1. อารยธรรมจีนChinese civilization

2. จัดทำโดย ๑.นางสาวชนัญญา ไทยแท้ เลขที่๘ ๒.นางสาวศุภลักษณ์ สุภรัตนกูล เลขที่๑๔ ๓.นางสาวอนัญญาศรีธนินยโกเศศ เลขที่๑๘ ๔.นางสาวอมราพร สินธุ์ศาลาแสง เลขที่๑๙ ๕.นางสาวรัตน์ชฏาธร พลลำ เลขที่๒๑ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕/๑ เสนอ คุณครูสฤษศักดิ์ ชิ้นเขมจารี โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ร้อยเอ็ด

3. ประเทศจีน ประเทศจีนเป็นประเทศที่มีอารยธรรมยาวนานที่สุดประเทศหนึ่ง โดยหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ สามารถค้นคว้าได้บ่งชี้ว่าอารยธรรมจีนมีอายุถึง 5,000 ปี รากฐานที่สำคัญของอารยธรรมจีนคือ การสร้างระบบภาษาเขียน และการพัฒนาแนวคิดลัทธิขงจื๊อ เมื่อประมาณ ศตวรรษที่ 2 ก่อน ค.ศ. ประวัติศาสตร์จีนมีทั้งช่วงที่เป็นปึกแผ่นและแตกเป็นหลายอาณาจักรสลับกันไป ในบางครั้งก็ถูกปกครองโดยชนชาติอื่น วัฒนธรรมของจีนมีอิทธิพลอย่างสูงต่อชาติอื่นๆ ในทวีปเอเชีย ซึ่งถ่ายทอดไปทั้งการอพยพ

6. ราชวงศ์ของจีน ราชวงศ์ชาง เป็นราชวงศ์แรกของจีน -มีการปกครองแบบนครรัฐ -มีการประดิษฐ์ตัวอักษรขึ้นใช้เป็นครั้ง แรกพบ จารึกบนกระดองเต่า และกระดูกวัว เรื่องที่จารึก ส่วนใหญ่เป็นการทำนายโชคชะตาจึงเรียกว่า “กระดูกเสี่ยงทาย” -มีความเชื่อเรื่องการบูชาบรรพบุรุษ

7. ราชวงศ์โจว แนวความคิดด้านการปกครอง เชื่อเรื่องกษัตริย์เป็น “โอรสแห่งสวรรค์ สวรรค์มอบอำนาจให้มาปกครองมนุษย์เรียกว่า “อาณัตแห่งสวรรค์ เริ่มต้นยุคศักดินาของจีน เกิดลัทธิขงจื๊อ ที่มีแนวทาง เป็นแนวคิดแบบอนุรักษ์นิยม เน้นความสัมพันธ์และการทำหน้าที่ของผู้คนในสังคม ระหว่างจักรพรรดิกับราษฎร บิดากับบุตร พี่ชายกับน้องชาย สามีกับภรรยา เพื่อนกับเพื่อน

8. เน้นความกตัญญู เคารพผู้อาวุโส ให้ ความสำคัญกับครอบครัว เน้นความสำคัญของการศึกษา เกิดลัทธิเต๋า โดยเล่าจื๊อ ที่มีแนวทาง เน้นการดำเนินชีวิตที่เรียบง่าย ไม่ต้อง มีระเบียบแบบแผนพิธีรีตองใดใด เน้นปรับตัวเข้าหาธรรมชาติ ลัทธินี้มีอิทธิพลต่อศิลปิน กวี และจิตร กรจีน คำสอนทั้งสองลัทธิเป็นที่พึ่งทางใจของ ผู้คน

9. ราชวงศ์จิ๋นหรือฉิน จักรพรรดิที่ยิ่งใหญ่สามารถรวม ดินแดนของจีนให้เป็นจักรวรรดิ เป็น ครั้งแรกคือ พระเจ้าชิวั่งตี่ หรือ จิ๋นซี ฮ่องเต้ เป็นผู้ให้สร้าง กำแพงเมืองจีน มีการใช้เหรียญกษาปณ์ มาตราชั่ง ตวง วัด

10. ราชวงศ์ฮั่น เป็นยุคทองด้านการค้าของจีน มีการ ค้าขายกับอาณาจักรโรมัน อาหรับ และอินเดีย โดยเส้นทางการค้าที่ เรียกว่า เส้นทางสายไหม (Silk Rood) ลัทธิขงจื๊อคำสอนถูกนำมาใช้เป็นหลัก การสอบจอหงวนในการปกครองประเทศ มีการสอบคัดเลือกบุคคลเข้ารับ ราชการเรียกว่า จอหงวน

11. ราชวงศ์สุย เป็นยุคแตกแยกแบ่งเป็นสามก๊ก มีการขุดคลองเชื่อมแม่น้ำฮวงโห กับแม่น้ำแยงซี เพื่อประโยชน์ใน ด้านการคมนาคม แม่น้ำแยงซี

12. ราชวงศ์ถัง ได้ชื่อว่าเป็นยุคทองของอารยธรรมจีน นครฉางอานเป็นศูนย์กลางของซีกโลก ตะวันออกในสมัยนั้น พระพุทธศาสนามีความเจริญรุ่งเรือง พระภิกษุ (ถังซำจั๋ง) เดินทางไปศึกษา ถังซ่ำจั๋ง พระไตรปิฎก ในชมพูทวีป เป็นยุคทองของกวีนิพนธ์จีน กวีคน สำคัญ เช่น หวางเหว่ยหลี่ไป๋ ตู้ฝู้ ศิลปะแขนงต่างๆมีความรุ่งเรือง

13. ราชวงศ์ซ้อง มีความก้าวหน้าด้านการเดินเรือสำเภา รู้จักการใช้เข็มทิศ รู้จักการใช้ลูกคิด ประดิษฐ์แท่นพิมพ์หนังสือ รักษาโรคด้วยการฝังเข็ม

14. ราชวงศ์หยวน เป็นราชวงศ์ชาวมองโกลที่เข้ามา ปกครองจีน ฮ่องเต้องค์แรกคือ กุบไลข่านหรือ หงวนสีโจ๊วฮ่องเต้ ชาวตะวันตกเข้ามาติดต่อค้าขายมาก เช่น มาร์โคโปโล พ่อค้าชาวเมืองเวนีส อิตาลี

15. ราชวงศ์หมิงหรือเหม็ง วรรณกรรม นิยมการเขียนนวนิยายที่ ใช้ภาษาพูดมากกว่าการใช้ภาษาเขียน มีนวนิยายที่สำคัญ ได้แก่ สามก๊ก ไซอิ๋ว ส่งเสริมการสำรวจเส้นทางเดินเรือทาง ทะเล สร้างพระราชวังหลวงปักกิ่ง (วังต้องห้าม)

16. ราชวงศ์ชิงหรือเช็ง เป็นราชวงศ์เผ่าแมนจู เป็นยุคที่จีน เสื่อมถอยความเจริญทุกด้าน เริ่มถูกรุกรานจากชาติตะวันตก เช่น สงครามฝิ่น ซึ่งจีนรบแพ้อังกฤษ ทำให้ ต้องลงนามในสนธิสัญญานานกิง ปลายยุคราชวงศ์ชิง พระนางซูสีไทเฮา เข้ามามีอิทธิพลในการบริหารประเทศ มาก

17. จีนยุคสาธารณรัฐและยุคคอมมิวนิสต์ ปลายยุคราชวงศ์ชิง ดร.ซุนยัตเซ็น จัดตั้งสมาคมสันนิบาต เพื่อล้มล้างราชวงศ์ชิง โดยประกาศ ลัทธิไตรราษฎร์ ประกอบด้วย 1.หลักเอกราช 2.หลักแห่งอำนาจอธิปไตยของประชาชน 3.หลักความยุติธรรมในการครองชีพ ส่วนนโยบายปฏิวัติ คือ โค่นล้มราชวงศ์แมนจู และจัดตั้งรัฐบาลประชาชน จัดตั้งรัฐบาลตามระบอบสาธารณรัฐ จัดสรรที่ดินให้แก่ประชาชน และก่อตั้งพรรคชาตินิยม หรือ พรรคก๊กมินตั๋ง ขึ้นในที่สุด

18. ต่อมา ซุนยัตเซ็นได้ร่วมมือกับ ยวน ซีไข ทำการปฏิวัติล้มราชวงศ์ชิงได้สำเร็จเปลี่ยนการปกครองเข้าสู่ระบอบสาธารณรัฐ (จักรพรรดิปูยี เป็นกษัตริย์องค์สุดท้ายของจีน) มีการแย่งชิงอำนาจของผู้นำทางทหารเรียกว่า ยุคขุนศึก ซุนยัตเซ็นได้เสนอให้ ยวน ซีไข เป็นประธานาธิบดีของสาธารณรัฐจีน ยวน ซีไข คิดสถาปนาตนเองเป็นจักรพรรดิและรื้อฟื้นระบบศักดินา ดร.ซุนยัตเซ็น ตั้งพรรคก๊กมินตั๋ง เมื่อ ยวน ซีไข เสียชีวิตลง ดร.ซุนยัตเซ็นเป็นประธานาธิบดี แต่เป็นได้ไม่นานก็เสียชีวิต

19. หลังจาก ดร. ซุนยัตเซ็น เสียชีวิต เจียงไคเช็ค ขึ้นเป็นผู้นำพรรคก๊กมินตั๋งและผู้นำจีน แต่รัฐบาลเจียงไคเช็ค ประสบปัญหาฉ้อราษฎร์บังหลวง กดขี่ราษฎร จีนเกิดการปฏิวัติอีกครั้ง โดยพรรคคอมมิวนิสต์จีน ภายใต้การนำของ เหมา เจ๋อตุง รัฐบาลเจียงไคเช็ค ต่อสู้กับพรรคคอมมิวนิสต์แต่แพ้ เหมา เจ๋อตุง สถาปนา “สาธารณรัฐประชาชนจีน” ปกครองด้วยระบอบคอมมิวนิสต์ มีการจัดระเบียบสังคมใหม่ เรียกว่า การปฏิวัติทางวัฒนธรรม เพื่อต่อต้านจารีตศักดินาแบ่งชนชั้น

20. •หลังจาก เหมา เจ๋อตุง เสียชีวิต เติ้ง เสี่ยวผิงขึ้นเป็นผู้นำจีนแทน ประกาศ พัฒนาประเทศด้วย นโยบายสี่ทันสมัย คือด้านเกษตรกรรม อุตสาหกรรม การทหาร วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยอนุญาตให้ต่างชาติเข้ามาลงทุน ภายในประเทศ รวมทั้งผ่อนปรนวิถีการ ดำเนินชีวิตของประชาชนให้คลายความ อนุสรณ์สถานประธานเหมา เจ๋อตุง เข้มงวดลง

21. ศิลปวัฒนธรรมของจีน จิตรกรรม มีวิวัฒนาการมาจากการเขียนตัวอักษรจีนจารึก บน กระดูกเสี่ยงทายเพราะตัวอักษรจีนมีลักษณะเหมือน รูปภาพ สมัยราชวงศ์ซ้อง จิตรกรรมจัดว่าเด่นมากภาพวาดมัก เป็นภาพมนุษย์กับธรรมชาติ ทิวทัศน์ ดอกไม้ สมัยราชวงศ์ถัง มีการพัฒนาการใช้พู่กันสีและ กระดาษภาพส่วนใหญ่ได้รับอิทธิพลจากพุทธศาสนาและ ลัทธิเต๋า

22. ประติมากรรม ส่วนใหญ่เป็นเครื่องปั้นดินเผามีอายุเก่าแก่ตั้งแต่ ก่อนประวัติศาสตร์ ทำจากดินสีแดง มีลวดลาย แดง ดำ และขาวเป็นลวดลายเรขาคณิต สมัยราชวงศ์ชาง มีการแกะสลักงาช้าง หินอ่อน และหยกตามความเชื่อและความนิยมของชาวจีน ที่เชื่อว่า หยก ทำให้เกิดความเป็นสิริมงคล สมัยราชวงศ์ถัง มีการพัฒนาเครื่องเคลือบดินเผาเป็นเคลือบ 3 สีคือ เหลือง น้ำเงิน เขียว ส่วนสีเขียวไข่กามีชื่อเสียงมากในสมัยราชวงศ์ สมัยราชวงศ์เหม็ง เครื่องเคลือบได้พัฒนาจนกลายเป็นสินค้าออก คือ เครื่องลายครามและลายสีแดง ถึงราชวงศ์ชิง เครื่องเคลือบจะนิยมสีสันสดใส เช่น เขียว แดง ชมพู

23. สถาปัตยกรรม -กำแพงเมืองจีน สร้างในสมัยราชวงศ์จิ๋น เพื่อป้องกันการรุกรานของมองโกล -เมืองปักกิ่ง สร้างในสมัยราชวงศ์หงวน โดยกุบไลข่าน ซึ่งได้รับการยกย่อง ทางด้านการวางผังเมือง ส่วนพระราชวัง ปักกิ่งสร้างในสมัยราชวงศ์เหม็ง -พระราชวังฤดูร้อน สร้างในสมัยราชวงศ์ เช็งโดยพระนางซูสีไทเฮา ซึ่งเป็น สถาปัตยกรรมที่ผสมผสานระหว่างยุโรป และจีนโบราณ

24. วรรณกรรม สามก๊ก สันนิษฐานว่าเขียนใน คริสต์ศตวรรษที่ 14 เป็นเรื่องราวของ ความแตกแยกในจีนตั้งแต่ปลายสมัย ราชวงศจิ๋นจนถึงราชวงศ์ฮั่น ซ้องกั๋ง เป็นเรื่องประท้วงสังคม เรื่องราว ความทุกข์ของผู้คนในมือชนชั้น ผู้ปกครอง สะท้อนความทุกข์ของชาว จีนภายใต้การปกครองของพวกมอง โกล

25. ไซอิ๋ว เป็นเรื่องราวการเดินทางไปนำ พระสูตรจากสวรรค์ทางตะวันตกมายัง ประเทศจีน -จินผิงเหมย หรือดอกบัวทอง แต่งขึ้นใน ราวคริสต์ศตวรรษที่ 16-17 เป็นนิยาย เกี่ยวกับสังคมและชีวิตครอบครัว -หงโหลวเมิ่ง หรือ ความฝันในหอแดง เด่นที่สุดในคริสต์ศตวรรษที่ 18 เรื่องราวเต็มไปด้วยการแก่งแย่งชิงดี

26. การถ่ายทอดอารยธรรมจีนสู่ดินแดนต่างๆ อารยธรรมจีนแผ่ขยายขอบข่ายออกไปอย่างกว้างขวางทั้งในเอเชียและยุโรป อันเป็นผลมาจากการติดต่อทางการทูต การค้า การศึกษา ตลอดจนการเผยแผ่ศาสนา อย่างไรก็ตามลักษณะการถ่ายทอดแตกต่างกันออกไป ดินแดนที่เคยตกอยู่ภายใต้การปกครองของจีนเป็นเวลานาน เช่น เกาหลี และเวียดนาม จะได้รับอารยธรรมจีนอย่างสมบูรณ์ ทั้งในด้านวัฒนธรรม การเมือง ขนบธรรมเนียมประเพณี การสร้างสรรค์ และการแสดงออกทางศิลปะ ทั้งนี้เพราะราชสำนักจีนจะเป็นผู้กำหนดนโยบายและบังคับให้ประเทศทั้งสองรับวัฒนธรรมจีนโดยตรง

27. ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อารยธรรมจีนได้รับการยอมรับในขอบเขตจำกัดมาก ที่เห็นอย่างชัดเจนคือ การยอมรับระบบบรรณาการของจีน ในเอเชียใต้ ประเทศที่แลกเปลี่ยนวัฒนธรรมกับจีนอย่างใกล้ชิด คือ อินเดีย พระพุทธศาสนามหายานของอินเดียแพร่หลายเข้ามาในจีนจนกระทั่งเป็นศาสนาสำคัญที่ชาวจีนนับถือ นอกจากนี้ศิลปะอินเดียยังมีอิทธิพลต่อการสร้างสรรค์ศิลปะบางอย่างของจีน เช่น ประติมากรรมที่เป็นพระพุทธรูป ส่วนภูมิภาคเอเชียกลางและตะวันออกกลางนั้น เนื่องจากบริเวณที่เส้นทางการค้าสานแพรไหมผ่านจึงทำหน้าที่เป็นสื่อกลางนำอารยธรรมตะวันตกและจีนมาพบกัน อารยธรรมจีนที่เผยแพร่ไป เช่น การแพทย์ การเลี้ยงไหม กระดาษ การพิมพ์ และดินปืน เป็นต้น ซึ่งชาวอาหรับจะนำไปเผยแพร่แก่ชาวยุโรปอีกต่อหนึ่ง

28. บรรณานุกรม เอกราช ทองสุข.”อารยธรรมจีน.”อารยธรรมจีน.30 กันยายน 2552 <http://202.143.144.83/~skb/computor/ganjana/east_china_data.htm.>25 สิงหาคม 2554