Wojny z-saddamem-husajnem-od-pustynnej-burzy-do-irackiej-wolnosci-1991

SPIS TREŚCI
RozDZIALI
IRAK POD RZĄDAMI PARTII BAAS (1968-1988) . 9
RoznziALII
KRÓTKACHARAKTERYSTYKAOBSZARUDZIAŁAŃ
WOJENNYCHWLATACH 1990-2003. 19
ROZDZIAL III
ZAJĘCIE KUWEJTU 23
3.1. Sytuacja wewnętrzna Iraku po zakończeniu wojny zIranem . 23
3.2. Spisek Rady Współpracy Arabskich Państw
Zatoki Perskiej (GCC) 25
3.3. Projekt 17 27
3.4. Siły zbrojne Kuwejtu 30
3.5. "Yum al-Nida" ("Dzień Wielkiego Wyzwania") . . 33
ROZDZIALIV
"PUSTYNNA TARCZA'' 45
4.1. Reakcja międzynarodowa i działania dyplomatyczne
podczas trwania "Pustynnej Tarczy" 45
4.2. "PustynnaTarcza" (07.08.1990-17.O1.1991) . 51
ROZDZIAL V
SIŁY ZBROJNE PRZECIWNIKÓWW PRZEDEDNIU
WOJNY 57
5.1. Armia Saddama Husajna . 57
5.2. Koalicja antyiracka . 73
RoznziAL VI
WOJNA W ZATOCE PERSKIEJ - "UM AL-MA'ARIK"
("MATKA WSZYSTKICH BITEW") 83
6.1. Działania lotnictwa wczasie "Pustynnej Burzy" 84
6.2. Działania sil morskich w czasie "Pustynnej Burzy" 93
6.3. Siły lądowe i jednostki specjalne wczasie "Pustynnej Burzy" 96
6.4. Polowanie naSCUD-y.. . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
http://grzbiet.pl/sklep/wojny-z-saddamem-husajnem-od-pustynnej-burzy-do-irackiej-wolnosci-1991
Przykładowy rozdział książki: Wojny z Saddamem Husajnem. Od Pustynnej Burzy do Irackiej Wolności (1991-2003)
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl

6 SPIS TREŚCI
6.5. Próby zakończenia konfliktu po rozpoczęciu operacji
"Pustynna Burza"
6.6. Zgrupowanie Południowe wojsk irackich
w przededniu operacji "Pustynny Miecz"
6.7. Rozwinięcie sił zbrojnych i plan działań wojsk koalicji
6.8. Początek operacji "Pustynny Miecz"
6.9. W pasie XVIII Korpusu Powietrzno-Desantowego
6.1O. Na kierunku głównego uderzenia .
6.11. Wyzwolenie Kuwejtu. Działania korpusów
"North', Piechoty Morskiej i "East"
6.12. Zawieszenie broni. Próba podsumowania
ROZDZIAŁ VII
ZBROJNY POKÓJ (28.02.1991-20.03.2003 R.) .
7.1. Próby obalenia Saddama Husajna
po pierwszej wojnie w Zatoce .
7.2. Stan permanentnej wojny między Irakiem
a Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią
7.3. Irak w przededniu inwazji państw koalicji.
7.4. Powrót inspektorów .
7.5. Problem Turcji i Kurdystanu
7.6. Opozycja antyhusajnowska .
7.7. Próby zmontowania koalicji antyirackiej i ratowania pokoju
7.8. Przyczyny wojny.
ROZDZIAŁ VIII
SIŁY ZBROJNE I PLANY STRON
8.1. Irak
8.2. "Ansar Ak-Islam"
8.3. Koalicja
8.4. Siły innych państw skierowane
lub znajdujące się w rejonie Zatoki .
ROZDZIALIX
"WOLNOŚĆ DLA IRAKU" (20.03-01.05.2003 R.)
9.1. Pierwszy atak- próba "ostrego cięcia"
9.2. Reakcje międzynarodowe.
9.3. Odcięcie Iraku od Zatoki Perskiej
i likwidacja jednostek dywersyjnych marynarki irackiej.
Zdobycie Faw i Urn Kasr (20-29.03.2003 r.) ..
108
111
116
121
122
127
136
142
155
156
159
164
166
168
170
170
173
l ....
l l
l ....l .
188
189
200
201
201
203
204

SPIS TREŚCI 7
9.4. Walki o Basrę (21.03-07.04.03 r.) 207
9.5. Rajd przez środkowy Irak. Opanowanie przepraw przez Eufrat 210
9.6. Talii 212
9.7. An-Nasirija 213
9.8. As-Samawa (obiekt "Chatham") . 217
9.9. An-Nadżaf 219
9.10. Karbala.
Walki 3 Dywizji Piechoty na podejściach do Bagdadu 222
9.11. Marsz piechoty morskiej Doliną Mezopotamii . 228
9.12. Wykonanie zadań bojowych przez101. DPSzt
i jednostki 82. DPD 229
9.13. Udział lotnictwa sprzymierzonych wwojnie
- operacja "Szok i przerażenie': Próby kontrakcji irackiej 230
9.14. Walki na froncie pólnocnym 234
9.15. Działania sil specjalnych w zachodnim Iraku . 236
9.16. Bitwa o Bagdad. Zdobycie Mi~dzynarodoweg_o Portu
Lotniczego im. Saddama Husajna tobiekt "Lions") 237
9.17. Siły przeciwników w rejonie Bagdadu 238
9.18. Upadek Bagdadu 240
9.19. Koniec regułamych działań wojennych w Iraku . . 244
9.20. Straty i wnioski 246
ANEKS l
jEDNOSTKI ARMII IRACKIEJ W LATACH 1990-2003... 251
ANEKS2
NIEKTÓRE IRACKIE ORGANY SŁUŻB BEZPIECZEŃSTWA
I WYWIADU 259
ANEKS3
WYDOBYCIE ROPY NAFTOWEJ W IRAKU
(w MILIONACH BARYLEK DZIENNIE). 261
ANEKS4
STRATY WOJSKSPRZYMIERZONYCH W CZASIE WOJEN
1991,20031 OKUPACJI IRAKU 262
SKRÓTY 263
MAPY 265
BIBLIOGRAFIA. 282

ROZDZIAŁ I
IRAKPOD RZĄDAMI PARTII
BAAS (1968-1988)
171ipca 1968 roku władzę w Iraku przejęła Socjalistyczna Partia Odrodze
nia Arabskiego (BASS) z generałem Hasanem al-Bakrem na czele. Po
czątkowo do rządu weszli też przedstawiciele innych partii, ale już 30 lipca
zmuszono ich do rezygnacji - odtąd krajem rządzić mieli tylko Baasiści 1•
22 lipca nowy rząd Iraku uznany został przez Iran, który nie omieszkał
wszakże wykorzystać przejściowego osłabienia zachodniego sąsiada do prze
prowadzenia próby korekty granicy. W grudniu 1968 roku premier i minister
obrony Iraku Handan al-Tikriti składając wizytę wTeheranie uzgodnił z tam
tejszymi władzami następujące kwestie: l. Podział Szatt al-Arab; 2. Wspólną
nawigację na zlewisku; 3. Wspólną eksploatację złóż naftowych wstrefie przy
granicznej; 4. Wytyczenie linii granicznej na lądzie; S. Powołanie Komisji Mie
szanej. 27 stycznia 1969 roku delegacja irańska przebywała z rewizytą wIraku.
Na pierwszym spotkaniu w Bagdadzie Irańczycy niespodziewanie dla gospo
darzy wysunęli następujące postulaty: l. Układ graniczny z 1937 roku był pod
pisany na nierównoprawnych warunkach, pochodzi z epoki kolonialnej, nie
jest w zgodzie z normami prawa międzynarodowego i dlatego nie może być
uznany za obowiązujący przez rząd Iranu, 2. Bagdad zawsze starał się uniknąć
wypełniania postanowień tego traktatu, 3. Szattal-Arab jest rzeką graniczną,
a więc granica powinna przebiegać środkiem nurtu, zgodnie z zasadą talwegu.
Al-Bakr oczywiście odrzucił żądania Teheranu i wodpowiedzi 12lutego ogło
sił Szatt al-Arab terytorium irackim. 6 marca patrolowce irackie ostrzelały ry
baków irańskich zabijając jednego znich, a 23 marca aresztowano kolejną gru
pę rybaków. Uwolniono ich wkrótce po ostrym proteście szacha. 15 kwietnia
minister spraw zagranicznych Iraku poinformował posła irańskiego, że Szatt
al-Arab jest częścią terytorium Iraku i dlatego statki irańskie mają pływać po
zlewisku pod iracką banderą. W odpowiedzi, 19 kwietnia Iran wypowiedział
jednostronnie traktat z 1937 roku i ostrzegł, że jego statki będą pływały po
' Od 1973 do 1978 roku także przedstawiciele Irackiej Partii Komunistycznej, którzy wraz z BASS
tworzyli tzw. Front Narodowy.

lO ROZDZIAŁ I
Szattal-Arab pod eskortą okrętów wojennych. Zaostrzający się konflikt iracko
-irański wywołał zaniepokojenie państw regionu. Wkrótce Arabia Saudyjska,
Kuwejt, Jordania i Turcja zaapelowały do zwaśnionych krajów o rozwiązanie
kwestii spornych drogą pokojową. 13 maja problem rewizji układu z 1937 roku
wniesiony został na forum obrad Rady Bezpieczeństwa ONZ, sporu jednak
nie rozstrzygnięto, a w czerwcu Irak zażądał, aby sprawę rozpatrzył Międzyna
rodowy Trybunał Sprawiedliwości wHadze.
20 stycznia 1970 roku miała miejsce próba przewrotu wojskowego w Iraku,
który jakoby był inspirowany przez Iran. Dzień później ogłoszono, że wciągu 24
godzin terytorium irackie opuścić mają attache wojskowy i prasowy oraz kilku
innych członków poselstwa irańskiego oskarżonych o sprzyjanie spiskowcom.
Równocześnie zamknięto konsulaty irańskie w Bagdadzie, Karbali i Basrze.
W odpowiedzi Teheran zażądał, aby członkowie przedstawicielstwa irackiego
wtym mieście opuścili terytorium Iranu wciągu doby. 30 listopada wojsko irań
skie opanowało trzy wysepki w Cieśninie Ormuz należące do emiratów arab
skich. Bagdad zareagował ostrzej niż sami zainteresowani- poproszono personel
dyplomatyczny Iranu oopuszczenie terytorium irackiego wciągu 14 dni. Zkolei
4grudnia 1971 roku Iran ogłosił decyzję owydaleniu personelu dyplomatyczne
go Iraku. Stosunki dyplomatyczne między oboma krajami zostały zerwane.
Obok sporu z Iranem, wojna z Kurdarni i konflikt z Izraelem były głównymi
czynnikami wpływającymi na politykę Iraku na przełomie lat 60-tych i 70-tych.
W 1970 roku rząd iracki wprowadził stan wyjątkowy w Kurdystanie, a zastosowa
nie drastycznych środków umożliwiło tymczasowe zahamowanie powstania.
W tym wypadku aktywnym mediatorem między zwaśnionymi stronami był Zwią
zek Radziecki, którego dyplomaci nakłonili władze Irah.'U i Kurdów do podpisania
11 marca 1970 roku układu oautonomii Kurdystanu kładącego kres walkom.
Irak poprawił wtym okresie swoje stosunki zinnymi krajami arabskimi, na co
wpływ miały: l. Bezkompromisowa polityka wobec Izraela; 2. Poparcie małych
państw w regionie iwykorzystanie wstosunkach znimi "straszaka irańskiego" .
W marcu 1969 roku władze w Bagdadzie rozmieściły kontyngenty wojsko
we w Syrii (6 tysięcy żołnierzy) iJordanii (12 tysięcy żołnierzy). Siły te prze
znaczono do obrony tych państw przed agresją izraelską. Oddziały owe nie
mieszały się do polityki wewnętrznej krajów w których stacjonowały. W 1970
roku, kiedy król Husajn zbrojnie rozwiązywał .,problem palestyński", żołnierze
iraccy, mimo szumnych deklaracji Bagdadu, nie poparli Palestyńczyków i za
chowali neutralność. Wpływ na to na pewno miała łapówka, którą podobno
minister obrony Iraku Harden ai-Takriti przyjął od władz Jordanii, ale fakt po
zostawał faktem - Irakijczycy nie interweniowali. 30 lipca Irak podpisał układ
obronny z Syrią, ale kiedy w wyniku zamachu 13 listopada 1970 roku władzę
w Damaszku objął generał Hafez al-Asad, Irakijczycy nie wsparli wojsk rządo
wych i pozwolili zwolennikom Asada zwyciężyć. W maju 1969 roku Kuwejt
wobawie przed agresją Iranu wyraził zgodę na stacjonowanie garnizonów irac
kich tuż przy swojej granicy, które bronić miały Urn Kasr przed desantem Irań
czyków. 20 marca, zupełnie niespodziewanie, iracki batalion przekroczył grani-

·---IRAK POD RZĄDAMI PARTII BAAS (1968-1988) Ił
cę zemiratem i opanował posterunek kuwejckiej straży granicznej al-Samitah.
W starciu zginęło dwóch Kuwejtczyków. Następnie oddziały irackie posunęły
się na głębokość około trzech kilometrów w głąb terytorium sąsiada. Emir
skierował na północ kraju oddział komandosów oraz batalion samochodów
pancernych Saladin z 15. BP i zawiadomił o agresji Ligę Państw Arabskich. 22
marca 1973 roku skierował również do Bagdadu oficjalną notę protestacyjną
domagając się wycofania wojsk irackich zterytorium kraju.Jednak dopiero po
parcie udzielone Kuwejtowi przez ZSRR, Arabię Saudyjską, Iran i inne pań
stwa należące do Ligii Państw Arabskich zmusiło Bagdad do wycofania od
działów wojskowych z Kuwejtu.
9 k-wietnia 1972 roku Irak podpisał Układ o Wzajemnej Przyjaźni i Współ
pracy ze Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich. Układ ten nie
wątpliwie wzmocnił pozycję polityczną partii BASS i stanowił osłonę dla za
mierzonych reform, ale jednocześnie, przynajmniej w oczach państw zachod
nich, związał Irak ze Związkiem Radzieckim (układy tego rodzaju były wlatach
70-tych i80-tych na "porządku dziennym"- podpisały je: Egipt iIndie w 1971 r.,
Jemen Porudniowy w 1979 r., Syria w 1980 r.).
l czerwca gen. al-Bakr ogłosił ustawę o nacjonalizacji przemysłu iupaństwo
wił udziały brytyjskiego naftowego koncernu lraq Petroleum Company. Póź
niej przyszła kolej na przemysł hutniczy i ciężki.
W Iraku pojawili się radzieccy doradcy wojskowi - w 1973 roku było ich już
800. Zreorganizowano przy ich pomocy nie tylko siły zbrojne, ale także służbę
bezpieczeństwa (korzystano przy tym zpomocy kolegów zenerdowskiej STASI)
twonąc sprawny aparat przemocy2• Szerokim strumieniem popłynęła do Bagda
du radzieckabroń. W 1972 roku 90% uzbrojenia irackiej armii było produkcji kra
jów demokracji ludowej, głównie ZSRR. W październiku 1973 roku Irak dyspo
nował 18-21 brygadami wojsk lądowych, 1200 czołgami, 1300wozami pancerny
mi, 280 samolotami bojowymi i 66 rakietami przeciwlotniczymi (42 SA-2, 24
SA-3). Potencjał ten nie mógł wszakże być użyty wcałości do wojny z Izraelem,
ponieważ istniała obawa, że Iran może wykorzystać zaangażowanie sąsiada wkon
flikt na zachodniej rubieży i siłą rozstrzygnąć spór o granicę na Szatt al-Arab.
Wrozwiązaniu tej sytuacji pomogli Irakijczykom ich radzieccy sojusznicy.
Kiedy 6 października 1973 roku wybuchła czwarta wojna izraelsko-arabska,
al-Bakr zdecydował się na udzielenie pomocy wojskowej Syrii. Aby jednak było
to możliwe, najpierw należało uregulować napięte stosunki zIranem. Obawiając
się "ciosu w plecy" poproszono Związek Radziecki o przyjęcie roli mediatora
wkonflikcie. Zinicjatywy Ministerstwa SprawZagranicznych ZSRRwpaździer
niku, wGenewie, spotkali się ministrowie spraw zagranicznych obu państw ipo
krótkich obradach, 7 października nawiązano ponownie stosunki dyplomatycz
ne, a lS-tego owego miesiąca otwarto poselstwa wBagdadzie iTeheranie.
Umożliwiło to Irakijczykom wysłanie do Syrii dwóch dywizji pancernych
(3. i6.), pododdziałów brygady spadochronowej (17.) oraz wsparcie osłabio
nych sił powietrznych Damaszku 73 samolotami bojowymi'.
1 S. C. Pelletiere, Losmg lraq. lnsurgency and Politics, London 2003, s. 37.
'7października skierowano do Syrii kontyngent lotnictwa: 20 Hunterów FMk. 59, 18 MiG·2l PF, 18

Wojny z-saddamem-husajnem-od-pustynnej-burzy-do-irackiej-wolnosci-1991

Recommended

Recommended

More Related Content

More from Księgarnia Grzbiet

More from Księgarnia Grzbiet (20)

Wojny z-saddamem-husajnem-od-pustynnej-burzy-do-irackiej-wolnosci-1991