫واد‬‫و‬‫ر‬‫ن‬ ‫ت‬‫ر‬‫وو‬‫ص‬‫وه‬‫و‬‫ب‬ ‫ا‬‫ر‬ ‫ائط‬‫ر‬‫و‬‫ش‬‫ات‬‫ر‬‫و‬‫و‬‫ی‬‫غي‬
‫گیرد‬ ‫نرر‬ ‫در‬ ‫ا‬‫ر‬ ‫نتايج‬ ‫در‬ ‫آمده‬ ‫وجود‬ ‫به‬.
•‫گ‬‫ه‬‫ز‬‫ودا‬‫ن‬‫ا‬‫و‬ ‫واهده‬‫ش‬‫م‬ ‫اي‬‫ر‬‫و‬‫ب‬ ‫وه‬‫ک‬‫ود‬‫ت‬‫اف‬‫اتفاق‬‫ماني‬‫ز‬ ‫در‬‫يداد‬‫و‬‫ر‬ ‫تا‬ ‫دهد‬ ‫ترتيبي‬‫وق‬‫ي‬‫دق‬‫ي‬‫ور‬‫ی‬
‫د‬‫ر‬‫دا‬ ‫آمادگي‬.
•‫ايط‬‫ر‬‫و‬‫و‬‫و‬‫و‬‫ش‬ ‫وان‬‫و‬‫و‬‫و‬‫م‬‫ه‬‫وت‬‫و‬‫و‬‫و‬‫ح‬‫ت‬ ‫ا‬‫ر‬ ‫واهداتش‬‫و‬‫و‬‫و‬‫ش‬‫م‬ ، ‫وا‬‫و‬‫و‬‫و‬‫ه‬‫وه‬‫و‬‫و‬‫و‬‫ت‬‫ياف‬ ‫وقم‬‫و‬‫و‬‫و‬‫س‬‫و‬ ‫ت‬ ‫و‬‫و‬‫و‬‫و‬‫ت‬ ‫وات‬‫و‬‫و‬‫و‬‫ب‬‫اث‬‫ر‬‫وو‬‫و‬‫و‬‫و‬‫ر‬‫من‬ ‫وه‬‫و‬‫و‬‫و‬‫ب‬
‫کند‬ ‫اعمال‬‫نتايج‬ ‫ي‬‫و‬‫ر‬ ‫بر‬ ‫مستقل‬ ‫کنترلي‬‫و‬ ‫ار‬‫ر‬‫تک‬.

7. ‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫هشهای‬‫و‬‫پژ‬ ‫در‬ ‫استفاده‬‫د‬‫ر‬‫مو‬ ‫شهاي‬‫و‬‫ر‬
1-‫مودنیجا‬‫ز‬‫آ‬‫تصادفي‬ ‫انتخاب‬
2-‫گواه‬‫ه‬‫و‬‫گر‬ ‫از‬ ‫استفاده‬(‫ل‬‫کنتر‬)
3-‫؟؟‬ ‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫پيش‬ ‫از‬ ‫استفاده‬

8. •‫در‬‫طراحی‬‫هش‬‫و‬‫پژ‬‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬:
(‫ی‬ ‫مهندس‬‫نحوه‬‫ی‬‫ر‬‫گردآو‬‫اطالعات‬‫و‬‫مودن‬‫ز‬‫آ‬‫فرضیه‬)‫به‬‫انی‬‫ز‬‫می‬‫که‬‫هش‬‫و‬‫پژ‬‫گر‬
‫شهای‬‫و‬‫ر‬‫ذکر‬‫شده‬‫در‬‫اسالید‬‫قبلی‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫کار‬‫گیرد‬‫نتایج‬‫قابل‬‫اطمین‬‫ان‬‫ی‬‫تر‬‫به‬
‫دست‬‫خواهد‬‫د‬‫ر‬‫آو‬.‫از‬‫این‬‫و‬‫ر‬‫در‬‫احی‬‫ر‬‫ط‬‫هشهای‬‫و‬‫پژ‬‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫به‬‫حسب‬‫میزان‬
‫ی‬‫بکارگیر‬3‫ش‬‫و‬‫ر‬‫ذکر‬‫شده‬‫اسامی‬‫گوناگونی‬‫به‬‫طرح‬‫هش‬‫و‬‫پژ‬‫تجربی‬‫داده‬‫م‬‫ی‬
‫شود‬.
‫به‬‫ی‬‫کارگیر‬‫د‬‫ر‬‫موا‬‫ق‬‫فو‬‫در‬‫واقع‬‫مهمترین‬‫های‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫اب‬‫محقق‬‫برای‬‫ل‬‫کنتر‬
‫متغیرهای‬‫احم‬‫ز‬‫م‬‫می‬‫باشند‬

9. ‫ي‬ ‫مايش‬‫ز‬‫آ‬ ‫هاي‬ ‫طرح‬‫انواع‬(‫تجربی‬)
‫کند‬‫مي‬‫هشگراعمال‬‫و‬‫پژ‬ ‫که‬‫کنترلي‬ ‫میزان‬‫مبناي‬ ‫بر‬:
‫قبل‬ ‫ما‬ ‫هاي‬ ‫طرح‬‫تجربی‬
‫هاي‬‫طرح‬‫تجربی‬‫واقعي‬
‫شبه‬ ‫هاي‬ ‫طرح‬‫تجربی‬

10. •‫وب‬‫و‬‫س‬‫ح‬‫وه‬‫و‬‫ب‬‫وگران‬‫و‬‫ش‬‫ه‬‫و‬‫پژ‬‫ویه‬‫و‬‫ض‬‫فر‬‫و‬ ‫ود‬‫و‬‫ن‬‫ر‬‫دا‬‫وه‬‫و‬‫ک‬‫ای‬‫وان‬‫و‬‫م‬‫ز‬‫و‬‫وه‬‫و‬‫ج‬‫بود‬‫و‬‫و‬‫ک‬ ‫ای‬‫ه‬
‫و‬ ‫ند‬‫ر‬‫دا‬ ‫اختیار‬ ‫در‬‫ل‬‫کنتر‬ ‫قصد‬ ‫که‬ ‫متغیرهایی‬‫وی‬‫م‬ ،‫ود‬‫ن‬‫ر‬‫دا‬ ‫ا‬‫ر‬ ‫آيجا‬‫ود‬‫ن‬‫توان‬
‫طرحها‬ ‫این‬ ‫از‬(‫های‬ ‫نقشه‬)‫گیرند‬ ‫بجره‬ ‫پیشنجادی‬.
•‫ورح‬‫و‬‫ط‬ ‫واب‬‫و‬‫خ‬‫انت‬‫واد‬‫و‬‫گ‬‫هن‬‫در‬‫وگر‬‫و‬‫ش‬‫ه‬‫و‬‫پژ‬‫وه‬‫و‬‫ت‬‫الب‬(‫هش‬‫و‬‫وژ‬‫و‬‫پ‬‫وه‬‫و‬‫ش‬‫نق‬)‫م‬‫وه‬‫و‬‫ب‬‫واله‬‫و‬‫س‬
‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫توجه‬
ً
‫کامال‬ ‫نتایج‬ ‫تحلیل‬‫نحوه‬.

11. Non-experiment
No
Types of Designs
Is random assignment used
Randomized or
true experiment
Quasi-experiment
Yes
Is there a control group or
Multiple measures?

12. ‫کمی‬ ‫مطالعات‬ ‫انواع‬

13. ‫هاي‬‫طرح‬‫قبل‬ ‫ما‬‫ي‬ ‫مايش‬‫ز‬‫آ‬(‫تجربی‬)
Pre experimental design

14. •‫شبه‬‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫در‬‫شرایطی‬‫به‬‫کار‬‫می‬‫ند‬‫و‬‫ر‬‫که‬‫مطالعه‬‫امکان‬‫وجود‬‫ابط‬‫و‬‫ر‬‫علت‬–‫مع‬‫ل‬‫لو‬
‫مد‬‫نرر‬‫باشد‬‫در‬‫حالی‬‫که‬‫امکان‬‫ل‬‫کنتر‬‫در‬‫متغیر‬‫های‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫مطالعه‬‫میسر‬‫نیست‬.‫تق‬‫ریبا‬"
‫تماد‬‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫های‬‫میدانی‬‫در‬‫دیف‬‫ر‬‫شبه‬‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫قرار‬‫می‬‫گیرند‬‫از‬‫جهات‬‫دیگر‬‫این‬‫ن‬‫وع‬
‫تحقیق‬‫همان‬‫شرایط‬‫و‬‫مشخصات‬‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫ا‬‫ر‬‫است‬‫ر‬‫دا‬.‫در‬‫این‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫محقق‬‫با‬‫آگاهی‬‫از‬
‫محدودیت‬‫ها‬‫سعی‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫تحقیق‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫تحقیق‬‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫واقعی‬‫نزدیک‬‫کند‬.
•‫بنابر‬،‫این‬‫این‬‫نوع‬‫تحقیق‬‫با‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫هایی‬‫مشخص‬‫میشود‬‫که‬‫برای‬‫شناسایی‬‫دقیق‬‫عواملی‬‫که‬
‫بر‬‫اعتبار‬‫نی‬‫و‬‫در‬‫و‬‫بیرونی‬‫اثر‬‫می‬‫ند‬‫ر‬‫گذا‬‫امکان‬‫یک‬‫ل‬‫کنتر‬‫نسبی‬‫ا‬‫ر‬‫فراهم‬‫می‬‫د‬‫ر‬‫آو‬.‫تشخیص‬
‫بین‬‫طرح‬‫های‬‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫و‬‫نیمه‬‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫مانی‬‫ز‬‫که‬‫مودنی‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫انسان‬‫هستند‬‫بسیار‬‫مشکل‬
‫است‬.(‫فیع‬‫ر‬،‫ر‬‫پو‬1382:102)
‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫نیمه‬ ‫مطالعات‬ ‫یا‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫شبه‬

15. •‫طرح‬‫یک‬‫ه‬‫و‬‫گر‬:
‫ساده‬‫ترین‬‫طرح‬‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫است‬‫و‬‫هیچ‬‫ابطه‬‫ر‬‫علت‬‫معلولی‬‫ا‬‫ر‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫نمی‬‫گیرد‬‫و‬‫با‬‫یک‬
‫سنجش‬‫یا‬‫یک‬‫پس‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫و‬‫سر‬‫کار‬‫د‬‫ر‬‫دا‬.
•‫طرح‬‫پیش‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫وپس‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫یک‬‫هی‬‫و‬‫گر‬:
‫این‬‫طرح‬‫مقایسه‬‫نتایج‬‫قبل‬‫و‬‫بعد‬‫از‬‫عملی‬‫کردن‬‫اقدامات‬‫در‬‫نرر‬‫گرفته‬‫شد‬‫ه‬‫ا‬‫ر‬
‫ممکن‬‫می‬‫د‬‫ز‬‫سا‬.‫می‬‫توان‬‫با‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫گرفتن‬‫تفاوت‬‫بین‬‫پس‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫و‬‫پیش‬‫م‬‫ز‬‫آ‬‫ن‬‫و‬
‫متوجه‬‫تاثیر‬‫اقدامات‬،‫شد‬‫اما‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫کنترلی‬‫وجود‬‫نداشته‬‫و‬‫در‬‫تحقیقات‬‫تج‬‫ی‬‫ار‬‫به‬
‫کار‬‫می‬‫د‬‫و‬‫ر‬.
‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫شبه‬ ‫های‬ ‫طرح‬

16. ‫طرح‬‫تحقیق‬‫دو‬‫هدف‬‫ا‬‫ر‬‫دنبال‬‫می‬‫کند‬:
1)‫به‬‫محقق‬‫کمک‬‫می‬‫کند‬‫تا‬‫به‬‫مساله‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫مطالعه‬‫پاسخ‬‫یح‬ ‫ت‬‫بدهند‬.
2)‫ش‬‫و‬‫ر‬‫و‬‫شیوه‬‫تحقیق‬‫و‬‫متغیرهای‬‫احم‬‫ز‬‫م‬‫ا‬‫ر‬‫تحت‬‫ل‬‫کنتر‬‫دقیق‬‫هشگر‬‫و‬‫پژ‬‫قرار‬‫م‬‫ی‬
‫دهد‬.
‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬ ‫تحقیق‬ ‫طرح‬

17. 1)‫نمونه‬‫ی‬‫گیر‬‫و‬‫جایگزینی‬‫مودنی‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫تصادفی‬‫در‬‫ههای‬‫و‬‫گر‬‫قابل‬‫مقایسه‬
2)‫دخل‬‫و‬،‫تصرف‬‫جابجائی‬‫و‬‫کم‬‫و‬‫یاد‬‫ز‬‫کردن‬‫مقدار‬‫یا‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫متغیر‬‫مستقل‬
3)‫تعیین‬‫مانی‬‫ز‬‫که‬‫متغیر‬‫وابسته‬‫باید‬‫مشاهده‬‫یا‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫ی‬‫گیر‬‫شود‬
4)‫تصمیم‬‫در‬‫د‬‫ر‬‫موا‬‫اینکه‬‫چه‬‫هی‬‫و‬‫گر‬‫باید‬‫در‬‫چه‬‫مانی‬‫ز‬‫و‬‫مکانی‬‫و‬‫تحت‬‫چه‬‫شرایطی‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫ما‬‫ز‬‫آ‬‫یش‬
‫قرار‬‫گیرد‬
‫شود‬ ‫می‬‫مشخص‬‫ذیل‬ ‫د‬‫ر‬‫موا‬‫تحقیق‬ ‫طرح‬ ‫در‬:

18. ‫هاي‬ ‫طرح‬ ‫هاي‬ ‫ويژگي‬‫قبل‬ ‫ما‬(‫تجربی‬)‫ي‬ ‫مايش‬‫ز‬‫آ‬
1-‫هستند‬ ‫ل‬‫کنتر‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫فاقد‬.
2-‫مودن‬‫ز‬‫آ‬ ‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫ي‬‫تصادف‬ ‫طريق‬‫از‬‫ي‬‫نم‬ ‫انتخاب‬‫ي‬‫شوند‬.
3-‫ل‬‫کنتر‬‫يا‬ ‫د‬‫ر‬‫ندا‬ ‫وجود‬ ‫ل‬‫کنتر‬‫نامرتبط‬ ‫متغیرهاي‬ ‫ي‬‫و‬‫ر‬ ‫بر‬ ‫ها‬ ‫طرح‬ ‫اين‬ ‫در‬‫وت‬‫س‬‫ا‬‫کم‬
.

19. ‫در‬‫این‬‫طرح‬‫ها‬‫متغیر‬‫وابسته‬‫بین‬‫دو‬‫یا‬‫چند‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫مقایسه‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫عمدتا‬‫این‬‫گ‬‫ه‬‫و‬‫ر‬‫ها‬
‫همان‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ها‬‫ل‬‫کنتر‬‫و‬‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫می‬‫باشد‬.‫این‬‫گونه‬‫طرح‬‫ها‬‫مطالعه‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫های‬‫مقا‬‫یسه‬
‫ای‬‫و‬‫مقایسه‬‫بین‬‫مويجا‬‫ز‬‫آ‬‫و‬‫یا‬‫طرح‬‫های‬‫بین‬‫هی‬‫و‬‫گر‬‫نامیده‬‫می‬‫شود‬.
‫تحقیق‬ ‫طرح‬ ‫انواع‬(‫هی‬‫و‬‫گر‬ ‫بین‬)
‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬ ‫در‬

20. ‫طرح‬‫های‬‫شبه‬‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫که‬‫حداقل‬‫ل‬‫کنتر‬‫ا‬‫ر‬‫اعمال‬‫می‬‫کنند‬.‫سه‬‫نوع‬‫طرح‬‫شبه‬‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫مورد‬‫بحث‬‫قرار‬‫خواهد‬‫گ‬‫رفت‬‫که‬
‫به‬‫ترتیب‬‫تند‬‫ر‬‫عبا‬‫از‬:
1-‫طرح‬‫پس‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫یک‬‫گروه‬
2-‫طرح‬‫پیش‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫یک‬‫گروه‬
3-‫طرح‬‫مقایسه‬‫گروه‬‫های‬‫ایستا‬
‫طرح‬‫های‬،‫باال‬‫به‬‫دلیل‬‫عدد‬‫توانایی‬‫در‬‫ل‬‫کنتر‬‫عوامل‬‫مهم‬‫و‬‫مؤثر‬‫در‬،‫تحقیق‬‫شبه‬‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫نامیده‬‫می‬‫شود‬.‫ناتوانی‬‫آيجا‬‫در‬‫ل‬‫کنتر‬
‫متغیرهای‬‫مزاحم‬‫به‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫های‬‫است‬‫که‬
ً
‫حتما‬‫ممکن‬‫است‬‫عوامل‬‫ی‬‫دیگر‬‫به‬‫غیر‬‫از‬‫متغیرهای‬‫مستقل‬‫و‬‫وابسته‬‫د‬‫ر‬‫وا‬‫تحق‬‫یق‬‫شوند‬‫و‬
‫در‬‫نتیجه‬‫بر‬‫یافته‬‫های‬‫تحقیق‬‫تأثیر‬‫ند‬‫ر‬‫بگذا‬.
‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫شبه‬ ‫های‬ ‫طرح‬(‫هی‬‫و‬‫گر‬ ‫بین‬)

21. ‫در‬‫این‬‫طرح‬‫ابتدا‬‫یک‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫از‬‫مودنی‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫در‬‫معرض‬‫متغیر‬‫مستقل‬‫قرار‬‫داده‬‫می‬‫شود‬‫پ‬‫س‬
‫تأثیر‬‫این‬‫متغیر‬‫بر‬‫متغیر‬‫وابسته‬‫مشاهده‬‫یا‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫ی‬‫گیر‬‫می‬‫شود‬.
T2_______________________x
‫وابسته‬‫متغیر‬ ‫یا‬‫شده‬‫مشاهده‬ ‫فتار‬‫ر‬،‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫پس‬=T2‫مستقل‬ ‫متغیر‬=x
‫معایب‬‫طرح‬:‫هیچ‬‫کنترلی‬‫در‬‫ای‬‫ر‬‫اج‬‫طرح‬‫اعمال‬‫نمی‬‫شود‬‫و‬‫امکان‬‫مقایسه‬‫مستقیم‬‫وجود‬
‫د‬‫ر‬‫ندا‬.
‫ه‬‫و‬‫گر‬ ‫یک‬ ‫با‬ ‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫پس‬ ‫طرح‬

22. ‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫پس‬‫مستقل‬ ‫متغیر‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫پیش‬
T x T1
‫از‬‫تند‬‫ر‬‫عبا‬ ‫نیست‬ ‫آيجا‬ ‫ل‬‫کنتر‬‫به‬‫قادر‬ ‫ر‬‫مذکو‬ ‫طرح‬‫که‬ ‫عوامل‬:
1-‫تحقیق‬ ‫اجرای‬‫با‬‫مان‬‫ز‬‫هم‬ ‫خدادهای‬‫ر‬
2-‫جسمانی‬‫و‬‫انی‬‫و‬‫ر‬‫پختگی‬‫و‬‫شد‬‫ر‬
3-‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫پیش‬ ‫اجرای‬‫نحوه‬
4-‫ی‬‫گیر‬ ‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫وسایل‬
5-‫شود‬‫می‬ ‫برده‬‫کار‬ ‫به‬ ‫ی‬‫آمار‬ ‫ابزار‬‫از‬‫ی‬ ‫ناش‬ ‫ی‬‫گیر‬ ‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫های‬ ‫بازگشت‬
6-‫مودنی‬‫ز‬‫آ‬‫افت‬‫ها‬
‫ه‬‫و‬‫گر‬ ‫یک‬ ‫با‬ ‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫پس‬‫و‬ ‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫پیش‬ ‫طرح‬

23. ‫در‬‫این‬‫طرح‬‫دو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫وجود‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫و‬‫مقایسه‬‫میان‬‫هی‬‫و‬‫گر‬‫که‬‫در‬‫معرض‬‫متغیرهای‬‫مستقل‬‫قرار‬
‫گرفته‬‫است‬‫و‬‫هی‬‫و‬‫گر‬‫که‬‫متغیر‬‫مستقل‬‫بر‬‫آن‬‫اعمال‬‫نمی‬‫شود‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫می‬‫گیرد‬‫و‬‫ع‬‫لت‬
‫ایستا‬‫بودن‬‫عدد‬‫انتخاب‬‫تصادفی‬‫است‬.‫مراحل‬‫ا‬‫ر‬‫اج‬‫تنداز‬‫ر‬‫عبا‬:1-‫انتخاب‬‫دو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬(T2
,T1)2-‫اجرای‬‫متغیر‬‫مستقل‬x 3-‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫ی‬‫گیر‬‫تأثیر‬‫متغیر‬‫مستقل‬‫یا‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫د‬،‫یگر‬
‫اجرای‬‫یک‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫برای‬‫هر‬‫دو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫در‬‫یک‬‫مان‬‫ز‬
T1:‫گیرد‬ ‫می‬‫قرار‬‫مستقل‬‫متغیر‬‫معرض‬‫در‬ ‫که‬ ‫گروهی‬.T1‫مستقل‬ ‫متغیر‬x
T2:‫گیرد‬ ‫نمی‬‫قرار‬‫مستقل‬‫متغیر‬‫معرض‬‫در‬ ‫که‬ ‫گروهی‬.T2
‫ایستا‬‫های‬ ‫ه‬‫و‬‫گر‬ ‫مقایسه‬‫طرح‬

24. ‫در‬‫این‬‫طرح‬‫دو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫وجود‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫و‬‫مقایسه‬‫میان‬‫هی‬‫و‬‫گر‬‫که‬‫در‬‫معرض‬‫متغیرهای‬‫مستقل‬‫قرار‬
‫گرفته‬‫است‬‫و‬‫هی‬‫و‬‫گر‬‫که‬‫متغیر‬‫مستقل‬‫بر‬‫آن‬‫اعمال‬‫نمی‬‫شود‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫می‬‫گیرد‬‫و‬‫ع‬‫لت‬
‫ایستا‬‫بودن‬‫عدد‬‫انتخاب‬‫تصادفی‬‫است‬.‫مراحل‬‫ا‬‫ر‬‫اج‬‫تنداز‬‫ر‬‫عبا‬:1-‫انتخاب‬‫دو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬(T2
,T1)2-‫اجرای‬‫متغیر‬‫مستقل‬x 3-‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫ی‬‫گیر‬‫تأثیر‬‫متغیر‬‫مستقل‬‫یا‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫د‬،‫یگر‬
‫اجرای‬‫یک‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫برای‬‫هر‬‫دو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫در‬‫یک‬‫مان‬‫ز‬
T1:‫گیرد‬ ‫می‬‫قرار‬‫مستقل‬‫متغیر‬‫معرض‬‫در‬ ‫که‬ ‫گروهی‬.T1‫مستقل‬ ‫متغیر‬x
T2:‫گیرد‬ ‫نمی‬‫قرار‬‫مستقل‬‫متغیر‬‫معرض‬‫در‬ ‫که‬ ‫گروهی‬.T2
‫ایستا‬‫های‬ ‫ه‬‫و‬‫گر‬ ‫مقایسه‬‫طرح‬

25. •‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫ه‬‫و‬‫گر‬
•‫ل‬‫کنتر‬ ‫ه‬‫و‬‫گر‬
•‫تصادفی‬‫ی‬‫گیر‬‫نمونه‬
•‫مداخله‬
•‫مداخله‬‫عدد‬
•‫مشاهده‬(‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬)
‫اسالیدها‬ ‫در‬‫موجود‬ ‫نمادهای‬
O
R
X
----
‫گروه‬
‫مایش‬‫ز‬‫آ‬
‫گروه‬
‫ل‬‫کنتر‬

26. 1-‫يجائي‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫با‬ ‫ه‬‫و‬‫گر‬ ‫يک‬ ‫طرح‬
‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫مايش‬‫ز‬‫آ‬،‫تحت‬‫تاثیر‬‫متغيیر‬‫مستقل‬‫قرار‬‫گرفته‬‫و‬‫سپس‬‫ج‬‫هت‬‫پي‬
‫بردن‬‫به‬‫تاثیر‬‫متغ‬‫ی‬‫ر‬‫مستقل‬‫بر‬‫فتار‬‫ر‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫د‬‫ر‬‫مو‬،‫مايش‬‫ز‬‫آ‬‫فتار‬‫ر‬‫آ‬‫نان‬‫د‬‫ر‬‫مو‬
‫مشاهده‬‫و‬‫سنجش‬‫قرار‬‫مي‬‫گیرد‬.((‫ساده‬‫ترین‬‫شکل‬‫تجربه‬((‫مایش‬‫ز‬‫آ‬))
‫ه‬‫و‬‫گر‬ ‫یک‬ ‫در‬‫مشاهده‬ ‫سپس‬‫و‬‫مداخله‬
‫هي‬‫و‬‫گر‬ ‫تک‬ One shot study

27. OX
1-‫يجائي‬ ‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫با‬ ‫ه‬‫و‬‫گر‬‫يک‬ ‫طرح‬
‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫مايش‬‫ز‬‫آ‬،‫تحت‬‫تاثیر‬‫متغيیر‬‫مستقل‬‫قرار‬‫گرفته‬‫و‬‫س‬‫پس‬
‫جهت‬‫پي‬‫بردن‬‫به‬‫تاثیر‬‫متغ‬‫ی‬‫ر‬‫مستقل‬‫بر‬‫فتار‬‫ر‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫آ‬‫مايش‬‫ز‬،
‫فتار‬‫ر‬‫آنان‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫مشاهده‬‫و‬‫سنجش‬‫قرار‬‫مي‬‫گیرد‬.‫ساده‬‫ترین‬‫ش‬‫کل‬
‫تجربه‬(‫مایش‬‫ز‬‫آ‬)
‫مداخله‬‫و‬‫سپس‬‫مشاهده‬‫در‬‫یک‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫هي‬‫و‬‫گر‬ ‫تک‬One shot study
‫مثال‬:‫از‬ ‫بعد‬ ‫و‬‫شود‬ ‫مي‬‫اجرا‬ ‫ه‬‫و‬‫گر‬‫يك‬ ‫در‬‫شده‬‫طراحی‬‫اي‬‫برنامه‬
‫آيد‬ ‫مي‬ ‫عمل‬ ‫به‬ ‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫برنامه‬‫اجراي‬.

28. •‫در‬‫اين‬‫نوع‬،‫طراحي‬‫افراد‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫مطالعه‬‫يك‬‫نوع‬‫مان‬‫ر‬‫د‬‫ا‬‫ر‬‫يافت‬‫ر‬‫د‬‫مي‬‫كنند‬‫و‬‫يا‬
ً
‫مثال‬‫در‬‫بحث‬‫ش‬‫ز‬‫آمو‬‫در‬‫يك‬
‫ترد‬‫يك‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫دانشجو‬‫يك‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫ي‬ ‫ش‬‫ز‬‫آمو‬‫جديد‬‫ش‬‫ز‬‫آمو‬‫مي‬‫بينند‬‫و‬‫سپس‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫بر‬‫از‬‫نرر‬‫نتايج‬‫ق‬‫ار‬‫ر‬‫مي‬
‫گیرند‬‫ليكن‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫كنترلي‬‫وجود‬‫د‬‫ر‬‫ندا‬.
•‫شبيه‬‫به‬‫تماد‬‫مطالعات‬‫تجربي‬‫هدف‬‫اين‬‫است‬‫كه‬‫ببينيم‬‫مان‬‫ر‬‫د‬‫و‬‫يا‬
ً
‫مثال‬‫مداخله‬‫ي‬ ‫ش‬‫ز‬‫آمو‬‫مفي‬‫د‬‫بوده‬‫است‬
‫يا‬‫نه؟‬
•‫البته‬‫نداشتن‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ل‬‫كنتر‬‫سبب‬‫مي‬‫شود‬‫كه‬‫نتوانيم‬‫ش‬‫ر‬‫گزا‬‫كنيم‬‫كه‬‫اين‬‫ش‬‫ز‬‫آمو‬‫در‬‫كساني‬‫ك‬‫ه‬‫ش‬‫ز‬‫آمو‬‫دیده‬
‫اند‬،‫در‬‫مقايسه‬‫با‬‫افراديكه‬‫ش‬‫ز‬‫آمو‬‫ندیده‬‫اند‬‫چگونه‬‫است؟‬
•‫عيب‬‫ديگر‬‫اين‬‫نوع‬‫طراحي‬‫اين‬‫است‬‫كه‬‫بدليل‬‫نداشتن‬‫پيش‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫نمي‬‫توانيم‬‫تغيیرات‬‫پيامد‬‫ر‬‫ا‬
ً
‫صرفا‬‫ي‬ ‫ناش‬
‫از‬‫مداخله‬‫بدانيم‬.

29. .1‫داده‬‫هاي‬‫به‬‫دست‬‫آمده‬‫ا‬‫ر‬‫با‬‫انجاد‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬t‫در‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫تفاوت‬‫نمره‬‫هاي‬‫ميانگین‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫هاي‬
‫گواه‬‫مايش‬‫ز‬‫وآ‬‫تجزيه‬‫وتحليل‬‫مي‬‫کنيم‬.
.2‫یع‬‫ز‬‫اگرتو‬‫نمره‬‫ها‬‫به‬‫ی‬‫نحو‬‫باشد‬‫که‬‫ستفاده‬
ُ
‫آ‬‫از‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬t‫میسر‬‫نباشد‬‫بايد‬‫به‬‫جاي‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬
t‫از‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫ي‬‫امتر‬‫ر‬‫ناپا‬(U‫من‬‫ويتني‬‫استفاده‬‫کرد‬.)
،‫مودني‬‫ز‬‫آ‬ ‫گواه‬ ‫ه‬‫و‬‫گر‬‫طرح‬ ‫آنالیز‬
‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫پس‬ ‫با‬‫فقط‬

30. 2-‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫پس‬ ،‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫پيش‬‫هي‬‫و‬‫گر‬‫يک‬ ‫طرح‬
One – group pretest-posttest design
‫سه‬‫مرحله‬‫د‬‫ر‬‫دا‬:
.1‫اي‬‫ر‬‫اج‬‫وش‬‫ي‬‫پ‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫براي‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫ي‬‫ور‬‫و‬‫ي‬‫گ‬‫ویر‬‫غ‬‫مت‬‫وته‬‫س‬‫واب‬
.2‫به‬‫ي‬‫کارگیر‬‫عمل‬‫ي‬ ‫مايش‬‫ز‬‫آ‬(‫متغیر‬‫مستقل‬)‫ي‬‫و‬‫ر‬‫مودنی‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫در‬‫یک‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
.3‫اي‬‫ر‬‫اج‬‫پس‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫و‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫ي‬‫گیر‬‫مجدد‬‫متغیر‬‫وابسته‬
O1 X O2
‫مثال‬:،‫شود‬ ‫مي‬ ‫ا‬‫ر‬‫اج‬ ‫ه‬‫و‬‫گر‬‫يك‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫احی‬‫ر‬‫ط‬ ‫اي‬ ‫برنامه‬
‫آيد‬ ‫مي‬‫عمل‬‫به‬ ‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫برنامه‬ ‫اي‬‫ر‬‫اج‬‫از‬‫بعد‬‫و‬‫قبل‬.

31. •‫يك‬‫حسن‬‫اين‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫نسبت‬‫به‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫قبلي‬‫داشتن‬‫پيش‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫و‬‫مشخص‬‫ك‬‫ردن‬
‫سطح‬‫اوليه‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫شركت‬‫كننده‬‫است‬.
•‫اين‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫بخصوص‬‫در‬‫طرح‬‫هاي‬‫ي‬ ‫ش‬‫ز‬‫آمو‬‫اي‬‫ر‬‫دا‬‫آيي‬‫ر‬‫كا‬‫باال‬‫است‬‫در‬‫ابتداي‬‫ت‬‫رم‬
‫يك‬‫پيش‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫از‬‫دانشجويان‬‫به‬‫عمل‬‫مي‬‫آيد‬‫تا‬‫سطح‬‫دانش‬‫مينه‬‫ز‬‫اي‬‫آنان‬
‫مشخص‬‫شود‬‫و‬‫پس‬‫از‬‫معلوم‬‫شدن‬‫پيامد‬‫مي‬‫توان‬‫به‬‫أت‬‫ر‬‫ج‬‫اذعان‬‫كرد‬‫كه‬
‫تغيير‬‫ي‬ ‫ناش‬‫از‬‫مداخله‬‫بوده‬‫است‬.
•‫تنها‬‫عيب‬‫اين‬‫نوع‬‫احي‬‫ر‬‫ط‬‫اين‬‫است‬‫كه‬‫ممكن‬‫است‬‫عوامل‬‫ي‬‫ديگر‬‫در‬‫اين‬‫ف‬‫اصله‬
‫ا‬
‫مثال‬‫بجز‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫ش‬‫ز‬‫آمو‬‫ي‬‫و‬‫ر‬‫تغيير‬‫پيامد‬‫مؤثر‬‫باشند‬.

32. •‫در‬‫اين‬‫نوع‬‫طراحي‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ل‬‫كنتر‬‫وجود‬‫د‬‫ر‬‫ندا‬‫ولي‬‫از‬‫يك‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ثابت‬‫جهت‬‫م‬‫قايسه‬
‫استفاده‬‫مي‬‫شود‬.
•‫بدين‬‫معني‬‫كه‬‫دو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫تعيین‬‫مي‬‫شوند‬‫يكي‬‫از‬‫آيجا‬‫مداخله‬‫ا‬‫ر‬‫مي‬‫گی‬‫رد‬‫و‬
‫ي‬‫ديگر‬‫نمي‬‫گیرد‬.‫پس‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫از‬‫هر‬‫دو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫به‬‫عمل‬‫مي‬‫آيد‬‫و‬‫مقايسه‬‫ش‬‫مي‬‫ود‬
‫عيب‬‫اين‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫طراحي‬‫نداشتن‬‫پيش‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫است‬.

33. ‫ي‬ ‫مايش‬‫ز‬‫آ‬ ‫شبه‬ ‫هاي‬ ‫طرح‬
Quasi experimental
design

34. ‫تجربی‬ ‫نیمه‬ ‫مطالعات‬ ‫انواع‬
Quasi-Experimental

35. ‫ي‬ ‫مايش‬‫ز‬‫آ‬‫شبه‬ ‫هاي‬‫طرح‬
Quasi experimental design
•‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ل‬‫کنتر‬‫طريق‬‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫جو‬‫کردن‬‫مودني‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫بوجود‬‫نمي‬‫آيد‬.
•‫از‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫انتخاب‬‫تصادفي‬‫استفاده‬‫نمي‬‫شود‬.
•‫اين‬‫طرح‬‫ها‬‫تا‬‫حد‬‫امکان‬‫در‬‫شرائط‬‫موجود‬،‫امکان‬‫ل‬‫کنتر‬‫ا‬‫ر‬‫اهم‬‫ر‬‫ف‬‫مي‬‫ر‬‫آو‬‫د‬.

36. ‫الف‬)‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫پس‬ ‫و‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫پيش‬ ‫با‬ ‫تصادفي‬ ‫غیر‬‫گواه‬ ‫ه‬‫و‬‫گر‬ ‫طرح‬
‫دو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫که‬‫ن‬‫بدو‬‫تغيیر‬‫و‬‫ي‬‫دستکار‬‫ه‬‫و‬‫گر‬،‫ها‬‫تنجا‬‫يکي‬‫از‬‫آيجا‬‫در‬‫معر‬‫ض‬
‫ي‬ ‫مايش‬‫ز‬‫آ‬‫قرار‬‫مي‬‫گیرد‬‫و‬‫سپس‬‫متغیر‬‫وابسته‬‫اي‬‫ر‬‫ب‬‫دو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫گ‬‫ي‬‫یر‬‫مي‬
‫شود‬.
‫ن‬‫چو‬‫نمونه‬‫ی‬‫گیر‬‫تصادفي‬‫وهمتا‬‫ي‬‫ساز‬‫يم‬‫ر‬‫ندا‬‫خطر‬‫هم‬‫ز‬‫ار‬‫نبودن‬‫و‬‫گر‬‫ه‬‫ها‬
‫وجود‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫و‬‫نمي‬‫توان‬‫مطمئن‬‫بود‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ها‬‫از‬‫نرر‬‫عوامل‬‫اثرگذار‬‫بر‬‫متغی‬‫ر‬
‫وابسته‬‫يکسان‬‫هستند‬.
X
O2
O1‫يس‬‫ر‬‫تد‬ ‫جديد‬ ‫ش‬‫و‬‫ر‬
‫مثال‬
‫سنتي‬ ‫ش‬‫و‬‫ر‬
1
2
‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫مایش‬‫ز‬‫آ‬
‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫ل‬‫کنتر‬

37. ‫انتخاب‬‫مودني‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫از‬‫ميان‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫جامعه‬‫تصادفي‬‫نيست‬.
‫تخصيص‬‫مودني‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫به‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫مايش‬‫ز‬‫آ‬‫و‬‫ل‬‫كنتر‬
ً
‫احتماال‬‫تصادفي‬‫است‬.
‫طرح‬2،‫هي‬‫و‬‫گر‬‫ن‬‫بدو‬‫انتخاب‬‫تصادفي‬‫با‬‫پس‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬
E X O
C -- O
Quasi experimental design
‫تجربی‬ ‫شبه‬ ‫طراحی‬:

38. ...‫انواع‬‫ي‬ ‫مايش‬‫ز‬‫آ‬ ‫شبه‬ ‫هاي‬ ‫طرح‬
‫الف‬)‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫پس‬ ‫و‬‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬‫پيش‬‫با‬ ‫تصادفي‬‫غیر‬‫گواه‬‫ه‬‫و‬‫گر‬ ‫طرح‬
.1‫ن‬‫متواز‬‫هاي‬ ‫طرح‬
.2‫ماني‬‫ز‬‫توالي‬ ‫طرح‬
.I‫هي‬‫و‬‫گر‬‫يک‬‫ماني‬‫ز‬‫توالي‬‫طرح‬
.II‫گواه‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫با‬‫ماني‬‫ز‬‫توالي‬‫طرح‬
.III‫مودني‬‫ز‬‫آ‬ ‫تک‬‫طرح‬

39. •‫؟؟؟‬
1-‫ن‬‫متواز‬ ‫هاي‬ ‫طرح‬

40. 2-‫طرح‬‫ماني‬‫ز‬ ‫توالي‬
Time series design
•‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫ي‬‫گیر‬‫ه‬‫ر‬‫دو‬‫اي‬‫بر‬‫ي‬‫و‬‫ر‬‫مودني‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫و‬‫مداخله‬‫ي‬ ‫مايش‬‫ز‬‫آ‬‫در‬‫ط‬‫ل‬‫و‬
‫توالي‬‫ماني‬‫ز‬‫اين‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫ي‬‫گیر‬‫مشخصه‬‫اين‬‫طرح‬‫ها‬‫است‬.
•‫انواع‬‫طرح‬‫هاي‬‫توالي‬‫ماني‬‫ز‬:
.1‫طرح‬‫توالي‬‫ماني‬‫ز‬‫يک‬‫هي‬‫و‬‫گر‬
.2‫طرح‬‫توالي‬‫ماني‬‫ز‬‫با‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫گواه‬
.3‫طرح‬‫هاي‬‫تک‬‫مودني‬‫ز‬‫آ‬

41. •‫افتاده؟‬ ‫اتفاق‬ ‫تصادفي‬‫تخصيص‬ ‫آيا‬
•‫است؟‬ ‫شده‬‫انجاد‬ ‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫پيش‬ ‫آيا‬
•‫د؟‬‫ر‬‫دا‬‫قرار‬ ‫كنندگان‬‫شركت‬‫اختيار‬ ‫در‬ ‫كافي‬‫اطالعات‬ ‫آيا‬
•‫اند؟‬‫نموده‬‫اجرا‬ ‫دقيق‬‫و‬‫كامل‬ ‫ر‬‫بطو‬‫ا‬‫ر‬ ‫مداخله‬ ‫سین‬‫ر‬‫مد‬ ‫آيا‬
•‫است‬ ‫شده‬‫داده‬ ‫توضيح‬ ‫كامل‬ ‫مداخله‬ ‫آيا‬.
•‫اند؟‬ ‫شده‬ ‫مشخص‬
ً
‫دقيقا‬ ‫پيامد‬ ‫شيابي‬‫ز‬‫ار‬ ‫هاي‬ ‫ش‬‫و‬‫ر‬‫آيا‬
•‫است‬ ‫شده‬‫طراحي‬‫خوبي‬ ‫به‬ ‫ن‬‫مو‬‫ز‬‫آ‬ ‫پس‬ ‫آيا‬.
•‫گی‬ ‫مي‬‫قرار‬ ‫شيابي‬‫ز‬‫ار‬ ‫د‬‫ر‬‫مو‬ ‫ش‬‫ز‬‫آمو‬ ‫پيامد‬ ‫مختلف‬ ‫سطوح‬‫در‬‫مختلفي‬ ‫هاي‬ ‫ش‬‫و‬‫ر‬‫آيا‬‫رد؟‬
•‫شوند؟‬ ‫مي‬ ‫تحليل‬ ‫و‬‫تجزيه‬ ‫اوليه‬ ‫فرضيات‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫آيا‬
•‫اند؟‬ ‫شده‬ ‫ل‬‫كنتر‬ ‫گر‬ ‫مداخله‬ ‫متغیرهاي‬ ‫آيا‬
‫طراحي‬ ‫در‬‫كيفيت‬ ‫هاي‬ ‫شاخص‬ ‫از‬ ‫استفاده‬
‫ش‬‫ز‬‫آمو‬ ‫در‬‫تجربي‬ ‫شبه‬ ‫و‬‫تجربي‬‫مطالعات‬

42. •‫ایطی‬‫ر‬‫ش‬‫به‬‫وجود‬‫می‬‫آید‬‫که‬‫بين‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫و‬‫ه‬‫و‬‫کر‬‫ل‬‫کنتر‬‫از‬‫لحاظ‬‫فتار‬‫ر‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫مطالعه‬‫اخت‬‫الف‬‫به‬
‫وجود‬‫می‬‫آید‬‫به‬‫ی‬‫ر‬‫طو‬‫که‬‫همين‬‫امر‬‫موجب‬‫سو‬‫ی‬‫گير‬‫در‬‫یافته‬‫های‬‫تحقیق‬‫می‬‫شود‬.
•‫در‬‫انجام‬‫تحقیق‬‫مودنی‬‫ز‬‫آ‬‫های‬‫اندکی‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫کار‬‫می‬‫ند‬‫ر‬‫ب‬‫که‬‫در‬‫نهایت‬‫منجر‬‫به‬‫اشتباه‬‫های‬‫نمو‬‫نه‬‫ی‬‫گير‬‫یاد‬‫ز‬
‫و‬‫نتایج‬‫بی‬‫معنا‬‫می‬‫شود‬.
•‫در‬‫مواقعی‬‫که‬‫ه‬‫و‬‫کر‬‫های‬‫کوچک‬‫تر‬‫اطالعا‬‫ت‬‫با‬‫ش‬‫ز‬‫ار‬‫ی‬‫تر‬‫ائه‬‫ر‬‫ا‬‫می‬‫کنند‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫های‬‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫ا‬‫ر‬‫ب‬‫ه‬‫چندین‬
‫ه‬‫و‬‫گر‬‫کوچک‬‫تقسیم‬‫نمی‬‫کند‬‫و‬‫با‬‫همان‬‫دو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫کار‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫ادامه‬‫می‬‫دهد‬.
•‫مودنی‬‫ز‬‫آ‬‫های‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫ا‬‫ر‬‫با‬‫متغير‬‫هایی‬‫همتا‬‫می‬‫کنند‬‫که‬‫بين‬‫آنها‬‫و‬‫متغير‬‫وابسته‬‫همب‬‫ستگی‬‫کافی‬‫وجود‬
‫د‬‫ر‬‫ندا‬.
•‫در‬‫ابتدای‬‫تحقیق‬‫سعی‬‫می‬‫کنند‬‫که‬‫مودنی‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫ا‬‫ر‬‫بر‬‫اساس‬‫سه‬‫یا‬‫چهار‬‫متغير‬‫همتا‬‫کنند‬‫ولی‬‫در‬‫حين‬
‫تحقیق‬‫تعداد‬‫یادی‬‫ز‬‫از‬‫مودنی‬‫ز‬‫آ‬‫ها‬‫ا‬‫ر‬‫که‬‫نمی‬‫توان‬‫یر‬‫ز‬‫پوشش‬‫متغير‬‫های‬‫همتا‬‫شده‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫دهند‬‫از‬‫دست‬
‫می‬‫دهند‬.(‫فیع‬‫ر‬‫ر‬‫پو‬،1382:116)
‫نیمه‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬ ‫های‬ ‫طرح‬‫در‬ ‫ل‬‫متداو‬ ‫های‬ ‫اشتباه‬
‫ی‬ ‫مایش‬‫ز‬‫آ‬

43. ‫مأخذ‬ ‫و‬ ‫منابع‬:
•‫فیع‬‫ر‬،‫ر‬‫پو‬‫ز‬‫امر‬‫ر‬‫ف‬.(1382):‫تکنیک‬‫های‬‫خاص‬‫تحقیق‬‫در‬‫علوم‬‫اجتماعی‬.‫ان‬‫ر‬‫ته‬:‫ات‬‫ر‬‫انتشا‬‫سهامی‬‫انتشار‬
•،‫اک‬‫ز‬‫ای‬‫استفان‬.(1384):‫ترجمه‬‫علی‬‫ر‬‫دالو‬،‫اهنمای‬‫ر‬‫تحقیق‬‫و‬‫شیابی‬‫ز‬‫ار‬‫در‬‫ی‬ ‫انشناس‬‫و‬‫ر‬‫و‬‫علوم‬‫تربیتی‬‫ان‬‫ر‬‫ته‬:
‫ات‬‫ر‬‫انتشا‬‫ان‬‫ر‬‫سبا‬‫ر‬‫ا‬
•‫ه‬‫و‬‫جز‬”‫ش‬‫و‬‫ر‬‫تحقیق‬‫پیشرفته‬“‫آقای‬‫دکتر‬‫ی‬ ‫عیس‬‫اهیم‬‫ر‬‫اب‬‫اده‬‫ز‬
•‫اسالید‬:‫مباحث‬‫ی‬ ‫اساس‬‫در‬‫تدوین‬‫طرح‬‫تحقیق‬.‫افسانه‬‫مانی‬‫ز‬‫مقدم‬
•‫اینترنت‬

44. ‫پایان‬