Six sigma

1. 6 Sigma คืออะไร
2. ประวัติความเป็นมาของ 6 Sigma
3. เป้าหมายของ 6 𝑺𝒊𝒈𝒎𝒂
4. หลักการหรือแนวคิดของ 6 Sigma
• หัวใจสำคัญของ 6 Sigma
• กำรนิยำมกระบวนกำรให้อยู่ในรูปแบบของสมกำร
• แผนผังก้ำงปลำ
• สมกำรและตัวแปรต่ำงๆที่เกี่ยวข้องกับกำรวิเครำะห์แบบ 6 Sigma
• กำรวัดที่เป็นกำรกระจำยแบบปกติ (Measurement and normal distribution)
• Defect rates, parts-per-million (ppm),Defects Per Million Opportunities
(DPMO) and Sigma quality level
• Defect per Unit ; PDU and Poisson distribution
SIX SIGMA

5. ดัชนีความสามารถ (Capability Index)
• ดัชนีศักยภำพของควำมสำมำรถของกระบวนกำร (𝐶 𝑝)
• ดัชนีควำมสำมำรถของกระบวนกำร (𝐶 𝑝𝑘)
• ควำมสัมพันธ์ระหว่ำง 𝐶 𝑝 และ 𝐶 𝑝𝑘 กับระดับของ 𝑆𝑖𝑔𝑚𝑎 𝐿𝑒𝑣𝑒𝑙
• ผลผลิตตลอดกระบวนกำร (𝑅𝑇𝑌)
SIX SIGMA
6. เปรียบเทียบระหว่าง 3 𝑺𝒊𝒈𝒎𝒂 กับ 6 𝑺𝒊𝒈𝒎𝒂
7. ขั้นตอนการทางานของ 6 𝑺𝒊𝒈𝒎𝒂 (DMAIC)
8. บุคคลที่มีบทบาทต่อการทา 6 𝑺𝒊𝒈𝒎𝒂
9. องค์ประกอบของ 6 𝑺𝒊𝒈𝒎𝒂
10. ตัวอย่างกรณีศึกษา

6 sigma
คืออะไร
ประวัติของ
6 sigma
Six Sigma คือ
“เครื่องมือและแนวคิดในการปรับปรุงคุณภาพในองค์กรเพื่อลดความผิดพลาดที่เกิดขึ้นใน
กระบวนการต่างๆ ให้เหลือน้อยที่สุดโดยใช้หลักการทางสถิติ และมุ่งเน้นลูกค้าเป็นหัวใจสาคัญ
ในการแก้ไขปัญหาเพื่อการปรับปรุงและพัฒนากระบวนการรวมทั้งลดผลกระทบและค่าใช้จ่าย”
“ระดับคุณภาพของกระบวนการผลิตที่ยอมให้มีของเสียในระบบได้เพียง 3.4 ชิ้นต่อ
การผลิตสินค้าล้านชิ้น”
แนวคิดของ
6 sigma
ดัชนีควำม
สำมำรถ
เป้ำหมำยของ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
1985
Dr.Mikel J Harry wrote a
Paper relating early failures
to quality
1995
General Electric
1992 20021987
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
ประวัติความเป็นมาของ Six Sigma
จุดกาเนิดของวิธี Six Sigma เริ่มขึ้นเมื่อบริษัทโมโตโรล่า (Motorola) ได้พัฒนาและสร้าง
โครงการเพื่อปรับปรุงคุณภาพของสินค้าภายใต้การนาของนายมิเกล เจ แฮรี่ (Mikel J Harry) และ
ในปี ค.ศ. 1988 บริษัทโมโตโรล่าได้ตีพิมพ์และเปิดเผยวิธีใหม่ที่ใช้ปรับปรุงคุณภาพของสินค้าภายใต้
ชื่อ “วิธี Six Sigma” ในด้านของความหมาย สัญลักษณ์ ซึ่งคือค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard
deviation) ซึ่งเป็นตัวเลขที่ใช้ในการบ่งบอกถึงการกระจายของข้อมูล
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
เป้าหมายของ Six Sigma
6 sigma
สำมำรถ
เป้าหมายของ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
หลักการหรือแนวคิดของ Six Sigma
หลักการหรือแนวคิดของ Six Sigma มีพื้นฐานมาจากแนวความคิดในเชิงสถิติภายใต้สมมติฐานที่ว่า
1. ทุกสิ่งทุกอย่างคือกระบวนการ
2. กระบวนการทุกกระบวนการมีการแปรปรวนแบบหลากหลายอยู่ตลอดเวลา
3. การนาเอาข้อมูลมาวิเคราะห์เพื่อให้เกิดความเข้าใจในธรรมชาติของการแปรปรวนแบบหลากหลายจะ
นาไปสู่การพัฒนาและปรับปรุงกระบวนการให้ดียิ่งขึ้น
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
“หัวใจสาคัญของ Six Sigma ขึ้นอยู่กับสมมติฐานที่ว่าถ้าเราสามารถนับหรือวัดจานวนสิ่งที่มีตาหนิ
บกพร่อง ผิดพลาดหรือเสีย (เรียกว่า Defect) ของผลผลิตที่ได้จากกระบวนการ เราก็จะสามารถหาวิธีที่จะ
ขจัดจานวนดีเฟคบนผลผลิตให้น้อยที่สุดเท่าที่จะน้อยได้”
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
โดยทั่วไปเราสามารถนิยามกระบวนการให้เป็นรูปสมการได้ดังนี้

6 sigma
6 sigma
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
𝒚 = 𝒇(𝒙 𝟏, 𝒙 𝟐, … , 𝒙 𝒌, 𝒗 𝟏, 𝒗 𝟐, … , 𝒗 𝒎)
สมกำรที่ 1

6 sigma
6 sigma
สมการที่ 1 แสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรต้น (x) ซึ่งเป็นปัจจัยเริ่มต้น (input) ของ
กระบวนการกับผลลัพธ์หรือผลผลิต (y) ซึ่งเป็นผลลัพธ์ (output) ของกระบวนการ
ปัญหาใหญ่ของวิธี Six Sigma คือ การค้นหา x ที่สาคัญและการค้นหาค่าที่เหมาะสมของ x ที่
สาคัญนี้เพื่อที่จะได้ผลลัพธ์ y ตามที่ต้องการ ค่าที่เหมาะสมของ x ที่หาได้จาเป็นจะต้องเป็นค่าที่จะมี
การเปลี่ยนแปลงบ้างเล็กน้อยเพราะถูกรบกวนโดยตัวแปรรบกวน (v) ก็จะไม่ทาให้ y มีการเปลี่ยนแปลง
มากเกินไปจนยอมรับไม่ได้ ตัวแปรต้นที่สาคัญนี้ไม่จาเป็นต้องเป็นตัวแปรที่มีความแปรปรวนมากที่สุด
เสมอไป
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
แผนผังแสดงสาเหตุที่เป็นปัญหาการศึกษาของนักศึกษาที่ไม่สาเร็จการศึกษาตามเกณฑ์
นักศึกษาที่ไม่
สาเร็จการศึกษา
ตามเกณฑ์
สิ่งแวดล้อม สุขภำพระบบกำรศึกษำ
ครอบครัวเงินทุน รูปที่ 1

6 sigma
6 sigma
รูปที่ 1 แสดงถึง 5 สาเหตุหรือ 5 ตัวแปรต้น x ที่สาคัญซึ่งมีผลต่อจานวนนักศึกษาที่ไม่สามารถ
สาเร็จการศึกษาตามเกณฑ์เวลาของหลักสูตร โดยความเป็นจริงแล้วสาเหตุที่ทาให้นักศึกษาที่ไม่สามารถ
สาเร็จการศึกษาตามเกณฑ์เวลาของหลักสูตรมีอยู่มากมาย แต่สาเหตุที่สาคัญจริงๆจะมีอยู่ไม่มาก
อย่างไรก็ตามปัญหาที่ยากที่สุดอย่างหนึ่งของทุกองค์กรคือการพัฒนาแบบยั่งยืนถาวรซึ่ง
หมายความว่าทุกองค์กรจาเป็นจะต้องพยายามรักษาประสิทธิภาพของกระบวนการเพื่อให้ได้ผลผลิต y
ที่มีคุณภาพซึ่งยอมรับได้ตลอดกาล
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
ทั้งนี้ก็เพราะว่าโดยปกติแล้วผลของ v ซึ่งไม่สามารถจะควบคุมได้โดยตรงจะมีการสะสม ถ้าการ
สะสมนี้มีมากพอก็จะทาให้กระบวนการเสียประสิทธิภาพและไม่สามารถผลิตผลผลิต y ที่มีคุณภาพซึ่ง
พอยอมรับได้
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
𝑣1
𝑣2, 𝑣3
𝑣4
𝑣5
𝒙 𝟏 𝒙 𝟐 𝒙 𝟑 𝒙 𝟒 𝒚

6 sigma
6 sigma
วิธีการหนึ่งที่สามารถใช้เพื่อขจัดหรือควบคุมการสะสมที่เกิดจาก v ก็คือวิธี Design For Six
Sigma (DFSS) หรือจะเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าวิธี Six Sigma Engineering
ดังนั้นวิธี Six Sigma นั้นนอกจากจะช่วยในการปรับปรุงคุณภาพของผลผลิตแล้ว ยังช่วยใน
การหาวิธีที่จะรักษาประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตให้ยั่งยืนถาวรอีกด้วย
ก่อนที่จะเข้าสู่รายละเอียดของวิธี Six Sigma ต้องมารู้จักกับสมการและตัวแปรต่างๆที่
เกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์แบบ Six Sigma ในเชิงสถิติ ดังนี้
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
4.1) การวัดที่เป็นการกระจายแบบปกติ (Measurement and normal distribution)
กำรเก็บข้อมูลและกำรวัดเป็นกระบวนกำรที่สำคัญสำหรับกำรหำคุณภำพของผลผลิต ในหลักกำร Six
Sigma กำรกระจำยตัวของข้อมูล (Distribution) จะถูกนิยำมให้เป็นกำรกระจำยแบบปกติ (Normal distribution)
หรือกำรกระจำยข้อมูลแบบเส้นโค้งระฆังคว่ำหรือโค้งแบบเก๊ำเซียน (Gaussian Curve) ซึ่งโค้งนี้จะมีลักษณะสมมำตร
กันทั้งซ้ำยและขวำ ดังรูปที่ 1
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
รูปที่ 1 แสดงกำรกระจำยแบบปกติ (Normal distribution) หรือกำรกระจำยข้อมูลแบบเส้นโค้งระฆังคว่ำหรือโค้งแบบเก๊ำเซียน (Gaussian Curve)

6 sigma
6 sigma
โดยทั่วไปแล้ว Probability Density Function (PDF) ของกำรกระจำยแบบปกติสำมำรถเขียนให้อยู่ในรูปสมกำรได้ดังนี้
𝒇 𝒛 =
𝟏
𝝈 𝟐𝝅
× 𝒆−
𝟏
𝟐
𝒛 𝟐
โดย 𝒛 =
(𝒙− 𝒙)
𝝈
โดยที่ 𝒙 = ค่าตัวแปรในแกน 𝒙 𝝈 = ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน
𝒙 = ค่าเฉลี่ย 𝒆 = ค่าคงที่ของออยเลอร์ หรือ log ธรรมชาติ = 2.71…
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
…………….สมกำรที่ 2

6 sigma
6 sigma
กำรที่จะนำเอำข้อมูลมำใช้ในกำรวิเครำะห์ภำยใต้สมมติฐำนของกำรกระจำยแบบปกติหรือสมกำรที่ 2 นั้น
ข้อมูลที่ใช้จำเป็นจะต้องถูกทดสอบว่ำมีกำรกระจำยตัวแบบปกติหรือไม่เสียก่อน ซึ่งวิธีกำรทดสอบอำจจะใช้โปรแกรม
สำเร็จรูป Matlab
อย่ำงไรก็ตำมหำกข้อมูลหลังจำกกำรถูกทดสอบแล้วผลพบว่ำเป็นข้อมูลที่มีกำรแจกแจงแบบไม่ปกติ ก็
จำเป็นต้องแปลงข้อมูลให้เป็นข้อมูลที่มีกำรแจกแจงแบบปกติ โดยกำรใช้กำรแปลงรูปแบบฐำนล็อก (Logarithmic
Transformation) หรือกำรแปลงรูปแบบบ๊อกซ์-ค็อกซ์ (Box-Cox Transformation) แล้วนำข้อมูลที่ได้มำทดสอบควำม
ปกติอีกครั้งหนึ่ง
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
“ในการวิเคราะห์แบบ Six Sigma จาเป็นต้องใช้ข้อมูลที่เป็นการแจกแจงแบบปกติ หรือ
ข้อมูลที่ถูกดัดแปลงมาเป็นการแจกแจงแบบปกติเสมอ”
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
สรุปการวัดที่เป็นการกระจายแบบปกติ (Measurement and normal distribution)

6 sigma
6 sigma
4.2) Defect rates, parts-per-million (ppm),Defects Per Million Opportunities (DPMO)
and Sigma quality level
โดยทั่วไปแล้วผลลัพธ์หรือผลผลิตของกระบวนกำรจะมีค่ำที่เรำต้องกำรมำกที่สุดอยู่ค่ำหนึ่ง ค่ำที่เรำต้องกำรมำกที่สุด
นี้ในภำษำของ Six Sigma จะเรียกว่ำค่ำเป้ำหมำย (Target value) T แต่ในทำงปฏิบัติจะพบว่ำผลลัพธ์ หรือผลผลิตของ
กระบวนกำรทุกๆกระบวนกำรจะมีควำมคลำดเคลื่อนอยู่เล็กน้อยเสมอเนื่องจำกผลของตัวแปรรบกวน ถ้ำควำมคำดเคลื่อนซึ่ง
ไม่ตรงกับค่ำเป้ำหมำยนี้ไม่มำกจนเกินไป ผลลัพธ์หรือผลผลิตของกระบวนกำรก็จะยอมรับได้
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
ดังนั้นในทำงปฏิบัติจึงจำเป็นต้องกำหนดขอบเขตที่ยอมรับได้นั่นคือ
• ค่ำที่น้อยที่สุดที่ยอมรับได้ (Lower Specification limit; LSL)
• ค่ำที่มำกที่สุดที่ยอมรับได้ (Upper Specification limit; USL)
ผลลัพธ์หรือผลผลิตของกระบวนกำรที่ไม่ตรงกับค่ำเป้ำหมำย แต่ยังอยู่ระหว่ำงค่ำที่น้อยที่สุดที่ยอมรับได้และ
ค่ำที่มำกที่สุดที่ยอมรับได้ ก็ยังจะถือว่ำเป็นผลลัพธ์หรือผลผลิตที่ดี
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
รูปที่ 2 แสดงขอบเขตบนและขอบเขตล่ำงที่ระดับ Six Sigma ซึ่งจะมีดีเฟคเกิดขึ้น 0.002 ppm
0.001 ppm0.001 ppm
𝜇 Target
LSL USL

6 sigma
6 sigma
อัตรำดีเฟค (Defect rate) คืออัตรำส่วนระหว่ำงจำนวนผลผลิตที่มีตำหนิ บกพร่อง ผิดพลำดหรือเสีย ต่อด้วย จำนวน
ผลผลิตทั้งหมด ซึ่งบำงกรณีจะใช้ เปอร์เซ็นต์ดีเฟคแทน ซึ่งเท่ำกับ 100 คูณด้วยอัตรำดีเฟค
แต่ถ้ำประสิทธิภำพของกระบวนกำรผลิตสูงอัตรำดีเฟคที่หำได้มีค่ำน้อยมำก ในกรณีเช่นนี้จะใช้จำนวนดีเฟคต่อจำนวน
หนึ่งล้ำนผลผลิตที่ผ่ำนกระบวนกำรผลิต (ppm or parts-per-million)
สำหรับกำรบริกำรซึ่งไม่สำมำรถจะนับเป็นชิ้นๆได้ ก็จะนับจำนวนของควำมผิดพลำดต่อหนึ่งล้ำนโอกำส
(DPMO or Defects Per Million Opportunities )
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
ระดับคุณภำพของ Sigma Level สำมำรถเขียนเป็นสมกำรได้ดังนี้
𝑆𝑖𝑔𝑚𝑎 𝑙𝑒𝑣𝑒𝑙 = 𝑚𝑖𝑛
𝑥−𝐿𝑆𝐿
𝜎
,
𝑈𝑆𝐿− 𝑥
𝜎
ถ้ำ Sigma Level มีค่ำมำกก็แสดงว่ำคุณภำพของกระบวนกำรผลิตที่ใช้อยู่มีระดับสูง ในกรณีที่กระบวนกำรผลิตที่ใช้อยู่
เป็นกระบวนกำร ระดับ Sigma ที่สมบูรณ์ ระดับคุณภำพ Sigma ของกระบวนกำรนี้ซึ่งหำได้จำกสมกำรที่ 3 จะมีค่ำเท่ำกับ 6.0
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
รูปที่ 2 แสดงขอบเขตบนและขอบเขตล่ำงที่ระดับ Six Sigma ซึ่งจะมีดีเฟคเกิดขึ้น 0.002 ppm
0.001 ppm0.001 ppm
𝜇LSL USL

6 sigma
6 sigma
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
รูปที่ 3 ควำมคำดเคลื่อนของค่ำเฉลี่ยของผลผลิตที่สูงกว่ำเป้ำหมำยไป 1.5 𝜎จะทำให้มีดีเฟคเกิดขึ้น 3.4 ppm
3.4 ppm
𝜇
ค่าเฉลี่ยของคุณสมบัติที่
ต้องการของผลผลิต
𝒙 + 𝟒. 𝟓𝝈𝒙 − 𝟕. 𝟓𝝈
LSL
USL

6 sigma
6 sigma
ตารางที่ 1 จำนวนดีเฟคในหลำกหลำยระดับ
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
ขอบเขตข้อกาหนด
(LSL & USL)
ค่าเฉลี่ย = เป้าหมาย ค่าเฉลี่ย = เป้าหมาย ±𝟏. 𝟓 𝝈
Sigma level% ของผลผลิต
ที่ดี
จำนวนดีเฟคใน
หนึ่งล้ำนชิ้น
% ของผลผลิตที่ดี
(1.5𝜎 Shift)
(1.5𝜎 Shift)
−1𝜎 & + 1𝜎 68.27 317,300 30.23 697,700 1
−2𝜎 & + 2𝜎 95.45 45,500 69.13 308,700 2
−3𝜎 & + 3𝜎 99.73 2,700 93.32 66,810 3
−4𝜎 & + 4𝜎 99.9937 63 99.370 6,210 4
−5𝜎 & + 5𝜎 99.999943 0.57 99.97670 233 5
−6𝜎 & + 6𝜎 99.9999998 0.002 99.999660 3.4 6

6 sigma
6 sigma
4.3) ดีเฟคต่อหน่วย (Defect per Unit; DPU) และการกระจายแบบฟัวซอง
นอกจำกอัตรำดีเฟค เปอร์เซ็นต์ดีเฟคและจำนวนดีเฟคต่อจำนวนหนึ่งล้ำนผลผลิตที่ผ่ำนกระบวนกำรกำรผลิตแล้ว
ดัชนีที่สะดวกต่อกำรคำนวณคือค่ำ DPU ซึ่งนิยำมไว้ดังนี้
DPU = จานวนดีเฟคทั้งหมด/จานวนผลิตภัณฑ์ทั้งหมด
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
DPO = DPU/m เมื่อ m = จานวนโอกาสที่จะเกิดดีเฟค
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
ในกระบวนกำรผลิตซึ่งผลผลิตแต่ละหน่วยมี m โอกำสที่จะทำให้เกิดดีเฟคได้ จะหำจำนวนดีเฟคต่อโอกำสที่จะเกิด
ดีเฟค (Defect Per Unit Opportunity or DPO) ได้จำกนิยำม
ถ้ำเรำรู้ค่ำ DPO เรำก็จะสำมำรถคำนวณหำ จำนวนดีเฟคในล้ำนโอกำส (DPMO or Defect Per Million Opportunity) ได้จำก
DPMO = 𝟏𝟎 𝟔 𝒙𝑫𝑷𝑶

6 sigma
6 sigma
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
โดยกำรประยุกต์ใช้กำรกระจำยแบบฟัวซอง (Poission distribution) จะได้สมกำรที่ 7 เรำสำมำรถจะตอบคำถำมที่ว่ำ
จะมีโอกำสมำกน้อยเท่ำไรที่ผลิตภัณฑ์จะมี n ดีเฟค
𝑃 𝑛 = 𝐷𝑃𝑈 𝑛 ×
𝑒−𝐷𝑃𝑈
𝑛!
เมื่อ n = จำนวนดีเฟคในผลิตภัณฑ์หนึ่งชิ้น
P(n) = โอกำสที่จะมี n ดีเฟคอยู่บนผลิตภัณฑ์หนึ่งชิ้น

6 sigma
6 sigma
6 sigma
สำมำรถ
6 sigma
SIX SIGMA
ในกรณีที่จะคำนวณหำโอกำสที่ผลิตภัณฑ์จะปรำศจำกดีเฟคหรือ n = 0 ซึ่งทำให้สมกำรที่ 7 กลำยเป็น
𝑃 0 = 𝑒−𝐷𝑃𝑈
ค่ำ P(0) จะต้องมีค่ำที่น้อยกว่ำหรือเท่ำกับ 1.0 เสมอ ในกรณีที่ DPU = 0 ค่ำ P(0) จะเท่ำกับ 1.0

6 sigma
6 sigma
ดัชนีวัดความสามารถ (Capability Index)
การวัดความสามารถของกระบวนการในวิธี Six Sigma จะวัดโดยใช้ดัชนีศักยภาพของ
ความสามารถของกระบวนการ (Potential Process Capability Index) ซึ่งจะแทนด้วย 𝑪 𝒑
และดัชนีความสามารถของกระบวนการ (Process Probability Index) ซึ่งจะแทนด้วย 𝑪 𝒑𝒌
6 sigma
ดัชนีความ
สามารถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
5.1) ดัชนีศักยภาพของความสามารถของกระบวนการ (Potential Process Capability Index) 𝑪 𝒑
แสดงให้เห็นถึงอัตราส่วนความกว้างของการกระจายข้อมูล ซึ่งนิยามไว้ดังนี้
𝑪 𝒑 =
(𝑼𝑺𝑳 − 𝑳𝑺𝑳)
𝟔𝝈
ในกระบวนกำรที่มีค่ำกำรกระจำยของลักษณะหรือคุณภำพของผลผลิตกว้ำง ซึ่งเห็นได้จำกค่ำ ที่มีค่ำมำก ก็หมำยควำมว่ำ
ศักยภำพของควำมสำมำรถของกระบวนกำรนั้นต่ำ (𝐶 𝑝 มีค่ำน้อย) ในทำงกลับกัน ถ้ำกำรกระจำยของลักษณะหรือคุณภำพของ
ผลผลิตแคบ ค่ำ ก็จะน้อย ซึ่งก็หมำยควำมว่ำศักยภำพของควำมสำมำรถของกระบวนกำรนั้นสูง (𝐶 𝑝 มีค่ำมำก)
6 sigma
สามารถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
6 sigma
สามารถ
6 sigma
SIX SIGMA
𝐶 𝑝1
𝐶 𝑝2กำรกระจำยตัวของข้อมูลและ
ค่ำ 𝐶 𝑝 โดยที่ 𝐶 𝑝1 < 𝐶 𝑝2

6 sigma
6 sigma
5.2) ดัชนีความสามารถของกระบวนการ (Process Probability Index) ซึ่งจะแทนด้วย 𝑪 𝒑𝒌
ในควำมเป็นจริงกำรปฏิบัติงำนของกระบวนกำรโดยเฉพำะอย่ำงยิ่งในระยะยำวมักจะมีกำรเสื่อมของระบบ ทำให้
ค่ำเฉลี่ยของคุณสมบัติที่ต้องกำรของผลผลิตคลำดเคลื่อนไปจำกเป้ำหมำยที่ต้องไว้ ดังนั้น 𝐶 𝑝𝑘 จึงถูกใช้ให้เป็นดัชนีหนึ่งซึ่งวัด
ควำมสำมำรถของกระบวนกำรในควำมเป็นจริงเมื่อมีควำมคำดเคลื่อนเกิดขึ้น ถ้ำเรำให้นิยำมของควำมคำดเคลื่อน (k) ไว้ดัง
𝑘 =
|𝑇 − 𝑥|
1
2
(𝑈𝑆𝐿 − 𝐿𝑆𝐿)
6 sigma
สามารถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
โดยที่ 𝑥 คือค่ำเฉลี่ยของสิ่งที่เรำสนใจ ค่ำ T คือค่ำเป้ำหมำยที่เรำต้องกำร หำกกระบวนกำรผลิตไม่มีควำมคำดเคลื่อน
T จะเท่ำกับ 𝑥 ผลทำให้ควำมคำดเคลื่อน k ในสมกำรที่ 10 เท่ำกับศูนย์ และเกิดควำมสัมพันธ์ของดัชนีควำมสำมำรถของ
กระบวนกำร 𝐶 𝑝𝑘 คือ
𝐶 𝑝𝑘 = 𝐶 𝑝(1 − 𝑘)
ในกรณีนี้ค่ำ 𝐶 𝑝𝑘 = 𝐶 𝑝 จำกสมกำรที่ 11 จะเห็นว่ำค่ำ 𝐶 𝑝𝑘 จะสูงขึ้นเมื่อค่ำ 𝑥 เข้ำใกล้ค่ำเป้ำหมำย หรือ เมื่อ
มีค่ำน้อยมำกๆ
6 sigma
สามารถ
6 sigma
SIX SIGMA

6 sigma
6 sigma
5.3) ความสัมพันธ์ระหว่าง 𝑪 𝒑 และ 𝑪 𝒑𝒌 กับระดับของ Sigma Level
ถ้ำกระบวนกำรผลิตไม่มีควำมคำดเคลื่อน จะเห็นว่ำ 𝑥 = T = (USL+LSL)/2 จำกกำรแทนค่ำสมกำรที่ 9 ใน
สมกำรที่ 3 จะหำควำมสัมพันธ์ระหว่ำง Sigma level กับ 𝐶 𝑝 ได้ดังนี้
𝑆𝑖𝑔𝑚𝑎 𝑙𝑒𝑣𝑒𝑙 = 3𝐶 𝑝
ในกรณีที่ 𝑥 ≠ 𝑇 ถ้ำเรำให้ |𝑇 − 𝑥| = ∆ เรำก็จะได้
𝑘 =
2∆
(𝑈𝑆𝐿 − 𝐿𝑆𝐿)
6 sigma
สามารถ
6 sigma
SIX SIGMA
𝑪 𝒑 =
𝟔𝝈
𝑆𝑖𝑔𝑚𝑎 𝑙𝑒𝑣𝑒𝑙 = 𝑚𝑖𝑛
𝑥−𝐿𝑆𝐿
𝜎
,
𝑈𝑆𝐿− 𝑥
𝜎

6 sigma
6 sigma
เมื่อเอำค่ำ k จำกสมกำรที่ 13 แทนเข้ำไปในจำกสมกำรที่ 9 จะได้ควำมสัมพันธ์ใหม่
𝑘 =
∆
3𝜎 × 𝐶 𝑝
แทนค่ำ k จำกสมกำรที่ 14 ลงในสมกำรที่ 11 จะได้
𝐶 𝑝 = 𝐶 𝑝𝑘 +
∆
3𝜎
6 sigma
สามารถ
6 sigma
SIX SIGMA
𝑪 𝒑 =
𝟔𝝈
𝑪 𝒑𝒌 = 𝑪 𝒑 𝟏 − 𝒌

6 sigma
6 sigma
แทนที่สมกำรที่ 9 ในสมกำรที่ 13 จะได้
𝑆𝑖𝑔𝑚𝑎 𝑙𝑒𝑣𝑒𝑙 = 3𝐶 𝑝𝑘 +
∆
𝜎
ในระยะยำวหำกกระบวนกำรผลิตมีควำมคลำดเคลื่อนเท่ำกับ 1.5 (=1.5)
สมกำรที่ 16 ก็จะกลำยเป็นและควำมสัมพันธ์ของ 𝐶 𝑝 และ 𝐶 𝑝𝑘 จึงเป็น
𝑆𝑖𝑔𝑚𝑎 𝑙𝑒𝑣𝑒𝑙 = 3𝐶 𝑝𝑘 + 1.5
𝐶 𝑝 = 𝐶 𝑝𝑘 + 0.5
ในระยะยำว 𝐶 𝑝 จะมีค่ำมำกกว่ำ 𝐶 𝑝𝑘 อยู่ 0.5 ดังที่แสดงในตำรำงที่ 2
6 sigma
สามารถ
6 sigma
SIX SIGMA
𝑪 𝒑 =
𝟔𝝈
𝒌 =
𝟐∆

6 sigma
6 sigma
6 sigma
สามารถ
6 sigma
SIX SIGMA
ตารางที่ 2 ควำมสัมพันธ์ระหว่ำง 𝐶 𝑝, 𝐶 𝑝𝑘 และ Sigma level
ขอบเขตข้อกาหนด 𝐶 𝑝 𝐶 𝑝𝑘 (with1.5 Shift) Sigma Level
1.5 0.5 0 1.5
3.0 1.0 0.5 3.0
4.5 1.5 1.0 4.5
6.0 2.0 1.5 6.0
จุดหมายหลักของ Six Sigma คือพัฒนาค่า 𝑪 𝒑 ให้ได้อย่างน้อยเท่ากับ 2.0 (𝑪 𝒑𝒌= 1.5) อย่างไรก็ตามใน
โรงงานอุตสาหกรรมส่วนใหญ่ในปัจจุบันยังสามารถพัฒนาได้เพียง 1<𝑪 𝒑<1.33

6 sigma
6 sigma
5.4) ผลผลิตตลอดกระบวนการ (Rolled Throughput Yield; RTY)
ผลผลิตตลอดกระบวนการ (RTY) คือโอกาสที่ผลผลิตจะปราศจากตาหนิเมื่อสิ้นสุดกระบวนการ
สุดท้าย ถ้าผลผลิตจาเป็นจะต้องผ่านกระบวนการ n กระบวนการ และแต่ละกระบวนการจะมีโอกาสที่จะ
ปราศจากตาหนิอยู่ 𝒚𝒊 ดังนั้นเมื่อผลผลิตผ่านกระบวนการแรกไปจนถึงกระบวนการสุดท้าย ก็มีโอกาสที่จะ
ปราศจากตาหนิอยู่กับ RTY ซึ่งจะหาได้จากสมการที่ 19
𝑹𝑻𝒀 = 𝒚 𝟏 × 𝒚 𝟐 × ⋯ × 𝒚 𝒏
6 sigma
สามารถ
6 sigma
SIX SIGMA

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
องค์ประกอบ
6 sigma
กรณีศึกษำBelt System
SIX SIGMA
3 Sigma 6 Sigma
จดหมำยสูญหำยจำนวน 20,000 ฉบับ ต่อชั่วโมง จดหมำยสูญหำยจำนวน 7 ฉบับ ต่อชั่วโมง
น้ำดื่มไม่สะอำด มีเกือบจะ 15 นำที ต่อวัน น้ำดื่มไม่สะอำด มีเพียง 1นำที ในช่วง 7 เดือน
กำรผ่ำตัดผิดพลำด 5,000 ครั้งต่อสัปดำห์ กำรผ่ำตัดผิดพลำด 1.7 ครั้งต่อสัปดำห์
กำรลงจอดของเครื่องบินผิดพลำด 2 ครั้งต่อวัน กำรลงจอดของเครื่องบินผิดพลำด ทุกๆ 5 ปี
มีกำรจ่ำยยำผิดพลำด 200,000 ครั้ง ต่อปี มีกำรจ่ำยยำผิดพลำดเพียง 68 ครั้ง ต่อปี
ไฟฟ้ำดับเกือบจะ 7 ชั่วโมง ต่อเดือน ไฟฟ้ำดับเกือบจะเพียง 1 ชั่วโมงในช่วง 3-4 ปี
Six Sigma – Practical Meaning

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
CTQ : CRITICAL TO QUALITY คือ จุดวิกฤตต่อคุณภาพ ซึ่งหมายถึง ส่วนของ
กระบวนการหรือวิธีการปฏิบัติงานที่มีผลโดยตรงต่อความต้องการของลูกค้าและ
มาตรฐาน

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
กำรวิเครำะห์ เป็นกำรเอำข้อมูลทำงตัวเลขที่ได้จำกกำรวัดมำ
วิเครำะห์ เพื่อหำสำเหตุในกำรที่ทำให้เกิดควำมคลำดเคลื่อนและกำร
เปลี่ยนแปลงแบบหลำกหลำยในกระบวนกำร และกำรทดสอบ
สมมติฐำนเพื่อหำทำงขจัดปัญหำ
กำรวัด เป็นสิ่งจำเป็นที่จะทำให้เข้ำใจสภำพ
ของระบบและกระบวนกำรที่มีหรือใช้อยู่ใน
ปัจจุบัน ในขณะเดียวกันกำรที่จะวัดจำเป็น
จะต้องมีควำมเข้ำใจว่ำวัดอะไร วัดอย่ำงไร
วัดที่ไหน และวัดเมื่อไหร่ จึงจะเป็น
ประโยชน์ต่อกำรวิเครำะห์หลังจำกที่ได้
กำหนดประเด็นปัญหำไว้อย่ำงชัดเจน
กำรพัฒนำหรือกำรปรับปรุงสมรรถนะ
และประสิทธิภำพของกระบวนกำร เป็น
กำรแสวงหำและพัฒนำวิธีที่จะนำมำ
ขจัดปัญหำ รวมไปถึงกำรสร้ำงระเบียบ
และแผนผังของกำรจัดกำรเพื่อลดปัญหำ
กำรกำหนดปัญหำจำกจุดวิกฤตต่อคุณภำพและ
เป้ำหมำยอย่ำงชัดเจน ว่ำอะไร ส่วนไหน ที่จำเป็นต้อง
ปรับปรุง และจะปรับปรุงให้ถึงระดับไหน
กำรควบคุม เป็นกำรพยำยำมที่จะควบคุมรักษำระดับ
สมรรถนะของกระบวนกำรที่ได้รับกำรปรับปรุงให้คงอยู่ใน
ระดับที่น่ำพอใจตลอดไป

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
1. Executive Champion เป็นบุคคลที่ CEO แต่งตั้งขึ้นหรืออำจจะเป็น CEO เอง เพื่อเป็นผู้ดูแล
กำรบริหำรและรับผิดชอบในระดับองค์กรโดยรวมต่อโครงกำร Six Sigma ทั้งหมด มักจะต้อง
เป็นผู้มีภำวะผู้นำสูง มีควำมเด็ดขำดในกำรทำงำนและทำในสิ่งที่ถูกต้อง
2. Master Black Belt คือ ผู้ชำนำญกำรด้ำนเทคนิค และเครื่องมือสถิติ เป็นผู้มีควำมรู้และควำม
เชี่ยวชำญในกำรทำงำนเป็นอย่ำงดี และสำมำรถถ่ำยทอดและให้กำรอบรมเพื่อสร้ำงทีม Black
Belt และ Green Belt ตลอดกำรปรับปรุงได้
บุคคลที่มีบทบาทสาคัญใน Six Sigma

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
3. Black belt คือ ผู้บริหำรโครงกำร (Project Manager) และผู้ประสำนงำน (Facilitator) ได้รับ
กำรรับรองว่ำเป็นสำยดำชั้นครู Black belt เป็นกำรบ่งบอกถึงระดับควำมสำมำรถสูงสุดของ
นักกีฬำยูโด จะทำหน้ำที่เป็นหัวหน้ำโครงกำร บริหำรลูกทีมที่มีลักษณะข้ำมสำยงำน ซึ่งในกำร
บริหำร six sigma จะประกอบไปด้วยกำรทำโครงกำรย่อยที่คัดเลือกจำกปัญหำที่มีอยู่ใน
กระบวนกำรต่ำง ๆ ขององค์กร กระจำยกลยุทธ์และนโยบำยของบริษัทไปยังระดับปฏิบัติกำร
บุคคลที่มีบทบาทสาคัญใน Six Sigma(ต่อ)

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
4. Green belt คือพนักงำนที่ทำหน้ำที่โครงกำร เป็นผู้ที่รับกำรรับรองว่ำมีควำมสำมำรถเทียบเท่ำ
นักกีฬำยูโดในระดับสำยเขียว ซึ่งในกำรบริหำร six sigma นั้น ผู้ที่ทำหน้ำที่เป็น Green belt
จะเป็นผู้ช่วยของ Black belt ในกำรทำงำน ทำหน้ำที่ในกำรปรับปรุงโดยใช้เวลำส่วนหนึ่งของ
กำรทำงำนปกติ
5. Team Member ในโครงกำรทุกโครงกำรจะต้องมีสมำชิกทำงำน 4-6 คน โดยเป็นตัวแทนของ
คนที่ทำงำนในกระบวนกำรที่อยู่ในขอบข่ำยของโครงกำร
บุคคลที่มีบทบาทสาคัญใน Six Sigma(ต่อ)

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
Process Design/Redesign
Process Manament
Process Improvement
องค์ประกอบของ 6 Sigma หรือ
ภาวะผู้นาเพื่อคุณภาพระดับ 6 Sigma
(Six Sigma Leadership)

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
Process Improvement
คือ กำรปรับปรุงกระบวนกำร เป็นกำรค้นหำโอกำสพัฒนำจำกกระบวนกำรที่มีอยู่เดิม เพื่อดูว่ำมีปัญหำ, ควำม
สูญเสีย, ข้อบกพร่อง หรือประเด็นใดที่ยังตอบสนองควำมต้องกำรของลูกค้ำได้ไม่ดี และนำมำพัฒนำคุณภำพ โดย
พยำยำมค้นหำสำเหตุ และขจัดสำเหตุดังกล่ำวทิ้ง เมื่อพัฒนำได้ตำมที่ต้องกำรก็หำทำงควบคุมให้อยู่อย่ำงถำวรซึ่ง
เป็นกำรพัฒนำคุณภำพแบบก้ำวกระโดดสู่ระดับ 6 Sigma (Breakthrough Six Sigma)

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
Process Design/Redesign
คือ กำรออกแบบกระบวนกำร องค์กรจะเลือกออกแบบกระบวนกำรใหม่, พัฒนำสินค้ำใหม่, เพิ่มบริกำรใหม่ แทน
กำรพยำยำมปรับปรุงข้อบกพร่องของกระบวนกำรเดิม เพื่อสร้ำงควำมพึงพอใจสูงสุดแก่ลูกค้ำ และมีข้อบกพร่องให้
น้อยที่สุด ซึ่งกำรออกแบบกระบวนกำรใหม่ให้เกิดคุณภำพสูงสุดที่นิยมเรียกว่ำเป็น กำรออกแบบเพื่อคุณภำพระดับ
6 Sigma (Design for Six Sigma – DFSS)

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
Process Management
คือ กำรจัดกระบวนกำร หมำยถึง กำรที่ฝ่ำยบริหำรจัดกำรมีกำรกำหนดทิศทำง และกลยุทธ์ขององค์กร กำรใช้ภำวะ
ผู้นำในกำรสร้ำงให้เกิดวัฒนธรรมในกำรพัฒนำคุณภำพแบบ Six Sigma กำรค้นหำควำมต้องกำรของลูกค้ำ กำร
ค้นหำโอกำสพัฒนำที่เป็นปัญหำหลักขององค์กร กำรวิเครำะห์และกำรติดตำมผลกำรพัฒนำคุณภำพ ตลอดจนกำร
พยำยำมควบคุมผลลัพธ์ที่ได้จำกกำรพัฒนำให้สำมำรถดำรงอยู่ได้อย่ำงยั่งยืนในองค์กร เรียกองค์ประกอบที่สำมนี้ว่ำ
เป็นภำวะผู้นำเพื่อคุณภำพระดับ 6 Sigma (Six Sigma Leadership)

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
กรณีศึกษาBelt System
SIX SIGMA
กรณีศึกษา
นักศึกษำ 100 คน เรียนคณะวิทยำศำสตร์ หลังจำก 4 ปีแล้วมีนักศึกษำที่สำเร็จกำรศึกษำในเวลำ 4 ปีเพียง 67 คน
แต่อีก 33 คนไม่สำเร็จกำรศึกษำภำยใน 4 ปีได้ เรำจะทำอย่ำงไรจึงจะลดจำนวนของนักศึกษำที่ไม่สำเร็จกำรศึกษำ
ภำยใน 4 ปีให้น้อยลง

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
กรณีศึกษา(ต่อ)
เริ่มต้นที่ DMAIC
1. Define
ปัญหำคือเรำต้องกำรที่จะเพิ่มอัตรำกำรสำเร็จกำรศึกษำของนักศึกษำในเวลำที่กำหนดซึ่งเป็นจุดวิกฤตของ
คุณภำพในกรณีนี้
2. Measure
ไปสัมภำษณ์ด้วยคำถำมคือ “อะไรเป็นสำเหตุหลักที่ทำให้ท่ำนไม่สำเร็จกำรศึกษำตำมเกณฑ์เวลำ?”

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
กรณีศึกษา(ต่อ) ตำรำงแสดงควำมถี่ของสำเหตุที่เป็นปัญหำซึ่งทำให้ไม่จบตำมเกณฑ์เวลำ (Attrition Factors)
สาเหตุที่ไม่จบ ความถี่
A = ทุนทรัพย์ 16
B = สุขภำพ 9
C = ระบบกำรเรียนกำรสอน 6
D = ครอบครัว 5
E = สภำพแวดล้อมอื่นๆ 4
รวม 40

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
กรณีศึกษา(ต่อ) ผลของสำเหตุที่ไม่จบตำมเกณฑ์เวลำ (Attrition Factors) โดยนำเสนอ 𝐶 𝑝, 𝐶 𝑝𝑘 และ Sigma Level
สาเหตุที่ไม่สามารถ
สาเร็จการศึกษา
DPU 𝐶 𝑝 𝐶 𝑝𝑘
(1.5 Shift)
Sigma Level %Retention
(% ที่จบตามเกณฑ์เวลา)
A+B+C+D+E 0.4 0.633 0.133 1.901 67.03
B+C+D+E 0.24 0.753 0.253 2.258 78.66
C+D+E 0.15 0.852 0.352 2.556 86.07
D+E 0.09 0.949 0.449 2.847 91.39
E 0.04 1.084 0.584 3.251 96.08
𝐶 𝑝 = 𝐶 𝑝𝑘 + 0.5
𝑆𝑖𝑔𝑚𝑎 𝑙𝑒𝑣𝑒𝑙
= 3𝐶 𝑝𝑘 + 1.5
𝑃 0 = 𝑒−𝐷𝑃𝑈
(16+9+6+5+4)
(9+6+5+4)
(6+5+4)
(5+4)
(4)
มาย ค่าเฉลี่ย = เป้าหมาย ±𝟏. 𝟓 𝝈
Sigma levelวนดีเฟคใน
นึ่งล้ำนชิ้น
% ของผลผลิตที่ดี
(1.5𝜎 Shift)
(1.5𝜎 Shift)
317,300 30.23 697,700 1
45,500 69.13 308,700 2
2,700 93.32 66,810 3
63 99.370 6,210 4
0.57 99.97670 233 5
0.002 99.999660 3.4 6

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
3. Analyze
ในกำรวิเครำะห์เรำจำเป็นต้องหำสำเหตุที่มีอิทธิพลต่อ CTQ มำกหรือมำกที่สุด
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3 sigma VS
6 sigma
DMAIC
6 sigma
SIX SIGMA
4. Improvement
ปัจจัย A มีอิทธิพลมำกที่สุด รองลงมำที่สำคัญคือปัญหำ B ถ้ำเรำขจัดปัญหำ A และ B ได้ เปอร์เซ็นต์ของ
นักศึกษำที่จบกำรศึกษำตำมเกณฑ์เวลำก็จะเพิ่มขึ้นจำก 67.03 ไปเป็น 86.07
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
5. Control
เรำต้องหำแหล่งเงินทุนจำกที่ไหน เป็นไปได้ไหมที่จะทำให้นักศึกษำมีรำยได้หรือในทำงตรงกันข้ำมเรำ
อำจจะหำวิธีลดค่ำเล่ำเรียนและค่ำใช้จ่ำย เพื่อแก้ปัญหำในระยะยำว

บรรณานุกรม
1.วารสารประกันคุณภาพมหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 1 มกราคม – มิถุนายน 2547 หน้าที่ 20 – 33
ชื่อผู้แต่ง ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.กันยรัตน์ คมวัชระ ภาควิชาวิศวกรรมเคมี คณะวิศวกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยขอนแก่น, รองผู้อานวยการสานักงานประเมินและประกันคุณภาพ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
2.รายวิชาการบริหารจัดการสาหรับนักวิทยาศาสตร์ (OPERATIONS MANAGEMENT FOR SCIENTISTS)
510311-55 โดยอาจารย์สมพงษ์ เหมบุตร
SIX SIGMAreference

Six sigma

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Six sigma