Opening
Inhoud (Wat?)
Programma toelichting
Onderwerp
Voorstelronde
Wie ben ik
Wat doet ergo optima
Een bureau dat zich richt op de relatie tussen gezondheid en werk. De expertise licht op preventief gebied maar ook zien we veel mensen met (forse) arbeidsgerelateerde klachten.
Training / coaching van individuele medewerkers met klachten
Verzorgen individuele en groepsgewijze trainingen op de werkplek
Consultancy, bedrijven ondersteunen bij vormgeven van gezondheidsbeleid/vitaliteitsbeleid
Geven workshops bijvoorbeeld zoals vandaag)
Wie zijn jullie (hoe heet je, wat doe je e.d.)
Verwachtingen (flip-over)
Doel
Gedrag in 3 factoren kunnen onderscheiden (werk, prive, persoon)
Belasting van het werk herkennen op spieren en gewrichten
In staat zijn om een minder adequate werkhouding of aspecten daarvan te verbeteren.
Organisatorische zaken benoemen (tijd, pauze, wat te doen met vragen. Dit kan je naar eigen mening invullen, bv. Vragen mogen tussendoor altijd gesteld worden waarop je op dat moment beslist of je ze beantwoord of later op terugkomt.)
Vorm (Hoe?)
Staat aan als de werknemers binnen komen
Uiterlijk 5 minuten na de officiele aanvangst tijd beginnen
Geef aan dat medewerkers die fysieke of mentale klachten hebben die werkgerelateerd zijn altijd zich kunnen melden bij de leidinggevende, HRM of de bedrijfsarts.
Vraag de verwachtingen van de deelnemers, noteer deze op een flip-over (zodat je er op het einde van de WS op terug kunt komen). Geef daarna aan dat mensen om de genoemde verwachtingen te behalen ook actief mee moeten denken en praten (interactief).
Geef een korte organisatorische toelichting, vertel wanneer er een pauze plaats vind en wat mensen moeten doen als ze vragen hebben. Dit stuk kan je bv. nog afsluiten met de vraag: Zijn er nog vragen voor we gaan beginnen?
Start theorie (volgende 3 dia’s)
Inhoud (Wat?)
Balans en dysbalans, wanneer het lichaam uit balans is;
Fysiek/mentaal ongemak.
Meest voorkomende klachten bij medewerkers zijn: rug-, arm-, nek- en schouderklachten
Vorm (Hoe?)
Start met een soort gelijke vraag: Wie van jullie heeft er regelmatig last van fysieke dan wel mentale klachten?
Gebruik hierbij een flip-over.
Als er een aantal klachten uit naar voren komen, kijk of iemand uit de groep een conclusie in algemene zin kan trekken (als je bv. ziet dat veel klachten overeenkomen met elkaar. Of trek zelf de conclusie. Is deze conclusie er niet laat je dit achterwegen.
overgang naar volgende dia: geef aan dat de klachten ook door meerdere factoren dan werk bepaald kunnen worden. In werkterm: multifactorieel bepaald kunnen worden.
Inhoud (Wat?)
Persoonsgebonden factoren
Prive gebonden factoren
Werkgebonden factoren
Hoe iemand omgaat met verschillende factoren is belangrijk: we hebben het vandaag over gedrag.
Licht toe hoe de driehoeksverhouding van de factoren is.
Dus bv. thuis kom je bij van werk of soms andersom.
Je persoonsgebonden factoren (zoals conditite en mentale weerbaarheid bepalen hoe je met de thuis en werksituatie omgaat)
Vorm (Hoe?)
Wie herkent dit?
Geef uitleg bij persoons- & privegebonden factoren zie onderaan, probeer interactie hierbij wat achterwegen te laten (tijdsbesparing)
Geef aan zo terug te komen op de werkgebonden factoren
Uitleg:
Persoonsgebonden:
Lichaamsbouw, leeftijd, persoonlijkheid.
Fysiek: mensen met een goed conditie blijken minder kans te hebben op fysieke klachten
Mentaal: maar ook mensen die “geen” moeite hebben met “nee” zeggen (=persoonlijkheid), mensen die hun grenzen bewaken.
Privé-gebonden factoren:
Hobby’s, stress als gevolg van financieen, gezondheid, etc. Tijd voor jezelf of altijd bezig met gezin.
Fysiek: Heb je thuis de mogelijkheid om te rusten of ben je meteen weer fysiek bezig. Wie doet er aan sport? Sport is anders dan zwaar werk. Door te sporten houd je het lichaam fit en sterk, dat is belangrijk als je fysiek zwaar(der) werk doet.
Mentaal: zijn er ingrijpende gebeurtenissen voorgevallen (stress)
Geef aan dat de optelsom van al deze factoren de kans op klachten/ gezondheid bepaalt. Geef aan dat er dus in wezen geen verschil is tussen het ontstaan van lage rugklachten, burn out of nek-arm klachten
Binnen deze voorlichting zullen we ons m.n. toespitsen op de werkgebonden factoren maar besef dus dat er meer is dan werkgebonden factoren alleen.
‘We moeten ons zeker geen zorgen maken over klachten zolang er maar balans is in dat wat je doet. Je hebt invloed op je eigen gezondheid’
Jij bepaalt het herstel van je lichaam, creerer je weleens bewust ontspanning,
Vraag; hoe men herstel creeert, 180 graden anders doen levert herstel op
Bijvoorbeeld;
na lang bol zitten gaat men vanzelf de rug hol maken
Bij pijn in nek door met opgetrokken schouders te zitten, gaat men vanzelf rekken (kort wordt lang!!)
Na een dag veel gezeten hebben (= passief), ‘s avonds juiste gaan sporten (=actief)
Na aantal uren moeilijk werk gedaan hebben, even lekker copieren, archieveren (=makkelijk werk)
Werkgebonden factoren, 2 dia’s
Inhoud (Wat?)
Werk speelt een belangrijke rol in je gezondheid en de balans hierin.
Vorm (Hoe?)
Wat verstaan jullie onder werkgebondenfactoren? Of: Wie kan voorbeelden geven van werkgebondenfactoren?
Je kan hierbij gebruik van een whiteboard/flip-over zodat mensen geen dubbele antwoorden geven.
Werkgebonden factoren, 2 dia’s (10 minuten)
Inhoud (Wat?)
Werk speelt een belangrijke rol in je gezondheid en de balans hierin.
Vorm (Hoe?)
Wat verstaan jullie onder werkgebondenfactoren? Of: Wie kan voorbeelden geven van werkgebondenfactoren?
Je kan hierbij gebruik van een whiteboard/flip-over zodat mensen geen dubbele antwoorden geven.
Theorie fysieke belasting (20-25 min)
Inhoud (Wat?)
Waarom het voorkomen van klachten?
Uitleg metafoor verroest slot (zie uitleg)
We gaan het in de aankomende 20 minuten hebben over de meestvoorkomende knelpunten binnen jullie werk
Daarbij kijken we waarom het knelpunten zijn, werken van spieren en gewrichten
Vorm (Hoe?)
Mogelijke vragen:
Wie gaat er wel eens over zijn grenzen heen waardoor klachten ontstaan of verergeren?
Wat deed je toen je merkte dat je over je grenzen heen gegaan was?
Vroegherkenning
Hoe herken je opkomen klachten, wat voel je dan (stijfheid, stram, oncomfortabel gevoel).
Handel ernaar als je deze signalen krijgt, zo voorkom je erger!
Uitleg:
Als een slot begint te roesten (het ontstaan van klachten) zal die minder soepel open en dicht gaan. Het ‘werk’ en de ‘thuis situatie’ zullen minder soepel verlopen.
Doe je hier niks aan en laat je het slot doorroesten, zal het op ten duur bijna of helemaal niet meer werken.
Wat ga je dan doen, het slot forceren? Met de kans dat het daarna niet meer werkt?
Allemaal zaken die terug te koppelen zijn naar de gedragsfactoren en de 5 W’s.
Inhoud (Wat?)
Interactie dia voor vragen over de rug.
Vorm (Hoe?)
Kijk op de flip-over of er mensen waren met rugklachten. Probeer deze als eerste aan te halen. Zijn ze er niet vraag dan nogmaals of mensen bekend zijn met rugklachten.
Als er mensen met rugklachten aanwezig zijn:
Hoe lang hebben de rugklachten aangehouden?
Wat was de oorzaak?
Wat heb je eraan gedaan om de klachten te verhelpen?
Maak deze dia niet te uitgebreid 3 personen max! Of verdeel de vragen over mensen die rugklachten hebben!
Maak gebruik van de wervelkolom. Laat mensen bv. aanwijzen waar ze precies last van hadden. Laat ze tijdens de vragen voor de groep staan als je merkt dat ze zich gemakkelijk voelen.
Gebruik maken van whiteboard/flip-over is mogelijk.
Inhoud (Wat?)
Wat zie je:
Tussenwervelschijf
Ruggemerg
Zenuwen
Bot
Vorm (Hoe?)
Na gebruik van wervelkolom bij de vorige dia, zoomen we nu in op een deel van de ruggenwervel (zodat iedereen het goed kan zien)
Stel vragen als:
Wat is de voorkant?
Doorvragen: Kan iemand aangeven wat die nog meer ziet?
Doorvragen als er genoeg komt uit de groep: Weet iemand wat voor functies de andere delen hebben?
Leg hierna uit wat mensen precies zien.
Inhoud (Wat?)
Wat je ziet:
Een Hernia
Leg uit dat een hernia invloed kan hebben op de rest van je lichaam (voornamelijk onderlichaam).
Klachten uit de nek; kunnen voor tintelingen, minder kracht etc. in de arm zorgen, slechtere doorbloeding e.d.
Klachten uit de onderrug; zelfde als bovenstaand alleen dan voor onderlichaam.
Vorm (Hoe?)
Teken drie plaatjes van de ruggenwervel (normaal, spit en hernia)
Mocht iemand al aangegeven hebben ooit een hernia gehad te hebben, ga hier dan nu op in.
Stel vragen als: Hoe heb je dit in de rest van je lichaam ervaren?
Inhoud (Wat?)
Maak een gespreksonderwerp van de foto’s
Vorm (Hoe?)
Wat zie je op deze twee foto’s?
Wat zou je anders doen?
Zijn er ook dingen die goed gaan (mocht daar niks vanuit de groep over komen)?
Inhoud (Wat?)
Uitleg over de schouders
Klachten ontstaan door te hoog boven de schouders werken (‘te hoog’ begint al vanaf schouder hoogte)
Door het werken met opgetrokken schouders (niet kunnen ontspannen)
Vorm (Hoe?)
Houd hierbij de tijd in de gaten. Als je merkt dat je het niet gaat halen, doe dan alleen uitleg.
Schouderklachten (zoals slijmbeurs):
Wat hebben ze ermee gedaan?
Wat kon je wel wat kon je niet?
Inhoud (Wat?)
Maak een gespreksonderwerp van de foto
Vorm (Hoe?)
Wat zie je op deze foto?
Wat zijn jullie eigen ervaringen met werken boven de schouders?
Kunnen jullie voorbeelden noemen waarbij je veel boven de schouders werkt?
Start praktijk
Inhoud (Wat?)
‘Tijd’ voor het praktijk gedeelte.
Oefeningen / werkhouding / werkacties m.b.t. een gezonde werkhouding
In de praktijk
Vorm (Hoe?)
Vraag mensen welke onderdelen van hun werk ze graag willen bekijken (een aantal zullen vast in het eigen schema al terug komen). Dus pak er een paar van en geef ze waar ze om vragen.
Laat mensen dingen zelf proberen
Laat collega’s benoemen wat hun collega goed doet, wat ze zelf anders zouden doen. (Anders betekend niet dat het ene verkeerd is!!)
Er zijn meerdere juiste manieren om dingen goed te doen. Benadruk dit nadrukkelijk. Mensen moeten hun eigen weg vinden.
Maak een koppeling terug naar de evaluatie / afsluiting.
Inhoud (Wat?)
Maak een gespreksonderwerp van de foto’s
Vorm (Hoe?)
Wat zie je op deze twee foto’s?
Wat zou je anders doen?
Zijn er ook dingen die goed gaan (mocht daar niks vanuit de groep over komen)?
Inhoud (Wat?)
Maak een gespreksonderwerp van de foto’s
Vorm (Hoe?)
Wat zie je op deze twee foto’s?
Resume praktijkgedeelte
Inhoud (Wat?)
Samenvatting theorie
Samenvatting praktijk
Koppeling theorie en praktijk
Spierpijn
Vorm (Hoe?)
Geef zelf een korte samenvatting van punten die behandeld zijn, in de theorie de rug en schouder. En in de praktijk de punten uit de dia.
Mogelijke vragen:
Wat vond je van het praktijk onderdeel?
Wat kan je gebruiken?
Waar ga je opletten?
Etc.
Benadruk nogmaals (ook al in praktijk gedaan) dat er wel kans is op spierpijn omdat je nu de spieren gaat aanspreken ipv de gewrichten. Dit is echter geen probleem, hierdoor worden de gewrichten ontlast en worden de spieren sterker. Na een aantal keer zal de spierpijn ook niet meer voorkomen.
Start afsluiting
Inhoud (Wat?)
Aandachtspunten per persoon doornemen (2 aandachtspunten max)
Geef daarna (mits ze niet genoemd zijn de volgende punten nog mee)
Werkhouding
Gebruik de mogelijkheden op de werkplek
Herstelmomenten inlasten
Oefeningen voordoen m.b.t. rekken
Bedank woord.
Vorm (Hoe?)
Vraag iedereen 2 aandachtspunten op te noemen (wat wordt jou focus?)
Je kunt hierbij gebruik maken van die verwachtingen die mensen aan het begin van de workshop gegeven hebben.
Vraag zo nu en dan door op een aandachtspunt die iemand geeft, waarom wordt het je focus? Wat denk je ermee te bereiken? Geef daarbij dan van te voren aan dat het een goede focus is (wees positief).
Geef aan dat je ze nog wat extra’s wil meegeven. Rek oefeningen om de spieren lang te houden (wat zorgt voor een betere doorbloeding) om klachten te voorkomen.
Nekspieren
Onder en bovenkant van de onderarmen
Voor wie moeite heeft gehad tijdens de praktijk om goed te bukken met een rechte rug. Probeer de krat aantik oefeningen te doen.