2. POLIS
Organización política de Grecia
Cidades-Estado, con escasa
poboación e illadas no seu
desenvolvemento (carácter
montañoso do país)
Exemplo
Atenas:
Réxime baseado na igualdade e o
goberno do pobo= DEMOCRACIA
Condiciona a arquitectura
dos edificios: estrutura,
tamaño…
3. POLITEÍSMO
A relixión en Grecia
Deuses e deusas con
paixóns humanas: amor,
odios, envexas…
Reflíctese na escultura
Condiciona a arquitectura
cos seus ritos
4. O pensamento en Grecia
ANTROPOCENTRISMO
RACIONALISMO
“O ser humano como
medida de tódalas
cousas” (Protágoras)
Reflíctese nunha arte lonxe
do COLOSALISMO
Busca de respostas non
mitolóxicas aos interrogantes da
vida, ante a ansiedade que
provoca a mutabilidade da vida
1. Na arte, busca a beleza, está na
harmonía e na proporción.
2. Todo no mundo real pódese reducir a
proporcións matemáticas
(Pitagorismo) e formas xeométricas.
Busca dun CANON= MODELO PERFECTO
En arquitectura: as ordes arquitectónicas.
En escultura: a altura do corpo= x veces a altura da
cabeza.
5. GUERRAS MÉDICAS, 490-480 a.C.: a victoria das polis gregas
fronte aos persas pasa a ser un acontecemento heroico da súa
historia e dalles unha enorme confianza en si mesmos, o que se
reflicte na arte. Nestas guerras, a acrópole de Atenas é
incendiada.
GUERRA DO PELOPONESO :segunda metade do século V a.C.:
prodúcese entre as cidades gregas, a Liga de Delos (liderada por
Atenas) fronte aos espartanos e os seus aliados. O resultado da
guerra será unha profunda crise das polis.
IMPERIO DE ALEXANDRE MAGNO, 336-323 a.C. : creou un
grande imperio ata o Indo, cun forte carácter multicultural; a súa
morte iníciase o periodo helenístico: diversos reinos rexidos por
xefes militares que crean dinastías e que se apoian en exércitos
de mercenarios.
AC
6. • PERIODO DE FORMACIÓN
(1000-650)
• PERIODO ARCAICO
( 650-480)
• PERIODO CLÁSICO
(480-325)
• HELENISMO (325-30 a.C.)
• Protoxeométrico
• Xeométrico
• Corintio
•Dedálico (650-610)
•Arcaico pleno (610-530)
•Arcaico maduro (530-480)
Severo (480-450)
Clásico pleno (450-400)
Estilo do século IV (400-325)
7. • Finalidade concreta: conservar a imaxe da
divindade.
• Non hai liturxia no seu interior. Non estaba
pensado para albergar fieis.
• Situado fóra do entramado urbano: acrópole
ou santuarios.
• A orixe mégaron prehelénico.
• Cuberta plana no interior e a dúas augas no
exterior (sen teito: hípetros).
11. • Estrutura sinxela e elemental:
1 Pronaos: diante da cella, delimitado
pola prolongación dos muros da
mesma.
2 Cella ou naos: espazo rectangular,
que pode estar dividido en naves
mediante ringleiras de columnas.
Alberga a estatua da divindade
3 Opistodomo: parte traseira que non
comunica coa cella –cando isto
ocorre, non está aberto ao exterior-,
garda as ofrendas.
12. • Materiais: nun inicio, madeira; despois ladrillo e adobe,
sendo substituídos por pedra (caliza e, sobre todo,
mármore).
• Sillares regulares, con aparello isódomo e
pseudoisódomo.
• Evolución: os máis antigos son estreitos e alongados, co
tempo, máis harmónicos: as columnas das fachadas
maiores serían o dobre máis unha das columnas das
fachadas menores.
• O intercolumnio sempre é o mesmo, dependendo do
fuste na base.
• Non ten fachada principal. O templo pintábase con cores
brillantes.
13. CLASIFICACIÓNCLASIFICACIÓN
DOS TEMPLOSDOS TEMPLOS
SEGUNDO O LUGAR
ONDE SE COLOCAN
AS COLUMNAS
SEGUNDO O NÚMERO
DE COLUMNAS
DA FACHADA
• In antis: só columnas entre as antas.
•Próstilo: columnas diante dunha das
fachadas menores
•Anfipróstilo: columnas diante das dúas
fachadas menores.
•Períptero: columnas rodeando todo o
templo
•Pseudoperíptero: columnas adosadas
aos muros da cella nos lados maiores
•Diptero: dobre columnata polos catro
lados •Dístilos
•Tetrástilos
•Pentástilos
•Hexástilos
•Octástilos
15. Orde dóricaOrde dórica
Xorde no Peloponeso. Sensación deXorde no Peloponeso. Sensación de
monumentalidade e solidez.monumentalidade e solidez.
Proporcións 1/5, 1/6Proporcións 1/5, 1/6
16. Orde xónicaOrde xónica
Aparece na Grecia oriental, máisAparece na Grecia oriental, máis
luxo e ostentación. Proporciónsluxo e ostentación. Proporcións
1/7, 1/81/7, 1/8
17. Orde corintiaOrde corintia
Posible simboloxía funeraria na súa orixePosible simboloxía funeraria na súa orixe
(deseño de Calímaco), pode chegar a proporcións(deseño de Calímaco), pode chegar a proporcións
1/121/12
20. Menesikles.
Propíleos 437 – 432 a. C.
•En mármore branco. O autor
sacoulle partido aos desniveis
topográficos.
•Dobre pórtico dórico hexástilo,
con seis columnas xónicas
perpendiculares.
•Dúas ás laterais que non
se construíron.
•Dous edificios para
biblioteca e pinacoteca, só
se construíu un.
22. Atenea Niké:
• Xónico, cunha cella
pequena, anfipróstilo e
tetrástilo, con dúas
pilastras entre as antas.
• Columnas monolíticas.
Erecteion:
• Racha co esquema ríxido
dos templos (para
respectar a topografía
sagrada do lugar?)
• No este portico hexástilo
xónico; ao oeste unha
estancia con tres partes
con catro columnas
xónicas sobre amplo
zócalo; ao sur o pórtico
das cariátides.
Partenón:
• Dórico, octástilo e
períptero.
• Cella dividida en tres
naves por unha
columnata dórica en
dúas alturas.
• Opistodomo con catro
columnas xónicas.
• Hai correcións para
evitaren as
deformacións ópticas:
cúrvase o estilobato e
a cornixa, varían os
intercolumnios,
cambian anchuras de
métopas...
• Proporción 1/5,5
24. O Erecteion en 1869
Pórtico das Cariátides en 1853
Cando a partir No XV Atenas foi conquistada polos turcos, e o Erecteion converteuse no lugar onde estaba o harén do xefe militar
turco. Logo foi case completamente destruído para empregar os perpiaños de mármore branco do Pentélico na construción da
vivenda dun alto mando militar.
Lord Elgin levouse a segunda cariátide occidental do pórtico sur para poñer na súa ubicación un piar de ladrillos. Neste tempo,
século XIX, a fachada orixinal de semicolumnas xónicas padeceu graves deterioros, chegando case a desaparecer. Na zona
reservada ao culto xa non había cuberta. Foron tapiados completamente os intercolumnios do pórtico xónico do lado norte.
En 1827, durante a revolta grega contra a ocupación turca, o Erecteion practicamente desapareceu posto que gran parte do seu
muro perimetral foise abaixo agás no fondo do pórtico das Cariátides. (Fixádevos na fotografía de 1869)
26. Os turcos que o desmontaron en 1687 para empregar os seus perpiaños no reforzo dunha batería defensiva.
Posteriormente. un arqueólogo alemán iniciou as obras de limpeza e restauración da Acrópole, empregando as
pezas orixinais atopadas na muralla feita polos turcos para a reconstrución da Atenea Niké. Os seus relevos xa
non estaban, Lord Elgin encargárase de levalos a Londres.
Restaurado co gallo das olimpiadas de Atenas 2004
O templo de Atenea Niké cara
a 1897
28. Azuis, vermellos ou
dourados policromaban as
partes altas do templo.
O Partenón amosa desviacións respecto á
regularidade matemática quizais xustificada por
dúas constantes do pensamento grego: o ser
humano como medida de todas as cousas e a
experiencia como base para a observación
das cousas.
O estilóbata cúrvase cara arriba, curvatura
transmitida ao entablamento.
As columnas do peristilo están inclinadas cara
dentro, ás dos extremos teñen 5 cts. máis de
diámetro e o intercolumnio é menor.
Explicación disto?:
1- Teoría da compensación.
2- Teoría da esaxeración.
3- Teoría da tensión.
34. • Mentalidade práctica, predomina o funcional
(utilitas) e o técnico (fírmitas) sobre o estético ou
ornamental (venustas)
• As proporcións son monumentais, son a
representación da grandeza e o poder de Roma.
Amosan tamén as súas vitorias militares. Os
principais encargos viñan do poder.
• Son un instrumento de romanización do
Imperio.
• Nova dinámica espacial coa combinación de
liñas curvas e rectas. Dúas novas ordes: toscana
e composta. Superposición de ordes no
exterior dos edificios: pasan a ter carácter
ornamental.
35. • Os materiais utilizados van dende a pedra
-cantaría ou cachote- ao ladrillo (normalmente
con estuco e pintado) ou á argamasa de
formigón (mestura de area, grava, cemento ou
cal con auga de aglutinante que permite cubrir
espazos enormes con bóvedas e cúpulas), o
mármore úsase para columnas e revestimentos
de luxo. Establecéronse e nomearon diversos
sistemas de aparellos: opus incertum, opus
latericium, opus quadratum...
• As artes decorativas, mosaicos e frescos, son
imprescindibles.
• Emprego sistemático do arco e a bóveda
-cupuliforme, medio canón, de forno ou de aresta-
nas estruturas, pero no substituíndo ás formas
gregas, senón polo xeral asociándoas. Fusión do
mundo grego e etrusco.
37. Os espazos están a
distintas alturas o
que permite abrir
ventás e ilumina-los
interiores.
As enormes
superficies
estaban
decoradas con
mármores de
cores, mosaicos,
esculturas,
relevos...
40. A CIDADE ROMANA
PARTE DO MODELO GREGO ORTOGONAL (plasmación das ideas de
democracia e isonomía), pero menos ríxido e influído tamén pola organización
dos CAMPAMENTOS MILITARES (xa vén de época etrusca)
DÚAS VÍAS
PRINCIPAIS: CARDO
(N-S) E DECUMANO
(O-E): na súa
intersección os edificios
públicos e o FOROFORO
Tamén ten TEMPLOS,
unha BASÍLICA
(actividades comerciais
e xudiciais), así como
TERMAS, TEATROS…
e sistemas de
sumidoiros, asfaltado de
vías…
•INSPIRADO NA ÁGORA GREGA: lugar para actividades
políticas, económicas, sociais, relixiosas…
•APARECE COMO UN ELEMENTO INTEGRADO NA CIDADE:
ten os edificios máis destacados.
•TEN FORMA DE PRAZA RECTANGULAR: con pórtico en dous
ou tres lados e galerías que se abrían á praza con comercios
(Tabernae)