1. Kompetencje językowe PISA
Poziom Najniższy
wynik na tym
poziomie
Odsetek
uczniów
osiągających
ten poziom i
wyższe (w
nawiasie % -
wynik na
danym
poziomie)
Opis zadań
6 698 1,1%
(1%)
Zadania na tym poziomie zazwyczaj wymagają od
czytającego, aby potrafił dokonać wielokrotnych
wnioskowań, porównań i wskazywał kontrasty, które
są zarówno szczegółowe, jak i precyzyjne. Wymagają
one zademonstrowania pełnego zrozumienia jednego
lub więcej tekstów oraz mogą wiązać się z włączeniem
informacji z jednego lub więcej źródeł zewnętrznych.
Zadania te mogą wiązać się z radzeniem sobie z
nieznanymi pojęciami w obecności wyraźnie
konkurujących ze sobą informacji, oraz z
generowaniem abstrakcyjnych kategorii do
interpretacji. Zadania do refleksji i ewaluacji mogą
wymagać od czytającego stworzenia hipotezy lub
krytycznego analizowania złożonego tekstu na
nieznany temat, biorący pod uwagę wielość kryteriów i
perspektyw oraz zastosowania wyrafinowanego
zrozumienia wykraczającego poza tekst. Istotnym
warunkiem dla zadań związanych z dotarciem i
wyszukaniem informacji jest precyzja analizy, wyborna
dbałość o szczegóły, która w samym tekście nie rzuca
się w oczy.
5 626 8,4%
(9,5%)
Zadania na tym poziomie, które związane są z
wyszukaniem informacji , wymagają od czytającego
zlokalizowania i uporządkowania kilku głęboko
ukrytych informacji, przy jednoczesnym
wnioskowaniu, która informacja jest odpowiednia,
właściwa. Refleksyjne zadania wymagają krytycznej
oceny lub stworzeniu hipotezy w oparciu o
wyspecjalizowaną wiedzę. Zadania związane z
interpretacją i refleksją wymagają pełnego i
szczegółowego zrozumienia tekstu, którego zawartość
i forma jest nieznana. Dla wszystkich aspektów
czytania – zadania na tym poziomie zazwyczaj wiążą
się z radzeniem sobie z pomysłami i wyobrażeniami
niezgodnymi z oczekiwaniami.
4 553 29.5%
(26%)
Zadania na tym poziomie związane są z wyszukaniem
informacji i wymagają od czytającego zlokalizowania i
uporządkowania kilku głęboko ukrytych informacji.
Niektóre zadania na tym poziomie wymagają
interpretowania znaczenia niuansów językowych w

2. części tekstu, przy jednoczesnym braniu pod uwagę
całości tekstu. Inne zadania związane z interpretacją
wymagają rozumienia i zastosowania kategorii w
nieznanym kontekście. Zadania związane z refleksją na
tym poziomie wymagają od czytających użycia
formalnej i publicznej wiedzy, aby stworzyć hipotezę
lub krytycznie ocenić tekst. Czytelnicy muszą
zademonstrować dokładne zrozumienie długich i
złożonych tekstów, których zawartość lub forma może
być nieznana.
3 480 58,6%
(32%)
Zadania na tym poziomie wymagają, aby czytający
zlokalizował, a w niektórych przypadkach rozpoznał
związek między kilkoma informacjami, do wyszukania
których muszą spełnić wiele warunków. Zadania
związane z interpretacją na tym poziomie wymagają
od czytelnika, aby powiązał kilka części tekstu w celu
identyfikacji głównej myśli całości, zrozumienia relacji
lub odtworzenia znaczenia słowa lub wyrażenia. Musi
on brać pod uwagę wiele cech przy porównywaniu,
kontrastowaniu i kategoryzowaniu. Często wymagana
informacja nie jest wyróżniająca się lub jest wiele
rywalizujących informacji, lub też istnieją inne
trudności/przeszkody w tekście, takie jak myśli/pojęcia
niezgodne z oczekiwaniami lub przedstawione w
sposób sprzeczny. Zadania refleksyjne na tym
poziomie wymagają połączeń, porównań, wyjaśnień
lub mogą wymagać, aby czytający ocenił pewną cechę
tekstu. Niektóre zadania refleksyjne wymagają od
czytającego zademonstrowania dobrego zrozumienia
tekstu w odniesieniu do znajomej, codziennej wiedzy.
Inne zadania nie wymagają szczegółowego
zrozumienia tekstu, ale wymagają, by czytający czerpał
z mniej powszechnej wiedzy.
2 407 82,0%
(21%)
Niektóre zadania na tym poziomie wymagają od
czytającego zlokalizowania jednej lub więcej
informacji, które należy wywnioskować lub które mogą
spełniać kilka warunków. Inne wymagają rozpoznania
głównej myśli tekstu, rozumienia związków lub
konstruowania znaczenia w ograniczonej części tekstu,
kiedy informacja nie jest wyraźna oraz kiedy czytający
musi stworzyć powiązania na niskim poziomie
spójności logicznej. Zadania na tym poziomie mogą
wiązać się z dokonywaniem porównań i
kontrastowaniem w oparciu o pojedynczą cechę w
tekście. Typowe zadania wymagają, aby czytający
dokonał porównania oraz kilku połączeń między
tekstem a wiedzą zewnętrzną, bazując na własnych
doświadczeniach oraz poglądach.
1a 335 94,3%
(10%)
Zadania na tym poziomie wymagają od czytającego:
zlokalizowania jednej lub więcej niezależnych,
podanych wprost informacji; rozpoznania głównego

3. motywu lub zamysłu autora w tekście o znajomej
tematyce; dokonania prostego powiązania informacji
w tekście z wiedzą ogólną. Zazwyczaj wymagana
informacja wyróżnia się w tekście i jest niewiele (lub
ich brak) rywalizujących ze sobą informacji. Czytający
jest nakierowywany na rozważenie istotnych
elementów w zadaniu i w tekście.
1b 262 98,7%
(0,5%)
Zadania na tym poziomie wymagają od czytającego
zlokalizowania pojedynczej, wyraźnie zaznaczonej
informacji w krótkim, składniowo uproszczonym
tekście o znajomym kontekście i formie, takim jak np.
opowiadanie lub prosty list. Taki tekst zazwyczaj
wspiera czytającego poprzez: powtarzanie informacji,
obrazki lub znane [znajome] symbole. Jest w nim mało
trudnych do pogodzenia [konkurujących,
rywalizujących] informacji. W tym zadaniu
interpretacja wymaga od czytającego prostego
połączenia sąsiadujących informacji.
Tłumaczenie: Anna Szczepaniak
Na podstawie: Raport PISA 2012 OECD (Figure I.4.8), s. 193.