1. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΩΝ
ΠΡΟΒΟΛΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ
ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ
Γιαννόπουλος Νικόλαος
AEM: 8412
Επιβλέποντες:
Αναπληρωτής Καθηγητής κ. Συμεωνίδης Ανδρέας
Μεταδιδακτορικός ερευνητής κ. Βαβλιάκης Κωνσταντίνος
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ
ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ & ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ

2. Εισαγωγή
● Ψηφιοποίηση των αγορών και επικράτηση του ηλεκτρονικού εμπορίου ως αναπόσπαστο μέρος
της πραγμάτωσης εμπορικών συναλλαγών
● Αύξηση αριθμού διαθέσιμων προϊόντων προς τους καταναλωτές
● Δυναμική είσοδος μηχανικής μάθησης στο χώρο της πληροφορικής
...δημιουργούν τις συνθήκες για την ανάπτυξη τεχνικών εξατομίκευσης περιεχομένου
Συστήματα Συστάσεων

3. Εισαγωγή
Διαφημιστική Προβολή: μία διαφήμιση που εμφανίζεται σε μία
ιστοσελίδα και αποτελείται από μία εικόνα (.jpg, .png, .gif,) ή από ένα
αντικείμενο πολυμέσων.
Στόχος της διαφημιστικής προβολής:
● Δημιουργία πρώτης θετικής εντύπωσης στον επισκέπτη
● Προώθηση brand ή ομάδας προϊόντων μέσω
ανακατεύθυνσης σε αντίστοιχα προιόντα
Συστήματα Συστάσεων Διαφημιστικών Προβολών:
● Εναλλακτικός τρόπος προώθησης και εξατομίκευσης
προϊόντων ή ομάδων προιόντων
● Μικρότερο ερευνητικό έργο σε σχέση με την εξατομίκευση
προϊόντων αλλά μεγάλο ενδιαφέρον

4. Σκοπός της διπλωματικής
➢ Δημιουργία ολοκληρωμένου εξατομικευμένου συστήματος σύστασης διαφημιστικών προβολών
πραγματικού χρόνου
➢ Παραγωγή ταξινομημένης λίστας συστάσεων (Top-N πρόβλημα)
➢ Εστίαση στην εξαγωγή και αξιοποίηση των “εμμεσων” δεδομένων χρηστών
➢ Δοκιμή και χρήση τεχνικών μηχανικής μάθησης

5. Γνώσεις που αποκτήθηκαν
1. Σχεδιασμός και ανάπτυξη ολοκληρωμένου συστήματος συστάσεων:
a. Εξοικείωση με REST API
b. Διαχείριση SQL βάσης
c. Χρήση Webserver
2. Τεχνικές προεπεξεργασίας δεδομένων συμπεριφοράς πλοήγησης
3. Εκπαίδευση αλγορίθμων Collaborative Filtering και RNN δικτύων για την εξατομίκευση
συστάσεων

6. Προσέγγιση της διπλωματικής
Κατανόηση του προβλήματος των συστάσεων διαφημιστικών προβολών
Επιλογή των δεδομένων που θα χρησιμοποιηθούν
Βιβλιογραφική έρευνα και για την επιλογή μεθόδων σύστασης που θα εφαρμοστούν
Προεπεξεργασία των δεδομένων σύμφωνα και με τις απαιτήσεις των αλγορίθμων
Κατασκευή συστήματος για τη διασύνδεση του μοντέλου σύστασης με το ηλ. κατάστημα
Εκπαίδευση αλγορίθμων και ενσωμάτωση των μοντέλων στο σύστημα
Δοκιμή της απόδοσης του συστήματος και των αλγορίθμων μέσω online test

7. Επιλογή δεδομένων καταστήματος ηλεκτρονικού
εμπορίου
Τύποι δεδομένων: Επιλογή:
Χρήση implicit / inferred δεδομένων
αλληλεπίδρασης με προϊόντα:
● ενέργειες “view”
● ενέργειες “add to cart”
● ενέργειες “buy”
Γιατί;
● Πληθώρα καταγραφών δεδομένων σε
κάθε πλοήγηση του χρήστη
● Ικανοί αλγόριθμοι εξατομίκευσης μέσω
δεδομένων συμπεριφοράς του χρήστη

8. Αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης της εργασίας για
παραγωγή συστάσεων μέσω implicit δεδομένων
Κλασικές μέθοδοι
State-of-the-art μέθοδοι
Collaborative Filtering
with Alternating Least
Squares (ALS)
Collaborative Filtering
with Bayesian
Personalized Ranking
(BPR)
Neural Collaborative
Filtering
Session-based
Recommendation with
RNNs (GRU4Rec)

9. Προεπεξεργασία δεδομένων
Χρήση δεδομένων αλληλεπίδρασης χρηστών - προιόντων
1. Αφαίρεση διπλοεγγραφών
2. Αφαίρεση εγγραφών χρηστών με το πολύ μία (<=1) καταγραφή
3. Αφαίρεση εγγραφών με προϊόντα που έχουν αναζητηθεί το πολύ μία (<=1) φορά

10. Δημιουργία σετ δεδομένων για εκπαίδευση
μοντέλων
Collaborative Filtering λογική:
Στόχος : Δημιουργία σετ δεδομένων όπου θα υπάρχει
βαθμολόγηση για κάθε ζεύγος χρήστη - προϊόντος
● Υπολογισμός αθροίσματος κάθε τύπου
αλληλεπίδρασης για (cookie_id , product_id)
● Έμμεση βαθμολόγηση χρήστη προς προϊόν με
βάση τη συνάρτηση:
RNN λογική:
Στόχος : Δημιουργία σετ δεδομένων καταγραφής της
ακολουθίας των αλληλεπιδράσεων χρήστη -
προϊόντος
● Προσθήκη διπλότυπων εγγραφών σε
καταχωρήσεις με event_type = “add to cart” ή
“buy” ως εξής:

11. Τελικά σετ εκπαίδευσης
Collaborative Filtering dataset (w[view]=0.5,
w[addtocart]=1.5, w[buy]=3.0)
RNN dataset (w[addtocart]=2 , w[buy] =4)

12. Εκπαίδευση Αλγορίθμων
ALS / BPR Implicit Collaborative Filtering:
● Χρήση Python package implicit
● Χρήση Collaborative Filtering dataset για εκπαίδευση
● Αποθήκευση εκπαιδευμένου μοντέλου μέσω pickle μεθόδου (.sav αρχείο)
Neural Collaborative Filtering (NCF):
● Χρήση Github αποθετηρίου που υλοποιεί τη μέθοδο μέσω βιβλιοθηκών Keras / Tensorflow
● Χρήση Collaborative Filtering dataset για εκπαίδευση
● Αποθήκευση προεκπαιδευμένου μοντέλου σε .ckpt αρχείο
GRU4Rec Αλγόριθμος (“Session-based Recommendations with Recurrent Neural Networks”):
● Χρήση Github αποθετηρίου που υλοποιεί τη μέθοδο μέσω βιβλιοθηκών Keras / Tensorflow
● cookie → session
● Χρήση dataset RNN λογικής για εκπαίδευση
● Αποθήκευση προεκπαιδευμένου μοντέλου σε .ckpt αρχείο

13. Κατασκευή συστήματος και σχετικής
διεπαφής
Γιατί γίνεται χρήση API;
➔ Σχεδιασμός και υλοποίηση λογισμικού που ελέγχεται ανεξάρτητα από την κύρια
εφαρμογή
➔ Δημιουργία διαύλου επικοινωνίας για πραγμάτωση real-time συστήματος σύστασης
➔ Υπέρβαση της λογικής του συμβατικού συστήματος σύστασης

14. Δομικά μέρη του συστήματος και
παρουσίαση αρχιτεκτονικής
❖ Server (Ubuntu Machine 18.04)
❖ Βάση Δεδομένων (MySQL)
❖ REST API (Django REST Framework)
❖ Webserver (Nginx)
❖ Προεκπαιδευμένα μοντέλα μηχανικής
μάθησης
❖ Client (pharm24.gr e-shop)

15. EER Διάγραμμα Βάσης Δεδομένων

16. Περιγραφή REST API endpoints
POST endpoints: Δέχονται POST Requests
από το website για την αποθήκευση των
δεδομένων στους πίνακες της βάσης (4 POST
endpoints - 1 για κάθε Table)
● [api-domain]/product-interactions
● [api-domain]/banner-interactions
● [api-domain]/banner-product-relations
● [api-domain]/banner-status
GET endpoint: Δέχεται GET Request από το
website για την εξατομικευμένη πρόβλεψη
των Top-N διαφημιστικών προβολών
● [api-domain]/banner_rec/<cookie_id>

17. GET endpoint Αντιστοίχιση προϊόντων με διαφημιστικές προβολές
(product - banner matching):
banner_pos banner_id score
1 1302 0.256
2 1280 0.120
... ... ...
10 1305 0.010
GET Request Response:
[1302 ,1280, 1398, 1322,1375,1407,1405,1399,1352, 1305]

18. Διενέργεια A/B Testing για online
αξιολόγηση συστήματος
A/B Testing: Μέθοδος αξιολόγησης 2 εκδόσεων (Α & Β) μιας ιστοσελίδας ή μιας εφαρμογής με
στόχο να προσδιοριστεί ποια έχει την καλύτερη απόδοση
A/B Testing για το πρόβλημα της εργασίας:
Χρήση δεδομένων αλληλεπιδράσεων
με διαφημιστικές προβολές
[Banner Interactions Table]

19. Μετρικές Αξιολόγησης
● Συνολικό Click-Through-Rate (CTR):
● Click-Through-Rate (CTR) ανά θέση banner:
● Click-Through-Rate (CTR) ανά συνεδρία:
όπου session = timeoffirstview + 30 minutes
● p-value

20. Πειράματα & Αποτελέσματα - Φάση 1η
Το A/B Testing έτρεξε για χρονική διάρκεια 4 24ώρων (1 για κάθε αλγόριθμο)

21. Πειράματα & Αποτελέσματα - Φάση 1η
ALS CF BPR CF

22. Πειράματα & Αποτελέσματα - Φάση 1η
NCF GRU4Rec

23. Συμπεράσματα 1ης φάσης πειραμάτων
Μοναδικός αποτελεσματικός αλγόριθμος συγκρίνοντας τις 2 εκδοχές είναι ο Collaborative
Filtering with Bayesian Personalized Ranking (BPR CF)
Επομένως, ξεκινά δεύτερη φάση A/B Testing όπου γίνεται πιο εκτενής ανάλυση της απόδοσης
του συστήματος εστιάζοντας στον αλγόριθμο BPR CF.

24. Πειράματα & Αποτελέσματα - Φάση 2η
Αλγόριθμος Εκδοχή Α / source =0 Εκδοχή Β / source=1
BPR CF 602 clicks / 127.680
views = 0,47%
470 clicks / 92.871
views = 0,51%
Συνολικό CTR/View 7 ημερών Συνολικό CTR/Session 7 ημερών
Αλγόριθμος Εκδοχή Α / source =0 Εκδοχή Β / source=1
BPR CF 513 clicks / 3.903
sessions = 14,18 %
416 clicks / 3.329
sessions = 12,49%

25. Πειράματα & Αποτελέσματα - Φάση 2η
Συνολικό CTR/View ανά ημέρα Συνολικό CTR/Session ανά ημέρα

26. Πειράματα & Αποτελέσματα - Φάση 2η
● Στα προηγούμενα 2 διαγράμματα προέκυψε ταυτόχρονα κακό CTR/View και
CTR/Session για τη 2η μέρα λειτουργίας του Test, οπότε ελέγχεται η απόδοση του
αλγορίθμου για κάθε διαφημιστική προβολή

27. Πειράματα & Αποτελέσματα - Φάση 2η
CTR/View 7 ημερών ανά θέση Πορίσματα:
✔ Αύξηση CTR θέσεων: 1,2,3,4,7,10
✔ Αύξηση CTR πρώτων θέσεων σημαίνει
καλύτερη πρόταση ταξινόμησης → καλύτερη
εξατομίκευση

28. Πειράματα & Αποτελέσματα - Φάση 2η
Υπολογισμός p-value για την μελέτη της
στατιστικής σημαντικότητας του αποτελέσματος
της αύξησης του CTR/View των πρώτων θέσεων
Null Hypothesis: CTR/View (source = 0)
Alternative Hypothesis: CTR/View (source = 1)
Θέση banner p-value 95% confidence
(p≤0,05)
1 0,390 OXI
2 0,013 NAI
3 0,046 NAI
4 0,413 OXI
7 0,189 ΟΧΙ
10 0,423 OXI

29. Ανακεφαλαίωση & Συμπεράσματα
● Κατασκευάσαμε ένα ολοκληρωμένο σύστημα σύστασης διαφημιστικών προβολών πραγματικού
χρόνου σε ένα μεσαίου μεγέθους e-shop
● Στο σύστημα ενσωματώθηκαν μοντέλα μηχανικής μάθησης για σύσταση προϊόντων → σύσταση
διαφημιστικών προβολών
● Χρησιμοποιήσαμε αποκλειστικά δεδομένα πλοήγησης (views, buys, add to cart etc.)
Καταλήξαμε στα εξής:
1. Επιτυχία του Bayesian Personalized Ranking αλγορίθμου στη εύρεση της
προτίμησης του χρήστη
2. Συνολικά καλύτερα αποτελέσματα του προτεινόμενου συστήματος στην
online αξιολόγηση
3. Απόδειξη της στατιστικής σημαντικότητας του αποτελέσματος μέσω της
αύξησης CTR των πρώτων θέσεων
4. Επιρροή της διαφημιστικής προβολής ως στοιχείου πολυμέσων και από
άλλους παράγοντες οι οποίοι πρέπει να ληφθούν υπόψην

30. Μελλοντική εργασία
❖ Εξαγωγή περισσότερων χαρακτηριστικών πλοήγησης χρήστη
❖ Εξαγωγή περισσότερων χαρακτηριστικών για τις διαφημιστικές προβολές
❖ Περαιτέρω αυτοματοποίηση συστήματος
❖ Βελτίωση χρόνου απόκρισης

31. Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!