Maituturing itong malayang morpema
dahil nakatatayo itong mag-isa.
Halimbawa:
Dagat takbo hiram puti
Sulat linis bata galaw
Ito’y ikinakabit sa salitang-ugat na
may kahulugang taglay at matatawag
ding di-malayang morpema dahil
hindi nakakatayong mag-isa.
Halimbawa:
ma- may kahulugang taglay o
pagkamayroon
um- gawi o gawain
Ang mga panlaping idinudugtong sa
salitang-ugat ay maaaring makabuo
ng salitang makangalan, makauri at
makadiwa.
Halimbawa:
mag- + laro= maglaro (makadiwa)
ma- + sipag= masipag (makauri)
mag- + ama= mag-ama
(makangalan)
1. Morpemang may kahulugang
pangnilalaman o leksikal
Ito ay binubuo ng mga pangngalan at
panghalip bilang nominal, pandiwa at
mga panuring pang-abay at pang-uri
Hal: aso- pangngalan
maganda- pang-uri
2. Morpemang may kahulugang
pangkayarian
Walang kahulugang taglay hanggaa’t di
naisasama sa iba pang morpema.
Pananda- si, sina, ng, mga, ang, ang mga,
Pang-angkop- na, -ng
Pang-ukol- uol sa/kay, alinsunod sa/kay, sa,
ayon sa/kay
Pangatnig- at, subalit, datapwa’t, ngunit
3. Derivasyonal
Ito ay morpemang pinaghahanguan o
pinagmulan.
Hal: awit(song) = mang-aawit (singer)
sulat (letter) = manunulat (writer)
4. Infleksyunal
Nagagawa ito sa pamamagitan ng
paggamit ng mga morpemang panlapi sa
pandiwa sa iba’t ibang aspekto.
Hal: kumain kumakain kakain